Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Didamangisa (Türkçe: İhtiyar cadı), Laz mitolojisinde bir cadı figürüdür. Didamangisa günümüzde çocukları korkutmak için anlatılan hikâyelerde geçmektedir. Geçmişte Didamangisa'nın başka anlamları da vardı. Lazcanın Dutxe lehçesinde (Ardeşen lehçesine benzer) Didamangisa adının karanlık ve kötülükle ilgili olduğuna dair göstergeler bulunmaktadır. Murat Murğulişi, Didamangisa adlı kitabında bu karakterden bahsetmektedir.
Didamangisa
Didamangisa, demir kancasının ucuyla salatalık toplayan çocukları ayaklarında yakalayıp kaçıran yaşlı bir cadıdır. Salatalıkların olgunlaştığı dönemde salatalık tarlasında ortaya çıkan didamangisa, yerin hemen üzerinde biçimsiz bir torbayı andıracak şekilde sis gibi sürüklenir. Yerleşim yerlerine yakın yaşayan didamangisa, anne ve babası olmadan tarlaya giden çocuklara saldırır. Kendi çocuğu olmayan didamangisa, kaçırdığı çocukları yer altındaki ininden hiçbir zaman çıkarmaz. Didamangisa, tuzağını taze salatalıkların gövdesine yakın bir yere kurar. Bir rivayete göre, didamangisa hayvan gübresinin (puşkundi) içinden çıkar.
Emxuna
Hikâyenin Tunca (Dutxe) tarafında bilinen versiyonunda ise didamangisa erkektir ve emxuna adıyla bilinmektedir. Emxuna, salatalık toplayan çocukları kaçıran bir figürdür. Tunca (Dutxe) çevresinde bilinen bu karakter topraktan çıkar. Küçük ama çok güçlü olan Emxuna, bir yerden diğer yere çok hızlı gidebilir.
Aneneri
Görünüş olarak didamangisaya benzeyen bu karakter, mısır tarlalarının koruyucudur. Elindeki bastonuyla yere vurarak mısır başaklarını tozutan Aneneri, mısırların sağlıklı büyümesini sağlar.
Ona dida
Uzaktaki arazilerin koruyucu annesi olarak bilinir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Ascherson, Neal (2015). Black Sea: The Birthplace of Civilisation and Barbarism. Random House. s. 184. ISBN . Erişim tarihi: 20 Aralık 2019.
- ^ Alkumru, Nizametti (2005). Şimşir kokardı Azlağa: Laz kimliği ve kültürü. Chiviyazıları. s. 83. ISBN . Erişim tarihi: 20 Aralık 2019.
- ^ Paris, Catherine (1992). Caucasologie Et Mythologie Comparee. Actes Du: COLLOQUE INTERNATIONAL DU CNRS-IVE COLLOQUE DE CA. Peeters Publishers. s. 132. ISBN . Erişim tarihi: 20 Aralık 2019.
- ^ . lazuri.com. 2007. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2019.
- ^ Esat Sarı (11 Ağustos 2007). . lazuri.com. 31 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Didamangisa Turkce Ihtiyar cadi Laz mitolojisinde bir cadi figurudur Didamangisa gunumuzde cocuklari korkutmak icin anlatilan hikayelerde gecmektedir Gecmiste Didamangisa nin baska anlamlari da vardi Lazcanin Dutxe lehcesinde Ardesen lehcesine benzer Didamangisa adinin karanlik ve kotulukle ilgili olduguna dair gostergeler bulunmaktadir Murat Murgulisi Didamangisa adli kitabinda bu karakterden bahsetmektedir DidamangisaDidamangisaDidamangisa demir kancasinin ucuyla salatalik toplayan cocuklari ayaklarinda yakalayip kaciran yasli bir cadidir Salataliklarin olgunlastigi donemde salatalik tarlasinda ortaya cikan didamangisa yerin hemen uzerinde bicimsiz bir torbayi andiracak sekilde sis gibi suruklenir Yerlesim yerlerine yakin yasayan didamangisa anne ve babasi olmadan tarlaya giden cocuklara saldirir Kendi cocugu olmayan didamangisa kacirdigi cocuklari yer altindaki ininden hicbir zaman cikarmaz Didamangisa tuzagini taze salataliklarin govdesine yakin bir yere kurar Bir rivayete gore didamangisa hayvan gubresinin puskundi icinden cikar EmxunaHikayenin Tunca Dutxe tarafinda bilinen versiyonunda ise didamangisa erkektir ve emxuna adiyla bilinmektedir Emxuna salatalik toplayan cocuklari kaciran bir figurdur Tunca Dutxe cevresinde bilinen bu karakter topraktan cikar Kucuk ama cok guclu olan Emxuna bir yerden diger yere cok hizli gidebilir AneneriGorunus olarak didamangisaya benzeyen bu karakter misir tarlalarinin koruyucudur Elindeki bastonuyla yere vurarak misir basaklarini tozutan Aneneri misirlarin saglikli buyumesini saglar Ona didaUzaktaki arazilerin koruyucu annesi olarak bilinir Ayrica bakinizDaliKaynakca Ascherson Neal 2015 Black Sea The Birthplace of Civilisation and Barbarism Random House s 184 ISBN 1784700916 Erisim tarihi 20 Aralik 2019 Alkumru Nizametti 2005 Simsir kokardi Azlaga Laz kimligi ve kulturu Chiviyazilari s 83 ISBN 9758663917 Erisim tarihi 20 Aralik 2019 Paris Catherine 1992 Caucasologie Et Mythologie Comparee Actes Du COLLOQUE INTERNATIONAL DU CNRS IVE COLLOQUE DE CA Peeters Publishers s 132 ISBN 2877230422 Erisim tarihi 20 Aralik 2019 lazuri com 2007 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2019 Esat Sari 11 Agustos 2007 lazuri com 31 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mayis 2020