Samhain (Keltçe telaffuz: [ˈsˠəuɪnʲ] veya [ˈs̪ãũ.ɪɲ], İngilizce telaffuz: /ˈsɑːwɪn), geleneksel olarak her yıl 31 Ekim'den 1 Kasım'a kadar kutlanılan,Kış mevsiminin gelmesini işaretleyen ve Azizler Günü ile birlikte Cadılar Bayramı'nın kökenini oluşturan bir Kelt dini festivalidir. Festivalin ismi Eski İrlandaca Samain sözcüğüne dayanır. Bu kelimenin Ön Hint Avrupa dilindeki *semo- ("yaz") kökünden türediği düşünülmektedir.
Tarihçe
Samhain'e ilk atıflar en eski İrlandaca metinlerde yer alır ve festival, , ve ile beraber Kelt dünyasının en önemli 4 festivalini oluşturur. Tarihsel olarak kutlama kökenleri İrlanda'da yer almış pastoral-göçebe kültüre dayandırılır. Kutlamanın gerçekleştiği 1 Kasım Avrupa'nın geri kalanında tarım gerçekleştiren bölgeler için önemli değildir, ancak eskiden çobanlık yapmış göçebe İrlanda halkı bu tarih civarında sürülerini dağ bölgelerinden alçak bölgelere Kış için indirmektedir. Orta Çağ zamanlarında ise ticaret sezonun bitmesini temsil etmiş ve kabile buluşmaları etrafında şekillenmiştir.
İrlanda mitolojisine göre 31 Ekim gecesinde, ölüler alemi ve canlılar arasındaki sınırları oluşturan perde incelmektedir.Macgnímartha Finn adlı Kelt dini metnine göre her Samhain'de İrlanda Kralı, Tara adlı bölgede bir kutlama düzenlemektedir. Ateş soluyan isimli bir yaratık ise diğer dünyadan canlılar dünyasına geçmekte ve her sene kutlamadaki insanları ürettiği müzik ile uyutarak Tara'da bulunan saray ve yapıları yok etmektedir. Bir sene ise metne göre adlı genç uyumaya direnerek Aillen'i sihirli bir mızrak vasıtasıyla öldürmüştür. Bu gece kurt adamların yeryüzüne inmesi ve sürü hayvanlarına saldırması gibi hikâyelerde vardır.
Diğer hikâyelerde ise Fomor gibi dev yaratıklardan korunmak için İrlanda yerlilerinin bu yaratıklara çocuklarını ve ürettikleri süt ile tahıllarını sunduklarına değinilmiştir. Hristiyan İrlandalı rahipler ise bu festival ve sunuları Kelt tanrısı ile bağdaşlaştırmıştır.
Hristiyanlaşan İrlanda'da festival 19. yüzyıla kadar bazı bölgelerde devam etmiştir. Büyük kamp ateşleri yakmak, kurban edilmiş bir hayvanın kanını ev önüne dökmek, bazı bölgelerde inek postu içerisinde dolaşmak ve dışarı da öbür dünyadan gelen yaratıklar için yemek ve içecek bırakmak bu geleneklerin birkaç tanesini oluşturur. Samhain'de kostüm ve maske giyerek evleri dolaşmak ise 16. yüzyıla dayanan köklere sahiptir. Genellikle kostümlü insanlar gittikleri evlerin önünde şarkı söylemiş ve buna karşılık yiyecek almıştır. Kostüm giymenin öbür dünyadan gelme yaratıkların arasına karışma ve koruma sağlaması inancı sonucunda evrildiği düşünülmektedir. Geleneksel olarak bal kabağı yerine şalgam korkutucu yüzleri tasvir edecek şekilde oyulmuş, içerisine mumlar yerleştirilmiştir.Anadolu topraklarında yaşayan bir kelt halkı olan Galatlar tarafından kutlanıyordu. Galatlar Anadolu'da 6. yüzyıla kadar Keltçe konuşmaya devam ettiler.
Günümüzde Cadılar Bayramı Samhain'in sahip olduğu pek çok özelliği paylaşır ve kısmen bu kutlamalardan evrildiğine inanılır.
Kaynakça
- ^ Ó hÓgáin, Dáithí. Myth Legend and Romance: An Encyclopaedia of the Irish Folk Tradition. Prentice Hall Press, 1991. p. 402
- ^ Simpson, John; Weiner, Edmund (1989). Oxford English Dictionary (second bas.). Londra: Oxford University Press. ISBN . OCLC 17648714.
- ^ Pokorny, Julius. (1959), s.v. "sem-3", p. 905.
- ^ Rogers, Nicholas (2002). "Samhain and the Celtic Origins of Halloween". Halloween: From Pagan Ritual to Party Night, pp. 11–21. New York: Oxford University Press. .
- ^ Frazer, Sir James George. : A Study in Magic and Religion. Forgotten Books, 2008. p. 644
- ^ Hutton, Ronald (1996) Stations of the Sun: A History of the Ritual Year in Britain. Oxford: Oxford University Press , p. 361.
- ^ Monaghan, Patricia (2004). The Encyclopedia of Celtic Mythology and Folklore. New York, NY: Infobase Publishing. s. 41. ISBN .
- ^ Dooley, Ann; Roe, Harry, (Ed.) (2005). Tales of the Elders of Ireland: A new translation of Acallam na Senórach. Oxford, England: Oxford University Press. s. 212. ISBN .
- ^ Annals of the Four Masters: Part 6 14 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at Corpus of Electronic Texts.
- ^ a b Hutton, pp. 380–82
- ^ Hole, Christina. British Folk Customs. Hutchinson, 1976. p. 91
- ^ . The Stations of the Sun: A History of the Ritual Year in Britain. Oxford University Press, 1996. pp. 382–83
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ "BBC – Religions – Christianity: All Hallows' Eve". British Broadcasting Corporation (BBC). 2010. 24 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2011.
It is widely believed that many Hallowe'en traditions have evolved from an ancient Celtic festival called Samhain which was Christianised by the early Church
Dış bağlantılar
- Celtic Festivals3 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Samhain Keltce telaffuz ˈsˠeuɪnʲ veya ˈs aũ ɪɲ Ingilizce telaffuz ˈsɑːwɪn geleneksel olarak her yil 31 Ekim den 1 Kasim a kadar kutlanilan Kis mevsiminin gelmesini isaretleyen ve Azizler Gunu ile birlikte Cadilar Bayrami nin kokenini olusturan bir Kelt dini festivalidir Festivalin ismi Eski Irlandaca Samain sozcugune dayanir Bu kelimenin On Hint Avrupa dilindeki semo yaz kokunden turedigi dusunulmektedir TarihceAillen ile savasan Fionn Samhain e ilk atiflar en eski Irlandaca metinlerde yer alir ve festival ve ile beraber Kelt dunyasinin en onemli 4 festivalini olusturur Tarihsel olarak kutlama kokenleri Irlanda da yer almis pastoral gocebe kulture dayandirilir Kutlamanin gerceklestigi 1 Kasim Avrupa nin geri kalaninda tarim gerceklestiren bolgeler icin onemli degildir ancak eskiden cobanlik yapmis gocebe Irlanda halki bu tarih civarinda surulerini dag bolgelerinden alcak bolgelere Kis icin indirmektedir Orta Cag zamanlarinda ise ticaret sezonun bitmesini temsil etmis ve kabile bulusmalari etrafinda sekillenmistir Sean Na Gealai ismi verilen salgamdan oyma bir fener 20 yuzyil baslari Irlanda mitolojisine gore 31 Ekim gecesinde oluler alemi ve canlilar arasindaki sinirlari olusturan perde incelmektedir Macgnimartha Finn adli Kelt dini metnine gore her Samhain de Irlanda Krali Tara adli bolgede bir kutlama duzenlemektedir Ates soluyan isimli bir yaratik ise diger dunyadan canlilar dunyasina gecmekte ve her sene kutlamadaki insanlari urettigi muzik ile uyutarak Tara da bulunan saray ve yapilari yok etmektedir Bir sene ise metne gore adli genc uyumaya direnerek Aillen i sihirli bir mizrak vasitasiyla oldurmustur Bu gece kurt adamlarin yeryuzune inmesi ve suru hayvanlarina saldirmasi gibi hikayelerde vardir Diger hikayelerde ise Fomor gibi dev yaratiklardan korunmak icin Irlanda yerlilerinin bu yaratiklara cocuklarini ve urettikleri sut ile tahillarini sunduklarina deginilmistir Hristiyan Irlandali rahipler ise bu festival ve sunulari Kelt tanrisi ile bagdaslastirmistir Hristiyanlasan Irlanda da festival 19 yuzyila kadar bazi bolgelerde devam etmistir Buyuk kamp atesleri yakmak kurban edilmis bir hayvanin kanini ev onune dokmek bazi bolgelerde inek postu icerisinde dolasmak ve disari da obur dunyadan gelen yaratiklar icin yemek ve icecek birakmak bu geleneklerin birkac tanesini olusturur Samhain de kostum ve maske giyerek evleri dolasmak ise 16 yuzyila dayanan koklere sahiptir Genellikle kostumlu insanlar gittikleri evlerin onunde sarki soylemis ve buna karsilik yiyecek almistir Kostum giymenin obur dunyadan gelme yaratiklarin arasina karisma ve koruma saglamasi inanci sonucunda evrildigi dusunulmektedir Geleneksel olarak bal kabagi yerine salgam korkutucu yuzleri tasvir edecek sekilde oyulmus icerisine mumlar yerlestirilmistir Anadolu topraklarinda yasayan bir kelt halki olan Galatlar tarafindan kutlaniyordu Galatlar Anadolu da 6 yuzyila kadar Keltce konusmaya devam ettiler Gunumuzde Cadilar Bayrami Samhain in sahip oldugu pek cok ozelligi paylasir ve kismen bu kutlamalardan evrildigine inanilir Kaynakca o hogain Daithi Myth Legend and Romance An Encyclopaedia of the Irish Folk Tradition Prentice Hall Press 1991 p 402 Simpson John Weiner Edmund 1989 Oxford English Dictionary second bas Londra Oxford University Press ISBN 0 19 861186 2 OCLC 17648714 Pokorny Julius 1959 s v sem 3 p 905 Rogers Nicholas 2002 Samhain and the Celtic Origins of Halloween Halloween From Pagan Ritual to Party Night pp 11 21 New York Oxford University Press 0 19 516896 8 Frazer Sir James George A Study in Magic and Religion Forgotten Books 2008 p 644 Hutton Ronald 1996 Stations of the Sun A History of the Ritual Year in Britain Oxford Oxford University Press 0 19 288045 4 p 361 Monaghan Patricia 2004 The Encyclopedia of Celtic Mythology and Folklore New York NY Infobase Publishing s 41 ISBN 978 0816075560 Dooley Ann Roe Harry Ed 2005 Tales of the Elders of Ireland A new translation of Acallam na Senorach Oxford England Oxford University Press s 212 ISBN 978 0199549856 Annals of the Four Masters Part 6 14 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde at Corpus of Electronic Texts a b Hutton pp 380 82 Hole Christina British Folk Customs Hutchinson 1976 p 91 The Stations of the Sun A History of the Ritual Year in Britain Oxford University Press 1996 pp 382 83 Arsivlenmis kopya 1 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2023 Arsivlenmis kopya 1 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2023 BBC Religions Christianity All Hallows Eve British Broadcasting Corporation BBC 2010 24 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2011 It is widely believed that many Hallowe en traditions have evolved from an ancient Celtic festival called Samhain which was Christianised by the early Church Dis baglantilarCeltic Festivals3 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde