Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II. Yezid Mezyed ya da Yezid bin Ahmet – Şirvanşahlar Devleti'nin 10. şahı ve Kesrani Hanedanı'nın kurucusu olan I. Manuçehr'in babası.
| Yezid bin Ahmet | |
|---|---|
| X. Şirvanşah | |
| Hüküm süresi | Kasım 991 – 1027 |
| Önce gelen | IV. Muhammet |
| Sonra gelen | I. Manuçehr |
| Ölüm | 1027 |
| Hanedan | Mezyedi Hanedanı |
| Babası | Ahmet bin Muhammet |
| Dini | İslam |
Saltanatı
Şirvanşah IV. Muhammet'in vefatının ardından tahta kardeşi Yezid bin Ahmet çıktı. Saltanat değişikliğinden faydalanmak isteyen Emir Maymun tekrar Derbent kalesine saldırdı ve IV. Muhammet tarafından yaptırılan orta kale duvarını yıktırdı. Saltanatı boyunca saray entrikaları ile mücadele etmiş, H. 382 (M. 992) tarihinde abisinin savaşarak kazandığı Kebele kalesini kaybetti. Savaş esnasında baş veziri Müsettin bin Habeşi'le birlikte 400 Şirvan askeri öldürüldü.
Tahta çok genç yaşta çıkması sebebiyle hiçbir zaman iktidarda olamadı. Saltanatı boyunca devlet Berdeli Abbas ağanın erkek çocukları olan Abdülaziz ve Abdülsamet isimli 2 vezir tarafından yönetildi.
H. 389 (M. 999) yılında Şirvanşah Yezid Kebele kalesine saldırdı ve zafer kazandı. Daha sonra Derbent üzerine yürüse de Derbent emiri Laşkeri bin Maymun'la girdiği savaşı kaybetti. Ama bu savaşta emirin kardeşi Ebu Nasır bin Maymun esir alınarak zındana atıldı. H. 391 (M. 1001) yılında Emir Laşker bin Maymun'un vefatı üzerine Derbent halkı kendilerine emir olarak Şirvan'da esirlikte bulunan Ebu Nasır bin Maymun'un serbest bırakılmasını istediler. Ancak yerli halkla anlaşma sağlanamadı ve esir veliaht H. 392 (M. 1002) yılında idam edilerek Şabran kalesi önlerine defnedildi. Bunun üzerine Derbent halkı Maymun bin Ahmet Haşim'in diğer oğlu Mansur'u Derbent emiri seçti. Şirvanşah birkaç kez Derbent'e saldırsa da, bu bölgenin işgali yalnız H. 410 (M. 1019) tarihinde gerçekleşti. Sonraki yıllarda birkaç kez Derbent kalesi sebebiyle karşı-karşıya gelindiyse de, kati bir zafer kazanılamadı.
Şehzade Anuşiravan isyanı
Bu olay "Tarih-i El-Bab" kitabında şöyle geçmekte:
"O yıl (muhtemelen H. 416 (M. 1025)) Şirvanşah Yezid'in büyük oğlu Şehzade Anuşiravan babasına karşı isyan çıkardı. Bu sırada Şirvanşah Gürzül kalesine ava gitmiş, büyük oğlunu taht naibi olarak Yezidiyye de bırakmıştı. Halkın desteğini alan Şehzade Anuşiravan babasının baş veziri Abdülaziz bin Abbas'ı tutuklayarak zındana attırdı. Ancak birkaç gün sonra arkasına aldığı desteği bulamayan asi şehzade Gülüstan kalesine sığındı. Ancak serbest bırakılan baş vezir Abdülaziz bin Abbas tarafından yakalanarak babasına teslim edildi. Bir müddet zındanda bekletilen asi şehzade Şirvanşah Yezid'in emriyle idam edildi."
Farslaşma eğilimleri
Bu dönemde farslaşma eğilimlerinin en güçlü ıspatı şahların isimleriydi. Zira Şirvanşahların isimleri değişmişti. Yezid bin Ahmet'ten sonra arap isimlerinden eski Sasani isimlerine dönüş başlamıştır. Artık X yüzyılın ilk yarısında Mezyedi Şirvanşahları Sasani kökenli asil ailelerle akrabalık ilişkilerine giriyor ve bu ailelerin kadın temsilcileri eski gelenekleri devam ettiriyorlardı.
Ailesi
Şirvanşah II. Yezid'in anneleri bilinmeyen 7 oğlu ve 1 kızı görülmektedir:
- I. Manuçehr - 1027-1034 yıllarında hüküm sürmüş Şirvanşahlar Devleti'nin 11. şahı;
- Şehzade Anuşiravan - 1025 yılında isyan çıkarmış ve bu nedenle idam edilmiştir;
- - 1034-1043 yıllarında hüküm sürmüş Şirvanşahlar Devleti'nin 12. şahı;
- I. Kubad - 1043-1049 yıllarında hüküm sürmüş Şirvanşahlar Devleti'nin 13. şahı;
- Şehzade Ahmet - 1049-1050 yıllarında hüküm sürmüş Şirvanşahlar Devleti'nin 14. şahı olan 'nin babası;
- I. Salar - 1050-1063 yıllarında hüküm sürmüş Şirvanşahlar Devleti'nin 15. şahı;
- Şehzade Memlan;
- Şemkiye Hatun - Derbent emiri Abdül-Malik ile evlenmiş, M. 1067 tarihinde Gülüstan'da ölmüştür.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Yezid Mezyed ya da Yezid bin Ahmet Sirvansahlar Devleti nin 10 sahi ve Kesrani Hanedani nin kurucusu olan I Manucehr in babasi Yezid bin AhmetX SirvansahHukum suresiKasim 991 1027Once gelenIV MuhammetSonra gelenI ManucehrOlum1027HanedanMezyedi HanedaniBabasiAhmet bin MuhammetDiniIslamSaltanatiSirvansah IV Muhammet in vefatinin ardindan tahta kardesi Yezid bin Ahmet cikti Saltanat degisikliginden faydalanmak isteyen Emir Maymun tekrar Derbent kalesine saldirdi ve IV Muhammet tarafindan yaptirilan orta kale duvarini yiktirdi Saltanati boyunca saray entrikalari ile mucadele etmis H 382 M 992 tarihinde abisinin savasarak kazandigi Kebele kalesini kaybetti Savas esnasinda bas veziri Musettin bin Habesi le birlikte 400 Sirvan askeri olduruldu Tahta cok genc yasta cikmasi sebebiyle hicbir zaman iktidarda olamadi Saltanati boyunca devlet Berdeli Abbas aganin erkek cocuklari olan Abdulaziz ve Abdulsamet isimli 2 vezir tarafindan yonetildi H 389 M 999 yilinda Sirvansah Yezid Kebele kalesine saldirdi ve zafer kazandi Daha sonra Derbent uzerine yuruse de Derbent emiri Laskeri bin Maymun la girdigi savasi kaybetti Ama bu savasta emirin kardesi Ebu Nasir bin Maymun esir alinarak zindana atildi H 391 M 1001 yilinda Emir Lasker bin Maymun un vefati uzerine Derbent halki kendilerine emir olarak Sirvan da esirlikte bulunan Ebu Nasir bin Maymun un serbest birakilmasini istediler Ancak yerli halkla anlasma saglanamadi ve esir veliaht H 392 M 1002 yilinda idam edilerek Sabran kalesi onlerine defnedildi Bunun uzerine Derbent halki Maymun bin Ahmet Hasim in diger oglu Mansur u Derbent emiri secti Sirvansah birkac kez Derbent e saldirsa da bu bolgenin isgali yalniz H 410 M 1019 tarihinde gerceklesti Sonraki yillarda birkac kez Derbent kalesi sebebiyle karsi karsiya gelindiyse de kati bir zafer kazanilamadi Sehzade Anusiravan isyaniBu olay Tarih i El Bab kitabinda soyle gecmekte O yil muhtemelen H 416 M 1025 Sirvansah Yezid in buyuk oglu Sehzade Anusiravan babasina karsi isyan cikardi Bu sirada Sirvansah Gurzul kalesine ava gitmis buyuk oglunu taht naibi olarak Yezidiyye de birakmisti Halkin destegini alan Sehzade Anusiravan babasinin bas veziri Abdulaziz bin Abbas i tutuklayarak zindana attirdi Ancak birkac gun sonra arkasina aldigi destegi bulamayan asi sehzade Gulustan kalesine sigindi Ancak serbest birakilan bas vezir Abdulaziz bin Abbas tarafindan yakalanarak babasina teslim edildi Bir muddet zindanda bekletilen asi sehzade Sirvansah Yezid in emriyle idam edildi Farslasma egilimleriBu donemde farslasma egilimlerinin en guclu ispati sahlarin isimleriydi Zira Sirvansahlarin isimleri degismisti Yezid bin Ahmet ten sonra arap isimlerinden eski Sasani isimlerine donus baslamistir Artik X yuzyilin ilk yarisinda Mezyedi Sirvansahlari Sasani kokenli asil ailelerle akrabalik iliskilerine giriyor ve bu ailelerin kadin temsilcileri eski gelenekleri devam ettiriyorlardi AilesiSirvansah II Yezid in anneleri bilinmeyen 7 oglu ve 1 kizi gorulmektedir I Manucehr 1027 1034 yillarinda hukum surmus Sirvansahlar Devleti nin 11 sahi Sehzade Anusiravan 1025 yilinda isyan cikarmis ve bu nedenle idam edilmistir 1034 1043 yillarinda hukum surmus Sirvansahlar Devleti nin 12 sahi I Kubad 1043 1049 yillarinda hukum surmus Sirvansahlar Devleti nin 13 sahi Sehzade Ahmet 1049 1050 yillarinda hukum surmus Sirvansahlar Devleti nin 14 sahi olan nin babasi I Salar 1050 1063 yillarinda hukum surmus Sirvansahlar Devleti nin 15 sahi Sehzade Memlan Semkiye Hatun Derbent emiri Abdul Malik ile evlenmis M 1067 tarihinde Gulustan da olmustur Kaynakca S Asurbeyli Sirvansahlar Devleti Baku 2007 Minopckij Ictopiya Shipvana c 51 53 El Mesudi Muruc s 191