Kıyafetname, İnsanların fiziksel görünümlerni esas olarak açıklamaya çalışan eserlerdir.
Bu türün kıyafet bilimiyle uğraşanlarına "kayif" ya da "kıyafet şinas" adı verilir. Divan edebiyatında kıyafetnamenin ilk örneği "Hamdullah Hamdi"nin ünlü "kıyafetname" adlı eseridir. Bu eserde renk, boy, yanak, saç, çene, sakal, parmak gibi 26 başık altında karakter tahlilleri yer alır. Nesimi'nin "Kıyafetü'l Firase"'si de önemli bir örnektir.
Dış görünüşün iç dünyayı yansıtması tezi, divan edebiyatında kıyafetname denilen metinlerin hazırlanmasına yol açmıştır. Bu tür kitapların en yaygını XV. yüzyılda yaşayan Hamdullah Hamdi’nin 'dir. Akşemseddin'in küçük oğlu olan Hamdullah Hamdi, ad benzerliği olan öteki Hamdilerden ayrılması için Hamdi Çelebi adıyla da anılır ve önemli bir ozandır.
Hamdi Çelebi'nin Kıyafetname adlı eserinde her bölüm bir başka konuya ayrılmıştır. Ten rengi, boy, davranış, göz, burun, ses tonu, karın, göğüs vb. Bir başka ünlü kıyafetname de, XVIII. yüzyıl ozanı İbrahim Hakkı'nın Marifetname'sidir.
Bir kişinin dış görünüşüne bakarak onun kişiliği hakkında yorum yapan ilim dalına "kıyafe", bu görüşleri ortaya koyan esere de "kıyafet-name" denir. Vücut yapısı ile karakter arasındaki ilişki birçok dini- edebi tartışmayı oluşturmuş ve bu alanda birçok eser verilmiştir. İlk örneği İmam Şafii tarafından verilmiştir. Fahreddin Razi, Muhyiddin-i Arabi de bu alanda eser vermişlerdir. Akşemseddin'in oğlu Hamdi Türk edebiyatında ilktir. Daha sonra Niğdeli Visali'nin Vesiletü^l-irfan, Lokman Hüseyin'in Kıyafetü'l-insaniyye fi Şemaili'l-Osmaniyye gibi çok sayıda eser vardır. En tanınmış örneği Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın kıyafet-namesidir.
Konuyla ilgili yayınlar
- Müjgân Çakır: “Kıyâfet-Nâme”ler Hakkında Bir Bibliyografya Denemesi 2 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, cilt 5, sayı 9, 2007, s. 333-350.
Kaynakça
- ^ Eski Türk Edebiyat El Kitabı, Grafiker Yayınları, Prof. Mustafa İsen, Prof. Dr. Muhsin Macit,Mustafa İsen,Filiz Kılıç,Dr. Osman Horata,İ. Hakkı Aksoyak /
Edebiyat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kiyafetname Insanlarin fiziksel gorunumlerni esas olarak aciklamaya calisan eserlerdir Bu turun kiyafet bilimiyle ugrasanlarina kayif ya da kiyafet sinas adi verilir Divan edebiyatinda kiyafetnamenin ilk ornegi Hamdullah Hamdi nin unlu kiyafetname adli eseridir Bu eserde renk boy yanak sac cene sakal parmak gibi 26 basik altinda karakter tahlilleri yer alir Nesimi nin Kiyafetu l Firase si de onemli bir ornektir Dis gorunusun ic dunyayi yansitmasi tezi divan edebiyatinda kiyafetname denilen metinlerin hazirlanmasina yol acmistir Bu tur kitaplarin en yaygini XV yuzyilda yasayan Hamdullah Hamdi nin dir Aksemseddin in kucuk oglu olan Hamdullah Hamdi ad benzerligi olan oteki Hamdilerden ayrilmasi icin Hamdi Celebi adiyla da anilir ve onemli bir ozandir Hamdi Celebi nin Kiyafetname adli eserinde her bolum bir baska konuya ayrilmistir Ten rengi boy davranis goz burun ses tonu karin gogus vb Bir baska unlu kiyafetname de XVIII yuzyil ozani Ibrahim Hakki nin Marifetname sidir Bir kisinin dis gorunusune bakarak onun kisiligi hakkinda yorum yapan ilim dalina kiyafe bu gorusleri ortaya koyan esere de kiyafet name denir Vucut yapisi ile karakter arasindaki iliski bircok dini edebi tartismayi olusturmus ve bu alanda bircok eser verilmistir Ilk ornegi Imam Safii tarafindan verilmistir Fahreddin Razi Muhyiddin i Arabi de bu alanda eser vermislerdir Aksemseddin in oglu Hamdi Turk edebiyatinda ilktir Daha sonra Nigdeli Visali nin Vesiletu l irfan Lokman Huseyin in Kiyafetu l insaniyye fi Semaili l Osmaniyye gibi cok sayida eser vardir En taninmis ornegi Erzurumlu Ibrahim Hakki nin kiyafet namesidir Konuyla ilgili yayinlarMujgan Cakir Kiyafet Name ler Hakkinda Bir Bibliyografya Denemesi 2 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye Arastirmalari Literatur Dergisi cilt 5 sayi 9 2007 s 333 350 Kaynakca Eski Turk Edebiyat El Kitabi Grafiker Yayinlari Prof Mustafa Isen Prof Dr Muhsin Macit Mustafa Isen Filiz Kilic Dr Osman Horata I Hakki Aksoyak Edebiyat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz