Neolitik mimari, Neolitik dönem olan MÖ 10.000 ila 2.000 yılları arasında konut ve barınmayı kapsayan yapıları ifade etmektedir. Güneybatı Asya'da, Neolitik kültürler M.Ö 10.000'den kısa bir süre sonra, başlangıçta Levant'ta (Çömlek Öncesi Neolitik A ve Çömlek Öncesi Neolitik B) ve oradan doğu ve batıya doğru ortaya çıkmaktadır. MÖ 6.500'e kadar Güneydoğu Avrupa'da ilk kez ortaya çıkan tarım toplumları ile MÖ 8.000'de Güneydoğu Anadolu, Suriye ve Irak'ta ve MÖ 5.500 civarı orta Avrupa'da erken Neolitik yapılar ve yapılar bulunabilmektedir. (bunlardan en eski kültürel kompleksleri Starčevo-Koros (Cris), Linearbandkeramic ve Vinčača'dır).
Mimari gelişmeler, insanlık tarihinin bazı büyük yeniliklerinin meydana geldiği Neolitik dönemin (MÖ 10.000-2000) önemli bir parçasıdır. Örneğin, bitki ve hayvanların evcillaştırılması, hem yeni ekonomiye hem de insanlar ve dünya arasında yeni bir ilişkiye, toplum büyüklüğü ve kalıcılığında bir artışa, maddi kültürün büyük bir gelişimine ve insanların bu topluluklarda birlikte yaşamalarını sağlamak için yeni sosyal ve ritüel çözümlere yol açmıştır. Bireysel yapıların yeni stilleri ve yerleşim yerlerine kombinasyonları, yeni yaşam tarzı ve ekonomi için gerekli binaları sağladı ve aynı zamanda değişimin önemli bir unsuru olmuştur.
Yapı
Levant, Anadolu, Suriye, Kuzey Mezopotamya ve Orta Asya'daki Neolitik insanlar, evler ve köyler inşa etmek için kerpiç kullanan büyük inşaatçılardır. Çatalhöyük'te evler sıvanmış, insan ve hayvanların özenli sahneleriyle boyanmıştır.
Avrupa'da, ahşap çerçeveli, eğimli, sazdan çatılı neolitik uzun ev ile bitmiş duvarlar çok büyük olabilir, muhtemelen geniş bir aileyi barındırabilmektedir. Köyler bu tür evlerden sadece birkaçı olabilmektedir.
Neolitik kazık konutları İsveç'te (Alvastra kazıklı konut) ve çevre-Alp bölgesinde kazılmış diriler ve kalıntılar yukarı Avusturya'daki Mondsee ve Attersee göllerinde bulunmuştur. gibi ilk arkeologlar, İskoç crannogs gibi yapay adalar oluşturduklarını düşündüler, ancak bugün yerleşimlerin çoğunluğunun göllerin kıyılarında bulunduğu ve daha sonra sular altında kaldıkları açıktır.
Romanya, Moldova ve Ukrayna'da, Neolitik yerleşimler sazdan çatılı (çubuk ve harç, çamur veya balçıkla kaplı yapı malzemesi) yapıları ve kil kaplı kütüklerden yapılmış zeminleri içermektedir.
Neolitik yerleşimler ve" şehirler " şunlardır.
- Göbeklitepe Türkiye, M.ö. 9000
- Daha önceki Epipaleolitik Natufian kültüründen kaynaklanan, M. ö. 8.350 civarında Neolitik (Jericho)
- Nevali Cori Türkiye, M.Ö. 8000
- Türkiye'de Çatalhöyük, M. ö. 7.500
- Pakistan'da Mehrgarh, M. ö. 7000
- ve , Orkney Adaları, İskoçya, 3,500 M. Ö.
- Bazıları 15.000'e kadar nüfusa sahip olan kültürünün 3.000'den fazla yerleşimi, günümüz Romanya, Moldova ve Ukrayna'da M.ö.5.400-2.800 yılları arasında gelişmiştir.
Mezarlar ve ritüel anıtlar
Ölenler için ayrıntılı mezarlar da inşa edilmiştir. Bu mezarlar, hala binlerce var olan İrlanda'da özellikle çoktur. İngiliz Adalarındaki neolitik insanlar ölü ve çürüyen kampları, ve anıtları için uzun tepecikler ve oda mezarları inşa etmişlerdir.
Megalitik mimari
Avrupa ve Akdeniz'de bulunan megalitler de Neolitik dönemde inşa edilmiştir. Bu anıtlar arasında megalitik mezarlar, tapınaklar ve bilinmeyen işleve sahip çeşitli yapılar bulunmaktadır. Mezar mimarisi normalde, genellikle tanınabilir bir niyetle, başlangıçta gömülmüş insan kalıntılarının varlığı ile kolayca ayırt edilmektedir. Diğer yapıların, genellikle dini, ritüel, astronomik veya politik olarak nitelenen karışık bir kullanımı olabilmektedir. Bugün aşina olduğumuz çeşitli mimari işlevler arasındaki modern ayrım, şimdi bazı megalitik yapıları çok amaçlı merkez noktaları olarak düşünmemizi zorlaştırmaktadır. Bu tür yapılar sosyo-ekonomik, ideolojik, politik fonksiyonların ve gerçekten estetik ideallerin bir karışımına hizmet etmektedir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Neolitik mimari Neolitik donem olan MO 10 000 ila 2 000 yillari arasinda konut ve barinmayi kapsayan yapilari ifade etmektedir Guneybati Asya da Neolitik kulturler M O 10 000 den kisa bir sure sonra baslangicta Levant ta Comlek Oncesi Neolitik A ve Comlek Oncesi Neolitik B ve oradan dogu ve batiya dogru ortaya cikmaktadir MO 6 500 e kadar Guneydogu Avrupa da ilk kez ortaya cikan tarim toplumlari ile MO 8 000 de Guneydogu Anadolu Suriye ve Irak ta ve MO 5 500 civari orta Avrupa da erken Neolitik yapilar ve yapilar bulunabilmektedir bunlardan en eski kulturel kompleksleri Starcevo Koros Cris Linearbandkeramic ve Vincaca dir GobeklitepeOrkney Adalari Mimari gelismeler insanlik tarihinin bazi buyuk yeniliklerinin meydana geldigi Neolitik donemin MO 10 000 2000 onemli bir parcasidir Ornegin bitki ve hayvanlarin evcillastirilmasi hem yeni ekonomiye hem de insanlar ve dunya arasinda yeni bir iliskiye toplum buyuklugu ve kaliciliginda bir artisa maddi kulturun buyuk bir gelisimine ve insanlarin bu topluluklarda birlikte yasamalarini saglamak icin yeni sosyal ve rituel cozumlere yol acmistir Bireysel yapilarin yeni stilleri ve yerlesim yerlerine kombinasyonlari yeni yasam tarzi ve ekonomi icin gerekli binalari sagladi ve ayni zamanda degisimin onemli bir unsuru olmustur YapiLevant Anadolu Suriye Kuzey Mezopotamya ve Orta Asya daki Neolitik insanlar evler ve koyler insa etmek icin kerpic kullanan buyuk insaatcilardir Catalhoyuk te evler sivanmis insan ve hayvanlarin ozenli sahneleriyle boyanmistir Avrupa da ahsap cerceveli egimli sazdan catili neolitik uzun ev ile bitmis duvarlar cok buyuk olabilir muhtemelen genis bir aileyi barindirabilmektedir Koyler bu tur evlerden sadece birkaci olabilmektedir Catalhoyuk 1 Neolitik kazik konutlari Isvec te Alvastra kazikli konut ve cevre Alp bolgesinde kazilmis diriler ve kalintilar yukari Avusturya daki Mondsee ve Attersee gollerinde bulunmustur gibi ilk arkeologlar Iskoc crannogs gibi yapay adalar olusturduklarini dusunduler ancak bugun yerlesimlerin cogunlugunun gollerin kiyilarinda bulundugu ve daha sonra sular altinda kaldiklari aciktir Romanya Moldova ve Ukrayna da Neolitik yerlesimler sazdan catili cubuk ve harc camur veya balcikla kapli yapi malzemesi yapilari ve kil kapli kutuklerden yapilmis zeminleri icermektedir Catalhoyuk Evleri Neolitik yerlesimler ve sehirler sunlardir Gobeklitepe Turkiye M o 9000 Daha onceki Epipaleolitik Natufian kulturunden kaynaklanan M o 8 350 civarinda Neolitik Jericho Nevali Cori Turkiye M O 8000 Turkiye de Catalhoyuk M o 7 500 Pakistan da Mehrgarh M o 7000 ve Orkney Adalari Iskocya 3 500 M O Bazilari 15 000 e kadar nufusa sahip olan kulturunun 3 000 den fazla yerlesimi gunumuz Romanya Moldova ve Ukrayna da M o 5 400 2 800 yillari arasinda gelismistir Mezarlar ve rituel anitlarOlenler icin ayrintili mezarlar da insa edilmistir Bu mezarlar hala binlerce var olan Irlanda da ozellikle coktur Ingiliz Adalarindaki neolitik insanlar olu ve curuyen kamplari ve anitlari icin uzun tepecikler ve oda mezarlari insa etmislerdir Megalitik mimari Avrupa ve Akdeniz de bulunan megalitler de Neolitik donemde insa edilmistir Bu anitlar arasinda megalitik mezarlar tapinaklar ve bilinmeyen isleve sahip cesitli yapilar bulunmaktadir Mezar mimarisi normalde genellikle taninabilir bir niyetle baslangicta gomulmus insan kalintilarinin varligi ile kolayca ayirt edilmektedir Diger yapilarin genellikle dini rituel astronomik veya politik olarak nitelenen karisik bir kullanimi olabilmektedir Bugun asina oldugumuz cesitli mimari islevler arasindaki modern ayrim simdi bazi megalitik yapilari cok amacli merkez noktalari olarak dusunmemizi zorlastirmaktadir Bu tur yapilar sosyo ekonomik ideolojik politik fonksiyonlarin ve gercekten estetik ideallerin bir karisimina hizmet etmektedir Kaynakca Architecture the whole story Denna Jones Richard Rogers Philip Gumuchdjian Londra Thames and Hudson 2014 ISBN 978 0 500 29148 1 OCLC 881214479 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi