Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Derveni el yazması, 1962'de Selanik Şehri yakınlarında bulunan eski bir Makedon papirüs tomarıdır. Filozof Anaxagoras çevresinde yazılmış bir teogoni, yani tanrıların doğumuyla ilgili Orfik bir şiire ilişkin alegorik bir yorum şeklinde felsefi bir incelemedir. MÖ 5. yüzyılın sonlarına doğru oluşturulmuş ve Yunan dini, sofizm hareketi, felsefenin başlangıcı ve edebiyat eleştirisinin kökenleri ile ilgili 20. yy'da yapımış tartışmasız en ilgi çekici Yunanca metin keşfidir. Tomar, Makedonya Kralı II. Philip'in hükümdarlığı dönemine (MÖ 340) dayanıyor ve bu da onu Avrupa'nın günümüze ulaşmış en eski el yazması yapıyor. Keşfini müteakip yıllarda kısmi baskı ve çevirileri yayınlanmış, fakat tamamının yayınlanması 2006'yı bulmuştur.
| Derveni el yazması | |
|---|---|
| Selanik Arkeoloji Müzesi | |
 Derveni el yazması | |
| Tür | El yazması |
| Tarih | MÖ 5.YY |
| Menşei | Makedonya |
| Dil(ler) | Antik Yunan |
| Malzeme | Papirüs |
| Boyut | 266 el yazması |
| Konu(lar) | Teogoni |
Keşif
Tomar, 15 Ocak 1962'de Makedonya'nın kuzeyindeki Derveni, Selanik-Kavala yolunda bir şantiyede bulundu. Bu yer, Lete antik kentine ait zengin bir mezarlığın parçası olan bir nekropolde bulunan bir asilzadenin mezarıdır. Batı geleneğinde hayatta kalan en eski el yazmasıdır ve Yunanistan'da bulunan, bilinen tek antik papirüstür. Hatta menşeinden bağımsız olarak bile ele alındığında Yunanca yazılmış hayatta kalan en eski papirüs olabilir. Arkeologlar Petros Themelis ve Maria Siganidou, kömürleşmiş papirüs tomarının üst kısımlarını ve mezarın levhalarının üstündeki küllerden parçalar buldular; alt kısımlar cenaze ateşinde yanmıştı. Tomar dikkatlice açılıp parçalar birleştirilerek 26 sütunlu metin ortaya çıkarıldı. Yunanistan gibi nem oranı papirüsün bozulmadan kalmasına elverişsiz bir coğrafyada bugüne ulaşmasını, birlikle gömüldüğü asilzadenin cenaze ateşinde karbonize olmasına borçludur. Ancak karbonizasyon sürecinden ötürü hem mürekkebin hem de fon siyah olması okumayı son derece zorlaştırmıştı. Birleştirilen parçaların dışında, bugün Selanik Arkeoloji Müzesi'nde boy sırasına göre dizilerek cam altında sergilenmekte olan ve titizlikle yeniden birleştirilmeyi bekleyen 266 fragman vardır.
El yazmasının metni, birden çok lehçede yazılmıştır. Başta Attika ve İonya Yunancasının bir karışımı olan metinde Dorik formlara da rastlanmakta olup bazen aynı sözcük farklı lehçe formlarıyla karşılaşmak mümkündür.
UNESCO - Dünya Belleği Programı
Selanik Arkeoloji Müzesi, 12 Aralık 2015'te, Derveni el yazmasının UNESCO Dünya Belleği Programına kaydını kutlamak için resmi bir etkinlik düzenledi.
UNESCO'ya göre;
| “ | Derveni el yazması, yalnızca Batı felsefi düşüncesinin temeli olan Yunan din ve felsefesinin incelenmesi için değil, aynı zamanda Orfik şiirlerinin Sokrates öncesi düşünürler'in farklı bir versiyonunu sunan erken tarihinin bir kanıtı niteliğinde olduğu için de büyük önem taşımaktadır. Batı geleneğinin ilk kitabı olan El yazmasının metni, evrensel insani değerleri yansıttığı için küresel ölçekte öneme sahiptir. | „ |
Kaynakça
- ^ Richard Janko, "The Derveni Papyrus: An Interim Text" 12 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, 141 (2002), p. 1
- ^ Betegh, Gábor (19 Kasım 2007). The Derveni Papyrus: Cosmology, Theology and Interpretation. Cambridge University Press. s. 56. ISBN . 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2012.
Dış bağlantılar
- The Derveni papyrus at The iMouseion Project 15 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "The Derveni Papyrus - A conversation with Richard Janko" 12 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ideas Roadshow, 2013
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Derveni el yazmasi 1962 de Selanik Sehri yakinlarinda bulunan eski bir Makedon papirus tomaridir Filozof Anaxagoras cevresinde yazilmis bir teogoni yani tanrilarin dogumuyla ilgili Orfik bir siire iliskin alegorik bir yorum seklinde felsefi bir incelemedir MO 5 yuzyilin sonlarina dogru olusturulmus ve Yunan dini sofizm hareketi felsefenin baslangici ve edebiyat elestirisinin kokenleri ile ilgili 20 yy da yapimis tartismasiz en ilgi cekici Yunanca metin kesfidir Tomar Makedonya Krali II Philip in hukumdarligi donemine MO 340 dayaniyor ve bu da onu Avrupa nin gunumuze ulasmis en eski el yazmasi yapiyor Kesfini muteakip yillarda kismi baski ve cevirileri yayinlanmis fakat tamaminin yayinlanmasi 2006 yi bulmustur Derveni el yazmasiSelanik Arkeoloji MuzesiDerveni el yazmasiTurEl yazmasiTarihMO 5 YYMenseiMakedonyaDil ler Antik YunanMalzemePapirusBoyut266 el yazmasiKonu lar TeogoniKesifDerveni El Yazmasi Tomar 15 Ocak 1962 de Makedonya nin kuzeyindeki Derveni Selanik Kavala yolunda bir santiyede bulundu Bu yer Lete antik kentine ait zengin bir mezarligin parcasi olan bir nekropolde bulunan bir asilzadenin mezaridir Bati geleneginde hayatta kalan en eski el yazmasidir ve Yunanistan da bulunan bilinen tek antik papirustur Hatta menseinden bagimsiz olarak bile ele alindiginda Yunanca yazilmis hayatta kalan en eski papirus olabilir Arkeologlar Petros Themelis ve Maria Siganidou komurlesmis papirus tomarinin ust kisimlarini ve mezarin levhalarinin ustundeki kullerden parcalar buldular alt kisimlar cenaze atesinde yanmisti Tomar dikkatlice acilip parcalar birlestirilerek 26 sutunlu metin ortaya cikarildi Yunanistan gibi nem orani papirusun bozulmadan kalmasina elverissiz bir cografyada bugune ulasmasini birlikle gomuldugu asilzadenin cenaze atesinde karbonize olmasina borcludur Ancak karbonizasyon surecinden oturu hem murekkebin hem de fon siyah olmasi okumayi son derece zorlastirmisti Birlestirilen parcalarin disinda bugun Selanik Arkeoloji Muzesi nde boy sirasina gore dizilerek cam altinda sergilenmekte olan ve titizlikle yeniden birlestirilmeyi bekleyen 266 fragman vardir El yazmasinin metni birden cok lehcede yazilmistir Basta Attika ve Ionya Yunancasinin bir karisimi olan metinde Dorik formlara da rastlanmakta olup bazen ayni sozcuk farkli lehce formlariyla karsilasmak mumkundur UNESCO Dunya Bellegi ProgramiSelanik Arkeoloji Muzesi 12 Aralik 2015 te Derveni el yazmasinin UNESCO Dunya Bellegi Programina kaydini kutlamak icin resmi bir etkinlik duzenledi UNESCO ya gore Derveni el yazmasi yalnizca Bati felsefi dusuncesinin temeli olan Yunan din ve felsefesinin incelenmesi icin degil ayni zamanda Orfik siirlerinin Sokrates oncesi dusunurler in farkli bir versiyonunu sunan erken tarihinin bir kaniti niteliginde oldugu icin de buyuk onem tasimaktadir Bati geleneginin ilk kitabi olan El yazmasinin metni evrensel insani degerleri yansittigi icin kuresel olcekte oneme sahiptir Kaynakca Richard Janko The Derveni Papyrus An Interim Text 12 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Zeitschrift fur Papyrologie und Epigraphik 141 2002 p 1 Betegh Gabor 19 Kasim 2007 The Derveni Papyrus Cosmology Theology and Interpretation Cambridge University Press s 56 ISBN 978 0 521 04739 5 27 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2012 Dis baglantilarThe Derveni papyrus at The iMouseion Project 15 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Derveni Papyrus A conversation with Richard Janko 12 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ideas Roadshow 2013