C-reaktif protein, sıkça kullanılan kısaltması ile CRP, iltihabi reaksiyonlar sırasında kanda miktarı artan ve karaciğer ile yağ hücreleri tarafından üretilen akut faz reaktanları adı verilen proteinlerden biridir.
Kanda CRP seviyesi pek çok durumda yükselebildiğinden, tek hastalığa özgül bir laboratuvar bulgusu değildir ve tanı koyma amaçlı kullanılmaz. Bu tahlilin sonuçları klinik şüpheleri destekleyici olarak veya tanısı konulmuş çeşitli hastalıkların seyrini takipte kullanılır.
Çok basitleştirirsek, yüksek CRP seviyelerinin vücutta akut iltihabi bir reaksiyon veya bir enfeksiyon olduğuna, CRP seviyelerinin azalmasının da iltihabi reaksiyonun veya enfeksiyonun azalmaya başladığına işaret ettiğini söylemek mümkündür.
CRP ne zaman ölçülür?
CRP seviyesi aşağıda bazıları listelenen pek çok durumda yükselebilir.
- Bağ dokusu hastalıkları
- Kanser
- Enfeksiyon
- İltihabi bağırsak hastalıkları
- Lupus
- Romatoid artrit
- Psoriatik artrit
- Tüberküloz
CRP özellikle romatoid artrit gibi bağ dokusu hastalıklarında hastalığın alevlenmelerinin takibi açısından oldukça faydalıdır. Fakat sistemin lupus eritematozus gibi hastalıkların alevlenmesinde CRP yükselmez. SLE de CRP yüksekliği varsa serozit veya enfeksiyon düşünülmelidir.
Normal değerler
Ortalama sağlıklı bir kişide CRP seviyesinin 4.9 mg/L’nin altında olması beklenir. Normal değerler deneyin yapıldığı laboratuvardan laboratuvara farklılık gösterebilir.
Benzer testler
Akut iltihabi reaksiyonların bir göstergesi de eritrosit sedimentasyon hızıdır. Eritrosit sedimentasyon hızı çoğunlukla sedimentasyon veya ESR diye kısaltılarak kullanılır ve genellikle 3 değerle raporlanır (30 dakika, 1 saat, 2 saat gibi).
CRP sedimentasyona göre daha erken pozitifleşir ve daha çabuk kaybolur. Tedavi başarılı olduysa CRP’nin erken dönemde negatifleşir ancak sedimentasyon hızının normale dönmesi biraz daha zaman alacağından doktorlar çoğu zaman CRP ile birlikte sedimentasyon değerini de görmek ister.
Kalp hastalığında CRP
Özel metotlarla ölçülen bir CRP türevi de yüksek hassasiyete sahip (high sensitivity- ya da hs-CRP) C-reaktif proteindir.
hs-CRP genellikle koroner arter hastalığı olan veya koroner arter hastalığından şüphelenilen kişilerde ölçülür ve yüksek hs-CRP klasik risk faktörlerine ek bir risk faktörü olarak hastanın kalp hastalığı riski açısından sınıflandırılmasına yardım eder.
Amerikan Kalp Derneği‘nin önerileri doğrultusunda hastaları hs-CRP seviyelerine göre koroner arter hastalığı riski açısından aşağıdaki şekilde derecelendirmek mümkündür.
hs-CRP Seviyesi (mg/L) | Risk Derecesi |
---|---|
< 1.0 | Düşük risk |
1.0 - 3.0 | Orta derece risk |
> 3.0 | Yüksek risk |
Kaynakça
- ^ Yeh, Edward T.H. (1 Haziran 2004). "CRP as a Mediator of Disease". Circulation. 109 (21_suppl_1). ss. II-11-14. doi:10.1161/01.CIR.0000129507.12719.80. 28 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2009.
- ^ Lagrand, Wim K.; Visser, Cees A.; Hermens, Willem T.; Niessen, Hans W. M.; Verheugt, Freek W. A.; Wolbink, Gert-Jan; Hack, C. Erik (6 Temmuz 1999). "C-Reactive Protein as a Cardiovascular Risk Factor : More Than an Epiphenomenon?". Circulation. 100 (1). ss. 96-102. 23 Kasım 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
C reaktif protein sikca kullanilan kisaltmasi ile CRP iltihabi reaksiyonlar sirasinda kanda miktari artan ve karaciger ile yag hucreleri tarafindan uretilen akut faz reaktanlari adi verilen proteinlerden biridir Kanda CRP seviyesi pek cok durumda yukselebildiginden tek hastaliga ozgul bir laboratuvar bulgusu degildir ve tani koyma amacli kullanilmaz Bu tahlilin sonuclari klinik supheleri destekleyici olarak veya tanisi konulmus cesitli hastaliklarin seyrini takipte kullanilir Cok basitlestirirsek yuksek CRP seviyelerinin vucutta akut iltihabi bir reaksiyon veya bir enfeksiyon olduguna CRP seviyelerinin azalmasinin da iltihabi reaksiyonun veya enfeksiyonun azalmaya basladigina isaret ettigini soylemek mumkundur CRP ne zaman olculur CRP seviyesi asagida bazilari listelenen pek cok durumda yukselebilir Bag dokusu hastaliklari Kanser Enfeksiyon Iltihabi bagirsak hastaliklari Lupus Romatoid artrit Psoriatik artrit Tuberkuloz CRP ozellikle romatoid artrit gibi bag dokusu hastaliklarinda hastaligin alevlenmelerinin takibi acisindan oldukca faydalidir Fakat sistemin lupus eritematozus gibi hastaliklarin alevlenmesinde CRP yukselmez SLE de CRP yuksekligi varsa serozit veya enfeksiyon dusunulmelidir Normal degerlerOrtalama saglikli bir kiside CRP seviyesinin 4 9 mg L nin altinda olmasi beklenir Normal degerler deneyin yapildigi laboratuvardan laboratuvara farklilik gosterebilir Benzer testlerAkut iltihabi reaksiyonlarin bir gostergesi de eritrosit sedimentasyon hizidir Eritrosit sedimentasyon hizi cogunlukla sedimentasyon veya ESR diye kisaltilarak kullanilir ve genellikle 3 degerle raporlanir 30 dakika 1 saat 2 saat gibi CRP sedimentasyona gore daha erken pozitiflesir ve daha cabuk kaybolur Tedavi basarili olduysa CRP nin erken donemde negatiflesir ancak sedimentasyon hizinin normale donmesi biraz daha zaman alacagindan doktorlar cogu zaman CRP ile birlikte sedimentasyon degerini de gormek ister Kalp hastaliginda CRPOzel metotlarla olculen bir CRP turevi de yuksek hassasiyete sahip high sensitivity ya da hs CRP C reaktif proteindir hs CRP genellikle koroner arter hastaligi olan veya koroner arter hastaligindan suphelenilen kisilerde olculur ve yuksek hs CRP klasik risk faktorlerine ek bir risk faktoru olarak hastanin kalp hastaligi riski acisindan siniflandirilmasina yardim eder Amerikan Kalp Dernegi nin onerileri dogrultusunda hastalari hs CRP seviyelerine gore koroner arter hastaligi riski acisindan asagidaki sekilde derecelendirmek mumkundur hs CRP Seviyesi mg L Risk Derecesi lt 1 0 Dusuk risk1 0 3 0 Orta derece risk gt 3 0 Yuksek riskKaynakca Yeh Edward T H 1 Haziran 2004 CRP as a Mediator of Disease Circulation 109 21 suppl 1 ss II 11 14 doi 10 1161 01 CIR 0000129507 12719 80 28 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2009 Lagrand Wim K Visser Cees A Hermens Willem T Niessen Hans W M Verheugt Freek W A Wolbink Gert Jan Hack C Erik 6 Temmuz 1999 C Reactive Protein as a Cardiovascular Risk Factor More Than an Epiphenomenon Circulation 100 1 ss 96 102 23 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2009