Hilda asteroitleri Jüpiter yörüngesiyle asteroit kuşağı arasındaki bölgede konumlanmış 5000'den fazla cisimden meydana gelen dinamik bir (asteroit ailesi grubudur.) Jüpiter'in 3:2 yörüngesel rezonansında seyretmektedirler.153 Hilda asteroidinin keşfine istinaden adlandırılmışlardır.
Jüpiter truvalıları Gezegenlerin yörüngeleri Güneş | Hilda grubu Asteroit kuşağı Dünya'ya yakın cisimler |
Bir Hilda'nın yörüngesi ortalama 3,97 AU olmak üzere 3,7 ila 4,2 AU arasında bir yarı büyük eksene, 0,3'ten daha küçük bir dışmerkezliliğe ve 20°'lik bir yörünge eğikliğine sahiptir. Hildalar, Jüpiter'in L5, L4 ve L3Lagrange noktalarından her birine doğru enberi pozisyonuna erişen eliptik yörüngeleri takip ederek hareket ederler. Yapmış oldukları hareket yörüngeleri sırasıyla Jüpiter'in tüm Lagrange noktalarındaki enberi konumlardan geçmektedir. Lagrange noktalarının birbirlerinden 120° ayrık olması nedeniyle, bir Hilda asteroidi kendi yörüngesini tamamladığında, Jüpiter de kendi yörüngesinin üçte ikisini kat etmiş durumda olmaktadır. Hilda grubu dahilinde iki adet çarpışma ailesi bulunmaktadır. Bunlar Hilda ve adını alan (Schubart aileleridir).
Hilda asteroitlerinin yüzey renkleri genellikle düşük albedoya sahip D-tipi ve P-tipi tayf sınıfıyla ilişkilendirilmekle birlikte bazı üyeleri de C-tipi altında gösterilmektedir. D ve P tipi asteroitlerin yüzey renkleri bulunmakta olup, bu nedenle aynı kökten geldiği değerlendirilen kuyruklu yıldız çekirdeklerinde olduğu gibi yüzey minerallerine de sahip oldukları düşünülmektedir.
Dinamikler
Hilda grubu asteroitleri Jüpiter ile 3:2 yörüngesel rezonans gerçekleştirmektedir.Jüpiter truvalılarından farklı olarak Jüpiter ile aralarında herhangi bir mesafe farkı olmakla birlikte, gezegene tehlikeli bir şekilde yaklaşmaktan da kaçınırlar.
Hildalar birlikte ele alındığında, Jüpiter'in üç adet librasyon noktasında hafif dışbükey kenarları ve kesik uçları olan dinamik bir üçgen şekil oluştururlar - "Hildas Üçgeni". Üçgenin kenarlarındaki " asteroid akışı" yaklaşık 1 AU genişliğindedir ve uçlarda bu değer %20-40 daha fazladır. Şekil 1 Jüpiter'in 1 Ocak 2005'teki yörüngesine kadar bilinen tüm asteroitlerin (gri) arka planına yerleştirilmiş Hildaların (siyah) konumlarını göstermektedir.
Hilda nesnelerinin her biri kendi eliptik yörüngesi boyunca hareket eder. Bununla birlikte, herhangi bir anda Hildalar topluca bu üçgen düzeni oluşturur ve tüm yörüngeler bir araya gelerek öngörülebilir bir halka oluşturur. Yukarıdaki Şekil 2 bunu, yörüngelerinin arka planına (gri) yerleştirilmiş Hildaların konumları (siyah) ile göstermektedir. Bu asteroitlerin çoğu için yörüngedeki konumları, tepe noktalarının dış kısımları (enberiye yakın nesneler) ve yanların orta kısımları (enöteye yakın nesneler) hariç, gelişigüzel olabilir.
Tipik bir Hilda nesnesi retrograd bir enberi hareketine sahiptir. Ortalama olarak, enöte hareketinin hızı yörünge eksantrikliği daha az olduğunda daha büyüktür, düğümler ise daha yavaş hareket eder. Enötedeki tüm tipik nesneler görünüşte Jüpiter'e yaklaşır, bu da onlar için istikrarsızlaştırıcı olmalıdır; ancak yörünge elemanlarının zaman içindeki değişimi bunu engeller ve Jüpiter ile kavuşumlar yalnızca Hilda asteroitlerinin enberi yakınında meydana gelir. Dahası, asteroidin apsis çizgisi kavuşum çizgisinin yakınında farklı genlikte ve 2,5 ila 3,0 yüzyıllık bir periyotla salınmaktadır.
Hildalar üçgeninin Jüpiter ile senkronize olarak dönmesine ek olarak, akıştaki asteroit yoğunluğu da yarı periyodik dalgalanmalar sergiler. Herhangi bir zamanda, üçgenin tepe noktalarındaki nesnelerin yoğunluğu, kenarlardaki yoğunluğun iki katından fazladır. Hildalar tepe noktalarındaki enötelerinde ortalama 5-5,5 yıl " beklerken", kenarlar boyunca ortalama 2,5 ila 3,0 yıl gibi daha hızlı hareket ederler. Bu asteroitlerin yörünge periyotları yaklaşık 7,9 yıl veya diğer bir deyişle Jüpiter'in üçte ikisi kadardır.
Üçgen neredeyse eşkenar olmasına rağmen, bazı asimetriler de mevcuttur. Jüpiter'in yörüngesinin eksantrikliği nedeniyle L4-L5 kısmı diğer iki kısımdan biraz farklıdır. Jüpiter enöte konumundayken, bu kenar boyunca hareket eden cisimlerin ortalama hızı diğer iki kenar boyunca hareket eden cisimlerinkinden biraz daha küçüktür. Jüpiter enberi konumundayken ise bunun tam tersi geçerlidir.
Jüpiter'in yörüngesinin L4 ve L5 noktalarına karşılık gelen üçgenin tepe noktalarında Hildalar Truvalılara yaklaşır. Üçgenin orta kısımlarında ise asteroit kuşağının dış kısmındaki asteroitlere daha yakındırlar. Hildaların hız dağılımı, kesiştikleri bölgelerde Truvalılardan daha belirgindir. Truvalıların eğimindeki dağılım Hildalarınkinin iki katıdır. Bu nedenle, Truvalıların dörtte biri kadarı Hildalarla hiçbir zaman karşılaşamaz ve her zaman birçok Truvalı Jüpiter'in yörüngesinin dışında bulunur. Bu nedenle de kesişme bölgeleri sınırlıdır. Bu durum ekliptik düzlem boyunca Hildaları (siyah) ve Truva atlarını (gri) gösteren aşağıda yer alan ortadaki şekilde gösterilmektedir. Burada aynı zamanda Truvalı grupların yuvarlak biçimi de görülebilmektedir.
Üçgenin her bir kenarı boyunca hareket ederken, Hildalar Truvalılardan daha yavaş hareket eder, ancak dış asteroit kuşağı asteroitlerinin daha yoğun bir bölgesiyle karşılaşırlar. Burada hız dağılımı çok daha küçüktür.
Kaynakça
- ^ . minorplanetcenter.net. 29 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ a b Brož, M.; Vokrouhlický, D. (21 Ekim 2008). "Asteroid families in the first-order resonances with Jupiter". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (İngilizce). 390 (2): 715-732. doi:10.1111/j.1365-2966.2008.13764.x. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ a b . easysky.de. 15 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ a b c Ohtsuka, K.; Ito, T.; Yoshikawa, M.; Asher, D. J.; Arakida, H. (2008). "Quasi-Hilda comet 147P/Kushida-Muramatsu: Another long temporary satellite capture by Jupiter". Astronomy & Astrophysics. 489 (3): 1355-1362. doi:10.1051/0004-6361:200810321. ISSN 0004-6361.
- ^ Gil-Hutton, R.; Brunini, A. (2008). "Surface composition of Hilda asteroids from the analysis of the Sloan Digital Sky Survey colors". Icarus (İngilizce). 193 (2): 567-571. doi:10.1016/j.icarus.2007.08.026. 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ L'vov V.N., Smekhacheva R.I., Smirnov S.S., Tsekmejster S.D. Some peculiarities in the Hildas motion. Izv. Pulkovo Astr. Obs., 2004, 217, 318–324 (Rusça)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hilda asteroitleri Jupiter yorungesiyle asteroit kusagi arasindaki bolgede konumlanmis 5000 den fazla cisimden meydana gelen dinamik bir asteroit ailesi grubudur Jupiter in 3 2 yorungesel rezonansinda seyretmektedirler 153 Hilda asteroidinin kesfine istinaden adlandirilmislardir Jupiter ve ic Gunes Sistemi cevresindeki asteroitler Hilda grubu asteroit kusagi ile Jupiter arasindaki bolgede bulunmaktadir Jupiter truvalilari Gezegenlerin yorungeleri Gunes Hilda grubu Asteroit kusagi Dunya ya yakin cisimler Bir Hilda nin yorungesi ortalama 3 97 AU olmak uzere 3 7 ila 4 2 AU arasinda bir yari buyuk eksene 0 3 ten daha kucuk bir dismerkezlilige ve 20 lik bir yorunge egikligine sahiptir Hildalar Jupiter in L5 L4 ve L3Lagrange noktalarindan her birine dogru enberi pozisyonuna erisen eliptik yorungeleri takip ederek hareket ederler Yapmis olduklari hareket yorungeleri sirasiyla Jupiter in tum Lagrange noktalarindaki enberi konumlardan gecmektedir Lagrange noktalarinin birbirlerinden 120 ayrik olmasi nedeniyle bir Hilda asteroidi kendi yorungesini tamamladiginda Jupiter de kendi yorungesinin ucte ikisini kat etmis durumda olmaktadir Hilda grubu dahilinde iki adet carpisma ailesi bulunmaktadir Bunlar Hilda ve adini alan Schubart aileleridir Hilda asteroitlerinin yuzey renkleri genellikle dusuk albedoya sahip D tipi ve P tipi tayf sinifiyla iliskilendirilmekle birlikte bazi uyeleri de C tipi altinda gosterilmektedir D ve P tipi asteroitlerin yuzey renkleri bulunmakta olup bu nedenle ayni kokten geldigi degerlendirilen kuyruklu yildiz cekirdeklerinde oldugu gibi yuzey minerallerine de sahip olduklari dusunulmektedir DinamiklerJupiter kirmizi ile 153 Hilda nin yesil yorungesinin semasi Acik kirmizi daireler Hilda nin yaklastigi Lagrange noktalaridir 2000 yilina ait yorunge verilerine dayanmaktadir Hilda Lagrange noktalarina nadiren tam olarak yaklasir Hilda grubu asteroitleri Jupiter ile 3 2 yorungesel rezonans gerceklestirmektedir Jupiter truvalilarindan farkli olarak Jupiter ile aralarinda herhangi bir mesafe farki olmakla birlikte gezegene tehlikeli bir sekilde yaklasmaktan da kacinirlar Sekil 1 Jupiter in yorungesine kadar bilinen tum asteroitlerin arka planina yerlestirilmis Hildas Ucgeni Sekil 2 Hildalarin yorungelerinin arka planina yerlestirilmis konumlari Hildalar birlikte ele alindiginda Jupiter in uc adet librasyon noktasinda hafif disbukey kenarlari ve kesik uclari olan dinamik bir ucgen sekil olustururlar Hildas Ucgeni Ucgenin kenarlarindaki asteroid akisi yaklasik 1 AU genisligindedir ve uclarda bu deger 20 40 daha fazladir Sekil 1 Jupiter in 1 Ocak 2005 teki yorungesine kadar bilinen tum asteroitlerin gri arka planina yerlestirilmis Hildalarin siyah konumlarini gostermektedir Hilda nesnelerinin her biri kendi eliptik yorungesi boyunca hareket eder Bununla birlikte herhangi bir anda Hildalar topluca bu ucgen duzeni olusturur ve tum yorungeler bir araya gelerek ongorulebilir bir halka olusturur Yukaridaki Sekil 2 bunu yorungelerinin arka planina gri yerlestirilmis Hildalarin konumlari siyah ile gostermektedir Bu asteroitlerin cogu icin yorungedeki konumlari tepe noktalarinin dis kisimlari enberiye yakin nesneler ve yanlarin orta kisimlari enoteye yakin nesneler haric gelisiguzel olabilir Tipik bir Hilda nesnesi retrograd bir enberi hareketine sahiptir Ortalama olarak enote hareketinin hizi yorunge eksantrikligi daha az oldugunda daha buyuktur dugumler ise daha yavas hareket eder Enotedeki tum tipik nesneler gorunuste Jupiter e yaklasir bu da onlar icin istikrarsizlastirici olmalidir ancak yorunge elemanlarinin zaman icindeki degisimi bunu engeller ve Jupiter ile kavusumlar yalnizca Hilda asteroitlerinin enberi yakininda meydana gelir Dahasi asteroidin apsis cizgisi kavusum cizgisinin yakininda farkli genlikte ve 2 5 ila 3 0 yuzyillik bir periyotla salinmaktadir Hildalar ucgeninin Jupiter ile senkronize olarak donmesine ek olarak akistaki asteroit yogunlugu da yari periyodik dalgalanmalar sergiler Herhangi bir zamanda ucgenin tepe noktalarindaki nesnelerin yogunlugu kenarlardaki yogunlugun iki katindan fazladir Hildalar tepe noktalarindaki enotelerinde ortalama 5 5 5 yil beklerken kenarlar boyunca ortalama 2 5 ila 3 0 yil gibi daha hizli hareket ederler Bu asteroitlerin yorunge periyotlari yaklasik 7 9 yil veya diger bir deyisle Jupiter in ucte ikisi kadardir Ucgen neredeyse eskenar olmasina ragmen bazi asimetriler de mevcuttur Jupiter in yorungesinin eksantrikligi nedeniyle L4 L5 kismi diger iki kisimdan biraz farklidir Jupiter enote konumundayken bu kenar boyunca hareket eden cisimlerin ortalama hizi diger iki kenar boyunca hareket eden cisimlerinkinden biraz daha kucuktur Jupiter enberi konumundayken ise bunun tam tersi gecerlidir Jupiter in yorungesinin L4 ve L5 noktalarina karsilik gelen ucgenin tepe noktalarinda Hildalar Truvalilara yaklasir Ucgenin orta kisimlarinda ise asteroit kusaginin dis kismindaki asteroitlere daha yakindirlar Hildalarin hiz dagilimi kesistikleri bolgelerde Truvalilardan daha belirgindir Truvalilarin egimindeki dagilim Hildalarinkinin iki katidir Bu nedenle Truvalilarin dortte biri kadari Hildalarla hicbir zaman karsilasamaz ve her zaman bircok Truvali Jupiter in yorungesinin disinda bulunur Bu nedenle de kesisme bolgeleri sinirlidir Bu durum ekliptik duzlem boyunca Hildalari siyah ve Truva atlarini gri gosteren asagida yer alan ortadaki sekilde gosterilmektedir Burada ayni zamanda Truvali gruplarin yuvarlak bicimi de gorulebilmektedir Ucgenin her bir kenari boyunca hareket ederken Hildalar Truvalilardan daha yavas hareket eder ancak dis asteroit kusagi asteroitlerinin daha yogun bir bolgesiyle karsilasirlar Burada hiz dagilimi cok daha kucuktur Sol Hildalar siyah ve Truvalilar 1 Ocak 2005 te 190 derece boylam yakininda ekliptik duzlemden goruntulenmistir Sag Jupiter in yorungesinde donen referans cercevesinde Hilda grubunun idealize edilmis iki asteroitinin yorungeleri Siyah eksantriklik 0 310 Jupiter in yorungesindeki enote Kirmizi eksantriklik 0 211 bir dorugun varligi icin kritik deger Kaynakca minorplanetcenter net 29 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2023 a b Broz M Vokrouhlicky D 21 Ekim 2008 Asteroid families in the first order resonances with Jupiter Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Ingilizce 390 2 715 732 doi 10 1111 j 1365 2966 2008 13764 x 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2023 a b easysky de 15 Subat 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2023 a b c Ohtsuka K Ito T Yoshikawa M Asher D J Arakida H 2008 Quasi Hilda comet 147P Kushida Muramatsu Another long temporary satellite capture by Jupiter Astronomy amp Astrophysics 489 3 1355 1362 doi 10 1051 0004 6361 200810321 ISSN 0004 6361 Gil Hutton R Brunini A 2008 Surface composition of Hilda asteroids from the analysis of the Sloan Digital Sky Survey colors Icarus Ingilizce 193 2 567 571 doi 10 1016 j icarus 2007 08 026 2 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2023 L vov V N Smekhacheva R I Smirnov S S Tsekmejster S D Some peculiarities in the Hildas motion Izv Pulkovo Astr Obs 2004 217 318 324 Rusca