Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Harun Tletseruk (1879, Düzce Pınarlar Köyü - 7 Aralık 1938, Düzce Pınarlar Köyü) Tletseruk / Tleseruk sülalesine mensup Adıge (Şapsığ) kökenli, eğitimci ve yazar.
Hayatı
Tletseruk / Tleseruk Harun, 1864 büyük Çerkes sürgününde Kafkasya’dan göç eden Hacı Yusuf Beyin oğludur. Öğrenimini Düzce'de ve İstanbul Fatih Medresesi'nde tamamladı.
Kariyeri
Harun Bey İstanbul'da öğretmenlik yaptı. 1908 yılında Çerkes İttihad ve Teavün (yardım) Cemiyeti'nin üyeleri arasında yer alarak önemli bazı görevler üstlendi. Arap harfleriyle Adıge dilinde hazırladığı bir ilmihali İstanbul İttihad ve Teavün Cemiyet yayınları arasında yayınlandı. 1911 yılında bazı Çerkes aydınlarının oluşturduğu bir grupla Kafkasya'ya gitti. Arap harfleriyle Adıge’ce alfabe hazırlayıp, yayınladı. Kuban yöresindeki Tahtamukay, Bjıhekuay, Şovgenovski ve diğer bazı yerleşim birimlerinde oluşturulan okullarda öğretmenlik ve okul müdürlüğü görevlerinde bulundu. İttihad ve Teavün Cemiyetinin yayınladığı Adıgece kitapların ve "Guaze" adlı gazetenin Kafkasya'da dağıtımını yaptı. Özellikle sıtma ile mücadele alanında yürütülen çalışmalara katıldı.
Kafkasya'da anadilde gazete yayınlanması için de çalışmalar yaptı ve aynı yıl bugünkü Krasnodar yöresinde iktidarı ele geçiren "Kuban-Karadeniz Devrim Komitesi" tarafından yayına hazırlanan "Krasna Kuban" gazetesinin redaktörlüğünü üstlendi. 1912 yılında yine Çerkes diasporasının desteği ile Pşimaho Kosok, Lu Traho, Kaspolet Ulagay, Batırbek Şardan, Paşabek Sultan, Sultan Dolet Girey, Mecid Hatağogu, Yedic Hatağogu, İsmail Bekuh, Keleşbey Tuğuruğ, Pşumaf Varço, Mahomet Şovmız, Canhot Hatko, Mışevost Nabeko, Kambulet Bjıhako, Kalevubat Siotoko, Tliukh Tliap ve İbrahim Hıdzetl gibi isimlerle Krasnodar'da kurulan "Çerkeskaya Blagotvoritelnoye Obşestva" isimli kültür ve sosyal dayanışma derneğinin kurucuları arasında yer aldı.
Sosyal Hayatı
Harun Bey, Beyaz Ordu'nun Kuban'da iktidarı ele geçirmesinden sonra, Kuzey Kafkasya’nın son Cumhurbaşkanı Pşimaho Kosok ile birlikte tutuklanmaktan, Kuban Çerkes Süvari Tümeni'nin komutanı General Sultan Kılıç Girey'in evine sığınmak suretiyle kurtulabilmişti. Ülkenin Kızıl Ordu tarafından işgalinden sonra, birçok aydın gibi o da önce Gürcüstan'a sonra da Türkiye'ye göç etmek zorunda kaldı (1922). Harun Tletseruk, doğduğu Hampıyhable köyünde (Pınarlar) imamlık, çitçilik ve muhtarlık yaptı. Harun Bey’in ilk eşi ve bir çocuğu Kafkasya'da öldü. İkinci eşinden olan Lütfiye ve Eminet adlarında iki kızı ve torunları halen Düzce’de yaşıyorlar. TBMM Üstün Hizmet Ödülü sahibi ve köy çocuklarının "Eğitim Babası" olarak tanınan Üstat Kazım Taymaz, Harun Beyin damadıdır. Hayatını Xabze kültürü davasına adayan Tletseruk Harun, 7 Aralık 1938’de öldü. Harun Beyin sağlığında kaleme aldığı bazı eserlerinin kıymeti pek bilinemedi ve bastırılamadan kayboldu.
Harun’un ağabeyi Abdurrahman Neşet Tletseruk (1877-1938), Süleyman Çelebi'nin "Mevlit" adlı eserini Adıge diline çevirmişti ve bu Adigece Mevlit 1916 yılında taş baskı olarak yayınlanmıştı.
Kaynakça
1.Berzeg Sefer E, Kafkas Diasporası'nda Edebiyatçılar ve Yazarlar Sözlüğü,,Sönmez Neşriyat; Samsun, 1995,s.242
2.Prof. M.A. Kumakhof, The Circassian Encyclopedıa, Moskova, 2006, s.778
3.Prof. Haydar Taymaz, sözlü anlatımı, Düzce,2009
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Harun Tletseruk 1879 Duzce Pinarlar Koyu 7 Aralik 1938 Duzce Pinarlar Koyu Tletseruk Tleseruk sulalesine mensup Adige Sapsig kokenli egitimci ve yazar Harun TletserukHarun TletserukHayatiTletseruk Tleseruk Harun 1864 buyuk Cerkes surgununde Kafkasya dan goc eden Haci Yusuf Beyin ogludur Ogrenimini Duzce de ve Istanbul Fatih Medresesi nde tamamladi KariyeriHarun Bey Istanbul da ogretmenlik yapti 1908 yilinda Cerkes Ittihad ve Teavun yardim Cemiyeti nin uyeleri arasinda yer alarak onemli bazi gorevler ustlendi Arap harfleriyle Adige dilinde hazirladigi bir ilmihali Istanbul Ittihad ve Teavun Cemiyet yayinlari arasinda yayinlandi 1911 yilinda bazi Cerkes aydinlarinin olusturdugu bir grupla Kafkasya ya gitti Arap harfleriyle Adige ce alfabe hazirlayip yayinladi Kuban yoresindeki Tahtamukay Bjihekuay Sovgenovski ve diger bazi yerlesim birimlerinde olusturulan okullarda ogretmenlik ve okul mudurlugu gorevlerinde bulundu Ittihad ve Teavun Cemiyetinin yayinladigi Adigece kitaplarin ve Guaze adli gazetenin Kafkasya da dagitimini yapti Ozellikle sitma ile mucadele alaninda yurutulen calismalara katildi Kafkasya da anadilde gazete yayinlanmasi icin de calismalar yapti ve ayni yil bugunku Krasnodar yoresinde iktidari ele geciren Kuban Karadeniz Devrim Komitesi tarafindan yayina hazirlanan Krasna Kuban gazetesinin redaktorlugunu ustlendi 1912 yilinda yine Cerkes diasporasinin destegi ile Psimaho Kosok Lu Traho Kaspolet Ulagay Batirbek Sardan Pasabek Sultan Sultan Dolet Girey Mecid Hatagogu Yedic Hatagogu Ismail Bekuh Kelesbey Tugurug Psumaf Varco Mahomet Sovmiz Canhot Hatko Misevost Nabeko Kambulet Bjihako Kalevubat Siotoko Tliukh Tliap ve Ibrahim Hidzetl gibi isimlerle Krasnodar da kurulan Cerkeskaya Blagotvoritelnoye Obsestva isimli kultur ve sosyal dayanisma derneginin kuruculari arasinda yer aldi Harun Bey in Adigey de kendi el yazisiyla tuttugu ogrenci yoklamasiSosyal HayatiHarun Bey Beyaz Ordu nun Kuban da iktidari ele gecirmesinden sonra Kuzey Kafkasya nin son Cumhurbaskani Psimaho Kosok ile birlikte tutuklanmaktan Kuban Cerkes Suvari Tumeni nin komutani General Sultan Kilic Girey in evine siginmak suretiyle kurtulabilmisti Ulkenin Kizil Ordu tarafindan isgalinden sonra bircok aydin gibi o da once Gurcustan a sonra da Turkiye ye goc etmek zorunda kaldi 1922 Harun Tletseruk dogdugu Hampiyhable koyunde Pinarlar imamlik citcilik ve muhtarlik yapti Harun Bey in ilk esi ve bir cocugu Kafkasya da oldu Ikinci esinden olan Lutfiye ve Eminet adlarinda iki kizi ve torunlari halen Duzce de yasiyorlar TBMM Ustun Hizmet Odulu sahibi ve koy cocuklarinin Egitim Babasi olarak taninan Ustat Kazim Taymaz Harun Beyin damadidir Hayatini Xabze kulturu davasina adayan Tletseruk Harun 7 Aralik 1938 de oldu Harun Beyin sagliginda kaleme aldigi bazi eserlerinin kiymeti pek bilinemedi ve bastirilamadan kayboldu Harun un agabeyi Abdurrahman Neset Tletseruk 1877 1938 Suleyman Celebi nin Mevlit adli eserini Adige diline cevirmisti ve bu Adigece Mevlit 1916 yilinda tas baski olarak yayinlanmisti Kaynakca1 Berzeg Sefer E Kafkas Diasporasi nda Edebiyatcilar ve Yazarlar Sozlugu Sonmez Nesriyat Samsun 1995 s 242 2 Prof M A Kumakhof The Circassian Encyclopedia Moskova 2006 s 778 3 Prof Haydar Taymaz sozlu anlatimi Duzce 2009