Bastille Baskını veya Bastille Hapishanesi Baskını (Fransızca: Prise de la Bastille), 14 Temmuz 1789'da Fransa'nın başkenti Paris'te devrimci isyancıların Bastille olarak bilinen Orta Çağ'dan kalma cephanelik, kale ve siyasi hapishaneyi basarak kontrolü ele geçirmeye çalışmasıyla meydana gelmiş baskın.
Bastille Baskını | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Fransız Devrimi’nin bir parçası | |||||||
Bastille Baskını (Fransız gravür); 14 Temmuz 1789'da Paris'te şehirliler Les Invalides'a girip 30.000 tüfeği gasp ettiler. Ancak mermileri bulamadıkları için Bastille'den almayı planlayarak oraya doğru ilerledi. Yaşanan çatışma sonucunda isyancılardan 98'i öldü ve 73'ü yaralandı. Bastille garnizonundan 1'i öldü ve 3 yaralandı. Teslim olan Bastille komutanı ve diğerlerin de başları kesildi. Üst yazı: Başlarını çektiği Paris şehirlileri tarafından Bastille'nın basılması, 14 Temmuz 1789, Alt yazı: "Hainler böyle cezalandırılır | |||||||
48°51′11″K 2°22′09″D / 48.85306°K 2.36917°D
| |||||||
Taraflar | |||||||
| | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
| | ||||||
Güçler | |||||||
| | ||||||
Kayıplar | |||||||
| |
Dört saat süren çatışmalar sonucunda 94 kişi öldü, sonunda isyancılar Bastille'e girmeyi başardı. İsyancılar Bastille’ye girdikten sonra Vali de Launay ve garnizonun birkaç üyesi teslim oldu ve öldürüldü. Bastille artık Paris'in merkezinde kraliyet otoritesini temsil ediyordu. Baskın sırasında sadece yedi mahkûmun bulunduğu ve yıkılması planlanan hapishane, devrimciler tarafından monarşinin gücünü kötüye kullanmasının bir sembolü olarak görülmekteydi. Düşüşü Fransız Devrimi'nin parlama noktası oldu.
Fransa'da 14 Temmuz, Fête nationale française adı verilen ve hem Bastille Baskını'nın yıldönümünü hem de 1790'daki ilk yıldönümünde gerçekleşen Fête de la Fédération'u anan ulusal bir bayram. İngilizcede bu bayram genellikle Bastille Günü olarak anılmakta.
Arka plan
XVI. Louis döneminde, Fransa büyük bir ekonomik buhran geçirdi. Amerikan Devrimi ile de alakalı olan bu dönemde, ağır vergilendirme nedeniyle yoksulluk oluştu. Bastille Baskını ve ardından gerçekleşen İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi bu devrimin üçüncü ayağıydı. İlki, soyluların XVI. Louis'ye vergi ödemelerini reddetmesiyle başladı, ikinci de meclisin kurulmasını sağlayan idi. Dahası, Louis XVI'nın Necker'in yerine getirdiği Maliye Bakanı Calonne, monarşiyi zengin göstererek savurgan harcamaların kredi sağlayacağını düşünüyordu. Bu sadece Louis'nin mali sıkıntılarını artırmıştı. 5 Mayıs 1789'da Genel Meclis konuyu ele almak üzere toplanmış ancak arkaik protokoller ve Fransa nüfusunun %2'sinden azını oluşturan soyluları temsil eden İkinci Meclis'in muhafazakârlığı tarafından engellenmişti. 17 Haziran 1789'da Üçüncü Meclis, halktan seçilen temsilcileriyle birlikte, amacı bir Fransız anayasası oluşturmak olan Ulusal Meclis olarak yeniden kuruldu. Kral başlangıçta bu gelişmeye karşı çıktı ancak 9 Temmuz'da adını Ulusal Kurucu Meclis olarak değiştiren meclisin yetkisini kabul etmek zorunda kaldı. Ayaklanmaya yakın ve François Mignet'nin deyimiyle "özgürlük ve coşku sarhoşu” Paris, Meclis'e geniş destek vermişti. Basın tartışmaları yayınlanmış ve siyasi tartışmalar Meclis'in ötesine geçerek başkentin meydanlarına ve salonlarına yayılmıştı. Palais-Royal ve arazisi sürekli bir toplantı alanı haline gelmişti.
Kalabalık, Palais-Royal'deki toplantının yetkisiyle, halka ateş açmayı reddettikleri için hapsedildikleri bildirilen Fransız muhafızlarından bazı el bombacılarını serbest bırakmak için Abbaye Hapishanelerini kırmıştı. Meclis, hapisteki muhafızların kralın merhametine mazhar olmalarını, bir günlük göstermelik bir süre için hapishaneye dönmelerini ve affedilmelerini tavsiye etmişti. Güvenilir olduğu düşünülen alayın rütbeli askerleri artık halkın davasına yönelmişti.
Jacques Necker'in görevden alınması
Louis, 11 Temmuz 1789'da, özel konseyindeki muhafazakar soyluların etkisiyle hareket ederek, maliye bakanı Jacques Necker'i görevden alarak sürgüne göndermiş ve bakanlığı yeniden kurmuştu. Mareşaller Victor-François, Broglie dükü, La Galissonnière, la Vauguyon dükü, Baron Louis de Breteuil ve intendant Joseph Foullon de Doué, Puységur, Armand Marc, Montmorin kontu, La Luzerne, Saint-Priest ve Necker'in görevlerini devralmışlardı.
Necker'in görevden alınmasının haberi 12 Temmuz Pazar günü öğleden sonra Paris'e ulaştı. Parisliler genel olarak bu görevden almanın muhafazakar unsurlar tarafından gerçekleştirilecek bir darbenin başlangıcı olduğunu düşünmekteydi. Liberal Parisliler, sınır garnizonlarından Versailles, Sèvres, Champ de Mars ve Saint-Denis'e getirilen Kraliyet birliklerinin Versailles'da toplanmakta olan Ulusal Kurucu Meclisi kapatmaya çalışacağı korkusuyla daha da öfkelenmişti. Palais-Royal'de on binden fazla kişi olmak üzere Paris'in dört bir yanında kalabalıklar toplanmış. Camille Desmoulins, "elinde tabancasıyla bir masanın üzerine çıkarak, 'Yurttaşlar, kaybedecek zamanımız yok; Necker'in görevden alınması vatanseverler için Aziz Bartholomeos'un çanıdır! Bu gece tüm İsviçre ve Alman taburları hepimizi katletmek üzere Champ de Mars'tan ayrılacak; geriye tek bir kaynak kalıyor; silahlanmak!"
Sözü edilen İsviçre ve Alman taburları, devrim öncesi Kraliyet Ordusunun önemli bir bölümünü oluşturan ve sıradan Fransız askerlerine kıyasla halkın davasına daha az sempati duydukları düşünülen yabancı paralı asker birlikleri arasındaydı. Temmuz ayı başlarında Paris ve Versailles'daki 25.000 düzenli askerin yaklaşık yarısı bu yabancı alaylardan oluşuyordu. Toplama dahil edilen Fransız alaylarının ya garnizonlarının Paris'e yakınlığı ya da albaylarının reforma karşı çıkan gerici "saray partisi" destekçileri olması nedeniyle seçildiği anlaşılmaktadı.
Necker'in ve Orléans Dükü Louis Philippe II'nin büstlerini sergileyen kalabalık, 12 Temmuz'da başlayan gösteriler sırasında Palais Royal'den tiyatro bölgesine doğru yürüyüşe geçti ve ardından bulvarlar boyunca batıya doğru ilerledi. Kalabalık Place Vendôme ile Tuileries Sarayı arasında Alman Kraliyet Süvari Alayı ile çatıştı. Champs-Élysées'nin tepesinden, Lambesc Prensi Charles Eugene (Kamp Mareşali, Kraliyet Allemand Süvarilerinin Sahibi), Place Louis XV'de (şimdiki Place de la Concorde) kalan protestocuları dağıtan bir süvari hücumu başlatmıştı. Kraliyet komutanı Baron de Besenval, kötü silahlanmış kalabalıklar arasında bir kan banyosunun ya da kendi adamları arasında firarların sonuçlarından korkarak süvarileri Sèvres'e doğru geri çekmişti.
Yiyecek ve şarap fiyatlarının artmasına neden olmakla suçlanan gümrük noktalarına saldırarak devlet yetkililerine karşı düşmanlıklarını ifade eden Paris halkı arasında huzursuzluk artmaktaydı. Paris halkı yiyecek, silah ve erzak istiflenmiş olabilecek her yeri yağmalamaya başlamıştı. O gece, manastır, hastane, okul ve hatta hapishane olarak işlev gören, din adamlarına ait büyük bir mülk olan Saint-Lazare'de erzak istiflendiği söylentileri yayılmıştı. Öfkeli bir kalabalık içeri girerek mülkü yağmalamış, halk pazarına götürülen 52 vagon buğdaya el koymuştu. Aynı gün çok sayıda insan silah cephanelikleri de dahil olmak üzere birçok yeri yağmalalamıştı. Kraliyet birlikleri o günlerde Paris'te toplumsal kaosun yayılmasını durdurmak için hiçbir şey yapmamıştı.
Çatışma
Gardes Françaises (Fransız Muhafızları) alayı Paris'in daimi garnizonunu oluşturuyordu ve pek çok yerel bağa sahip olduğundan halkın davasına sıcak bakıyordu. Alay Temmuz ortasındaki karışıklıkların ilk aşamalarında kışlasına kapanmıştı. Paris'in genel bir ayaklanmaya sahne olmasıyla birlikte, Charles Eugene alayın emrine itaat edeceğine güvenmeyerek, Chaussée d'Antin'deki deponun önüne konuşlanmaları için altmış ejderha gönderdi. Fransız Muhafızlarının subayları adamlarını toparlamak için etkisiz girişimlerde bulunmuştu. İsyancı yurttaşlar artık eğitimli bir askerî birlik edinmişlerdi. Bu haber yayıldıkça, Champ de Mars'ta kamp kurmuş olan kraliyet kuvvetlerinin komutanları yabancı alayların bile güvenilirliğinden kuşku duymaya başlamıştı.
Geleceğin "Yurttaş Kralı" Louis-Philippe, duc d'Orléans, genç bir subay olarak bu olaylara tanık olmuş ve askerlerin sınanmaları halinde emirlere itaat edecekleri görüşündeydi. Ayrıca geriye dönüp baktığında, Fransız Muhafızlarının subaylarının ayaklanmadan önceki dönemde sorumluluklarını ihmal ettikleri ve alayı astsubaylarının kontrolüne çok fazla bıraktıkları yorumunu yapmıştı.
13 Temmuz sabahı Paris seçmenleri bir araya gelerek düzeni sağlamak üzere Paris'in altmış seçim bölgesinden 48.000 kişilik bir "burjuva milisi" kurulmasına karar verdiler. Bu milislerin kokartları Paris'in renkleri olan mavi ve kırmızıydı. Lafayette 14 Temmuz'da bu grubun komutanı seçildi ve daha sonra adını Ulusal Muhafızlar olarak değiştirdi. Kralın rengi olan beyazı da 27 Temmuz'da kokartına ekleyerek ünlü Fransız üç rengini oluşturdu.
14 Temmuz 1789 Bastille Baskını
14 Temmuz 1789 sabahı Paris şehri alarm durumundaydı. Artık Paris Burjuva Milisleri'nin (kısa süre sonra Devrimci Fransa'nın Ulusal Muhafızları olacaklardı) kontrolü altında olan Fransa'daki Üçüncü Mülk partizanları, daha önce önemli bir muhalefetle karşılaşmadan Hôtel des Invalides'e saldırmışlardı. Niyetleri burada bulunan silahları (29.000 ila 32.000 tüfek, ancak barut veya saçma olmadan) toplamaktı. Invalides'deki komutan önceki birkaç gün içinde 250 varil barutu daha güvenli bir şekilde saklanması için Bastille'e nakletme önlemini almıştı.
Bu noktada Bastille neredeyse boştu ve sadece yedi mahkûm barındırıyordu. Grand Châtelet mahkemesi tarafından çıkarılan tutuklama emri uyarınca tutuklanan dört kalpazan;
- James F.X. Whyte, casusluk yaptığından şüphelenilen ve ailesinin isteği üzerine hapsedilen İrlanda doğumlu bir "deli".
- otuz yıl önce Louis XV'e suikast girişiminde bulunan Auguste-Claude Tavernier cinayetten şüphelenilen bir "sapkın" aristokrat.
- Comte de Solages, babası tarafından bir lettre de cachet kullanılarak hapsedilmişti.
- Bir önceki mahkûm Marquis de Sade, yoldan geçenlere mahkûmların katledildiğini haykırdıktan sonra on gün önce dışarı nakledilmişti.
Sınırlı bir amaca hizmet ettiği düşünülen bir Orta Çağ kalesinin bakımının yüksek maliyeti, karışıklıklar başlamadan kısa bir süre önce yerine açık bir kamusal alan yapılması kararının alınmasına yol açmıştı. Temmuz 1789'daki gerginliklerin ortasında bina kraliyet tiranlığının bir sembolü olarak kaldı.
Düzenli garnizon, 82 invalides'ten (artık sahada hizmet vermeye uygun olmayan eski askerler) oluşuyordu. Ancak 7 Temmuz'da Champ de Mars'taki düzenli birliklere, İsviçre Salis-Samade Alayı'nın 32 el bombacısı ile takviye edilmişti. Duvarlara 18 adet sekiz kiloluk top ve 12 adet daha küçük top yerleştirilmişti. Vali Bernard-René de Launay, önceki bir valinin oğluydu ve aslında Bastille'de doğmuştu.
Daha sonra derlenen resmi vainqueurs de la Bastille (Bastille fatihleri) listesinde 954 isim bulunmaktadı ve kalabalığın toplamı muhtemelen binden azdı. Listede yer alan mesleklere bakıldığında, çoğunluğun yerel zanaatkârlar olduğu, bazı düzenli ordu firarilerinin ve 21 şarap tüccarı gibi birkaç farklı kategorinin bulunduğu görülmektedi.
Kalabalık kuşluk vakti kalenin dışında toplanmış ve tehdit edici görünen topların kulelerin ve surların mazgallarından geri çekilmesi ve içeride depolanan silah ve barutun serbest bırakılması çağrısında bulunmuştu. Hotel de Ville'den (Belediye Binası'ndan belediye yetkilileri) iki temsilci kaleye davet edildi ve müzakereler başladı, bir diğeri ise öğlen saatlerinde kesin taleplerle içeri alındı. Kalabalık büyüdükçe ve sabırsızlandıkça görüşmeler uzadı. Öğleden sonra 1:30 civarında kalabalık savunmasız dış avluya daldı. Küçük bir grup kalenin iç avlusuna açılan kapının yanındaki bir binanın çatısına tırmandı ve asma köprünün zincirlerini kırarak bir vainqueur'ü düşürdü. Garnizondaki askerler halka geri çekilmeleri çağrısında bulundu, ancak gürültü ve karışıklık arasında bu bağırışlar yanlışlıkla içeri girmeye teşvik olarak yorumlandı. Görünüşe göre kendiliğinden başlayan silah sesleri kalabalığı bir güruha dönüştürdü. Kalabalık kasıtlı olarak bir tuzağa çekildiklerini düşünmüş olacak ki çatışmalar daha şiddetli ve yoğun bir hal alırken, milletvekillerinin ateşkes sağlama girişimleri saldırganlar tarafından görmezden gelindi.
Ateş devam etti ve öğleden sonra saat 15:00'ten sonra saldırganlar, her biri yaklaşık altı kez ateşlendiği bildirilen iki topla birlikte isyancı gardes françaises tarafından takviye edildi ve Champ de Mars'ta kamp kurmuş olan Kraliyet Ordusu birliklerinden oluşan önemli bir kuvvet müdahale etmedi. Karşılıklı katliam olasılığının aniden ortaya çıkmasıyla Vali de Launay, garnizona’ya saat 17:00'de ateşi kesmesini emretmişti. De Launay tarafından yazılan ve teslim olmayı teklif eden, ancak garnizonun kaleyi zarar görmeden tahliye etmesine izin verilmezse barut stoklarını patlatmakla tehdit eden bir mektup, iç kapıdaki bir boşluktan kuşatmacılara dağıtıldı. Talepleri karşılanmadı, ancak Launay yine de teslim oldu, çünkü sınırlı yiyecek stokları ve su kaynağı olmadan birliklerinin daha fazla dayanamayacağını fark etti. Buna uygun olarak kapıları açtı ve vainqueur'ler saat 17:30'da kaleyi ele geçirmek üzere içeri daldılar.
Doksan sekiz saldırgan ve bir savunmacı çatışmalarda ya da daha sonra aldıkları yaralar nedeniyle ölmüştü; bu eşitsizlik kale duvarlarının garnizona sağladığı korumayla açıklanıyordu. Launay yakalandı ve bir küfür fırtınası içinde Hôtel de Ville'e doğru sürüklendi. Hôtel'in dışında kaderiyle ilgili bir tartışma başladı. Fena halde dövülen Launay "Yeter! Bırakın öleyim!" diye bağırdı ve Dulait adında bir pasta aşçısının kasığına tekme attı. Launay daha sonra defalarca bıçaklandı ve öldü. Bir İngiliz gezgin olan Doktor Edward Rigby gördüklerini şöyle aktarmıştı: "(Biz) Bastille Valisi Marki de Launay'ın ve Prévôt des Marchands Mösyö Flesselles'in kafaları olduğu söylenen, mızraklar üzerinde kaldırılmış iki kanlı kafa gördük. Tüyler ürpertici ve korkunç bir manzaraydı! ... Bu manzara karşısında şoke olduk ve tiksindik, “(biz) hemen sokaklardan çekildik."
Kral, baskını ilk olarak ertesi sabah La Rochefoucauld Dükü aracılığıyla öğrendi. "Bu bir isyan mı?" Louis XVI'ya sordu. Dük cevap verdi: "Hayır efendim, bu bir isyan değil; bu bir devrim." Gerçekten de, Bastille'in baskının zaman zaman ulusal söylemde Devrim'in kuruluş noktası olduğu öne sürülmektedi. Bununla birlikte, Fransız Devrimi: Aydınlanmadan Tiranlığa adlı kitabında tarihçi Ian Davidson, Versay'daki Üçüncü Mülke teslim olan Louis XVI'nın kurucu olay olma konusunda daha iyi bir iddiaya sahip olduğunu savundu ve Versailles'ın "burjuva Devrimcilerinin" önümüzdeki üç yıl boyunca parlamenter ve siyasi mekanizmaları kullanarak devrimin geleceğini yönlendirmede önemli bir rolü olduğunu belirtti. Bununla birlikte, Bastille'in düşüşü, Paris'in sıradan vatandaşları olan thesans-culottes'in Devrim'in işlerine ilk kez büyük bir müdahalede bulunmasına işaret ediyor. Devrimin bu aşaması için, sans-culotte "burjuva Devrimcileri"nin müttefikiydi.
14-15 Temmuz’da hemen verilen tepkiler
Versailles'daki Meclis birkaç saatliğine Paris'teki olayların çoğundan habersizdi. Ancak temsilciler, Mareşal de Broglie'nin Kraliyet yanlısı bir darbe yaparak kendilerini 23 Haziran tarihli emri kabul etmeye ve ardından Meclisi feshetmeye zorlayabileceğinden endişe duymaya devam ediyorlardı. Görünüşe göre Noailles, Paris olaylarıyla ilgili makul ölçüde doğru haberleri Versailles'a ilk getiren kişiydi. Hôtel de Ville'e gönderilen M. Ganilh ve Bancal-des-Issarts onun raporunu doğruladılar.
15 Temmuz sabahına gelindiğinde, sonuç kral için de netleşmişti ardından o ve askeri komutanları geri adım attılar;
- Paris çevresinde yoğunlaşan yirmi üç alay Kraliyet birliği sınır garnizonlarına dağıtıldı.
- Marquis de la Fayette Paris'teki Ulusal Muhafızların komutasını üstlendi.
- Jean-Sylvain Bailly -Üçüncü Bölgenin lideri ve Tenis Kortu Yemini'nin kışkırtıcısı- Paris Komünü olarak bilinen yeni bir hükümet yapısı altında şehrin belediye başkanı oldu.
- Kral, Necker'i geri çağıracağını ve Versailles'dan Paris'e döneceğini açıkladı.
- 17 Temmuz'da Paris'te bulunan, Bailly'den mavi-kırmızı bir kokart aldı ve "Yaşasın Kral" ve "Yaşasın Ulus" çığlıkları arasında Hôtel de Ville'e girdi.
Sonrası
Siyasi
- Soylular, 14 Temmuz'daki şiddet olaylarının hemen ardından, kral ile halkın görünürde ve geçici olarak uzlaşmasından pek de emin olmayan bir şekilde, ülkeden göçmen olarak kaçmaya başladılar. İlk ayrılanlar arasında kont d'Artois (Fransa'nın gelecekteki X. Charles'ı) ve iki oğlu, prens de Condé, prens de Conti, Polignac ailesi ve (biraz sonra) eski maliye bakanı Charles Alexandre de Calonne vardı. Torino'ya yerleştiler ve burada Calonne, kont d'Artois ve prens de Condé'nin temsilcisi olarak krallık içinde iç savaş planları yapmaya ve Fransa'ya karşı bir Avrupa koalisyonu için kışkırtmaya başladılar.
- Paris'teki başarılı ayaklanmanın haberleri tüm Fransa'ya yayıldı. Halk egemenliği ilkelerine uygun olarak ve kraliyet otoritesi iddialarını tamamen göz ardı ederek, halk sivil yönetim için belediyeler ve sivil koruma için milislerden oluşan paralel yapılar kurdu. Kırsal bölgelerde birçok kişi bunun da ötesine geçti: bazıları tapu senetlerini ve az sayıda şatoyu yaktı, "Büyük Korku" 20 Temmuz ile 5 Ağustos haftaları boyunca kırsal kesime yayıldı ve aristokrasinin devrimi bastırmaya çalıştığı inancıyla zengin toprak sahiplerine saldırılar düzenlendi.
- 16 Temmuz 1789'da, Bastille Baskını'ndan iki gün sonra, İngiltere'nin Fransa Büyükelçisi John Frederick Sackville, Dışişleri Bakanı 5. Leeds Dükü Francis Osborne'a şu raporu verdi: "Böylece Lordum, bildiğimiz en büyük devrim -olayın büyüklüğü göz önüne alınırsa- nispeten çok az can kaybıyla gerçekleşmiş oldu. Şu andan itibaren Fransa'yı özgür bir ülke, Kral'ı çok sınırlı bir hükümdar ve soyluları da ulusun geri kalanıyla aynı seviyeye indirilmiş olarak düşünebiliriz."
- 22 Temmuz 1789'da halk, Maliye Genel Kontrolörü Joseph Foullon de Doué ve damadı Louis Bénigne François Bertier de Sauvigny'yi linç etti. Her ikisi de monarşi altında resmî görevlerde bulunmuşlardı.
- Bastille'e saldırdığını iddia eden yaklaşık 900 kişi 1790 yılında Ulusal Meclis'ten sertifika (Brevet de vainqueur de la Bastille) almıştır ve bunların bir kısmı halen mevcuttur.
Bastille'in yıkılması
Bastille'in bir kurtuluş anıtı ya da yeni Ulusal Muhafızlar için bir depo olarak korunması gerektiğine dair tartışmalar olmasına rağmen, Paris Belediye Binası'ndaki Belediye Seçmenleri Daimi Komitesi, inşaat girişimcisi Pierre-François Palloy'a binanın sökülmesi görevini verdi. Palloy, yaklaşık 1.000 işçi çalıştırarak hemen işe başladı. Kalenin yıkımı, zincirlenmiş mahkûmları tasvir eden saatinin eritilmesi ve dört heykelin parçalanması beş ay içinde gerçekleştirildi.
1790 yılında Lafayette, Bastille'in dövme demirden, bir pound ve üç onsluk anahtarını ABD Başkanı George Washington'a verdi. Washington, 1797'de emekliye ayrılmasından kısa bir süre öncesine kadar New York ve Philadelphia'daki hükûmet tesislerinde ve etkinliklerde bu anahtarı belirgin bir şekilde sergiledi. Anahtar halen Washington'un Mount Vernon'daki konutunda sergilenmektedir.
Palloy ayrıca Bastille'den tuğlalar almış ve bunları oydurarak kalenin replikaları haline getirmiş ve mahkûmların zincirlerinden yapıldığı iddia edilen madalyalarla birlikte satmıştır. Yapıdan çıkarılan taş parçaları Fransa'nın her bölgesine gönderilmiş ve bazılarının yeri tespit edilmiştir. Bastille'den günümüze, Seine Nehri üzerindeki Pont de la Concorde köprüsünün yapımında kullanılan taşlar ve 1899'da gömülü olarak bulunan ve şu anda Paris'teki Henri-Galli Meydanı'nda bulunan kulelerden birinin yanı sıra şu anda Musée d'Art Campanaire'de bulunan saat çanları ve makara sistemi de dahil olmak üzere çeşitli başka parçalar da kalmıştır. Binanın kendisi de bir zamanlar bulunduğu yerde tuğlalarla belirtilmiştir, tıpkı altındaki Paris Metro durağındaki hendek gibi, burada da temelin bir parçası sergilenmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Lüsebrink, Hans-Jürgen; Reichardt, Rolf; Schürer, Norbert (1997). The Bastille. . s. 43. ISBN .
- ^ Schama 1989, s. 402.
- ^ a b c d Price, J. L.; Schama, Simon (Şubat 1989). "The Embarrassment of Riches: An Interpretation of Dutch Culture in the Golden Age". The American Historical Review. 94 (1): 158. doi:10.2307/1862161. ISSN 0002-8762.
- ^ Schama 1989, pp. 60–71.
- ^ Price 2003, p. 20.
- ^ Sydenham 1965, p. 46.
- ^ a b Mignet 1824, § Chapter I
- ^ Schama 1989, pp. 370–371.
- ^ Godechot, Jacques (1970). "Sens et importance de la transformation des institutions révolutionnaires à l'époque napoléonienne". Annales historiques de la Révolution française. 199 (1): 183-202. doi:10.3406/ahrf.1970.3900. ISSN 0003-4436.
- ^ Price 2003, pp. 85–87.
- ^ Price 2003, p. 85.
- ^ Price 2003, p. 76.
- ^ Godechot 1970, p. 258.
- ^ Micah Alpaugh, "The Politics of Escalation in French Revolutionary Protest: Political Demonstrations, Nonviolence, and Violence in the Grandes journees of 1789", French History (Fall 2009)
- ^ Schama 1989, p. 385.
- ^ Cobb & James 1988, p. 73.
- ^ Price 2003, p. 88.
- ^ Micah Alpaugh, "The Politics of Escalation in French Revolutionary Protest: Political Demonstrations, Nonviolence and Violence in the Grandes Journees of 1789", French History (2009)
- ^ Terry Crowdy. French Revolutionary Infantry 1789–1802, p. 6.
- ^ Price 2003, pp. 96–97.
- ^ Comments recorded in diary entries made by Louis-Philipp during 1789
- ^ Cobb & James 1988, p. 75.
- ^ Schama, pp. 340–342, fig. 6.
- ^ Cobb & James 1988, p. 68.
- ^ Schama 1989, p. 399.
- ^ Christopher J. Tozzi, p. 54 "Nationalizing France's Army. Foreign, Black and Jewish Troops in the French Military, 1715–1831,
- ^ Hibbert, Christopher. The French Revolution(1980), p. 82 (1982 Penguin Books edition)
- ^ a b Schama 1989, p. 400.
- ^ Schama 1989, pp. 400–401.
- ^ Price 2003, p. 89.
- ^ Schama 1989, p. 403.
- ^ Schama 1989, pp. 403–404.
- ^ Schama 1989, p. 404.
- ^ Schama 1989, p. 405.
- ^ Rigby, Edward, Dr. Rigby's Letters from France &c. in 1789, HardPress Publishing, 2013,
- ^ Guy Chaussinand-Nogaret, La Bastille est prise, Paris, Éditions Complexe, 1988, p. 102.
- ^ The Séance royale of 23 June 1789". Fitchburg State College. Archived from the original on 27 September 2011. Retrieved 22 January 2009.
- ^ Schama 1989, pp. 419–420.
- ^ Price 2003, p. 92.
- ^ Terry Crowdy, French Revolutionary Infantry 1789–1802, p. 9.
- ^ François Furet and Mona Ozouf, eds. A Critical Dictionary of the French Revolution (1989), pp. 519–528.
- ^ Sydenham 1965, p. 50.
- ^ Price 2003, p. 93.
- ^ Cobb & James 1988, p. 129.
- ^ Sydenham 1965, p. 54.
- ^ Cobb & James 1988, p. 77.
- ^ Alger, John Goldworth (1889). "Chapter II. At the Embassy". Searle & Rivington. Sampson Low, Marston: Englishmen in the French Revolution. 8 Ağustos 2018 tarihinde
|arşiv-url=
kullanmak için|url=
gerekiyor () arşivlendi. - ^ Sydenham 1965, s. 55.
- ^ Brevet de vainqueur de la Bastille (1790)". Criminocorpus.org. 14 Temmuz 1790. Retrieved 14 Temmuz 2018.
- ^ Schama 1989, p. 412.
- ^ Schama 1989, p. 414.
- ^ Bastille Key. Digital Encyclopedia of George Washington. Mount Vernon Ladies Association.
- ^ William J. Bahr. George Washington's Liberty Key: Mount Vernon's Bastille Key. s. 8. ISBN .
- ^ 14 Revolutionary Facts About Bastille Day. mentalfloss.com. 14 Temmuz 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bastille Baskini veya Bastille Hapishanesi Baskini Fransizca Prise de la Bastille 14 Temmuz 1789 da Fransa nin baskenti Paris te devrimci isyancilarin Bastille olarak bilinen Orta Cag dan kalma cephanelik kale ve siyasi hapishaneyi basarak kontrolu ele gecirmeye calismasiyla meydana gelmis baskin Bastille BaskiniFransiz Devrimi nin bir parcasiBastille Baskini Fransiz gravur 14 Temmuz 1789 da Paris te sehirliler Les Invalides a girip 30 000 tufegi gasp ettiler Ancak mermileri bulamadiklari icin Bastille den almayi planlayarak oraya dogru ilerledi Yasanan catisma sonucunda isyancilardan 98 i oldu ve 73 u yaralandi Bastille garnizonundan 1 i oldu ve 3 yaralandi Teslim olan Bastille komutani ve digerlerin de baslari kesildi Ust yazi Baslarini cektigi Paris sehirlileri tarafindan Bastille nin basilmasi 14 Temmuz 1789 Alt yazi Hainler boyle cezalandirilir48 51 11 K 2 22 09 D 48 85306 K 2 36917 D 48 85306 2 36917 Tarih14 Temmuz 1789 234 yil once 1789 07 14 BolgeParis Ile de France Fransa KralligiSonucIsyancilarin zaferi Bastille mahkumlari serbest birakildi Bastille ele gecirildiTaraflarSivil isyancilar Fransiz Muhafiz isyancilariKraliyet hukumetiKomutanlar ve liderlerPierre Hulin Stanislas Maillard Jacob ElieBernard Rene Jourdan de Launay Gucler688 1 000 isyanci 61 Fransiz Muhafiz 5 topcu parcasi114 asker 82 Veteran Gazi Salis Samade Alayi nin 32 Isvicreli askeri 30 topcu parcasiKayiplar93 olu 15 olu aldiklari yaralardan 73 yarali1 olu 6 8 teslim olduktan sonra oldu 105 107 yakalandi Dort saat suren catismalar sonucunda 94 kisi oldu sonunda isyancilar Bastille e girmeyi basardi Isyancilar Bastille ye girdikten sonra Vali de Launay ve garnizonun birkac uyesi teslim oldu ve olduruldu Bastille artik Paris in merkezinde kraliyet otoritesini temsil ediyordu Baskin sirasinda sadece yedi mahkumun bulundugu ve yikilmasi planlanan hapishane devrimciler tarafindan monarsinin gucunu kotuye kullanmasinin bir sembolu olarak gorulmekteydi Dususu Fransiz Devrimi nin parlama noktasi oldu Fransa da 14 Temmuz Fete nationale francaise adi verilen ve hem Bastille Baskini nin yildonumunu hem de 1790 daki ilk yildonumunde gerceklesen Fete de la Federation u anan ulusal bir bayram Ingilizcede bu bayram genellikle Bastille Gunu olarak anilmakta Arka planXVI Louis doneminde Fransa buyuk bir ekonomik buhran gecirdi Amerikan Devrimi ile de alakali olan bu donemde agir vergilendirme nedeniyle yoksulluk olustu Bastille Baskini ve ardindan gerceklesen Insan ve Yurttas Haklari Bildirisi bu devrimin ucuncu ayagiydi Ilki soylularin XVI Louis ye vergi odemelerini reddetmesiyle basladi ikinci de meclisin kurulmasini saglayan idi Dahasi Louis XVI nin Necker in yerine getirdigi Maliye Bakani Calonne monarsiyi zengin gostererek savurgan harcamalarin kredi saglayacagini dusunuyordu Bu sadece Louis nin mali sikintilarini artirmisti 5 Mayis 1789 da Genel Meclis konuyu ele almak uzere toplanmis ancak arkaik protokoller ve Fransa nufusunun 2 sinden azini olusturan soylulari temsil eden Ikinci Meclis in muhafazakarligi tarafindan engellenmisti 17 Haziran 1789 da Ucuncu Meclis halktan secilen temsilcileriyle birlikte amaci bir Fransiz anayasasi olusturmak olan Ulusal Meclis olarak yeniden kuruldu Kral baslangicta bu gelismeye karsi cikti ancak 9 Temmuz da adini Ulusal Kurucu Meclis olarak degistiren meclisin yetkisini kabul etmek zorunda kaldi Ayaklanmaya yakin ve Francois Mignet nin deyimiyle ozgurluk ve cosku sarhosu Paris Meclis e genis destek vermisti Basin tartismalari yayinlanmis ve siyasi tartismalar Meclis in otesine gecerek baskentin meydanlarina ve salonlarina yayilmisti Palais Royal ve arazisi surekli bir toplanti alani haline gelmisti Kalabalik Palais Royal deki toplantinin yetkisiyle halka ates acmayi reddettikleri icin hapsedildikleri bildirilen Fransiz muhafizlarindan bazi el bombacilarini serbest birakmak icin Abbaye Hapishanelerini kirmisti Meclis hapisteki muhafizlarin kralin merhametine mazhar olmalarini bir gunluk gostermelik bir sure icin hapishaneye donmelerini ve affedilmelerini tavsiye etmisti Guvenilir oldugu dusunulen alayin rutbeli askerleri artik halkin davasina yonelmisti Jacques Necker in gorevden alinmasiLouis 11 Temmuz 1789 da ozel konseyindeki muhafazakar soylularin etkisiyle hareket ederek maliye bakani Jacques Necker i gorevden alarak surgune gondermis ve bakanligi yeniden kurmustu Maresaller Victor Francois Broglie duku La Galissonniere la Vauguyon duku Baron Louis de Breteuil ve intendant Joseph Foullon de Doue Puysegur Armand Marc Montmorin kontu La Luzerne Saint Priest ve Necker in gorevlerini devralmislardi Jacques Necker 1732 1804 Fransiz maliye bakani Necker in gorevden alinmasinin haberi 12 Temmuz Pazar gunu ogleden sonra Paris e ulasti Parisliler genel olarak bu gorevden almanin muhafazakar unsurlar tarafindan gerceklestirilecek bir darbenin baslangici oldugunu dusunmekteydi Liberal Parisliler sinir garnizonlarindan Versailles Sevres Champ de Mars ve Saint Denis e getirilen Kraliyet birliklerinin Versailles da toplanmakta olan Ulusal Kurucu Meclisi kapatmaya calisacagi korkusuyla daha da ofkelenmisti Palais Royal de on binden fazla kisi olmak uzere Paris in dort bir yaninda kalabaliklar toplanmis Camille Desmoulins elinde tabancasiyla bir masanin uzerine cikarak Yurttaslar kaybedecek zamanimiz yok Necker in gorevden alinmasi vatanseverler icin Aziz Bartholomeos un canidir Bu gece tum Isvicre ve Alman taburlari hepimizi katletmek uzere Champ de Mars tan ayrilacak geriye tek bir kaynak kaliyor silahlanmak Sozu edilen Isvicre ve Alman taburlari devrim oncesi Kraliyet Ordusunun onemli bir bolumunu olusturan ve siradan Fransiz askerlerine kiyasla halkin davasina daha az sempati duyduklari dusunulen yabanci parali asker birlikleri arasindaydi Temmuz ayi baslarinda Paris ve Versailles daki 25 000 duzenli askerin yaklasik yarisi bu yabanci alaylardan olusuyordu Toplama dahil edilen Fransiz alaylarinin ya garnizonlarinin Paris e yakinligi ya da albaylarinin reforma karsi cikan gerici saray partisi destekcileri olmasi nedeniyle secildigi anlasilmaktadi Necker in ve Orleans Duku Louis Philippe II nin bustlerini sergileyen kalabalik 12 Temmuz da baslayan gosteriler sirasinda Palais Royal den tiyatro bolgesine dogru yuruyuse gecti ve ardindan bulvarlar boyunca batiya dogru ilerledi Kalabalik Place Vendome ile Tuileries Sarayi arasinda Alman Kraliyet Suvari Alayi ile catisti Champs Elysees nin tepesinden Lambesc Prensi Charles Eugene Kamp Maresali Kraliyet Allemand Suvarilerinin Sahibi Place Louis XV de simdiki Place de la Concorde kalan protestoculari dagitan bir suvari hucumu baslatmisti Kraliyet komutani Baron de Besenval kotu silahlanmis kalabaliklar arasinda bir kan banyosunun ya da kendi adamlari arasinda firarlarin sonuclarindan korkarak suvarileri Sevres e dogru geri cekmisti Yiyecek ve sarap fiyatlarinin artmasina neden olmakla suclanan gumruk noktalarina saldirarak devlet yetkililerine karsi dusmanliklarini ifade eden Paris halki arasinda huzursuzluk artmaktaydi Paris halki yiyecek silah ve erzak istiflenmis olabilecek her yeri yagmalamaya baslamisti O gece manastir hastane okul ve hatta hapishane olarak islev goren din adamlarina ait buyuk bir mulk olan Saint Lazare de erzak istiflendigi soylentileri yayilmisti Ofkeli bir kalabalik iceri girerek mulku yagmalamis halk pazarina goturulen 52 vagon bugdaya el koymustu Ayni gun cok sayida insan silah cephanelikleri de dahil olmak uzere bircok yeri yagmalalamisti Kraliyet birlikleri o gunlerde Paris te toplumsal kaosun yayilmasini durdurmak icin hicbir sey yapmamisti CatismaGardes Francaises Fransiz Muhafizlari alayi Paris in daimi garnizonunu olusturuyordu ve pek cok yerel baga sahip oldugundan halkin davasina sicak bakiyordu Alay Temmuz ortasindaki karisikliklarin ilk asamalarinda kislasina kapanmisti Paris in genel bir ayaklanmaya sahne olmasiyla birlikte Charles Eugene alayin emrine itaat edecegine guvenmeyerek Chaussee d Antin deki deponun onune konuslanmalari icin altmis ejderha gonderdi Fransiz Muhafizlarinin subaylari adamlarini toparlamak icin etkisiz girisimlerde bulunmustu Isyanci yurttaslar artik egitimli bir askeri birlik edinmislerdi Bu haber yayildikca Champ de Mars ta kamp kurmus olan kraliyet kuvvetlerinin komutanlari yabanci alaylarin bile guvenilirliginden kusku duymaya baslamisti Devrimden once Bastille Gelecegin Yurttas Krali Louis Philippe duc d Orleans genc bir subay olarak bu olaylara tanik olmus ve askerlerin sinanmalari halinde emirlere itaat edecekleri gorusundeydi Ayrica geriye donup baktiginda Fransiz Muhafizlarinin subaylarinin ayaklanmadan onceki donemde sorumluluklarini ihmal ettikleri ve alayi astsubaylarinin kontrolune cok fazla biraktiklari yorumunu yapmisti 13 Temmuz sabahi Paris secmenleri bir araya gelerek duzeni saglamak uzere Paris in altmis secim bolgesinden 48 000 kisilik bir burjuva milisi kurulmasina karar verdiler Bu milislerin kokartlari Paris in renkleri olan mavi ve kirmiziydi Lafayette 14 Temmuz da bu grubun komutani secildi ve daha sonra adini Ulusal Muhafizlar olarak degistirdi Kralin rengi olan beyazi da 27 Temmuz da kokartina ekleyerek unlu Fransiz uc rengini olusturdu 14 Temmuz 1789 Bastille Baskini14 Temmuz 1789 sabahi Paris sehri alarm durumundaydi Artik Paris Burjuva Milisleri nin kisa sure sonra Devrimci Fransa nin Ulusal Muhafizlari olacaklardi kontrolu altinda olan Fransa daki Ucuncu Mulk partizanlari daha once onemli bir muhalefetle karsilasmadan Hotel des Invalides e saldirmislardi Niyetleri burada bulunan silahlari 29 000 ila 32 000 tufek ancak barut veya sacma olmadan toplamakti Invalides deki komutan onceki birkac gun icinde 250 varil barutu daha guvenli bir sekilde saklanmasi icin Bastille e nakletme onlemini almisti Bastille Kalesi ndeki insanlar Musee de la Revolution francaise Bu noktada Bastille neredeyse bostu ve sadece yedi mahkum barindiriyordu Grand Chatelet mahkemesi tarafindan cikarilan tutuklama emri uyarinca tutuklanan dort kalpazan James F X Whyte casusluk yaptigindan suphelenilen ve ailesinin istegi uzerine hapsedilen Irlanda dogumlu bir deli otuz yil once Louis XV e suikast girisiminde bulunan Auguste Claude Tavernier cinayetten suphelenilen bir sapkin aristokrat Comte de Solages babasi tarafindan bir lettre de cachet kullanilarak hapsedilmisti Bir onceki mahkum Marquis de Sade yoldan gecenlere mahkumlarin katledildigini haykirdiktan sonra on gun once disari nakledilmisti Claude Cholat tarafindan Bastille kusatmasinin gorgu tanigi resmi Sinirli bir amaca hizmet ettigi dusunulen bir Orta Cag kalesinin bakiminin yuksek maliyeti karisikliklar baslamadan kisa bir sure once yerine acik bir kamusal alan yapilmasi kararinin alinmasina yol acmisti Temmuz 1789 daki gerginliklerin ortasinda bina kraliyet tiranliginin bir sembolu olarak kaldi Duzenli garnizon 82 invalides ten artik sahada hizmet vermeye uygun olmayan eski askerler olusuyordu Ancak 7 Temmuz da Champ de Mars taki duzenli birliklere Isvicre Salis Samade Alayi nin 32 el bombacisi ile takviye edilmisti Duvarlara 18 adet sekiz kiloluk top ve 12 adet daha kucuk top yerlestirilmisti Vali Bernard Rene de Launay onceki bir valinin ogluydu ve aslinda Bastille de dogmustu Bastille ve cevresindeki binalarin 1789 dan hemen sonra yapilan bir plani kirmizi nokta Claude Cholat in kusatma resminin perspektifini isaret ediyor Daha sonra derlenen resmi vainqueurs de la Bastille Bastille fatihleri listesinde 954 isim bulunmaktadi ve kalabaligin toplami muhtemelen binden azdi Listede yer alan mesleklere bakildiginda cogunlugun yerel zanaatkarlar oldugu bazi duzenli ordu firarilerinin ve 21 sarap tuccari gibi birkac farkli kategorinin bulundugu gorulmektedi Ikonik Phrygian sapkalari ve uc renkli cockades giyen Sans culottes Kalabalik kusluk vakti kalenin disinda toplanmis ve tehdit edici gorunen toplarin kulelerin ve surlarin mazgallarindan geri cekilmesi ve iceride depolanan silah ve barutun serbest birakilmasi cagrisinda bulunmustu Hotel de Ville den Belediye Binasi ndan belediye yetkilileri iki temsilci kaleye davet edildi ve muzakereler basladi bir digeri ise oglen saatlerinde kesin taleplerle iceri alindi Kalabalik buyudukce ve sabirsizlandikca gorusmeler uzadi Ogleden sonra 1 30 civarinda kalabalik savunmasiz dis avluya daldi Kucuk bir grup kalenin ic avlusuna acilan kapinin yanindaki bir binanin catisina tirmandi ve asma koprunun zincirlerini kirarak bir vainqueur u dusurdu Garnizondaki askerler halka geri cekilmeleri cagrisinda bulundu ancak gurultu ve karisiklik arasinda bu bagirislar yanlislikla iceri girmeye tesvik olarak yorumlandi Gorunuse gore kendiliginden baslayan silah sesleri kalabaligi bir guruha donusturdu Kalabalik kasitli olarak bir tuzaga cekildiklerini dusunmus olacak ki catismalar daha siddetli ve yogun bir hal alirken milletvekillerinin ateskes saglama girisimleri saldirganlar tarafindan gormezden gelindi Bastille i savunan alayin bayragi Ates devam etti ve ogleden sonra saat 15 00 ten sonra saldirganlar her biri yaklasik alti kez ateslendigi bildirilen iki topla birlikte isyanci gardes francaises tarafindan takviye edildi ve Champ de Mars ta kamp kurmus olan Kraliyet Ordusu birliklerinden olusan onemli bir kuvvet mudahale etmedi Karsilikli katliam olasiliginin aniden ortaya cikmasiyla Vali de Launay garnizona ya saat 17 00 de atesi kesmesini emretmisti De Launay tarafindan yazilan ve teslim olmayi teklif eden ancak garnizonun kaleyi zarar gormeden tahliye etmesine izin verilmezse barut stoklarini patlatmakla tehdit eden bir mektup ic kapidaki bir bosluktan kusatmacilara dagitildi Talepleri karsilanmadi ancak Launay yine de teslim oldu cunku sinirli yiyecek stoklari ve su kaynagi olmadan birliklerinin daha fazla dayanamayacagini fark etti Buna uygun olarak kapilari acti ve vainqueur ler saat 17 30 da kaleyi ele gecirmek uzere iceri daldilar Launay in tutuklanmasi Jean Baptiste Lallemand tarafindan 1790 Musee de la Revolution francaise Doksan sekiz saldirgan ve bir savunmaci catismalarda ya da daha sonra aldiklari yaralar nedeniyle olmustu bu esitsizlik kale duvarlarinin garnizona sagladigi korumayla aciklaniyordu Launay yakalandi ve bir kufur firtinasi icinde Hotel de Ville e dogru suruklendi Hotel in disinda kaderiyle ilgili bir tartisma basladi Fena halde dovulen Launay Yeter Birakin oleyim diye bagirdi ve Dulait adinda bir pasta ascisinin kasigina tekme atti Launay daha sonra defalarca bicaklandi ve oldu Bir Ingiliz gezgin olan Doktor Edward Rigby gorduklerini soyle aktarmisti Biz Bastille Valisi Marki de Launay in ve Prevot des Marchands Mosyo Flesselles in kafalari oldugu soylenen mizraklar uzerinde kaldirilmis iki kanli kafa gorduk Tuyler urpertici ve korkunc bir manzaraydi Bu manzara karsisinda soke olduk ve tiksindik biz hemen sokaklardan cekildik Launay in bilinmeyen bir sanatci tarafindan tutuklanmasi Bastille in boyutlarinin 2013 teki bir analizi resimlerde gosterildigi gibi mahallenin uzerinde yukselmedigini ancak mahalledeki diger binalarla karsilastirilabilir bir yukseklik oldugunu gosterdi Kral baskini ilk olarak ertesi sabah La Rochefoucauld Duku araciligiyla ogrendi Bu bir isyan mi Louis XVI ya sordu Duk cevap verdi Hayir efendim bu bir isyan degil bu bir devrim Gercekten de Bastille in baskinin zaman zaman ulusal soylemde Devrim in kurulus noktasi oldugu one surulmektedi Bununla birlikte Fransiz Devrimi Aydinlanmadan Tiranliga adli kitabinda tarihci Ian Davidson Versay daki Ucuncu Mulke teslim olan Louis XVI nin kurucu olay olma konusunda daha iyi bir iddiaya sahip oldugunu savundu ve Versailles in burjuva Devrimcilerinin onumuzdeki uc yil boyunca parlamenter ve siyasi mekanizmalari kullanarak devrimin gelecegini yonlendirmede onemli bir rolu oldugunu belirtti Bununla birlikte Bastille in dususu Paris in siradan vatandaslari olan thesans culottes in Devrim in islerine ilk kez buyuk bir mudahalede bulunmasina isaret ediyor Devrimin bu asamasi icin sans culotte burjuva Devrimcileri nin muttefikiydi Gravur c 1789 Flesselles ve Marquis de Launay in kafalarini milislerin misleri uzerine saldiriyor Baslikta Boylece hainlerden intikam aliriz yaziyor 14 15 Temmuz da hemen verilen tepkilerVersailles daki Meclis birkac saatligine Paris teki olaylarin cogundan habersizdi Ancak temsilciler Maresal de Broglie nin Kraliyet yanlisi bir darbe yaparak kendilerini 23 Haziran tarihli emri kabul etmeye ve ardindan Meclisi feshetmeye zorlayabileceginden endise duymaya devam ediyorlardi Gorunuse gore Noailles Paris olaylariyla ilgili makul olcude dogru haberleri Versailles a ilk getiren kisiydi Hotel de Ville e gonderilen M Ganilh ve Bancal des Issarts onun raporunu dogruladilar 15 Temmuz sabahina gelindiginde sonuc kral icin de netlesmisti ardindan o ve askeri komutanlari geri adim attilar Paris cevresinde yogunlasan yirmi uc alay Kraliyet birligi sinir garnizonlarina dagitildi Marquis de la Fayette Paris teki Ulusal Muhafizlarin komutasini ustlendi Jean Sylvain Bailly Ucuncu Bolgenin lideri ve Tenis Kortu Yemini nin kiskirticisi Paris Komunu olarak bilinen yeni bir hukumet yapisi altinda sehrin belediye baskani oldu Kral Necker i geri cagiracagini ve Versailles dan Paris e donecegini acikladi 17 Temmuz da Paris te bulunan Bailly den mavi kirmizi bir kokart aldi ve Yasasin Kral ve Yasasin Ulus cigliklari arasinda Hotel de Ville e girdi SonrasiSiyasi Soylular 14 Temmuz daki siddet olaylarinin hemen ardindan kral ile halkin gorunurde ve gecici olarak uzlasmasindan pek de emin olmayan bir sekilde ulkeden gocmen olarak kacmaya basladilar Ilk ayrilanlar arasinda kont d Artois Fransa nin gelecekteki X Charles i ve iki oglu prens de Conde prens de Conti Polignac ailesi ve biraz sonra eski maliye bakani Charles Alexandre de Calonne vardi Torino ya yerlestiler ve burada Calonne kont d Artois ve prens de Conde nin temsilcisi olarak krallik icinde ic savas planlari yapmaya ve Fransa ya karsi bir Avrupa koalisyonu icin kiskirtmaya basladilar Paris teki basarili ayaklanmanin haberleri tum Fransa ya yayildi Halk egemenligi ilkelerine uygun olarak ve kraliyet otoritesi iddialarini tamamen goz ardi ederek halk sivil yonetim icin belediyeler ve sivil koruma icin milislerden olusan paralel yapilar kurdu Kirsal bolgelerde bircok kisi bunun da otesine gecti bazilari tapu senetlerini ve az sayida satoyu yakti Buyuk Korku 20 Temmuz ile 5 Agustos haftalari boyunca kirsal kesime yayildi ve aristokrasinin devrimi bastirmaya calistigi inanciyla zengin toprak sahiplerine saldirilar duzenlendi 16 Temmuz 1789 da Bastille Baskini ndan iki gun sonra Ingiltere nin Fransa Buyukelcisi John Frederick Sackville Disisleri Bakani 5 Leeds Duku Francis Osborne a su raporu verdi Boylece Lordum bildigimiz en buyuk devrim olayin buyuklugu goz onune alinirsa nispeten cok az can kaybiyla gerceklesmis oldu Su andan itibaren Fransa yi ozgur bir ulke Kral i cok sinirli bir hukumdar ve soylulari da ulusun geri kalaniyla ayni seviyeye indirilmis olarak dusunebiliriz 22 Temmuz 1789 da halk Maliye Genel Kontroloru Joseph Foullon de Doue ve damadi Louis Benigne Francois Bertier de Sauvigny yi linc etti Her ikisi de monarsi altinda resmi gorevlerde bulunmuslardi Bastille e saldirdigini iddia eden yaklasik 900 kisi 1790 yilinda Ulusal Meclis ten sertifika Brevet de vainqueur de la Bastille almistir ve bunlarin bir kismi halen mevcuttur Bastille in yikilmasi Bastille in bir kurtulus aniti ya da yeni Ulusal Muhafizlar icin bir depo olarak korunmasi gerektigine dair tartismalar olmasina ragmen Paris Belediye Binasi ndaki Belediye Secmenleri Daimi Komitesi insaat girisimcisi Pierre Francois Palloy a binanin sokulmesi gorevini verdi Palloy yaklasik 1 000 isci calistirarak hemen ise basladi Kalenin yikimi zincirlenmis mahkumlari tasvir eden saatinin eritilmesi ve dort heykelin parcalanmasi bes ay icinde gerceklestirildi 1790 yilinda Lafayette Bastille in dovme demirden bir pound ve uc onsluk anahtarini ABD Baskani George Washington a verdi Washington 1797 de emekliye ayrilmasindan kisa bir sure oncesine kadar New York ve Philadelphia daki hukumet tesislerinde ve etkinliklerde bu anahtari belirgin bir sekilde sergiledi Anahtar halen Washington un Mount Vernon daki konutunda sergilenmektedir Palloy ayrica Bastille den tuglalar almis ve bunlari oydurarak kalenin replikalari haline getirmis ve mahkumlarin zincirlerinden yapildigi iddia edilen madalyalarla birlikte satmistir Yapidan cikarilan tas parcalari Fransa nin her bolgesine gonderilmis ve bazilarinin yeri tespit edilmistir Bastille den gunumuze Seine Nehri uzerindeki Pont de la Concorde koprusunun yapiminda kullanilan taslar ve 1899 da gomulu olarak bulunan ve su anda Paris teki Henri Galli Meydani nda bulunan kulelerden birinin yani sira su anda Musee d Art Campanaire de bulunan saat canlari ve makara sistemi de dahil olmak uzere cesitli baska parcalar da kalmistir Binanin kendisi de bir zamanlar bulundugu yerde tuglalarla belirtilmistir tipki altindaki Paris Metro duragindaki hendek gibi burada da temelin bir parcasi sergilenmektedir Ayrica bakinizBastille Hapishanesi Fransiz DevrimiKaynakca Lusebrink Hans Jurgen Reichardt Rolf Schurer Norbert 1997 The Bastille s 43 ISBN 978 0 8223 1894 1 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Schama 1989 s 402 a b c d Price J L Schama Simon Subat 1989 The Embarrassment of Riches An Interpretation of Dutch Culture in the Golden Age The American Historical Review 94 1 158 doi 10 2307 1862161 ISSN 0002 8762 Schama 1989 pp 60 71 Price 2003 p 20 Sydenham 1965 p 46 a b Mignet 1824 Chapter I Schama 1989 pp 370 371 Godechot Jacques 1970 Sens et importance de la transformation des institutions revolutionnaires a l epoque napoleonienne Annales historiques de la Revolution francaise 199 1 183 202 doi 10 3406 ahrf 1970 3900 ISSN 0003 4436 Price 2003 pp 85 87 Price 2003 p 85 Price 2003 p 76 Godechot 1970 p 258 Micah Alpaugh The Politics of Escalation in French Revolutionary Protest Political Demonstrations Nonviolence and Violence in the Grandes journees of 1789 French History Fall 2009 Schama 1989 p 385 Cobb amp James 1988 p 73 Price 2003 p 88 Micah Alpaugh The Politics of Escalation in French Revolutionary Protest Political Demonstrations Nonviolence and Violence in the Grandes Journees of 1789 French History 2009 Terry Crowdy French Revolutionary Infantry 1789 1802 p 6 ISBN 1 84176 660 7 Price 2003 pp 96 97 Comments recorded in diary entries made by Louis Philipp during 1789 Cobb amp James 1988 p 75 Schama pp 340 342 fig 6 Cobb amp James 1988 p 68 Schama 1989 p 399 Christopher J Tozzi p 54 Nationalizing France s Army Foreign Black and Jewish Troops in the French Military 1715 1831 ISBN 978 0 8139 3833 2 Hibbert Christopher The French Revolution 1980 p 82 1982 Penguin Books edition a b Schama 1989 p 400 Schama 1989 pp 400 401 Price 2003 p 89 Schama 1989 p 403 Schama 1989 pp 403 404 Schama 1989 p 404 Schama 1989 p 405 Rigby Edward Dr Rigby s Letters from France amp c in 1789 HardPress Publishing 2013 ISBN 978 1313441636 Guy Chaussinand Nogaret La Bastille est prise Paris Editions Complexe 1988 p 102 The Seance royale of 23 June 1789 Fitchburg State College Archived from the original on 27 September 2011 Retrieved 22 January 2009 Schama 1989 pp 419 420 Price 2003 p 92 Terry Crowdy French Revolutionary Infantry 1789 1802 p 9 ISBN 1 84176 660 7 Francois Furet and Mona Ozouf eds A Critical Dictionary of the French Revolution 1989 pp 519 528 Sydenham 1965 p 50 Price 2003 p 93 Cobb amp James 1988 p 129 Sydenham 1965 p 54 Cobb amp James 1988 p 77 Alger John Goldworth 1889 Chapter II At the Embassy Searle amp Rivington Sampson Low Marston Englishmen in the French Revolution 8 Agustos 2018 tarihinde arsiv url kullanmak icin url gerekiyor yardim arsivlendi Eksik ya da bos url yardim erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Sydenham 1965 s 55 Brevet de vainqueur de la Bastille 1790 Criminocorpus org 14 Temmuz 1790 Retrieved 14 Temmuz 2018 Schama 1989 p 412 Schama 1989 p 414 Bastille Key Digital Encyclopedia of George Washington Mount Vernon Ladies Association erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim William J Bahr George Washington s Liberty Key Mount Vernon s Bastille Key s 8 ISBN 978 1537323374 14 Revolutionary Facts About Bastille Day mentalfloss com 14 Temmuz 2017