Telli turna (Anthropoides virgo), turnagiller (Gruidae) familyasına ait bir kuş türü.
Telli turna | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Anthropoides virgo Pallas, 1773 | ||||||||||||||
Sinonimler | ||||||||||||||
|
Turnamsılar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Telli turnaların gözünün arka tarafından bir tutam tüyün aşağıya doğru sarkmasından ötürü adlarını buradan almışlardır.
Telli turna, Moğolistan, Kuzey Doğu Çin, Karadeniz ve Orta Avrupa Sibirya'da bulunan turna türüdür.
155–180 cm kanat açıklığı, 85-100 santimetre uzunluğunda, 2–3 kg ağırlığında, bayağı turnadan ufakça daha küçük ama benzer kuş tüyü olan bir turnadır. Telli turnalar en küçük turna türüdür. Bu kuş türü tamamen göçmen bir kuş türüdür. Afrika ve Güney Asya'da kışlarlar.
Telli turnalar, ilkbahar ve yaz aylarında kuzeye, kış aylarında ise güneye gruplar halinde göç ederler. Bu kuzeyden güneye göç zamanları temmuz ayında başlar ve ekim ayının başına kadar devam eder. Kışı Afrika'da geçirenler Batı Avrasya'dan gelir. Hindistan Yarımadası'nda geçirenler ise Moğolistan, Çin ve Asya'dan gelmektedir. Hindistan'a ulaşmak için Himalaya Dağlarını geçmek zorundadırlar. Bu yolculuklar sırasında birçok telli turna yorgunluktan ve altın kartalların avından dolayı ölmektedir.
Telli turnalar genellikle, kış boyunca kuru otlaklarda bulunurken, üreme mevsimi esnasında bataklık alanlar yaşam yeri olarak tercih edilir. Nemli bataklıklar, bozkır habitatları ve çayırlar, seçilebileceği diğer alanlardır. Yuvalarını yaparken yavrularını ve kendilerini gizleyecek kadar uzun fakat yumurtalarını kuluçkaya yatırdıkları zaman avcıları görmesine olanak sağlayacak kadar kısa olan bitki örtülerini tercih ederler.
Kışı Afrika'da geçirdikten sonra Mart-Nisan aylarında Türkiye'ye gelen ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde dört farklı sulak alanda ürediği bilinen telli turnaların son ürediği alan Muş'un Bulanık Ovası'ndaki Murat Nehri üzerinde bulunan adalar olarak bilinir. Telli turnaların tüm Avrupa’da üreyen son 11 bireyinin Bulanık Ovası’nda kısıtlı bir alanda bulunmakta olduğu tespit edilmişti ancak Doğal Hayatı Koruma Vakfı'nın 2019 yılında yayımladığı, kuş gözlemcilerinin 2014-2017 yılları arasındaki kayıtlarını içeren Türkiye Üreyen Kuş Atlası'nda bu türün artık Türkiye'de üreyen nüfusunun kalmadığı bildirilmiştir. Bulanık Ovası'nda Murat Nehri üzerindeki adalarda artan koyun otlatma faaliyeti sonucu soyunun yok olmasına yol açmış olduğu tahmin ediliyor.
Telli turnalar Hindistan Kültüründe sembolik olarak öneme sahiptir. Telli turnalar, Kuzey Hindistan dillerinde Koonj ya da Kurjaa olarak bilinmektedir. Bölgenin şiirinde, edebiyatında ve deyimlerinde çokça yer tutar. Koonj için sıklıkla, uzağa gitmeye cesaret eden ya da tehlikeli yolculuklara çıkan insanlar için mecazi göndermeler yapılır.
Kaynakça
- ^ a b c (PDF). WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), İstanbul, Türkiye, Ocak 2019. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.
- ^ . Muş Valiliği web siesi. 26 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.
- ^ . ORNITO.ORG. 16 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Telli turna Anthropoides virgo turnagiller Gruidae familyasina ait bir kus turu Telli turna source source Korunma durumuAsgari endise altinda IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesTakim Gruiformes Turnamsilar Familya Gruidae Turnagiller Cins Tur A virgoIkili adlandirmaAnthropoides virgo Pallas 1773SinonimlerGrus virgo Linnaeus 1758 Ardea virgo Linnaeus 1758 Grus ornata Brehm CL 1855 Grus virgoTurnamsilar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Telli turnalarin gozunun arka tarafindan bir tutam tuyun asagiya dogru sarkmasindan oturu adlarini buradan almislardir Telli turna Mogolistan Kuzey Dogu Cin Karadeniz ve Orta Avrupa Sibirya da bulunan turna turudur 155 180 cm kanat acikligi 85 100 santimetre uzunlugunda 2 3 kg agirliginda bayagi turnadan ufakca daha kucuk ama benzer kus tuyu olan bir turnadir Telli turnalar en kucuk turna turudur Bu kus turu tamamen gocmen bir kus turudur Afrika ve Guney Asya da kislarlar Telli turnalar ilkbahar ve yaz aylarinda kuzeye kis aylarinda ise guneye gruplar halinde goc ederler Bu kuzeyden guneye goc zamanlari temmuz ayinda baslar ve ekim ayinin basina kadar devam eder Kisi Afrika da gecirenler Bati Avrasya dan gelir Hindistan Yarimadasi nda gecirenler ise Mogolistan Cin ve Asya dan gelmektedir Hindistan a ulasmak icin Himalaya Daglarini gecmek zorundadirlar Bu yolculuklar sirasinda bircok telli turna yorgunluktan ve altin kartallarin avindan dolayi olmektedir Telli turnalar genellikle kis boyunca kuru otlaklarda bulunurken ureme mevsimi esnasinda bataklik alanlar yasam yeri olarak tercih edilir Nemli batakliklar bozkir habitatlari ve cayirlar secilebilecegi diger alanlardir Yuvalarini yaparken yavrularini ve kendilerini gizleyecek kadar uzun fakat yumurtalarini kuluckaya yatirdiklari zaman avcilari gormesine olanak saglayacak kadar kisa olan bitki ortulerini tercih ederler Kisi Afrika da gecirdikten sonra Mart Nisan aylarinda Turkiye ye gelen ve Dogu Anadolu Bolgesi nde dort farkli sulak alanda uredigi bilinen telli turnalarin son uredigi alan Mus un Bulanik Ovasi ndaki Murat Nehri uzerinde bulunan adalar olarak bilinir Telli turnalarin tum Avrupa da ureyen son 11 bireyinin Bulanik Ovasi nda kisitli bir alanda bulunmakta oldugu tespit edilmisti ancak Dogal Hayati Koruma Vakfi nin 2019 yilinda yayimladigi kus gozlemcilerinin 2014 2017 yillari arasindaki kayitlarini iceren Turkiye Ureyen Kus Atlasi nda bu turun artik Turkiye de ureyen nufusunun kalmadigi bildirilmistir Bulanik Ovasi nda Murat Nehri uzerindeki adalarda artan koyun otlatma faaliyeti sonucu soyunun yok olmasina yol acmis oldugu tahmin ediliyor Telli turnalar Hindistan Kulturunde sembolik olarak oneme sahiptir Telli turnalar Kuzey Hindistan dillerinde Koonj ya da Kurjaa olarak bilinmektedir Bolgenin siirinde edebiyatinda ve deyimlerinde cokca yer tutar Koonj icin siklikla uzaga gitmeye cesaret eden ya da tehlikeli yolculuklara cikan insanlar icin mecazi gondermeler yapilir Kaynakca a b c PDF WWF Turkiye Dogal Hayati Koruma Vakfi Istanbul Turkiye Ocak 2019 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2020 Mus Valiligi web siesi 26 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2020 ORNITO ORG 16 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2023