Hissedilir ısı, bir cisim veya termodinamik sistem tarafından değiştirilen ısı olup, burada ısı değişimi cismin veya sistemin sıcaklığını ve cismin veya sistemin bazı makroskobik değişkenlerini değiştirir, ancak hacim veya basınç gibi cisim veya sistemin diğer bazı makroskopik değişkenlerini değiştirmeden bırakır.
Kullanım
Bu terim, gizli olarak değiştirilen ısı miktarı olan gizli ısı'nın aksine kullanılır yani sıcaklık değişimi olmadan meydana gelir. Örneğin buzun erimesi gibi bir faz değişiminde, buz ve sıvıyı içeren sistemin sıcaklığı buzun tamamı eriyene kadar sabit kalır. Gizli ve hissedilebilir terimleri birbiriyle ilişkilidir.
Bir termodinamik sürecin hissedilebilir ısısı, cismin kütlesinin (m), özgül ısı kapasitesi (c) ve sıcaklık değişimi () ile çarpımı olarak hesaplanabilir:
Hissedilir ısı ve gizli ısı enerjinin özel formları değildir. Daha ziyade, bir malzeme veya termodinamik sistem üzerindeki etkileri açısından belirtilen koşullar altında ısı alışverişini tanımlarlar.
Termodinamiğin temellerini açıklayan ilk bilim insanlarının yazılarında, hissedilir ısının kalorimetri alanında anlamı netti. James Prescott Joule 1847'de bunu termometrenin gösterdiği enerji olarak tanımladı.
Doğadaki enerji transferinde birçok süreçte hem hissedilir hem de gizli ısılar vardır. Gizli ısı, sabit sıcaklıkta ölçülen durum değişiklikleriyle, özellikle atmosferdeki su buharı’nın çoğunlukla buharlaşma ve yoğunlaşma gibi faz değişimleriyle ilişkilidir; oysa hissedilir ısı atmosfer sıcaklığını doğrudan etkiler.
Meteorolojide 'hissedilir ısı akı' terimi, Dünya yüzeyinden atmosfere kadar olan iletken ısı akı’sı anlamındadır. Dünyanın yüzey enerji bütçesinin önemli bir bileşeni hissedilir ısıdır. Hissedilir ısı akışı genellikle girdap kovaryans yöntemiyle ölçülür.
Sürekli ısı alışverişinde sistem zamana göre kararlı, uzaya göre ise geçici durumda çalışır. Bu nedenle, ısı eşanjörlerinin boyutlandırılması için genellikle sıcaklık farklarının logaritmik ortalamasını (LMTD) kullanırız:
veya :
- K genel ısı değişim katsayısıdır
- A alandır (m2 olarak)
- P ısıl güç olup P = Q / t formülüyle hesaplanır
- LMTD sıcaklık farklarının logaritmik ortalamasıdır:
ile:
- ∆TE : sıvı giriş sıcaklığındaki fark (karşı akım eşanjörü için geçerlidir)
- ∆TS : sıvı çıkış sıcaklığındaki fark (karşı akım eşanjörü için geçerlidir)
Katıların ısıl kapasitesi
Katıların ısı kapasitesi Dulong-Petit Yasası ile tanımlanır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Partington, J.R. (1949). An Advanced Treatise on Physical Chemistry, Volume 1, Fundamental Principles. The Properties of Gases, Longmans, Green, and Co., London, pages 155-157.
- ^ Prigogine, I., Defay, R. (1950/1954). Chemical Thermodynamics, Longmans, Green & Co, London, pages 22-23.
- ^ Adkins, C.J. (1975). Equilibrium Thermodynamics, second edition, McGraw-Hill, London, , Section 3.6, pages 43-46.
- ^ Landsberg, P.T. (1978). Thermodynamics and Statistical Mechanics, Oxford University Press, Oxford, , page 11.
- ^ J. P. Joule (1884), The Scientific Paper of James Prescott Joule, Londra Fizik Topluluğu, s. 274,
Bu hipotezlerin her ikisinin de geçerli bulunacağına inanma eğilimindeyim; bazı durumlarda, özellikle hissedilir ısı durumunda veya termometrenin gösterdiği gibi, ısının, içinde uyarıldığı cisimlerin parçacıklarının yaşam kuvvetinden oluştuğu görülecektir;
, Madde, Yaşam Kuvveti ve Isı Üzerine Ders. 5 Mayıs ve and 12 mayıs 1847 - ^ Stull, R.B. (2000). Meteorology for Scientists and Engineers, ikinci baskı, Brooks/Cole, Belmont CA, , sayfa 57.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hissedilir isi bir cisim veya termodinamik sistem tarafindan degistirilen isi olup burada isi degisimi cismin veya sistemin sicakligini ve cismin veya sistemin bazi makroskobik degiskenlerini degistirir ancak hacim veya basinc gibi cisim veya sistemin diger bazi makroskopik degiskenlerini degistirmeden birakir KullanimBu terim gizli olarak degistirilen isi miktari olan gizli isi nin aksine kullanilir yani sicaklik degisimi olmadan meydana gelir Ornegin buzun erimesi gibi bir faz degisiminde buz ve siviyi iceren sistemin sicakligi buzun tamami eriyene kadar sabit kalir Gizli ve hissedilebilir terimleri birbiriyle iliskilidir Bir termodinamik surecin hissedilebilir isisi cismin kutlesinin m ozgul isi kapasitesi c ve sicaklik degisimi DT displaystyle Delta T ile carpimi olarak hesaplanabilir Qhissedilebilir mcDT displaystyle Q hissedilebilir mc Delta T Joule hissedilir isiyi termometre tarafindan olculen enerji olarak tanimladi Hissedilir isi ve gizli isi enerjinin ozel formlari degildir Daha ziyade bir malzeme veya termodinamik sistem uzerindeki etkileri acisindan belirtilen kosullar altinda isi alisverisini tanimlarlar Termodinamigin temellerini aciklayan ilk bilim insanlarinin yazilarinda hissedilir isinin kalorimetri alaninda anlami netti James Prescott Joule 1847 de bunu termometrenin gosterdigi enerji olarak tanimladi Dogadaki enerji transferinde bircok surecte hem hissedilir hem de gizli isilar vardir Gizli isi sabit sicaklikta olculen durum degisiklikleriyle ozellikle atmosferdeki su buhari nin cogunlukla buharlasma ve yogunlasma gibi faz degisimleriyle iliskilidir oysa hissedilir isi atmosfer sicakligini dogrudan etkiler Meteorolojide hissedilir isi aki terimi Dunya yuzeyinden atmosfere kadar olan iletken isi aki si anlamindadir Dunyanin yuzey enerji butcesinin onemli bir bileseni hissedilir isidir Hissedilir isi akisi genellikle girdap kovaryans yontemiyle olculur Surekli isi alisverisinde sistem zamana gore kararli uzaya gore ise gecici durumda calisir Bu nedenle isi esanjorlerinin boyutlandirilmasi icin genellikle sicaklik farklarinin logaritmik ortalamasini LMTD kullaniriz P K A LMTD displaystyle P K times A times LMTD veya K genel isi degisim katsayisidir A alandir m2 olarak P isil guc olup P Q t formuluyle hesaplanir LMTD sicaklik farklarinin logaritmik ortalamasidir LMTD DTS DTEln DTSDTE displaystyle LMTD frac Delta TS Delta TE ln frac Delta TS Delta TE ile TE sivi giris sicakligindaki fark karsi akim esanjoru icin gecerlidir TS sivi cikis sicakligindaki fark karsi akim esanjoru icin gecerlidir Katilarin isil kapasitesiKatilarin isi kapasitesi Dulong Petit Yasasi ile tanimlanir Ayrica bakinizEntalpi KaloriKaynakca Partington J R 1949 An Advanced Treatise on Physical Chemistry Volume 1 Fundamental Principles The Properties of Gases Longmans Green and Co London pages 155 157 Prigogine I Defay R 1950 1954 Chemical Thermodynamics Longmans Green amp Co London pages 22 23 Adkins C J 1975 Equilibrium Thermodynamics second edition McGraw Hill London 0 07 084057 1 Section 3 6 pages 43 46 Landsberg P T 1978 Thermodynamics and Statistical Mechanics Oxford University Press Oxford 0 19 851142 6 page 11 J P Joule 1884 The Scientific Paper of James Prescott Joule Londra Fizik Toplulugu s 274 Bu hipotezlerin her ikisinin de gecerli bulunacagina inanma egilimindeyim bazi durumlarda ozellikle hissedilir isi durumunda veya termometrenin gosterdigi gibi isinin icinde uyarildigi cisimlerin parcaciklarinin yasam kuvvetinden olustugu gorulecektir Madde Yasam Kuvveti ve Isi Uzerine Ders 5 Mayis ve and 12 mayis 1847 Stull R B 2000 Meteorology for Scientists and Engineers ikinci baski Brooks Cole Belmont CA 978 0 534 37214 9 sayfa 57