Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bireysel psikoloji, Alfred Adler tarafından geliştirilen, psikanalizden ayrı olarak daha çok ve bütünlüğe önem veren .
Yaşamın özünde saklı olan gelişme, çaba harcama, iş görme eğilimiyle kendini açığa vuran gizemsel yaratıcı gücü kavrama arzusu, belli bir alandaki yenilgiyi bir başka alanda sağlanacak başarıyla dengeleme isteğinden doğup çıkmıştır.
Adler, başlarda Sigmund Freud'un izleyicilerindenken, daha sonra fikir ayrılığına düşerek kendini bireysel psikolojiyi geliştirmeye adamış, Aşağılık kompleksi, Üstünlük kompleksi gibi karmaşalar öne sürmüştür. Birçok bakımdan Freud'un kuramına karşı geliştirdiği kavramlar vardır. 'Ego' karşısında 'benlik' gibi.
Bazı ilkeleri
- Mantık, yaşam istemi, aşk insan sevgisi, işbirliği ve dil: Toplumsal yaşamın gereksinimleridir. Nevrozu açığa çıkarmak için çabalayan nevrotik; toplumsal yaşama karşı yöneltilmiştir.
- Mantık bile karşı zorlanım egemenliği altında kalır. Psikozda olduğu gibi, bu süreç sonunda mantığın etkisizleşmesine kadar gidebilir.
- Bir nevrozu ve psikozu tedavi etmek için hastanın tüm yaşam şekillerini değiştirip, hiçbir koşul öne sürmeksizin toplumun içine döndürülmelidir.
Bireysel psikoloji yöntemi
Adler, nevroz ve psikozun temel bir özelliği olarak ele aldığı "Mesafe Sorunu"nunda, bireysel psikolojinin pratik öneminden şöyle bahseder: "Bireyin yaşam planı ve yaşam çizgilerinin yaşama karşı, topluma karşı, toplumdan prestij kazanmak için planlarından ve grup bilincinin doğasından saptanabilen kesinlik derecesinde aranmalıdır."
Adler, bireysel psikolojide daha çok üç unsur üzerinde durur; eski anılar (özellikle çocukluk yılları), ailedeki yeri (kaçıncı çocuk olduğu, tek mi, ikiz mi, kalabalık bir aile mi olduğu), düş yorumları. Bunun yanında insan, toplumdan bağımsız olarak bir insan değildir. Toplumla beraber ele alınarak değerlendirilmelidir. İnsan sürekli üstünlük kurma, aşağılık duruma düşürme gibi davranışların peşindedir.
Kendi öne sürdüğü kurala göre;"ruhsal bir eylemin ya da onun yaşam planının amacı tanınınca, o zaman onu oluşturan parçaların tüm hareketlerinin hem amaç hem de planıyla çakışacağını var sayılmaz."
Ruhsal hermafroditizm
Çocuğun gelişim evrelerinde kalıtımsal eksik organlara, organik sistemlere ve iç salgılama bezelerine sahip olmanın yarattığı durumun; normal bir zayıflık ve çaresizlik duygusu aşırı ölçüde şiddetlenmiş ve derinden hissedilen bir aşağılık duygusuna dönüşmesidir. Zayıflık, hastalıklı olma, sakarlık, beceriksizlik, kekemelik, konuşma bozukluğu, yatağa işeme bozuklukları görülebilir. Bunlardan ötürü ceza gören, aşağılanan ya da dışlanan çocuk toplum içinde uyumsuz hale gelir.
Yalnız bu kenara itilme duygusu fazla uzun sürmez, aşırlı duyarlılık gelişir, ruh dengesi bozulur. Bu tür çocuklarda üstünlük kurma, sahip olma, ele geçirme, her şeyi bilme arzusu önplandadır. Soylu bir kökten geldiklerine, kahraman olduklarına, benzersizliklerine inanırlar. Hep bu ve bunun gibi çabaların peşindedirler. Ele geçiremedikleri, karşılayamadıkları her arzu için daha da hırslanırlar.
Bunlara göre Adler şunu dile getirir: "Aktif ve pasif niteliklerin bir karışımının her zaman bulunmasına karşın, kızsı bir boyun eğme eğiliminin oğlansı bir meydan okuma türüne dönüşmesi de söz konusudur."
Erkeksi protesto
Adler'e göre erkek; birey olarak doğuştan gelen bir üstünlüğe sahiptir. Buna bir eşitlik ilkesi değil de, toplumun ataerkil bir yapıya sahip oluşundan dolayı inanır. Buna göre bulunduğu çevre, ailesel faktörlerden dolayı kız çocuğun aşağılık duruma düşmesi, erkek olma isteği, cinsel nitelik yönünden yanlış anlayarak tercih değişikliğine neden olur. Bunun sebebini eksiklik duygusu olarak görür.
Erkek tarafından bu eksiklik duygusu yaşandığında, kişi gelecekte aşırı hassas, alıngan, şiddete dayanan bir yaşam sürer. Geçmiş anılar, ruhsal durumu, kadınsı olmaya başlamasına neden olabilir. Bunun sebebi olaraksa kadınlar tarafından aşağılanmak, çocukluğunda kızsı bir yaşam sürmek ya da olağandışı durumları gösterir.
Bireysel psikolojide 'Nevroz'
Adler'in nevrozla ilgili şu formül dikkat çekicidir:
Birey + deneyim + çevre + yaşamın talepleri = Bir nevroz
Çözümlenmesiyle ilgi olarak da şu formülü ortaya atar:
Değerlendirme + Düzenleme (Deneyimler + Karakter + Duygusallık + Semptomlar) = Kişilik ideali
Ve şu şekilde ekler; "tasarlanmış olan tek kesin ve sabit nokta kişilik idealidir. Nevrotik, tanrısallığa daha çok yaklaşmak amacıyla, bireyselliğini, deneyimlerini ve çevresini yan tutucu bir biçimde değerlendirir."
Adler, 1913 yılında açıkladığı "Bireysel Psikolojinin Uygulanması İçin Yeni Yol Gösterici İlkeler"de, şunlardan bahseder:
- Her nevrozu bir üstünlük duygusu kazanmak amacıyla kişinin kendisini aşağılık duygusundan kurtarmaya çalışması olarak tanımlayabiliriz.
- Nevrozun yolu ne toplumsal görev yapma yönüne gider, ne de yaşam sorunlarını çözmeye yöneliktir; o, küçük aile çevresinden kendisine bir çıkış yolu bularak, hastanın soyutlanmasını sağlar.
Nevrozun bilinçdışı önermeleri:
- Her türlü koşul altında insan ilişkileri bir mücadeleyi temsil eder.
- Kadının seksi aşağı konumdadır ve tepkisiyle erkek gücünün ölçümü olarak görev yapar.
Zorlanım nevrozu
Zorlanım nevrozu, besin alınımında sinirsel reddetme, açlık zorlanımı, mastürbasyon gibi geniş sorunlardır.
Kişinin yapmak zorunda olduğu halde yapmamakta direndiği, diğer yandan yapmaması gerekenleri yaptığı nevroz çeşitidir.
Aşağılık kompleksi
Aşağılık kompleksi, kişinin bazı yönlerde kendini diğerlerinden aşağı hissetmesi anlamında kullanılır.
Bu komplekse sahip kişilerde genellikle kendini ispat etme çabası görülür. Sıklıkla farkına varılmaz ve telafi etme düşüncesi, kişileri eziyet içine sürükler, şaşırtıcı bir kazanım veya aşırı bir antisosyal davranışla sonuçlanır.
Üstünlük kompleksi
Üstünlük kompleksi kişinin doğuştan var olan aşağılık kompleksine dayanarak kendini diğer insanlardan daha üstün görme, yüceltme karmaşasıdır. Kişi hep üstün duruma geçme, sahip olma, kendini kahraman gibi görme davranışları gösterir.
Adler, bu gibi insanların aile, geçmiş anılar gibi faktörlerden dolayı toplumun dışında kaldığını, soyutlandığını ifade eder.
Tedavi şeklininse dostane ve güleryüz ile, içinde bulundukları durumu hoşgörü çerçevesinde anlatarak onları bu durumdan kurtarmamız gerektiğini savunur. Onun için bundan başka çıkar yol yoktur.
Sinirsel uykusuzluk
Sinirsel uykusuzluk, kısaca uykusuzluk, bireysel psikolojide de olduğundan farklı işlenmemiştir. Genel olarak, özellikle ağır uykusuzluk türlerini psikozun habercisi olarak görmüştür.
Tedavi yöntemi; hastaya, hastalığın olumlu bir şekilde tedavi edilebilecek olduğuna inandırıp, uyumasını engelleyen düşüncelerin öğrenilerek onun için önemsiz olduğuna şartlandırılmasıdır.
Adler, bu konuda şunları sezinleyerek dile getirmiştir: "Başka türlü ya ulaşılamayacak ya da ancak kişinin tüm benliğin bilinçli sorumluluğunun kullanılmasıyla ulaşılabilecek bir benliğin bilinçli sorumluluğunun kullanılmasıyla ulaşılabilecek bir şeyi hiçbir sorumluluğun altına girmeden elde etme."
Ayrıca Adler, uykuda alınan pozisyonlar üzerine de değerlendirmeler yapmıştır. Alınan pozisyonlarla ruhsal durumun, sinirsel uykusuzluğun, çok uyumanın ya da sorunların kîsmi olarak anlaşılabileceğini ileri sürmüş; "Bireysel Psikoloji" adlı eserinde ek olarak yer vermiştir.
Eşcinsellik
Adler, birçok psikologdan ve genel düşüncelerden ayrı olarak, eşcinsellik hakkında ileri sürülen görüşlere yeni görüşler katmıştır. Kalıtımsal kadınsı ve erkeksi faktörlerin, erkek eşcinseller arasında, bir kadındaki kadınsı özelliklerden daha kolay görülebilir olduğunu belirtmiştir.
Eşcinselin toplumsal yaşama karşı düşmanca bir tavır içinde olduğunu, tercihi ve içinde bulunduğu durum yüzünden mesleğini değiştirdiğini, geç başlayıp erken biten bir dönem olduğunu gözlemlemiştir.
Diğer yandan iki, üç yaş arası büyüme çağlarından başlayarak çocuğun sadece karşı cinsten arkadaşlarla büyümesi, cinsel niteliğini anlayamaması ve ailenin bu yüzden üstüne düşmemesi gibi faktörleri öne sürmüştür. Ailedeki diğer bireylerin kız, çocuğun erkek ya da diğer bireylerin erkek, çocuğun kız olması gibi durumları değerlendirmiştir.
Eserlerinde bu durumu ele alırken vakaları ve eşcinsellik faktörlerini ayrı almış, esas olarak işlemiştir.
Bireysel psikoloji hakkında yorumlar
"Bireysel psikoloji kuşkusuz, bireysel insanla ilgilenir ve insanın içgüdüsel dürtülerini tatmin etmeye çalıştığı yolları inceler. Ancak, yalnızca çok nadiren ve belirli istisnai koşullar altında, bir insanı diğer bireylerle olan ilişkisinden soyutlayan bir durum içinde kalma durumu söz konusudur. Bireyin ruhsal yaşantısında diğer insanlar çoğunlukla model, nesne, yardımcı olarak ya da karşıt olarak düşünülmek zorundadır. Böylelikle, başından itibaren, bireysel psikoloji, kendiliğinden, toplum psikolojisidir de - genel anlamda değil, sadece bu sınırlar içinde."
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bireysel psikoloji Alfred Adler tarafindan gelistirilen psikanalizden ayri olarak daha cok ve butunluge onem veren Yasamin ozunde sakli olan gelisme caba harcama is gorme egilimiyle kendini aciga vuran gizemsel yaratici gucu kavrama arzusu belli bir alandaki yenilgiyi bir baska alanda saglanacak basariyla dengeleme isteginden dogup cikmistir Adler baslarda Sigmund Freud un izleyicilerindenken daha sonra fikir ayriligina duserek kendini bireysel psikolojiyi gelistirmeye adamis Asagilik kompleksi Ustunluk kompleksi gibi karmasalar one surmustur Bircok bakimdan Freud un kuramina karsi gelistirdigi kavramlar vardir Ego karsisinda benlik gibi Bazi ilkeleriMantik yasam istemi ask insan sevgisi isbirligi ve dil Toplumsal yasamin gereksinimleridir Nevrozu aciga cikarmak icin cabalayan nevrotik toplumsal yasama karsi yoneltilmistir Mantik bile karsi zorlanim egemenligi altinda kalir Psikozda oldugu gibi bu surec sonunda mantigin etkisizlesmesine kadar gidebilir Bir nevrozu ve psikozu tedavi etmek icin hastanin tum yasam sekillerini degistirip hicbir kosul one surmeksizin toplumun icine dondurulmelidir Bireysel psikoloji yontemiAdler nevroz ve psikozun temel bir ozelligi olarak ele aldigi Mesafe Sorunu nunda bireysel psikolojinin pratik oneminden soyle bahseder Bireyin yasam plani ve yasam cizgilerinin yasama karsi topluma karsi toplumdan prestij kazanmak icin planlarindan ve grup bilincinin dogasindan saptanabilen kesinlik derecesinde aranmalidir Adler bireysel psikolojide daha cok uc unsur uzerinde durur eski anilar ozellikle cocukluk yillari ailedeki yeri kacinci cocuk oldugu tek mi ikiz mi kalabalik bir aile mi oldugu dus yorumlari Bunun yaninda insan toplumdan bagimsiz olarak bir insan degildir Toplumla beraber ele alinarak degerlendirilmelidir Insan surekli ustunluk kurma asagilik duruma dusurme gibi davranislarin pesindedir Kendi one surdugu kurala gore ruhsal bir eylemin ya da onun yasam planinin amaci tanininca o zaman onu olusturan parcalarin tum hareketlerinin hem amac hem de planiyla cakisacagini var sayilmaz Ruhsal hermafroditizmCocugun gelisim evrelerinde kalitimsal eksik organlara organik sistemlere ve ic salgilama bezelerine sahip olmanin yarattigi durumun normal bir zayiflik ve caresizlik duygusu asiri olcude siddetlenmis ve derinden hissedilen bir asagilik duygusuna donusmesidir Zayiflik hastalikli olma sakarlik beceriksizlik kekemelik konusma bozuklugu yataga iseme bozukluklari gorulebilir Bunlardan oturu ceza goren asagilanan ya da dislanan cocuk toplum icinde uyumsuz hale gelir Yalniz bu kenara itilme duygusu fazla uzun surmez asirli duyarlilik gelisir ruh dengesi bozulur Bu tur cocuklarda ustunluk kurma sahip olma ele gecirme her seyi bilme arzusu onplandadir Soylu bir kokten geldiklerine kahraman olduklarina benzersizliklerine inanirlar Hep bu ve bunun gibi cabalarin pesindedirler Ele geciremedikleri karsilayamadiklari her arzu icin daha da hirslanirlar Bunlara gore Adler sunu dile getirir Aktif ve pasif niteliklerin bir karisiminin her zaman bulunmasina karsin kizsi bir boyun egme egiliminin oglansi bir meydan okuma turune donusmesi de soz konusudur Erkeksi protestoAdler e gore erkek birey olarak dogustan gelen bir ustunluge sahiptir Buna bir esitlik ilkesi degil de toplumun ataerkil bir yapiya sahip olusundan dolayi inanir Buna gore bulundugu cevre ailesel faktorlerden dolayi kiz cocugun asagilik duruma dusmesi erkek olma istegi cinsel nitelik yonunden yanlis anlayarak tercih degisikligine neden olur Bunun sebebini eksiklik duygusu olarak gorur Erkek tarafindan bu eksiklik duygusu yasandiginda kisi gelecekte asiri hassas alingan siddete dayanan bir yasam surer Gecmis anilar ruhsal durumu kadinsi olmaya baslamasina neden olabilir Bunun sebebi olaraksa kadinlar tarafindan asagilanmak cocuklugunda kizsi bir yasam surmek ya da olagandisi durumlari gosterir Bireysel psikolojide Nevroz Adler in nevrozla ilgili su formul dikkat cekicidir Birey deneyim cevre yasamin talepleri Bir nevroz Cozumlenmesiyle ilgi olarak da su formulu ortaya atar Degerlendirme Duzenleme Deneyimler Karakter Duygusallik Semptomlar Kisilik ideali Ve su sekilde ekler tasarlanmis olan tek kesin ve sabit nokta kisilik idealidir Nevrotik tanrisalliga daha cok yaklasmak amaciyla bireyselligini deneyimlerini ve cevresini yan tutucu bir bicimde degerlendirir Adler 1913 yilinda acikladigi Bireysel Psikolojinin Uygulanmasi Icin Yeni Yol Gosterici Ilkeler de sunlardan bahseder Her nevrozu bir ustunluk duygusu kazanmak amaciyla kisinin kendisini asagilik duygusundan kurtarmaya calismasi olarak tanimlayabiliriz Nevrozun yolu ne toplumsal gorev yapma yonune gider ne de yasam sorunlarini cozmeye yoneliktir o kucuk aile cevresinden kendisine bir cikis yolu bularak hastanin soyutlanmasini saglar Nevrozun bilincdisi onermeleri Her turlu kosul altinda insan iliskileri bir mucadeleyi temsil eder Kadinin seksi asagi konumdadir ve tepkisiyle erkek gucunun olcumu olarak gorev yapar Zorlanim nevrozu Zorlanim nevrozu besin aliniminda sinirsel reddetme aclik zorlanimi masturbasyon gibi genis sorunlardir Kisinin yapmak zorunda oldugu halde yapmamakta direndigi diger yandan yapmamasi gerekenleri yaptigi nevroz cesitidir Asagilik kompleksiAsagilik kompleksi kisinin bazi yonlerde kendini digerlerinden asagi hissetmesi anlaminda kullanilir Bu komplekse sahip kisilerde genellikle kendini ispat etme cabasi gorulur Siklikla farkina varilmaz ve telafi etme dusuncesi kisileri eziyet icine surukler sasirtici bir kazanim veya asiri bir antisosyal davranisla sonuclanir Ustunluk kompleksiUstunluk kompleksi kisinin dogustan var olan asagilik kompleksine dayanarak kendini diger insanlardan daha ustun gorme yuceltme karmasasidir Kisi hep ustun duruma gecme sahip olma kendini kahraman gibi gorme davranislari gosterir Adler bu gibi insanlarin aile gecmis anilar gibi faktorlerden dolayi toplumun disinda kaldigini soyutlandigini ifade eder Tedavi seklininse dostane ve guleryuz ile icinde bulunduklari durumu hosgoru cercevesinde anlatarak onlari bu durumdan kurtarmamiz gerektigini savunur Onun icin bundan baska cikar yol yoktur Sinirsel uykusuzlukSinirsel uykusuzluk kisaca uykusuzluk bireysel psikolojide de oldugundan farkli islenmemistir Genel olarak ozellikle agir uykusuzluk turlerini psikozun habercisi olarak gormustur Tedavi yontemi hastaya hastaligin olumlu bir sekilde tedavi edilebilecek olduguna inandirip uyumasini engelleyen dusuncelerin ogrenilerek onun icin onemsiz olduguna sartlandirilmasidir Adler bu konuda sunlari sezinleyerek dile getirmistir Baska turlu ya ulasilamayacak ya da ancak kisinin tum benligin bilincli sorumlulugunun kullanilmasiyla ulasilabilecek bir benligin bilincli sorumlulugunun kullanilmasiyla ulasilabilecek bir seyi hicbir sorumlulugun altina girmeden elde etme Ayrica Adler uykuda alinan pozisyonlar uzerine de degerlendirmeler yapmistir Alinan pozisyonlarla ruhsal durumun sinirsel uykusuzlugun cok uyumanin ya da sorunlarin kismi olarak anlasilabilecegini ileri surmus Bireysel Psikoloji adli eserinde ek olarak yer vermistir EscinsellikAdler bircok psikologdan ve genel dusuncelerden ayri olarak escinsellik hakkinda ileri surulen goruslere yeni gorusler katmistir Kalitimsal kadinsi ve erkeksi faktorlerin erkek escinseller arasinda bir kadindaki kadinsi ozelliklerden daha kolay gorulebilir oldugunu belirtmistir Escinselin toplumsal yasama karsi dusmanca bir tavir icinde oldugunu tercihi ve icinde bulundugu durum yuzunden meslegini degistirdigini gec baslayip erken biten bir donem oldugunu gozlemlemistir Diger yandan iki uc yas arasi buyume caglarindan baslayarak cocugun sadece karsi cinsten arkadaslarla buyumesi cinsel niteligini anlayamamasi ve ailenin bu yuzden ustune dusmemesi gibi faktorleri one surmustur Ailedeki diger bireylerin kiz cocugun erkek ya da diger bireylerin erkek cocugun kiz olmasi gibi durumlari degerlendirmistir Eserlerinde bu durumu ele alirken vakalari ve escinsellik faktorlerini ayri almis esas olarak islemistir Bireysel psikoloji hakkinda yorumlarSigmund Freud Bireysel psikoloji kuskusuz bireysel insanla ilgilenir ve insanin icgudusel durtulerini tatmin etmeye calistigi yollari inceler Ancak yalnizca cok nadiren ve belirli istisnai kosullar altinda bir insani diger bireylerle olan iliskisinden soyutlayan bir durum icinde kalma durumu soz konusudur Bireyin ruhsal yasantisinda diger insanlar cogunlukla model nesne yardimci olarak ya da karsit olarak dusunulmek zorundadir Boylelikle basindan itibaren bireysel psikoloji kendiliginden toplum psikolojisidir de genel anlamda degil sadece bu sinirlar icinde Kaynakca a b Alfred Adler Bireysel Psikoloji S 15 Alfred Adler Bireysel Psikoloji Sinirsel Uykusuzluk S 213 Sigmund Freud Grup Psikolojisi ve Benlik Cozumlemesi