Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yankı belleği duyusal bellek kayıtlarından biridir; işitsel bilgiyi tutmaya özgü duyusal belleğin (SM, sensory memory) bir bileşenidir. Seslere yönelik duyusal bellek yalnızca insanların algıladıkları yankı belleğinin bir formudur. İçinde gözlerimizin uyarıları tekrar tekrar tarayabildiği görsel bellekten farklı olarak, işitsel uyarı tekrar tekrar taranamaz. Genel olarak, yankı bellekleri (visual memory) biraz daha uzun zaman devreleri olarak depolanır. İşitsel uyarılar, işlenebilmeden ve anlaşılabilmeden önce kulak tarafından teker teker alınır/duyulur. Söz gelimi, radyoyu dinlemek bir dergi okumaktan çok daha farklıdır. Bir dergi tekrar tekrar okunabilirken, bir kişi belirli bir zamanda radyoya yalnızca bir seferlik kulak verebilir. Denilebilir ki yankı belleği bir bekleme tankı kavramı gibidir. Çünkü bir ses, takip eden ses duyulana kadar işlenmez (tutulur) ve ancak ondan sonra anlamlandırılabilir. Bu özel duyusal deponun büyük miktarlarda işitsel bilgiyi depolaması çok kısa bir zaman devresinde olabilmektedir (3-4 sn). Bu yankısal ses zihinde yankılanır ve işitsel uyarının verilmesinden sonra çok bir kısa zamanda tekrarlanır (replay). Yankı belleği uyarıyı yalnızca bir dereceye kadar kabaca, primitif yönlerden şifreler, mesela ses perdesi (pitch), bağlantısız beyin bölgelerine yerleşimini belirler.
Genel bakış
’in görsel duyusal bellek deposuyla ilgili kısmi raporlama çalışmalarından hemen sonra, araştırmacılar işitsel alanda bunun karşılığını incelemeye başladılar. Yankı belleği terimi, akustik (sessel) bilginin bu kısa ifadesini tanımlamak için 1967'de tarafından türetilmiştir. İlk başlarda, benzer kısmi raporlama paradigmalar Sperling tarafından yararlı hale getirilene kadar çalışılmıştır. Bununla birlikte modern nörofizyolojik teknikler yankı belleği deposunun yerleşimi, süresi ve kapasitesiyle ilgili tahminlerin geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Araştırmacılar Sperling’in modelini bir anolog gibi kullanarak, kısmi ve tam raporlama deneylerini kullanan işitsel duyusal depolamada onun çalışmasını uygulamaya devam ettiler. Yankı belleğinin 4 saniyeye kadar çıkan bir süresi olduğunu buldular, ve interferans (müdahale) olmadığında 20 saniyeye kadar devam ettiğini gösterdiler. Her nasılsa, bir kez işitme sinyali verildiğinde var olan yankı için farklı müddetler önerilmiştir. Eriksen ve Johnson 10 sn. alabileceğini önerirken Gutmann ve Julesz bunun yaklaşık bir saniye veya daha az devam ettiğini ileri sürmüştür.
İlk çalışmalar
, görüntüsel () bellekle ilgili olan görsel-mekansal kopyalamayı (visuo-spatial sketchpad) ve iki yolla işitsel bilgi işleyişine katılan bir sesbilimsel (fonolojik) döngüyü ihtiva eder. Birincisi, görüntüsel bellekten (1000ms. den daha az) fazlaca uzun bir süre olarak, bilgiyi bozulmadan önce 3-4 sn. tutma kapasitesi olan sessel bir depodur. İkincisi bir sesaltı (suvocal) tekrarlama süreci olup, birinin "iç sesini" kullanarak bellek izini taze tutmak içindir. Bununla birlikte, bu model ilk duyusal girdi ve birbirini takip eden bellek süreçleri arasındaki ilişkinin ayrıntılı bir izahını yapmada yetersizdir.
tarafından önerilen kısa-dönem bellek modeli, bir sözsel duyusal bellek girdisini ve depolamasını daha ayrıntılı tanımlayarak bu sorunu irdelemeye çalışmaktadır. Bu model, 200-400 ms. lik bir ilk faz girdisi ve bir ikincil faz ihtiva eden ve büyük miktarda doğru bilgiyi belli bir kısa zaman süresinde tutabilen; 10-20s sonra bozulmaya başlayan çalışan belleğin içine entegre olmak için bilgiyi daha uzun bir bellek dönem deposuna aktaran, bir dikkat öncesi duyusal depolama sistemini ileri sürmektedir.
Değerlendirme yöntemleri
Kısmi ve tam raporlama
Sterling’in (1960) görevleriyle ilgili işlemlerini takip ederek daha sonraki araştırmacılar aynı olguyu işitsel duyusal depo için denemeyle ilgilendiler. Yankı belleğinin ölçüldüğü davranışsal görevlerde katılımcılardan; genellikle dikkat ve motivasyon gerektiren, kendilerine verilen bir ses tonu, sözcük veya hece dizisini tekrar etmeleri istenir. En meşhur kısmi rapor görevi, katılımcıların sağ, sol ve her iki kulağına eşzamanlı olarak işitsel uyarı verilmesiyle yürütülmüştür. Daha sonra onlardan her uyarının kategori adını ve uzaysal yerleşimini rapor etmeleri istenmiştir. Sonuçlar, bir kulaktan diğeri üzerine bilgi engellendiğinde mekansal yerleşimi hatırlamanın, semantik bilgiden çok daha kolay olduğunu göstermiştir. Görüntüsel bellek görevleri konusundaki uyumlu olarak kısmi raporlama koşullarındaki performans, tam raporlama koşullarının çok daha üstündeydi. Bununla beraber, (ISI) (uyarının verilmesiyle hatırlanması arasındaki zaman uzunluğu) arttığı gibi, performansta bir düşüş gözlemlenmiştir.
Geriye doğru işitsel tanıma maskelemesi
Geriye doğru işitsel tanıma maskelemesi (ABRM) işitme çalışmalarında en başarılı görevlerdendir. Katılımcılara kısa bir hedef uyarıcıdan bir süre sonra (ISI) ikinci bir uyarıcının (maske) verilmesini içerir. İşitsel bilginin bellekte kullanılabilir halde bulunma süresi ISI'ın uzunluğu ile ayarlanmıştır. Performans, ISI 250 msn arttırıldığında, hedef bilginin kesinliğinin gösterdiği üzere, yükselmiştir. Maske, uyarıdan elde edilen bilginin miktarını etkilemez, fakat daha ileri işlemler için araya girici olabilir.
Uyumsuzluk olumsuzluğu
Dikkatli odaklamayı gerektirmeden işitsel duyusal belleğin ölçümünü daha objektif, bağımsız görevle yapabilecek kapasitede olan uyumsuzluk negativitesinde (MMN) elektroensefalografi (EEG) kullanılarak beyindeki aktivasyon değişikleri kaydedilir. Bu kayıtlar, uyarıdan 150-200 msn sonra ortaya çıkan beynin aktivitesinin işitsel olaya bağlı potansiyellerinin ögeleridir. Bu uyarı, standart uyaran dizisi arasında, ilgi çekmeyen, sık olmayan, olağandışı bir uyarıdır, dolayısıyla bu olağandışı uyarının bellek izi karşılaştırılabilir.
Nörolojik temel
İşitsel duyusal belleğin, kulağın karşı tarafındaki beyin yarımküresinde yer alan depolandığı bulundu. Bu yankı belleği deposu karıştığı farklı süreçlere bağlı olarak farklı beyin alanlarını kapsamaktadır. İçine aldığı beyin bölgelerinin çoğunluğu yönetici kontrolün yerleştiği ve dikkatin kontrolünden sorumlu olan prefrontal kortekste yer almaktadır. Sessel (fonolojik) depolama ve tekrarlama sistemi, bu bölgelerde gözlemlenmiş olan beyin faaliyetlerinin yükseldiği sol beyin yarımküresi temelli bellek sistemi gibi görünmektedir. Kapsadığı büyük bölgeler sol arka ventrolateral korteks (VLPFC), sol (PMC) ve sol arka paryetal (yan) kortekstir (PPC). VLPFC bünyesinde yer alan Broca alanı sözel tekrarlama ve seslendirme sürecinden sorumlu esas yerdir. Arka (dorsal) PMC ritmik düzenleme ve tekrarlamada kullanılırken, son olarak PPC boşlukta nesnelerin yerleştirilmesinde rol alır.
İşitsel duyusal bellekle ilgili olduğuna inanılan MMN yanıtını sergileyen beyindeki kortikal alanlar özgün olarak lokalize edilmemiştir. Bununla birlikte sonuçlar (beyin kıvrımı) (STG) ve (ITG) göreceli aktivasyonu göstermiştir.
Gelişim
Yankı belleğinden sorumlu olan sinirsel yapıların aktivasyonunda yaşla ilişkili artışın gözlenmesi, işitsel duyu bilgi işleme sürecinde yaşla birlikte yetkinliğin arttığını göstermektedir.
MMN ie ilgili bir çalışmanın bulguları işitsel duyu belleğinin süresinin yaşla birlikte, 2 ila 6 yaşları arasında 500 den 5000 ms. ye anlamlı derecede yükseldiğini göstermektedir. 2 yaşındaki çocuklar ISI'nda 500 ms. ile 5000 ms. arasında bir MMN yanıtı göstermektedir. 3 yaşındaki çocukların 1 saniyeden 2 saniyeye, 4 yaşındakilerin 2 saniyenin üzerine ve 6 yaşındakilerin 3 saniyeden 5 saniyeye çıkan bir MMN yanıtı olmaktadır. Erken yaşlarda oluşan bu gelişimsel ve bilişsel değişiklikler erişkinlik devresinde bir yere kadar artarak genişlerken, nihayetinde yaşlılıkta tekrar azalmaktadır.
Araştırmacılar geç konuşan (LT's), (PCS) ve oral yarıkları olan (damak, dudak..) çocuklar arasında bilgilerin 2000 ms’den önce bozulmasıyla beraber çocuklarda yankı belleğinin süresinin kısaldığını bulmuşlardır. Bununla birlikte yankı belleğindeki bu azalma erişkinlik devresindeki lisan zorlukları için öngörücü değildir.
Bir çalışmada sözcükler hem genç hem erişkin deneklere verildiğinde, genç deneklerin erişkin deneklere, verilen sözcüklerin oranının artmasından dolayı üstün geldiği bulunmuştur.
Duygu yankı belleği kapasitesi yaştan bağımsız gibi gözükmektedir.
Sorunlar
İşitsel belleklerinde eksiklik olan çocuklarda gelişimsel lisan bozuklukları olduğu gösterilmiştir. Bu sorunlar, performansları bellekleriyle ilgili bir sorundan ziyade verilen bir görevi anlama/yorumlama yetersizliklerine bağlı olabileceğinden değerlendirilmesi güçtür.
Başına bir inme geldikten sonra ve temporal-paryetal kortekse bağlı olarak tek taraflı beyin hasarı olan kişiler bir MMN testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Kontrol grubu için MMN genliği, verilen ses tonunun sağ veya sol kulağa doğrultulduğuna bakmaksızın sağ beyin yarımküresinde en geniştir.
MMN, temporal-paryetal hasarlı sayrılara yönelik olarak işitsel uyarılar beynin lezyon tarafının karşı tarafındaki kulağa doğrultulduğunda geniş ölçüde azalmıştır. Bu bulgu, kulağın beyindeki temsilinin karşı taraftaki işitsel kortekste olduğu ve işitsel duyusal belleğin burada depolandığı teorisine bağlanır. Azalmış bir işitsel bellek deposuyla birlikte olan inme mağdurları üzerindeki ileri araştırmalarla günlük müzik veya sesli kitap dinlemenin yankı belleğinde düzelmeye yol açtığı gösterilmiştir. Bu durum, beyin hasarından sonra nöral rehabilitasyonda müziğin olumlu bir etkisinin olduğunu göstermektedir.
Kaynakça
- ^ Carlson, Neil R. (2010). Psychology the science of behaviour. Pearson Canada Inc. ss. 233. ISBN .
- ^ "Echonic Memory Defined". Psychology Glossary. 4 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ Clark, Terry (1987). "ECHOIC MEMORY EXPLORED AND APPLIED". Journal of Consumer Marketing. 4 (1). ss. 39-46. doi:10.1108/eb008187. ISSN 0736-3761.
- ^ Radvansky, Gabriel (2005). Human Memory. Boston: Allyn and Bacon. ss. 65-75. ISBN .
- ^ Strous RD, Cowan N, Ritter W, Javitt DC (Ekim 1995). "Auditory sensory ("echoic") memory dysfunction in schizophrenia". Am J Psychiatry. 152 (10). ss. 1517-9. (PMID) 7573594. 8 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016.
- ^ a b Darwin, C; Turvey, Michael T.; Crowder, Robert G. (1972). (PDF). Cognitive Psychology. 3 (2). ss. 255-67. doi:10.1016/0010-0285(72)90007-2. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016.
- ^ Glucksberg, S (1970). "Memory for nonattended auditory material". Cognitive Psychology. 1 (2). ss. 149-56. doi:10.1016/0010-0285(70)90010-1.
- ^ Ardila A, Montanes P, Gempeler J (Eylül 1986). "Echoic memory and language perception". Brain Lang. 29 (1). ss. 134-40. doi:10.1016/0093-934X(86)90038-6. (PMID) 3756454.
- ^ Baddeley, Alan D.; Eysenck, Michael W.; Anderson, Mike (2009). Memory. New York: Psychology Press. s. 27. ISBN .
- ^ a b Glass, Elisabeth; Sachse, Steffi; Suchodoletz, Waldemar (2008). "Development of auditory sensory memory from 2 to 6 years: an MMN study" (PDF). Journal of Neural Transmission. 115 (8). ss. 1221-9. doi:10.1007/s00702-008-0088-6. (PMID) 18607525. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016.
- ^ a b Bjork, Elizabeth Ligon; Bjork, Robert A., (Ed.) (1996). Memory. New York: Academic Press. ss. 5, 73-80. ISBN .
- ^ Näätänen R, Escera C (2000). "Mismatch negativity: clinical and other applications". Audiol. Neurootol. 5 (3–4). ss. 105-10. doi:10.1159/000013874. (PMID) 10859407.
- ^ a b Sabri, Merav; Kareken, David A; Dzemidzic, Mario; Lowe, Mark J; Melara, Robert D (2004). "Neural correlates of auditory sensory memory and automatic change detection". NeuroImage. 21 (1). ss. 69-74. doi:10.1016/j.neuroimage.2003.08.033. (PMID) 14741643.
- ^ a b Alain, Claude; Woods, David L.; Knight, Robert T. (1998). "A distributed cortical network for auditory sensory memory in humans". Brain Research. 812 (1–2). ss. 23-37. doi:10.1016/S0006-8993(98)00851-8. (PMID) 9813226.
- ^ a b Kwon, H.; Reiss, A. L.; Menon, V. (2002). "Neural basis of protracted developmental changes in visuo-spatial working memory". Proceedings of the National Academy of Sciences. 99 (20). ss. 13336-41. doi:10.1073/pnas.162486399.
- ^ Schonwiesner, M.; Novitski, N.; Pakarinen, S.; Carlson, S.; Tervaniemi, M.; Naatanen, R. (2007). "Heschl's Gyrus, Posterior Superior Temporal Gyrus, and Mid-Ventrolateral Prefrontal Cortex Have Different Roles in the Detection of Acoustic Changes". Journal of Neurophysiology. 97 (3). ss. 2075-82. doi:10.1152/jn.01083.2006. (PMID) 17182905.
- ^ Grossheinrich, Nicola; Kademann, Stefanie; Bruder, Jennifer; Bartling, Juergen; Von Suchodoletz, Waldemar (2010). "Auditory sensory memory and language abilities in former late talkers: A mismatch negativity study". Psychophysiology. ss. 822-30. doi:10.1111/j.1469-8986.2010.00996.x.
- ^ a b Engle RW, Fidler DS, Reynolds LH (Aralık 1981). "Does echoic memory develop?". J Exp Child Psychol. 32 (3). ss. 459-73. doi:10.1016/0022-0965(81)90108-9. (PMID) 7320680.
- ^ Särkämö, Teppo; Pihko, Elina; Laitinen, Sari; Forsblom, Anita; Soinila, Seppo; Mikkonen, Mikko; Autti, Taina; Silvennoinen, Heli M.; Erkkilä, Jaakko; Laine, Matti; Peretz, Isabelle; Hietanen, Marja; Tervaniemi, Mari (2010). "Music and Speech Listening Enhance the Recovery of Early Sensory Processing after Stroke". Journal of Cognitive Neuroscience. 22 (12). ss. 2716-27. doi:10.1162/jocn.2009.21376. (PMID) 19925203.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yanki bellegi duyusal bellek kayitlarindan biridir isitsel bilgiyi tutmaya ozgu duyusal bellegin SM sensory memory bir bilesenidir Seslere yonelik duyusal bellek yalnizca insanlarin algiladiklari yanki belleginin bir formudur Icinde gozlerimizin uyarilari tekrar tekrar tarayabildigi gorsel bellekten farkli olarak isitsel uyari tekrar tekrar taranamaz Genel olarak yanki bellekleri visual memory biraz daha uzun zaman devreleri olarak depolanir Isitsel uyarilar islenebilmeden ve anlasilabilmeden once kulak tarafindan teker teker alinir duyulur Soz gelimi radyoyu dinlemek bir dergi okumaktan cok daha farklidir Bir dergi tekrar tekrar okunabilirken bir kisi belirli bir zamanda radyoya yalnizca bir seferlik kulak verebilir Denilebilir ki yanki bellegi bir bekleme tanki kavrami gibidir Cunku bir ses takip eden ses duyulana kadar islenmez tutulur ve ancak ondan sonra anlamlandirilabilir Bu ozel duyusal deponun buyuk miktarlarda isitsel bilgiyi depolamasi cok kisa bir zaman devresinde olabilmektedir 3 4 sn Bu yankisal ses zihinde yankilanir ve isitsel uyarinin verilmesinden sonra cok bir kisa zamanda tekrarlanir replay Yanki bellegi uyariyi yalnizca bir dereceye kadar kabaca primitif yonlerden sifreler mesela ses perdesi pitch baglantisiz beyin bolgelerine yerlesimini belirler Genel bakis in gorsel duyusal bellek deposuyla ilgili kismi raporlama calismalarindan hemen sonra arastirmacilar isitsel alanda bunun karsiligini incelemeye basladilar Yanki bellegi terimi akustik sessel bilginin bu kisa ifadesini tanimlamak icin 1967 de tarafindan turetilmistir Ilk baslarda benzer kismi raporlama paradigmalar Sperling tarafindan yararli hale getirilene kadar calisilmistir Bununla birlikte modern norofizyolojik teknikler yanki bellegi deposunun yerlesimi suresi ve kapasitesiyle ilgili tahminlerin gelistirilmesine olanak saglamistir Arastirmacilar Sperling in modelini bir anolog gibi kullanarak kismi ve tam raporlama deneylerini kullanan isitsel duyusal depolamada onun calismasini uygulamaya devam ettiler Yanki belleginin 4 saniyeye kadar cikan bir suresi oldugunu buldular ve interferans mudahale olmadiginda 20 saniyeye kadar devam ettigini gosterdiler Her nasilsa bir kez isitme sinyali verildiginde var olan yanki icin farkli muddetler onerilmistir Eriksen ve Johnson 10 sn alabilecegini onerirken Gutmann ve Julesz bunun yaklasik bir saniye veya daha az devam ettigini ileri surmustur Ilk calismalar goruntusel bellekle ilgili olan gorsel mekansal kopyalamayi visuo spatial sketchpad ve iki yolla isitsel bilgi isleyisine katilan bir sesbilimsel fonolojik donguyu ihtiva eder Birincisi goruntusel bellekten 1000ms den daha az fazlaca uzun bir sure olarak bilgiyi bozulmadan once 3 4 sn tutma kapasitesi olan sessel bir depodur Ikincisi bir sesalti suvocal tekrarlama sureci olup birinin ic sesini kullanarak bellek izini taze tutmak icindir Bununla birlikte bu model ilk duyusal girdi ve birbirini takip eden bellek surecleri arasindaki iliskinin ayrintili bir izahini yapmada yetersizdir tarafindan onerilen kisa donem bellek modeli bir sozsel duyusal bellek girdisini ve depolamasini daha ayrintili tanimlayarak bu sorunu irdelemeye calismaktadir Bu model 200 400 ms lik bir ilk faz girdisi ve bir ikincil faz ihtiva eden ve buyuk miktarda dogru bilgiyi belli bir kisa zaman suresinde tutabilen 10 20s sonra bozulmaya baslayan calisan bellegin icine entegre olmak icin bilgiyi daha uzun bir bellek donem deposuna aktaran bir dikkat oncesi duyusal depolama sistemini ileri surmektedir Degerlendirme yontemleriKismi ve tam raporlama Sterling in 1960 gorevleriyle ilgili islemlerini takip ederek daha sonraki arastirmacilar ayni olguyu isitsel duyusal depo icin denemeyle ilgilendiler Yanki belleginin olculdugu davranissal gorevlerde katilimcilardan genellikle dikkat ve motivasyon gerektiren kendilerine verilen bir ses tonu sozcuk veya hece dizisini tekrar etmeleri istenir En meshur kismi rapor gorevi katilimcilarin sag sol ve her iki kulagina eszamanli olarak isitsel uyari verilmesiyle yurutulmustur Daha sonra onlardan her uyarinin kategori adini ve uzaysal yerlesimini rapor etmeleri istenmistir Sonuclar bir kulaktan digeri uzerine bilgi engellendiginde mekansal yerlesimi hatirlamanin semantik bilgiden cok daha kolay oldugunu gostermistir Goruntusel bellek gorevleri konusundaki uyumlu olarak kismi raporlama kosullarindaki performans tam raporlama kosullarinin cok daha ustundeydi Bununla beraber ISI uyarinin verilmesiyle hatirlanmasi arasindaki zaman uzunlugu arttigi gibi performansta bir dusus gozlemlenmistir Geriye dogru isitsel tanima maskelemesi Geriye dogru isitsel tanima maskelemesi ABRM isitme calismalarinda en basarili gorevlerdendir Katilimcilara kisa bir hedef uyaricidan bir sure sonra ISI ikinci bir uyaricinin maske verilmesini icerir Isitsel bilginin bellekte kullanilabilir halde bulunma suresi ISI in uzunlugu ile ayarlanmistir Performans ISI 250 msn arttirildiginda hedef bilginin kesinliginin gosterdigi uzere yukselmistir Maske uyaridan elde edilen bilginin miktarini etkilemez fakat daha ileri islemler icin araya girici olabilir Uyumsuzluk olumsuzlugu Dikkatli odaklamayi gerektirmeden isitsel duyusal bellegin olcumunu daha objektif bagimsiz gorevle yapabilecek kapasitede olan uyumsuzluk negativitesinde MMN elektroensefalografi EEG kullanilarak beyindeki aktivasyon degisikleri kaydedilir Bu kayitlar uyaridan 150 200 msn sonra ortaya cikan beynin aktivitesinin isitsel olaya bagli potansiyellerinin ogeleridir Bu uyari standart uyaran dizisi arasinda ilgi cekmeyen sik olmayan olagandisi bir uyaridir dolayisiyla bu olagandisi uyarinin bellek izi karsilastirilabilir Norolojik temelIsitsel duyusal bellegin kulagin karsi tarafindaki beyin yarimkuresinde yer alan depolandigi bulundu Bu yanki bellegi deposu karistigi farkli sureclere bagli olarak farkli beyin alanlarini kapsamaktadir Icine aldigi beyin bolgelerinin cogunlugu yonetici kontrolun yerlestigi ve dikkatin kontrolunden sorumlu olan prefrontal kortekste yer almaktadir Sessel fonolojik depolama ve tekrarlama sistemi bu bolgelerde gozlemlenmis olan beyin faaliyetlerinin yukseldigi sol beyin yarimkuresi temelli bellek sistemi gibi gorunmektedir Kapsadigi buyuk bolgeler sol arka ventrolateral korteks VLPFC sol PMC ve sol arka paryetal yan kortekstir PPC VLPFC bunyesinde yer alan Broca alani sozel tekrarlama ve seslendirme surecinden sorumlu esas yerdir Arka dorsal PMC ritmik duzenleme ve tekrarlamada kullanilirken son olarak PPC boslukta nesnelerin yerlestirilmesinde rol alir Isitsel duyusal bellekle ilgili olduguna inanilan MMN yanitini sergileyen beyindeki kortikal alanlar ozgun olarak lokalize edilmemistir Bununla birlikte sonuclar beyin kivrimi STG ve ITG goreceli aktivasyonu gostermistir GelisimYanki belleginden sorumlu olan sinirsel yapilarin aktivasyonunda yasla iliskili artisin gozlenmesi isitsel duyu bilgi isleme surecinde yasla birlikte yetkinligin arttigini gostermektedir MMN ie ilgili bir calismanin bulgulari isitsel duyu belleginin suresinin yasla birlikte 2 ila 6 yaslari arasinda 500 den 5000 ms ye anlamli derecede yukseldigini gostermektedir 2 yasindaki cocuklar ISI nda 500 ms ile 5000 ms arasinda bir MMN yaniti gostermektedir 3 yasindaki cocuklarin 1 saniyeden 2 saniyeye 4 yasindakilerin 2 saniyenin uzerine ve 6 yasindakilerin 3 saniyeden 5 saniyeye cikan bir MMN yaniti olmaktadir Erken yaslarda olusan bu gelisimsel ve bilissel degisiklikler eriskinlik devresinde bir yere kadar artarak genislerken nihayetinde yaslilikta tekrar azalmaktadir Arastirmacilar gec konusan LT s PCS ve oral yariklari olan damak dudak cocuklar arasinda bilgilerin 2000 ms den once bozulmasiyla beraber cocuklarda yanki belleginin suresinin kisaldigini bulmuslardir Bununla birlikte yanki bellegindeki bu azalma eriskinlik devresindeki lisan zorluklari icin ongorucu degildir Bir calismada sozcukler hem genc hem eriskin deneklere verildiginde genc deneklerin eriskin deneklere verilen sozcuklerin oraninin artmasindan dolayi ustun geldigi bulunmustur Duygu yanki bellegi kapasitesi yastan bagimsiz gibi gozukmektedir SorunlarIsitsel belleklerinde eksiklik olan cocuklarda gelisimsel lisan bozukluklari oldugu gosterilmistir Bu sorunlar performanslari bellekleriyle ilgili bir sorundan ziyade verilen bir gorevi anlama yorumlama yetersizliklerine bagli olabileceginden degerlendirilmesi guctur Basina bir inme geldikten sonra ve temporal paryetal kortekse bagli olarak tek tarafli beyin hasari olan kisiler bir MMN testi kullanilarak degerlendirilmistir Kontrol grubu icin MMN genligi verilen ses tonunun sag veya sol kulaga dogrultulduguna bakmaksizin sag beyin yarimkuresinde en genistir MMN temporal paryetal hasarli sayrilara yonelik olarak isitsel uyarilar beynin lezyon tarafinin karsi tarafindaki kulaga dogrultuldugunda genis olcude azalmistir Bu bulgu kulagin beyindeki temsilinin karsi taraftaki isitsel kortekste oldugu ve isitsel duyusal bellegin burada depolandigi teorisine baglanir Azalmis bir isitsel bellek deposuyla birlikte olan inme magdurlari uzerindeki ileri arastirmalarla gunluk muzik veya sesli kitap dinlemenin yanki belleginde duzelmeye yol actigi gosterilmistir Bu durum beyin hasarindan sonra noral rehabilitasyonda muzigin olumlu bir etkisinin oldugunu gostermektedir Kaynakca Carlson Neil R 2010 Psychology the science of behaviour Pearson Canada Inc ss 233 ISBN 9780205645244 Echonic Memory Defined Psychology Glossary 4 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Clark Terry 1987 ECHOIC MEMORY EXPLORED AND APPLIED Journal of Consumer Marketing 4 1 ss 39 46 doi 10 1108 eb008187 ISSN 0736 3761 Radvansky Gabriel 2005 Human Memory Boston Allyn and Bacon ss 65 75 ISBN 978 0 205 45760 1 Strous RD Cowan N Ritter W Javitt DC Ekim 1995 Auditory sensory echoic memory dysfunction in schizophrenia Am J Psychiatry 152 10 ss 1517 9 PMID 7573594 8 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2016 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b Darwin C Turvey Michael T Crowder Robert G 1972 PDF Cognitive Psychology 3 2 ss 255 67 doi 10 1016 0010 0285 72 90007 2 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2016 Glucksberg S 1970 Memory for nonattended auditory material Cognitive Psychology 1 2 ss 149 56 doi 10 1016 0010 0285 70 90010 1 Ardila A Montanes P Gempeler J Eylul 1986 Echoic memory and language perception Brain Lang 29 1 ss 134 40 doi 10 1016 0093 934X 86 90038 6 PMID 3756454 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Baddeley Alan D Eysenck Michael W Anderson Mike 2009 Memory New York Psychology Press s 27 ISBN 978 1 84872 000 8 a b Glass Elisabeth Sachse Steffi Suchodoletz Waldemar 2008 Development of auditory sensory memory from 2 to 6 years an MMN study PDF Journal of Neural Transmission 115 8 ss 1221 9 doi 10 1007 s00702 008 0088 6 PMID 18607525 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Mayis 2016 a b Bjork Elizabeth Ligon Bjork Robert A Ed 1996 Memory New York Academic Press ss 5 73 80 ISBN 978 0 12 102571 7 Naatanen R Escera C 2000 Mismatch negativity clinical and other applications Audiol Neurootol 5 3 4 ss 105 10 doi 10 1159 000013874 PMID 10859407 a b Sabri Merav Kareken David A Dzemidzic Mario Lowe Mark J Melara Robert D 2004 Neural correlates of auditory sensory memory and automatic change detection NeuroImage 21 1 ss 69 74 doi 10 1016 j neuroimage 2003 08 033 PMID 14741643 a b Alain Claude Woods David L Knight Robert T 1998 A distributed cortical network for auditory sensory memory in humans Brain Research 812 1 2 ss 23 37 doi 10 1016 S0006 8993 98 00851 8 PMID 9813226 a b Kwon H Reiss A L Menon V 2002 Neural basis of protracted developmental changes in visuo spatial working memory Proceedings of the National Academy of Sciences 99 20 ss 13336 41 doi 10 1073 pnas 162486399 Schonwiesner M Novitski N Pakarinen S Carlson S Tervaniemi M Naatanen R 2007 Heschl s Gyrus Posterior Superior Temporal Gyrus and Mid Ventrolateral Prefrontal Cortex Have Different Roles in the Detection of Acoustic Changes Journal of Neurophysiology 97 3 ss 2075 82 doi 10 1152 jn 01083 2006 PMID 17182905 Grossheinrich Nicola Kademann Stefanie Bruder Jennifer Bartling Juergen Von Suchodoletz Waldemar 2010 Auditory sensory memory and language abilities in former late talkers A mismatch negativity study Psychophysiology ss 822 30 doi 10 1111 j 1469 8986 2010 00996 x a b Engle RW Fidler DS Reynolds LH Aralik 1981 Does echoic memory develop J Exp Child Psychol 32 3 ss 459 73 doi 10 1016 0022 0965 81 90108 9 PMID 7320680 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Sarkamo Teppo Pihko Elina Laitinen Sari Forsblom Anita Soinila Seppo Mikkonen Mikko Autti Taina Silvennoinen Heli M Erkkila Jaakko Laine Matti Peretz Isabelle Hietanen Marja Tervaniemi Mari 2010 Music and Speech Listening Enhance the Recovery of Early Sensory Processing after Stroke Journal of Cognitive Neuroscience 22 12 ss 2716 27 doi 10 1162 jocn 2009 21376 PMID 19925203