Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İpotek, rehin veya tutu bir alacağa karşı güvence oluşturan mal anlamına gelen iktisadi terim.
Bir taşınmaz rehni çeşidi olarak ipotek, "halen mevcut olan veya henüz doğmamış olmakla beraber doğması kesin veya olası bulunan herhangi bir alacağı” güvence altına alan (MK.m.881/1) ve borcun ödenmemesi halinde, hak sahibine, alacağın teminatını teşkil eden taşınmazı yasal yollarla sattırarak satış değerinden alacağını elde etme yetkisi veren sınırlı bir ayni haktır."
Kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ipotek için, yukarıdaki tanımdan da anlaşılacağı üzere; mutlaka doğmuş, mevcut ve belirli bir alacağın varlığı zorunlu olmayıp, halen mevcut olan veya henüz doğmamış olmakla beraber doğması kesin veya muhtemel, şarta bağlı, şartsız, belirli ve belirsiz, doğmuş ve doğacak alacaklar için de ipotek kurulabilir.
Taşınmaz mal satışlarında, ipotek yöntemi kullanılarak yapılan satışlara , ipotekli satış ya da tutulu satış denir.
İpotek çeşitleri
İpotek, öncelikle bir eşya hukuku konusudur. Eşya hukuku konusu olarak MK. 881-897. maddelerde düzenlenmektedir. Bu itibarla kural olarak ipotek, taşınmaz malların rehni için kullanılan bir kavramdır. Ancak, bazı özel yasalar, bazı varlıkların rehnini ipotek olarak kabul ederek bazı düzenlemeler içermektedir. Sözgelimi; Türk Ticaret Kanunu 875 ve devamı maddelerinde gemi ipoteğini Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun 69. maddesi ve devamı maddeleri “hava aracı ipoteği”ni düzenlemektedir.
Taşınmaz ipoteklerini, ipotek konusu taşınmazın sayısına (bir veya birden çok olması gibi), alacağın kapsamına (ana para, üst sınır), süresine (süreli, süresiz), kuruluş sebebine göre (kanuni, akdi), kuruluş şekline göre (tescilli, tescilsiz), para cinsine (YTL), yabancı para ve sair özelliklerine göre farklı şekillerde bir ayrıma tabi tutmak mümkündür.
İpotek çeşitlerine ilişkin incelemelerde esas alınan asıl ayrım; daha çok ipotek konusu alacağın kapsamına ve MK.851/1. maddesine göre ipotek kurulması aşamasında alacak miktarının belirli olup olmamasına göre yapılan ayrımdır.
Anapara ipoteği
İpoteğin sadece belirli bir borç için alındığı ipotek çeşidi olup,”anapara ipoteği”, “ana sermaye ipoteği”, “re’s-ül mal ipoteği”, ”karz ipoteği”, “kesin ipotek”,” sabit ipotek” gibi kavramlar ile ifade edilmektedir.
Ana para ipoteği, ancak alacağın ve alacak miktarının önceden belirli olduğu durumlarda (MK.m.851/1) diğer bir anlatımla, ancak doğmuş, mevcut ve belirli bir alacak için kurulabilir. Bu nedenle, anapara ipotekleri daha çok karz, ödünç şeklide verilen alacaklar ile bankaların ve özel finans kurumlarının bir kereye mahsus olmak üzere kullandırdıkları krediler için kurulmaktadır.
İpoteğin, sadece doğmuş ve mevcut bir borç için kurulmasının ilk sonucu, ipoteğin alacaklının diğer alacaklarının güvencesini oluşturmaz. Alacaklı borçludan başka bir alacağının olması halinde kurulan ipotekten yararlanamaz. Bu bakımdan tapu kayıtlarında ipotek yer almış olsa dahi ipotekle güvence altına alınan borç ödenmiş ve diğer bir şekilde sona ermiş ise alacaklı artık bu ipotekten yararlanamayacaktır.
Anapara ipoteğinin diğer bir özelliği; ipotek resmî senedinde doğmuş, mevcut ve belirli bir borç ikrarı söz konusu olduğu için alacaklıya ipoteğin paraya çevrilmesi aşamasında doğrudan doğruya ilamla takip gibi icra emri gönderilmesini talep hakkını vermiş olmasıdır (İcra ve İflas Kanunu m.149).
Anapara ipoteğinin en önemli ayırıcı özellik ve sonucu; güvence altına alınan alacağın kapsamına ilişkindir. Zira, anapara ipoteği, ipotek resmî senedinde yazılı asıl alacağa ilave olarak,MK.875. maddede ipotek kapsamına dahil olduğu kabul edilen takip giderleri ve sözleşme (akdi) ve temerrüt faizlerini de güvence altına almaktadır. Anapara ipoteği YTL veya yabancı para üzerinden kurulabilir.
Üst sınır ipoteği
“Üst sınır ipoteği”, “âzamî meblağ ipoteği”, “teminat ipoteği” kavramalar ile de ifade edilen bu ipotek çeşidi, MK.851. maddenin 2. cümlesinde belirtildiği üzere,” alacağın miktarının belli olmaması halinde” tesis edilen ipotek çeşididir. Diğer bir ifade ile “belirli bir alacak için” kurulabilen ana para ipoteğinden farklıdır.
Gerçek alacak miktarının önceden kesin olarak belli olmadığı durumlarda diğer bir ifade ile doğmamış ancak doğacak veya doğması muhtemel alacakların ipotek ile güvence altına alınmak istenilmesi hallerinde ancak üst sınır ipoteği kurulabilir.
Doğmuş ve gerçek bir alacak miktarı değil doğmuş ve doğacak tüm alacakları kapsayacak şekilde bir üst sınır belirlenmesi suretiyle kurulabilen üst sınır ipoteği, daha çok banka veya özel finans kurumlarının başta gayrıinakdi krediler olmak üzere kullandıracakları veya sürekli olarak krediler ve finansmanlar, yine cari hesap sözleşmesi şeklinde çalışan borç-alacak ilişkileri, bayilik ilişkileri gibi sebeplerden doğacak alacakların güvencesi olarak kurulmaktadır.
Üst sınır ipoteğinin en önemli özelliği, sadece belirli tek bir alacak için değil, doğmuş ve doğacak tüm alacaklar için kurulabilmesidir. Ancak ipotek resim senedinde hangi alacakların güvence altına alındığı hususunun açıkça yer alması gerekmektedir.
Anapara ipoteğinin önemli bir özelliği olan, alacaklıya ipoteğin paraya çevrilmesi aşamasında doğrudan doğruya ilamla takip gibi icra emri gönderilmesini talep hakkı, üst sınır ipotekleri için geçerli değildir. Bu sonuç, üst sınır ipoteğinin niteliğinden kaynaklanmaktadır. Zira, üst sınır ipoteğinde anapara ipoteğinde olduğu gibi ikrar edilmiş bir borç bulunmamaktadır. İcra ve İflas Kanunu’nun 150ı maddesi, “borçlu cari hesap veya kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen kredileri ve gayri nakdi kredileri teminen alınan ipotekler’ ile ilgili olarak özel bir düzenleme kabul ederek kredi kullandıranlara belirli şartların gerçekleşmesi kaydı ile üst sınır ipoteklerinde icra emri gönderme hakkını vermektedir.
Üst sınır ipoteğini, anapara ipoteğinden ayıran en önemli fark, üst sınır ipoteğinde güvence altına alınan alacağın üst sınırının (azami miktarının) belirlenmiş olması, takip giderleri ve faizlerin ancak bu miktar içinde kalması kaydı ile ipoteğin güvencesinden yararlanabilmiş olmasıdır. Üst sınırı aşan takip giderleri ve sözleşme faizleri asıl alacağa ilave diğer giderler güvence altında bulunmaz. Hâlbuki yukarıda anapara ipoteği için yapılan açıklamalarda belirtildiği üzere, anapara ipoteklerinde asıl alacağa ilave olarak, takip giderleri ve sözleşme faizleri de güvence kapsamındadır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ipotek rehin veya tutu bir alacaga karsi guvence olusturan mal anlamina gelen iktisadi terim Bir tasinmaz rehni cesidi olarak ipotek halen mevcut olan veya henuz dogmamis olmakla beraber dogmasi kesin veya olasi bulunan herhangi bir alacagi guvence altina alan MK m 881 1 ve borcun odenmemesi halinde hak sahibine alacagin teminatini teskil eden tasinmazi yasal yollarla sattirarak satis degerinden alacagini elde etme yetkisi veren sinirli bir ayni haktir Kisisel bir alacagin teminat altina alinmasi amacini guden ipotek icin yukaridaki tanimdan da anlasilacagi uzere mutlaka dogmus mevcut ve belirli bir alacagin varligi zorunlu olmayip halen mevcut olan veya henuz dogmamis olmakla beraber dogmasi kesin veya muhtemel sarta bagli sartsiz belirli ve belirsiz dogmus ve dogacak alacaklar icin de ipotek kurulabilir Tasinmaz mal satislarinda ipotek yontemi kullanilarak yapilan satislara ipotekli satis ya da tutulu satis denir Ipotek cesitleriIpotek oncelikle bir esya hukuku konusudur Esya hukuku konusu olarak MK 881 897 maddelerde duzenlenmektedir Bu itibarla kural olarak ipotek tasinmaz mallarin rehni icin kullanilan bir kavramdir Ancak bazi ozel yasalar bazi varliklarin rehnini ipotek olarak kabul ederek bazi duzenlemeler icermektedir Sozgelimi Turk Ticaret Kanunu 875 ve devami maddelerinde gemi ipotegini Turk Sivil Havacilik Kanunu nun 69 maddesi ve devami maddeleri hava araci ipotegi ni duzenlemektedir Tasinmaz ipoteklerini ipotek konusu tasinmazin sayisina bir veya birden cok olmasi gibi alacagin kapsamina ana para ust sinir suresine sureli suresiz kurulus sebebine gore kanuni akdi kurulus sekline gore tescilli tescilsiz para cinsine YTL yabanci para ve sair ozelliklerine gore farkli sekillerde bir ayrima tabi tutmak mumkundur Ipotek cesitlerine iliskin incelemelerde esas alinan asil ayrim daha cok ipotek konusu alacagin kapsamina ve MK 851 1 maddesine gore ipotek kurulmasi asamasinda alacak miktarinin belirli olup olmamasina gore yapilan ayrimdir Anapara ipotegiIpotegin sadece belirli bir borc icin alindigi ipotek cesidi olup anapara ipotegi ana sermaye ipotegi re s ul mal ipotegi karz ipotegi kesin ipotek sabit ipotek gibi kavramlar ile ifade edilmektedir Ana para ipotegi ancak alacagin ve alacak miktarinin onceden belirli oldugu durumlarda MK m 851 1 diger bir anlatimla ancak dogmus mevcut ve belirli bir alacak icin kurulabilir Bu nedenle anapara ipotekleri daha cok karz odunc seklide verilen alacaklar ile bankalarin ve ozel finans kurumlarinin bir kereye mahsus olmak uzere kullandirdiklari krediler icin kurulmaktadir Ipotegin sadece dogmus ve mevcut bir borc icin kurulmasinin ilk sonucu ipotegin alacaklinin diger alacaklarinin guvencesini olusturmaz Alacakli borcludan baska bir alacaginin olmasi halinde kurulan ipotekten yararlanamaz Bu bakimdan tapu kayitlarinda ipotek yer almis olsa dahi ipotekle guvence altina alinan borc odenmis ve diger bir sekilde sona ermis ise alacakli artik bu ipotekten yararlanamayacaktir Anapara ipoteginin diger bir ozelligi ipotek resmi senedinde dogmus mevcut ve belirli bir borc ikrari soz konusu oldugu icin alacakliya ipotegin paraya cevrilmesi asamasinda dogrudan dogruya ilamla takip gibi icra emri gonderilmesini talep hakkini vermis olmasidir Icra ve Iflas Kanunu m 149 Anapara ipoteginin en onemli ayirici ozellik ve sonucu guvence altina alinan alacagin kapsamina iliskindir Zira anapara ipotegi ipotek resmi senedinde yazili asil alacaga ilave olarak MK 875 maddede ipotek kapsamina dahil oldugu kabul edilen takip giderleri ve sozlesme akdi ve temerrut faizlerini de guvence altina almaktadir Anapara ipotegi YTL veya yabanci para uzerinden kurulabilir Ust sinir ipotegi Ust sinir ipotegi azami meblag ipotegi teminat ipotegi kavramalar ile de ifade edilen bu ipotek cesidi MK 851 maddenin 2 cumlesinde belirtildigi uzere alacagin miktarinin belli olmamasi halinde tesis edilen ipotek cesididir Diger bir ifade ile belirli bir alacak icin kurulabilen ana para ipoteginden farklidir Gercek alacak miktarinin onceden kesin olarak belli olmadigi durumlarda diger bir ifade ile dogmamis ancak dogacak veya dogmasi muhtemel alacaklarin ipotek ile guvence altina alinmak istenilmesi hallerinde ancak ust sinir ipotegi kurulabilir Dogmus ve gercek bir alacak miktari degil dogmus ve dogacak tum alacaklari kapsayacak sekilde bir ust sinir belirlenmesi suretiyle kurulabilen ust sinir ipotegi daha cok banka veya ozel finans kurumlarinin basta gayriinakdi krediler olmak uzere kullandiracaklari veya surekli olarak krediler ve finansmanlar yine cari hesap sozlesmesi seklinde calisan borc alacak iliskileri bayilik iliskileri gibi sebeplerden dogacak alacaklarin guvencesi olarak kurulmaktadir Ust sinir ipoteginin en onemli ozelligi sadece belirli tek bir alacak icin degil dogmus ve dogacak tum alacaklar icin kurulabilmesidir Ancak ipotek resim senedinde hangi alacaklarin guvence altina alindigi hususunun acikca yer almasi gerekmektedir Anapara ipoteginin onemli bir ozelligi olan alacakliya ipotegin paraya cevrilmesi asamasinda dogrudan dogruya ilamla takip gibi icra emri gonderilmesini talep hakki ust sinir ipotekleri icin gecerli degildir Bu sonuc ust sinir ipoteginin niteliginden kaynaklanmaktadir Zira ust sinir ipoteginde anapara ipoteginde oldugu gibi ikrar edilmis bir borc bulunmamaktadir Icra ve Iflas Kanunu nun 150i maddesi borclu cari hesap veya kisa orta uzun vadeli kredi seklinde isleyen kredileri ve gayri nakdi kredileri teminen alinan ipotekler ile ilgili olarak ozel bir duzenleme kabul ederek kredi kullandiranlara belirli sartlarin gerceklesmesi kaydi ile ust sinir ipoteklerinde icra emri gonderme hakkini vermektedir Ust sinir ipotegini anapara ipoteginden ayiran en onemli fark ust sinir ipoteginde guvence altina alinan alacagin ust sinirinin azami miktarinin belirlenmis olmasi takip giderleri ve faizlerin ancak bu miktar icinde kalmasi kaydi ile ipotegin guvencesinden yararlanabilmis olmasidir Ust siniri asan takip giderleri ve sozlesme faizleri asil alacaga ilave diger giderler guvence altinda bulunmaz Halbuki yukarida anapara ipotegi icin yapilan aciklamalarda belirtildigi uzere anapara ipoteklerinde asil alacaga ilave olarak takip giderleri ve sozlesme faizleri de guvence kapsamindadir Kaynakca