Tenis terminolojisi sayfasında, profesyonel tenis sporunda kullanılan başlıca kavramlar listelenmiştir. Bu kavramların pek çoğu başta İngilizce olmak üzere Avrupa dillerinden geçmedir. Oyun sözcüğü "tenis maçındaki bölümlerden biri" anlamına geldiği için, bu maddede oyun sözcüğü özel anlamında kullanılacak, maçın geneli için kullanılmayacaktır.
A
- Ace; rakibin karşılayamadığı (kıramadığı), dolayısıyla atış yapan oyuncuya doğrudan puan kazandıran servistir. Profesyonel turnuvalarda ace genellikle bir oyuncunun ilk servisinde görülür. Oyuncu topa olanca hızıyla vurur ve topun kortta düşeceği noktayı ayarlamada daha fazla risk alır. Ace daha çok sert yüzeylerde görülür.
- Avantaj; oyun içerisinde deuce (40-40 beraberlik) durumunda iken oyunculardan birinin bir sayı öne geçmesi durumudur. Aynı oyuncu bir sayı daha alırsa o oyunu kazanmış olur. Eğer avantajlı oyuncu bir sayı daha yapamadan karşı taraf bir sayı yaparsa avantaj bozulmuş olur ve bir taraf iki sayı öne geçene kadar oyun devam eder.
B
- Basit hata (unforced error); rakip tarafından zorlanmayan, oyuncunun hatalı hesaplama veya ayarlama nedeniyle kendi yaptığı vuruş hatasıdır. İngilizcedeki karşılığı "unforced error", "zorla yaptırılmayan hata" anlamına gelir (bkz. forced error).
- Break; bir oyunu servis atıcının değil, servis karşılayıcının kazanmasıdır. Break oluşmasını sağlayan son sayıya break point denir. Profesyonel teniste servis yapan oyuncunun o oyunu kazanması (hold) ihtimali daha yüksektir. Bu nedenle break yapan oyuncu o seti kazanma ihtimalini önemli oranda artırmış olur. Oyuncuların bir setteki break adedi "break down" veya "break up" şeklinde ifade edilir. Örneğin bir oyuncu için "one break up" dendiyse, rakibinden bir fazla break yaptığı anlaşılır.
- Break point; servisleri karşılayan oyuncunun o oyunu kazanmasını (break yapmasını) sağlayan sayıdır. Break point fırsatı, bir oyuncu servisi karşıladığı zaman ortaya çıkar. Örneğin servisi atan oyuncu 30, karşılayan oyuncu 40 puana sahipse, karşılayıcı bir kez daha servisi karşıladığında (kırdığında) break point kazanır ve o oyunu (eli) kazanmış olur. Break point İngilizcede "kırma puanı" anlamına gelir.
Ç
- Çifte hata (double fault); bir oyuncunun üst üste iki kez hatalı servis kullanmasıdır (bkz. hata). İkinci hatada rakibin hanesine bir puan yazılır.
D
- Deuce; tenisçilerin bir oyun içerisinde 40-40 berabere kalmaları durumudur. Bu durumda bir taraf iki sayı farkla yenene kadar beraberlik bozulmaya çalışılır. 40-40 iken sıradaki sayıyı alan oyuncu avantaj elde eder. Aynı oyuncu bir sayı daha yaparsa o oyunu kazanmış olur. Deuce, Latince "iki" sözcüğünden gelir.
F
- Forced error; rakibin çok iyi bir servis veya atış yapması nedeniyle karşılanamayan vuruş. İngilizcede "zorla yaptırılan hata" anlamına gelir ve rakibin bir oyuncuyu hata yapmaya mecbur bırakmasını ifade eder (bkz. basit hata).
H
- Hata (fault); bir oyuncunun servis esnasında topu kortun doğru bölümüne düşürememesi durumudur. İlk hatada servis yapan oyuncuya bir yaptırım uygulanmaz, ancak ikinci hatada (bkz. çifte hata) karşı tarafın hanesine bir sayı yazılır. İlk hatada, rakip oyuncu hatalı servisi karşılasa dahi sayı almaz.
- Hold; bir oyunu servis atan oyuncunun kazanmasıdır (bkz. break).
K
- Korunmuş sıralama (protected ranking); bir oyuncunun en az 6 ay boyunca sakatlık nedeniyle kortlardan uzak kalması durumunda sıralamasının korunmasını isteme hakkıdır. Oyuncu iyileştiği zaman, sakatlanmanın ilk 3 ayındaki sıralamalarının ortalamasının avantajıyla turnuvalara katılabilir.
L
- Let; servis esnasında topun ağa dokunup doğru bölgeye (service box) düşmesidir. Servis geçerli sayılmaz ve yinelenir. Puan kazancı veya kaybı gerçekleşmez.
M
- Match point (maç sayısı); herhangi bir oyuncunun maçı kazanması için gerekli olan son sayıdır.
O
- Oyun (game); setleri oluşturan bölümlerden her biridir. Bir oyuncu 4 kez sayı yaptığında bir oyun kazanmış olur. Oyun esnasında puanlama 15, 30, 40 şeklinde ilerler (tiebreak hariç). 6 oyun kazanan oyuncu bir set kazanmış olur.
R
- Rally; bir oyuncunun servisi karşılamasından sonra oyuncuların topa sıra ile birkaç defa hatasız şekilde vurmasıdır. Rally esnasında top ağ üzerinden gidip gelir. Bir oyuncu topu karşılayamadığında veya oyun alanının dışına attığında rally sona ermiş olur. Bilinen en uzun rally 1984 yılında ABD'de gerçekleşmiş, Jean Hepner ve Vicky Nelson topa toplamda 643 kez vurmuştur.
- Retirement (ret.); bir oyuncunun herhangi bir nedenle (genellikle sakatlık yüzünden) "maç esnasında" oyunu bırakmasıdır. Eğer oyuncu "maç başlamadan" bırakırsa bu duruma "walkover" (w/o) denir. Eğer oyuncu maçtan önce veya maç esnasında oyunu bırakırsa mağlup sayılır.
S
- Sayı veya puan; 0 (love), 15, 30, 40 şeklinde ilerleyen ve her bir oyunun kazanılması için gerekli olan sayısal değerlerdir. 40'tan sonraki (dördüncü) sayıyı alan oyuncu -bazı özel koşullar haricinde- o oyunu kazanmış olur. Tiebreak esnasında puanlama birer birer ilerler.
- Servis; bir oyuncunun elindeki topu havaya attıktan sonra, raketle vurarak karşı sahaya göndermesidir. Rakip oyuncu servisi hatasız olarak karşılayamazsa, servis yapan oyuncu puan kazanır (bkz. ace). Bir oyun içerisindeki tüm servisler aynı oyuncu tarafından kullanılır. Sıradaki oyunda ise rakip oyuncu servis kullanır.
- Set; tenis maçını oluşturan ana bölümlerden her birine verilen addır. Tenis maçları 3 veya 5 set üzerinden oynanır. 3 setin ikisini veya 5 setin üçünü kazanan oyuncu galip ilan edilir. Kadın maçları her zaman 3 set üzerinden oynanırken, "Grand Slam" turnuvalarının son aşamalarında erkek maçları 5 set üzerinden oynanır. Bir oyuncunun bir seti kazanabilmesi için skorun 6-0, 6-1, 6-2, 6-3 veya 6-4 olması gerekir. Skor 6-5 olduysa oyuna 7-5'e kadar devam edilir. Skor 6-6 olduysa tiebreak oynanır.
- Set point (set sayısı); Herhangi bir oyuncunun bir seti kazanması için gerekli olan son sayıdır. Örneğin bir oyuncu 5-4 önde ise ve son oyundaki skorda da 40-30 önde ise, alacağı son sayı o seti 6-4 kazanmasını sağlayacağından set point olarak adlandırılır.
T
- Tiebreak; herhangi bir set esnasında skor 6-6 olduğunda oynanan özel bir oyundur. Tiebreak esnasında puanlama 15, 30, 40 şeklinde değil; 1, 2, 3, ... şeklinde ilerler. Tiebreak oyununda en az 7 puana ulaşan ve rakibe 2 puan fark atan taraf oyunu ve dolayısıyla seti kazanır. Tiebreak, İngilizcede "beraberliğin kırılması" anlamına gelir.
W
- Wild card; herhangi bir turnuvaya -turnuva için gerekli bazı şartları yerine getiremediği için- açılan ekstra kontenjandan katılan oyuncu. Wild card kontenjanı; sıralaması turnuva için yeterli olmayan ancak umut vadeden genç oyunculara, uzun süre spordan uzak kalmış profesyonel tenisçilere, turnuvanın düzenlendiği ülkedeki yerel ve popüler sporculara vs. verilebilir.
- Winner; rakibin ıskaladığı veya saha içine atamadığı, dolayısıyla atıcıya puan kazandıran vuruş.
Kaynakça
- ^ "let." 17 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . BBC.co.uk
- ^ The longest rally in tennis 31 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Guardian.co.uk
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Icindekiler A B C C D E F G H I I J K L M N O O P Q R S S T U U V W X Y Z Tenis terminolojisi sayfasinda profesyonel tenis sporunda kullanilan baslica kavramlar listelenmistir Bu kavramlarin pek cogu basta Ingilizce olmak uzere Avrupa dillerinden gecmedir Oyun sozcugu tenis macindaki bolumlerden biri anlamina geldigi icin bu maddede oyun sozcugu ozel anlaminda kullanilacak macin geneli icin kullanilmayacaktir Tipik bir 3 setlik tennis skor panosu Sekilde A oyuncusu ilk seti 7 5 kazanmis ikinci seti 4 6 kaybetmistir Son sette 2 oyun almis son oyunda da 40 15 ondedir Son oyunda bir sayi daha yaparsa set skoru 3 0 olacak ve mac devam edecektir Son seti kazanan oyuncu maci da 2 1 kazanmis olacaktir AAce rakibin karsilayamadigi kiramadigi dolayisiyla atis yapan oyuncuya dogrudan puan kazandiran servistir Profesyonel turnuvalarda ace genellikle bir oyuncunun ilk servisinde gorulur Oyuncu topa olanca hiziyla vurur ve topun kortta dusecegi noktayi ayarlamada daha fazla risk alir Ace daha cok sert yuzeylerde gorulur Avantaj oyun icerisinde deuce 40 40 beraberlik durumunda iken oyunculardan birinin bir sayi one gecmesi durumudur Ayni oyuncu bir sayi daha alirsa o oyunu kazanmis olur Eger avantajli oyuncu bir sayi daha yapamadan karsi taraf bir sayi yaparsa avantaj bozulmus olur ve bir taraf iki sayi one gecene kadar oyun devam eder BBasit hata unforced error rakip tarafindan zorlanmayan oyuncunun hatali hesaplama veya ayarlama nedeniyle kendi yaptigi vurus hatasidir Ingilizcedeki karsiligi unforced error zorla yaptirilmayan hata anlamina gelir bkz forced error Break bir oyunu servis aticinin degil servis karsilayicinin kazanmasidir Break olusmasini saglayan son sayiya break point denir Profesyonel teniste servis yapan oyuncunun o oyunu kazanmasi hold ihtimali daha yuksektir Bu nedenle break yapan oyuncu o seti kazanma ihtimalini onemli oranda artirmis olur Oyuncularin bir setteki break adedi break down veya break up seklinde ifade edilir Ornegin bir oyuncu icin one break up dendiyse rakibinden bir fazla break yaptigi anlasilir Break point servisleri karsilayan oyuncunun o oyunu kazanmasini break yapmasini saglayan sayidir Break point firsati bir oyuncu servisi karsiladigi zaman ortaya cikar Ornegin servisi atan oyuncu 30 karsilayan oyuncu 40 puana sahipse karsilayici bir kez daha servisi karsiladiginda kirdiginda break point kazanir ve o oyunu eli kazanmis olur Break point Ingilizcede kirma puani anlamina gelir CCifte hata double fault bir oyuncunun ust uste iki kez hatali servis kullanmasidir bkz hata Ikinci hatada rakibin hanesine bir puan yazilir DDeuce teniscilerin bir oyun icerisinde 40 40 berabere kalmalari durumudur Bu durumda bir taraf iki sayi farkla yenene kadar beraberlik bozulmaya calisilir 40 40 iken siradaki sayiyi alan oyuncu avantaj elde eder Ayni oyuncu bir sayi daha yaparsa o oyunu kazanmis olur Deuce Latince iki sozcugunden gelir FForced error rakibin cok iyi bir servis veya atis yapmasi nedeniyle karsilanamayan vurus Ingilizcede zorla yaptirilan hata anlamina gelir ve rakibin bir oyuncuyu hata yapmaya mecbur birakmasini ifade eder bkz basit hata HHata fault bir oyuncunun servis esnasinda topu kortun dogru bolumune dusurememesi durumudur Ilk hatada servis yapan oyuncuya bir yaptirim uygulanmaz ancak ikinci hatada bkz cifte hata karsi tarafin hanesine bir sayi yazilir Ilk hatada rakip oyuncu hatali servisi karsilasa dahi sayi almaz Hold bir oyunu servis atan oyuncunun kazanmasidir bkz break KKorunmus siralama protected ranking bir oyuncunun en az 6 ay boyunca sakatlik nedeniyle kortlardan uzak kalmasi durumunda siralamasinin korunmasini isteme hakkidir Oyuncu iyilestigi zaman sakatlanmanin ilk 3 ayindaki siralamalarinin ortalamasinin avantajiyla turnuvalara katilabilir LLet servis esnasinda topun aga dokunup dogru bolgeye service box dusmesidir Servis gecerli sayilmaz ve yinelenir Puan kazanci veya kaybi gerceklesmez MMatch point mac sayisi herhangi bir oyuncunun maci kazanmasi icin gerekli olan son sayidir OOyun game setleri olusturan bolumlerden her biridir Bir oyuncu 4 kez sayi yaptiginda bir oyun kazanmis olur Oyun esnasinda puanlama 15 30 40 seklinde ilerler tiebreak haric 6 oyun kazanan oyuncu bir set kazanmis olur RRally bir oyuncunun servisi karsilamasindan sonra oyuncularin topa sira ile birkac defa hatasiz sekilde vurmasidir Rally esnasinda top ag uzerinden gidip gelir Bir oyuncu topu karsilayamadiginda veya oyun alaninin disina attiginda rally sona ermis olur Bilinen en uzun rally 1984 yilinda ABD de gerceklesmis Jean Hepner ve Vicky Nelson topa toplamda 643 kez vurmustur Retirement ret bir oyuncunun herhangi bir nedenle genellikle sakatlik yuzunden mac esnasinda oyunu birakmasidir Eger oyuncu mac baslamadan birakirsa bu duruma walkover w o denir Eger oyuncu mactan once veya mac esnasinda oyunu birakirsa maglup sayilir SSayi veya puan 0 love 15 30 40 seklinde ilerleyen ve her bir oyunun kazanilmasi icin gerekli olan sayisal degerlerdir 40 tan sonraki dorduncu sayiyi alan oyuncu bazi ozel kosullar haricinde o oyunu kazanmis olur Tiebreak esnasinda puanlama birer birer ilerler Servis bir oyuncunun elindeki topu havaya attiktan sonra raketle vurarak karsi sahaya gondermesidir Rakip oyuncu servisi hatasiz olarak karsilayamazsa servis yapan oyuncu puan kazanir bkz ace Bir oyun icerisindeki tum servisler ayni oyuncu tarafindan kullanilir Siradaki oyunda ise rakip oyuncu servis kullanir Set tenis macini olusturan ana bolumlerden her birine verilen addir Tenis maclari 3 veya 5 set uzerinden oynanir 3 setin ikisini veya 5 setin ucunu kazanan oyuncu galip ilan edilir Kadin maclari her zaman 3 set uzerinden oynanirken Grand Slam turnuvalarinin son asamalarinda erkek maclari 5 set uzerinden oynanir Bir oyuncunun bir seti kazanabilmesi icin skorun 6 0 6 1 6 2 6 3 veya 6 4 olmasi gerekir Skor 6 5 olduysa oyuna 7 5 e kadar devam edilir Skor 6 6 olduysa tiebreak oynanir Set point set sayisi Herhangi bir oyuncunun bir seti kazanmasi icin gerekli olan son sayidir Ornegin bir oyuncu 5 4 onde ise ve son oyundaki skorda da 40 30 onde ise alacagi son sayi o seti 6 4 kazanmasini saglayacagindan set point olarak adlandirilir TTiebreak herhangi bir set esnasinda skor 6 6 oldugunda oynanan ozel bir oyundur Tiebreak esnasinda puanlama 15 30 40 seklinde degil 1 2 3 seklinde ilerler Tiebreak oyununda en az 7 puana ulasan ve rakibe 2 puan fark atan taraf oyunu ve dolayisiyla seti kazanir Tiebreak Ingilizcede beraberligin kirilmasi anlamina gelir WWild card herhangi bir turnuvaya turnuva icin gerekli bazi sartlari yerine getiremedigi icin acilan ekstra kontenjandan katilan oyuncu Wild card kontenjani siralamasi turnuva icin yeterli olmayan ancak umut vadeden genc oyunculara uzun sure spordan uzak kalmis profesyonel teniscilere turnuvanin duzenlendigi ulkedeki yerel ve populer sporculara vs verilebilir Winner rakibin iskaladigi veya saha icine atamadigi dolayisiyla aticiya puan kazandiran vurus Kaynakca let 17 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC co uk The longest rally in tennis 31 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Guardian co uk