Hayhoromlar (Türkçe: Ermeni Rumlar), Rum Ortodoks Kilisesine inanan ve Ermenice konuşan bir topluluktur. Etnik kökenleri tartışma konusudur. Bu grubun üyelerinden bazıları 16. yüzyıla kadar Kemaliye kentinde yaşamaktaydı ve Ortodoksluk inancına - çoğu Ermeniden farklı olarak Ermeni Apostolik Kilisesi inancına sahip değillerdi. Bu grubun diğer üyeleri ise Hemşinliler ile beraber Rum Ortodoks Kilisesine inanmaktaydı. Bu topluluğun kültürünü yansıtan eşyalar Atina'daki Benaki Müzesi'nde rastlanmaktadır.
Etimoloji
Hayhurum Ermenice bir kelime olup "Ermeni" anlamına gelen "Hay", "ve" anlamına gelen "hu" ve "Yunan" anlamına gelen Rum sözcüklerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Hayhurum Türkçeye Hayhorom olarak geçmiştir.
Kökenleri
Yunan kaynaklarına göre Hayhoromların kökeni Kemaliye'ye gelen Yunan topluluğudur. Bu topluluk zamanla bölge nüfusunun çoğunluğunu oluşturan Ermenilere asimile olmuş ve Ermeni kültürünü benimsemiştir. Ermeni kaynakları ise bu görüşe karşı olup Hayhoromların Ermeni kökenli olduğunu iddia etmektedir. Bu görüşe göre, Hayhoromlar 12. yüzyıldaki Bizans yönetimi sırasında Rum Ortodoks kilisesine inanmaya başlamıştır.
Yayılımı
1608'den Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesine kadar Adapazarı'nda kayda değer bir Hayhorom nüfusu yaşamaktaydı. 1923'teki nüfus mübadelesi sırasında bu nüfus Yunanistan'a götürülmüştür. 20. yüzyılın başında Hayhorom nüfusu Kemaliye'nin 5 köyünde yoğun yaşamaktaydı: Vag, Zorak, Musaga, Sirzu, Hogus. Dersim bölgesindeki ilçelerde ise Çemişgezek'in Memsa köyünde, Pertek'in Hromkéğ köyünde bulunmaktaydılar. İliç bölgesindeki Atma köyü 1582'de Hayhorom köyü olarak tanımlanmıştır, ancak 20. yüzyılda Kürt yerleşimiydi. Kharberd bölgesindeki Haydi köyü ve Erzincan yakınlarındaki Dzatkeğ köyü de Hayhorom yerleşimiydi.Orta Çağda Kemaliye, Dersim ve Erzincan'da daha fazla Hayhorom köyü vardı, ancak bu nüfus İslamlaşma ve Safevi-Osmanlı savaşlarının etkisiyle Batı Anadolu'ya göç etmiştir.
Kaynakça
- ^ Zariphēs, Geōrgios L. (2005). Hatıralarım: kaybolan bir dünya : İstanbul 1800-1920. Literatür. s. 397. ISBN . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ Dabağyan, Levon P. (2007). Emperyalistler kıskacında Ermeni tehciri: Türk Ermenileri. IQ Kültür Sanat Yayıncılık. s. 58. ISBN . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ Kahraman, Murat (2019). Bitmeyen Veda. artcivic. ISBN . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ Ayşe Hür (27 Ekim 2015). "Yüzde 100 yerli: Karamanlılar ve Hay-ho(u)ro(u)mlar". radikal.com.tr. 22 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hayhoromlar Turkce Ermeni Rumlar Rum Ortodoks Kilisesine inanan ve Ermenice konusan bir topluluktur Etnik kokenleri tartisma konusudur Bu grubun uyelerinden bazilari 16 yuzyila kadar Kemaliye kentinde yasamaktaydi ve Ortodoksluk inancina cogu Ermeniden farkli olarak Ermeni Apostolik Kilisesi inancina sahip degillerdi Bu grubun diger uyeleri ise Hemsinliler ile beraber Rum Ortodoks Kilisesine inanmaktaydi Bu toplulugun kulturunu yansitan esyalar Atina daki Benaki Muzesi nde rastlanmaktadir EtimolojiHayhurum Ermenice bir kelime olup Ermeni anlamina gelen Hay ve anlamina gelen hu ve Yunan anlamina gelen Rum sozcuklerinin birlesmesiyle olusmustur Hayhurum Turkceye Hayhorom olarak gecmistir KokenleriYunan kaynaklarina gore Hayhoromlarin kokeni Kemaliye ye gelen Yunan toplulugudur Bu topluluk zamanla bolge nufusunun cogunlugunu olusturan Ermenilere asimile olmus ve Ermeni kulturunu benimsemistir Ermeni kaynaklari ise bu goruse karsi olup Hayhoromlarin Ermeni kokenli oldugunu iddia etmektedir Bu goruse gore Hayhoromlar 12 yuzyildaki Bizans yonetimi sirasinda Rum Ortodoks kilisesine inanmaya baslamistir Yayilimi1608 den Turkiye Yunanistan nufus mubadelesine kadar Adapazari nda kayda deger bir Hayhorom nufusu yasamaktaydi 1923 teki nufus mubadelesi sirasinda bu nufus Yunanistan a goturulmustur 20 yuzyilin basinda Hayhorom nufusu Kemaliye nin 5 koyunde yogun yasamaktaydi Vag Zorak Musaga Sirzu Hogus Dersim bolgesindeki ilcelerde ise Cemisgezek in Memsa koyunde Pertek in Hromkeg koyunde bulunmaktaydilar Ilic bolgesindeki Atma koyu 1582 de Hayhorom koyu olarak tanimlanmistir ancak 20 yuzyilda Kurt yerlesimiydi Kharberd bolgesindeki Haydi koyu ve Erzincan yakinlarindaki Dzatkeg koyu de Hayhorom yerlesimiydi Orta Cagda Kemaliye Dersim ve Erzincan da daha fazla Hayhorom koyu vardi ancak bu nufus Islamlasma ve Safevi Osmanli savaslarinin etkisiyle Bati Anadolu ya goc etmistir Kaynakca Zariphes Geōrgios L 2005 Hatiralarim kaybolan bir dunya Istanbul 1800 1920 Literatur s 397 ISBN 9789750403071 Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Dabagyan Levon P 2007 Emperyalistler kiskacinda Ermeni tehciri Turk Ermenileri IQ Kultur Sanat Yayincilik s 58 ISBN 9752551270 Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Kahraman Murat 2019 Bitmeyen Veda artcivic ISBN 6056841251 Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Arsivlenmis kopya 27 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Arsivlenmis kopya 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Ayse Hur 27 Ekim 2015 Yuzde 100 yerli Karamanlilar ve Hay ho u ro u mlar radikal com tr 22 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2020