Maskuri Kilisesi (Gürcüce: მასკურის ეკლესია) veya Meksur Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı ve eski adı Maskuri olan Cihanlı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Cihanlı, Tortum |
Koordinatlar | 40°25′41″K 41°23′23″D / 40.42806°K 41.38972°D |
İnanç | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Mimari | |
Mimari tür | Kilise |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | Orta Çağ |
Özellikler | |
Malzemeler | Moloz taş, kesme taş, dolgu duvar |
Tarihçe
Adı Cihanlı olarak değiştirilmiş olan yerleşimin eski adı Maskuri (მასკური), Megrelcede "akarsu kolu" anlamına gelir. Nitekim Laz ve Megrel dillerinde "skuri" (სკური / სქური) "akarsu / dere" demektir. Maskuri Kilisesi'nin bulunduğu Tao bölgesini Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı idaresinin 1574 tarihli tahririne göre Meksur köyünün nüfusu 130 Hristiyan haneden oluşuyordu. Sonraki dönemde köy halkının Müslüman olmasıyla Maskuri Kilisesi'nin cemaatini ve işlevini yitirdiği, zaman içinde yıkıldığı anlaşılmaktadır. Kilise son zamanlarda samanlık olarak kullanılmıştır
Mimari
Maskuri Kilisesi, Cihanlı köyünün güneybatısında bir yamaçta, doğu tarafı bir kayaya yaslanarak inşa edilmiştir. Tek nefli kilise, doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlı bir yapıdır. Dolgu duvar tekniğiyle moloz taşlar ve kireç harcı kullanılarak inşa edilmiştir. Kaba ve düzgün kesme taşlarla duvar cepheleri kaplanmıştır. Kilisenin batı kısmı tamamen yıkılmıştır. Kilisenin samanlık olarak kullanılmasına bağlı olarak batı duvarı köylüler tarafından yeniden örülmüştür. Kilisenin girişi kuzey taraftadır. Yarım daire planlı apsis, yarım daire kemerle ana mekâna bağlanmıştır. Apsiste iki küçük niş bulunmaktadır. Kilisenin doğu duvarının üst kısmında mazgal tarzında küçük bir pencere yer alır. Bu pencerenin yatay istiflenmiş tuğlalarla örülmüş yarım kubbeyle örtülmüştür.
Kaynakça
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 169. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Fahriye Bayram - Turgay Yazar, "Artvin, Ardahan, Erzurum İli ve İlçelerinde Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması-2011", 30. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Çorum, 2013, II. Cilt, s. 321. 9 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISSN 1017-7663
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 169. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Megrelce Sözlük (მეგრული ლექსიკონი)". 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2023.
- ^ "Lazca Sözlük (ლაზური ლექსიკონი)". 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2023.
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 93. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maskuri Kilisesi Gurcuce მასკურის ეკლესია veya Meksur Kilisesi tarihsel Tao bolgesinde gunumuzde Erzurum ilinin Tortum ilcesine bagli ve eski adi Maskuri olan Cihanli koyunde Orta Cag dan kalma Gurcu kilisesidir Maskuri KilisesiTemel bilgilerKonumCihanli TortumKoordinatlar40 25 41 K 41 23 23 D 40 42806 K 41 38972 D 40 42806 41 38972InancGurcu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanmaOrta CagOzelliklerMalzemelerMoloz tas kesme tas dolgu duvarTarihceAdi Cihanli olarak degistirilmis olan yerlesimin eski adi Maskuri მასკური Megrelcede akarsu kolu anlamina gelir Nitekim Laz ve Megrel dillerinde skuri სკური სქური akarsu dere demektir Maskuri Kilisesi nin bulundugu Tao bolgesini Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Osmanli idaresinin 1574 tarihli tahririne gore Meksur koyunun nufusu 130 Hristiyan haneden olusuyordu Sonraki donemde koy halkinin Musluman olmasiyla Maskuri Kilisesi nin cemaatini ve islevini yitirdigi zaman icinde yikildigi anlasilmaktadir Kilise son zamanlarda samanlik olarak kullanilmistirMimariMaskuri Kilisesi Cihanli koyunun guneybatisinda bir yamacta dogu tarafi bir kayaya yaslanarak insa edilmistir Tek nefli kilise dogu bati dogrultusunda dikdortgen planli bir yapidir Dolgu duvar teknigiyle moloz taslar ve kirec harci kullanilarak insa edilmistir Kaba ve duzgun kesme taslarla duvar cepheleri kaplanmistir Kilisenin bati kismi tamamen yikilmistir Kilisenin samanlik olarak kullanilmasina bagli olarak bati duvari koyluler tarafindan yeniden orulmustur Kilisenin girisi kuzey taraftadir Yarim daire planli apsis yarim daire kemerle ana mekana baglanmistir Apsiste iki kucuk nis bulunmaktadir Kilisenin dogu duvarinin ust kisminda mazgal tarzinda kucuk bir pencere yer alir Bu pencerenin yatay istiflenmis tuglalarla orulmus yarim kubbeyle ortulmustur Kaynakca a b 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 169 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 a b Fahriye Bayram Turgay Yazar Artvin Ardahan Erzurum Ili ve Ilcelerinde Ortacag Gurcu Mimarisi Yuzey Arastirmasi 2011 30 Arastirma Sonuclari Toplantisi Corum 2013 II Cilt s 321 9 Kasim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISSN 1017 7663 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 169 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Megrelce Sozluk მეგრული ლექსიკონი 28 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2023 Lazca Sozluk ლაზური ლექსიკონი 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2023 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 93 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2