Haputlular (Azerice: Haputlular), Kafkasya'da Azerbaycan'ın kuzey kesimlerinde yerleşik halk. Kafkasya'nın yerli halklarından biridir. Azerilerin parçası, Azerbaycan'ın aborigen nüfusu, etnik azınlıklarından olan Şahdağ halkları′ndan biridir. Konuştukları dil olarak adlandırılır.
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
Din | |
Tarihçe
Haputlular'ın yaranma tarihi belli değildir. Ama çok eski olduğu bellidir. Özellikle yaşadıkları Haput köyü Azerbaycanın en eski yerleşim yerlerinden biridir.
Uzun yıllar gidiş-gelişin zor olduğu mekanlarda yaşayan Haputlular'ın diğer Şahdağ halkları gibi çağdaş günümüze kadar kendi varlıklarını koruyup saxlamalarının temel nedeni, işte başka uluslarla bütünleşme olmamalarıdır. Fakat buna rağmen, diğer Şahdağ halkları gibi Haputlular'da hiç de Azerbaycan'da ve dünyada cereyan eden başlıca küresel olaylardan dışında kalmamış, ülkenin diğer halkları kadar bu olayların taraf olmuş ve sorunların çözümüne katkıda bulunmakla birlikte, bu sorunların yarattığı fesatlardan da kendi nasiplerini almışlar.
Diğer Şahdağ halkları gibi Haputlular'da Birinci ve İkinci Dünya savaşlarında, ayrıca Karabağ Savaşı′nda yer almıştır. Savaşların diğer katılımcıları gibi onlar da ağır kayıplara uğramış, vatanın özgürlüğü uğruna canlarını feda etmişlerdir. Özellikle, 1941-1945 yıllarında yaşanan Büyük Vatanseverlik Savaşı Haputlular'ın demografik gelişimine ciddi etkilemiştir. Öyle ki, özellikle Kuba - Kusar - Şabran bölgesinde 1941 yılının Ekim ayında düzenlenen 223 saylı divizyonun yönetiminde savaşa yollanmış yüzlerce Haputlular'ın çok büyük çoğunluğu cepheden kendi öz yurtlarına dönmemiştir. Fakat onların savaşta katılımı konusunda yeterli bilgi toplamak çok zordur. Bunun temel nedenleri şimdiye kadar bu alanda hiçbir temel araştırmanın aparılmamasıdır. Özellikle de Haputlular'ın kendilerinin konuyu araşdırmaması bu alanda gerçeklerin ortaya çıkmaması ile sonuçlanmış ve boşluklarla görülen bir düzlem yaratmıştır.
Haputlular'ın büyük çoğunluğu Azerbaycan'ın kuzeyinde, Kuba, Haçmaz, Kebele, İsmayıllı rayonları toprağında toplu bir halde, Bakü, Sumgayıt şehirlerinde yaşarlar. Rusya'da ve diğer birkaç ülkede de Haputlular bulunmaktadır. hala günlük yaşamda konuşurlar. Kendi genelen ve göreneklerini hala sürdürmektedirler.
Haputlular bugün de Azerbaycan Cumhuriyeti'nin sosyal-siyasal, ekonomik ve kültürel yaşamının tüm alanlarında, mümkün olduğu kadar yakından katılıyorlar.
Dil
Haputlular ′nde konuşuyor.
Dinleri
Haputlular VII yüzyıldan sonra müslümandırlar. Ayrıca Haput köyünde birçok dinî anıtlar vardır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Большая Энциклопедия в 62 томах: Хапутлинцы". 27 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2011.
- ^ "Хапутлинцы. www.terra.su". 17 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2011.
- ^ a b T.Ə.Paşazadə. «Böyük Vətən Müharibəsində və digər müharibələrdə Şahdağ хalqlarının iştirakının öyrənilməsi problemləri». «Böyük Vətən Müharibəsində qələbənin təmin olunmasında Azərbaycan хalqının rolü» mövzusunda keçirilmiş Respublika Elmi Konfransının Materialları, Sumqayıt Dövlət Universiteti, Sumqayıt, 7 may 2010, s. 89 (Azerice)
Dış bağlantılar
- Хапутлинцы. www.terra.su17 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Большая Энциклопедия в 62 томах: Хапутлинцы
- Российский Этнографический музей: Толковый словарь: Хапутцы 16 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Etnik grup ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haputlular Azerice Haputlular Kafkasya da Azerbaycan in kuzey kesimlerinde yerlesik halk Kafkasya nin yerli halklarindan biridir Azerilerin parcasi Azerbaycan in aborigen nufusu etnik azinliklarindan olan Sahdag halklari ndan biridir Konustuklari dil olarak adlandirilir HaputlularOnemli nufusa sahip bolgelerDillerDinIslamTarihceHaputlular in yaranma tarihi belli degildir Ama cok eski oldugu bellidir Ozellikle yasadiklari Haput koyu Azerbaycanin en eski yerlesim yerlerinden biridir Uzun yillar gidis gelisin zor oldugu mekanlarda yasayan Haputlular in diger Sahdag halklari gibi cagdas gunumuze kadar kendi varliklarini koruyup saxlamalarinin temel nedeni iste baska uluslarla butunlesme olmamalaridir Fakat buna ragmen diger Sahdag halklari gibi Haputlular da hic de Azerbaycan da ve dunyada cereyan eden baslica kuresel olaylardan disinda kalmamis ulkenin diger halklari kadar bu olaylarin taraf olmus ve sorunlarin cozumune katkida bulunmakla birlikte bu sorunlarin yarattigi fesatlardan da kendi nasiplerini almislar Diger Sahdag halklari gibi Haputlular da Birinci ve Ikinci Dunya savaslarinda ayrica Karabag Savasi nda yer almistir Savaslarin diger katilimcilari gibi onlar da agir kayiplara ugramis vatanin ozgurlugu ugruna canlarini feda etmislerdir Ozellikle 1941 1945 yillarinda yasanan Buyuk Vatanseverlik Savasi Haputlular in demografik gelisimine ciddi etkilemistir Oyle ki ozellikle Kuba Kusar Sabran bolgesinde 1941 yilinin Ekim ayinda duzenlenen 223 sayli divizyonun yonetiminde savasa yollanmis yuzlerce Haputlular in cok buyuk cogunlugu cepheden kendi oz yurtlarina donmemistir Fakat onlarin savasta katilimi konusunda yeterli bilgi toplamak cok zordur Bunun temel nedenleri simdiye kadar bu alanda hicbir temel arastirmanin aparilmamasidir Ozellikle de Haputlular in kendilerinin konuyu arasdirmamasi bu alanda gerceklerin ortaya cikmamasi ile sonuclanmis ve bosluklarla gorulen bir duzlem yaratmistir Haputlular in buyuk cogunlugu Azerbaycan in kuzeyinde Kuba Hacmaz Kebele Ismayilli rayonlari topraginda toplu bir halde Baku Sumgayit sehirlerinde yasarlar Rusya da ve diger birkac ulkede de Haputlular bulunmaktadir hala gunluk yasamda konusurlar Kendi genelen ve goreneklerini hala surdurmektedirler Haputlular bugun de Azerbaycan Cumhuriyeti nin sosyal siyasal ekonomik ve kulturel yasaminin tum alanlarinda mumkun oldugu kadar yakindan katiliyorlar DilHaputlular nde konusuyor DinleriHaputlular VII yuzyildan sonra muslumandirlar Ayrica Haput koyunde bircok dini anitlar vardir Ayrica bakinizHaput Sahdag halklariKaynakca Bolshaya Enciklopediya v 62 tomah Haputlincy 27 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Haziran 2011 Haputlincy www terra su 17 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2011 a b T E Pasazade Boyuk Veten Muharibesinde ve diger muharibelerde Sahdag halqlarinin istirakinin oyrenilmesi problemleri Boyuk Veten Muharibesinde qelebenin temin olunmasinda Azerbaycan halqinin rolu movzusunda kecirilmis Respublika Elmi Konfransinin Materiallari Sumqayit Dovlet Universiteti Sumqayit 7 may 2010 s 89 Azerice Dis baglantilarHaputlincy www terra su17 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolshaya Enciklopediya v 62 tomah Haputlincy Rossijskij Etnograficheskij muzej Tolkovyj slovar Haputcy 16 Agustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Etnik grup ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz