Kamran Mirza (1509 – 5 (veya 6) Ekim 1557), Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Babür İmparatoru Babur'un ikinci oğluydu. Kamran Mirza, Kabil'de doğmuştur. Babür'un tahtını miras alacak olan Babür'ün en büyük oğlu Hümâyun Şah'ın üvey kardeşiydi, Babür'ün üçüncü oğlu Askari'nin erkek kardeşiydi. Farsça ve Çağatay dilinde yazılmış bir divan ona atfedilir.
![]() Hümayun'un 1553'te Kabil'deki asi kardeşi Kamran'ı yenmesinin tavsiri | |
Hüküm süresi | 1531- 23 Ekim 1553 |
---|---|
Doğum | 1512 Kabul, Babür imparatorluğu (günümüz Afganistan) |
Ölüm | 5 Ekim 1557 (45-47 yaşında) Mekke, Osmanlı imparatorluğu (Günümüz Suudi Arabistan) |
Eş(ler)i | Gulrukh Begum Muhtarima Khanum Hazara Begum Mah Begum Mihr Afroz Begaa Daulat Bakht Aghacha Mah Chuchak Begum |
Çocuk(lar)ı | Ibrahim Sultan Mirza Abu-al-Qasim Mirza Habiba Begum Gulrukh Begum Hajji Begum Gulizar Begum Aisha Sultan Begum |
Hanedan | Timur hanedanı |
Babası | Babür |
Dini | İslam |
Babür Devri'nde
1525'ten itibaren babası Babür kuzey Hindistan'ı fethederken Kamran, kuzey kanadını korumak için Kandahar'da kaldı. Babası 1530'da öldüğünde, yeni kurulan imparatorluğun kuzey kesiminden hâlâ sorumluydu. Babür tarihçisi Abul Fazl'a göre Babür'ün Hümâyun'a söylediği son sözler, "kardeşlerinize hak etseler bile hiçbir şey yapmayın" idi.
Hindistan'da
1538'de, Hümâyun Bengal'de savaşırken, Kamran ilk olarak 12.000 askerle birlikte Hindistan'a geçti. Kardeşi Hindal'ın Hümâyun'a karşı isyanını bastırmak için gelmiş gibi görünüyordu. Ancak Hümâyun'un yardım çağrılarına rağmen, Kamran ona hiçbir şekilde yardım teklif etmedi. Hümâyun, Chausa Savaşı'ndaki yenilgisinden döndükten sonra, Kamran, kendisi için iktidarı ele geçirmekle daha çok ilgilendiği için birliklerini Hümâyun'un komutası altına almayı reddetti. Hırsını ilerletme şansı görmeyen Kamran, Lahor'a geri çekildi.
Hümayun ile rekabet
Şir Şah, Mayıs 1540'ta Kanauj savaşında Hümâyun'u yendi ve kuzey Hindistan'ın yeni hükümdarı oldu. Hümayun'a Hindistan'ı terk etmesini emretti. Hümâyun Kabil'e geri döndü ama Kamran şehri kardeşine teslim etmek istemiyordu. Bu noktada Kamran, Humayun'un arkasına geçti ve karşılığında Şir Şah'ı kendisine Pencap'ı verirse desteklemeyi teklif etti. Teklifi reddedildi. Bu noktada Humayun, danışmanları tarafından kardeşini öldürmesi için teşvik edildi, ancak o reddetti.
Tahtını geri almak için bir dizi felaket girişiminden sonra, Hümâyun 1543'te İndus'u geçti. Onu selamlamak yerine, Kamran küçük kardeşi Askari'yi onu yakalamak ve Kabil'e getirmek için gönderdi. Hümayun, kardeşinin pençelerinden kaçmayı başardı ve Pers hükümdarı I.Şah Tahmasp'a sığındı.
Humayun İran'dayken, Kamran, kardeşini kendisine teslim ederse Şah'a Kandehar şehrini teklif etti. Şah I. Tahmasb, bu kardeşçe tartışmada Hümâyun'u tercih etti ve ona Kamran'ı yenmesi için birlikler sağladı.
Kabil üzerinde çatışma
Hümayun, Kamran'ın saltanatı baskıcı olduğu ve şehir halkı ondan kurtulmak istediği için Kasım 1545'te Kabil'e kansız bir devralma ile girmeyi başardı.
Kamran Kabil'i iki kez geri almayı başardı, ancak yönetim dönemleri çok sayıda zulümle ilgili olduğu için şehir sakinleri için nefret dolu bir figür olarak kaldı.
Kabil'den üçüncü ve son tahliyesinin ardından Kamran, 1552'de burada kardeşine karşı bir ittifak umuduyla Humayün'un düşmanı Afgan kralı İslam Şah'ın Delhi'deki sarayına gitti ama bu teklifi reddedildi. İslam Şah onu tutukladı ve Kamran'ı Kabil'deki Humayun'a teslim etmek için güvenilir Danışmanı Hemu'yu görevlendirdi.
Mimari
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJGa0wwSmhjbUZrWVhKcFgyOW1YMnRoYlhKaGJsOXRhWEo2WVMxZlVtRjJhUzVxY0djdk1qSXdjSGd0UW1GeVlXUmhjbWxmYjJaZmEyRnRjbUZ1WDIxcGNucGhMVjlTWVhacExtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Kamran için inşa edilen önemli bir mimari yapı bugün Lahor'da bulunmaktadır. Buna denir. Bara Oniki ve dar kapılar anlamına gelir. Kamran ki baradari, kıyısında on İki Kapılı Bir binaydı. Nehir zamanla seyrini değiştirdi, bu da baradari'nin kıyıda değil, sularda bir ada olarak durmasına ve Bahçelerin bozulmasına neden oldu.
Sürgün ve ölüm
Hümâyun, asi kardeşini öldürme baskısına direnmiş olsa da, onun hakkında bir şeyler yapılması gerektiğine ikna edildi, bu yüzden isteksizce onu kör etti. Hümâyun, kardeşini daha sonra onu 1557'de öldüğü Mekke'ye Hac yapmak için gönderdi.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Divan el yazması 24 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (www.fihrist.org.uk)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kamran Mirza 1509 5 veya 6 Ekim 1557 Babur Imparatorlugu nun kurucusu ve ilk Babur Imparatoru Babur un ikinci ogluydu Kamran Mirza Kabil de dogmustur Babur un tahtini miras alacak olan Babur un en buyuk oglu Humayun Sah in uvey kardesiydi Babur un ucuncu oglu Askari nin erkek kardesiydi Farsca ve Cagatay dilinde yazilmis bir divan ona atfedilir Humayun un 1553 te Kabil deki asi kardesi Kamran i yenmesinin tavsiriHukum suresi1531 23 Ekim 1553Dogum1512 Kabul Babur imparatorlugu gunumuz Afganistan Olum5 Ekim 1557 45 47 yasinda Mekke Osmanli imparatorlugu Gunumuz Suudi Arabistan Es ler iGulrukh Begum Muhtarima Khanum Hazara Begum Mah Begum Mihr Afroz Begaa Daulat Bakht Aghacha Mah Chuchak BegumCocuk lar iIbrahim Sultan Mirza Abu al Qasim Mirza Habiba Begum Gulrukh Begum Hajji Begum Gulizar Begum Aisha Sultan BegumHanedanTimur hanedaniBabasiBaburDiniIslamBabur Devri nde1525 ten itibaren babasi Babur kuzey Hindistan i fethederken Kamran kuzey kanadini korumak icin Kandahar da kaldi Babasi 1530 da oldugunde yeni kurulan imparatorlugun kuzey kesiminden hala sorumluydu Babur tarihcisi Abul Fazl a gore Babur un Humayun a soyledigi son sozler kardeslerinize hak etseler bile hicbir sey yapmayin idi Hindistan da1538 de Humayun Bengal de savasirken Kamran ilk olarak 12 000 askerle birlikte Hindistan a gecti Kardesi Hindal in Humayun a karsi isyanini bastirmak icin gelmis gibi gorunuyordu Ancak Humayun un yardim cagrilarina ragmen Kamran ona hicbir sekilde yardim teklif etmedi Humayun Chausa Savasi ndaki yenilgisinden dondukten sonra Kamran kendisi icin iktidari ele gecirmekle daha cok ilgilendigi icin birliklerini Humayun un komutasi altina almayi reddetti Hirsini ilerletme sansi gormeyen Kamran Lahor a geri cekildi Humayun ile rekabetSir Sah Mayis 1540 ta Kanauj savasinda Humayun u yendi ve kuzey Hindistan in yeni hukumdari oldu Humayun a Hindistan i terk etmesini emretti Humayun Kabil e geri dondu ama Kamran sehri kardesine teslim etmek istemiyordu Bu noktada Kamran Humayun un arkasina gecti ve karsiliginda Sir Sah i kendisine Pencap i verirse desteklemeyi teklif etti Teklifi reddedildi Bu noktada Humayun danismanlari tarafindan kardesini oldurmesi icin tesvik edildi ancak o reddetti Tahtini geri almak icin bir dizi felaket girisiminden sonra Humayun 1543 te Indus u gecti Onu selamlamak yerine Kamran kucuk kardesi Askari yi onu yakalamak ve Kabil e getirmek icin gonderdi Humayun kardesinin pencelerinden kacmayi basardi ve Pers hukumdari I Sah Tahmasp a sigindi Humayun Iran dayken Kamran kardesini kendisine teslim ederse Sah a Kandehar sehrini teklif etti Sah I Tahmasb bu kardesce tartismada Humayun u tercih etti ve ona Kamran i yenmesi icin birlikler sagladi Kabil uzerinde catismaHumayun Kamran in saltanati baskici oldugu ve sehir halki ondan kurtulmak istedigi icin Kasim 1545 te Kabil e kansiz bir devralma ile girmeyi basardi Kamran Kabil i iki kez geri almayi basardi ancak yonetim donemleri cok sayida zulumle ilgili oldugu icin sehir sakinleri icin nefret dolu bir figur olarak kaldi Kabil den ucuncu ve son tahliyesinin ardindan Kamran 1552 de burada kardesine karsi bir ittifak umuduyla Humayun un dusmani Afgan krali Islam Sah in Delhi deki sarayina gitti ama bu teklifi reddedildi Islam Sah onu tutukladi ve Kamran i Kabil deki Humayun a teslim etmek icin guvenilir Danismani Hemu yu gorevlendirdi MimariKamran ki Baradari Kamran icin insa edilen onemli bir mimari yapi bugun Lahor da bulunmaktadir Buna denir Bara Oniki ve dar kapilar anlamina gelir Kamran ki baradari kiyisinda on Iki Kapili Bir binaydi Nehir zamanla seyrini degistirdi bu da baradari nin kiyida degil sularda bir ada olarak durmasina ve Bahcelerin bozulmasina neden oldu Surgun ve olumHumayun asi kardesini oldurme baskisina direnmis olsa da onun hakkinda bir seyler yapilmasi gerektigine ikna edildi bu yuzden isteksizce onu kor etti Humayun kardesini daha sonra onu 1557 de oldugu Mekke ye Hac yapmak icin gonderdi KaynakcaDis baglantilarDivan el yazmasi 24 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde www fihrist org uk