Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Poka-yoke (ポカヨケ) "hata engelleme" anlamındaki Japonca terim. Poka-yoke operatörlerin manuel iş yapma sırasında hata (poka) yapmalarını engelleyen (yokeru) yöntemidir. Amacı insan hatalarını daha oluşmadan önce engelleme, düzeltme veya bunları ortaya çıkarmaktır. Terim olarak Shigeo Shingo tarafından ortaya atılmıştır, bir parçasıdır. İlk ortaya atıldığında "aptal engelleme" anlamında -yoke terimi kullanılmasına rağmen, çalışanların tepkilerinden sonra poka-yoke adı tercih edilmiştir.
Daha genel anlamda, kullanıcı davranışını yanlış yapmaktan kısıtlayan tüm süreçleri tanımlamaktadır. Modern Poka yoke örnekleri, basmadan motorun çalışmaması, USB gibi bilgisayar uç birimlerinin sadece tek yönlü olarak takılabilmeleri sayılabilmektedir. Kendi kendini süren arabalar, poka-yoke'un modern bir tüketici temelli örneğidir. Çevrelerindeki her şeyi gerçek zamanlı olarak "görmek" için otomatik frenleme ve çeşitli kameralar gibi birden fazla algılayıcı ve uyarı kullanarak çalışırlar. Aslında, otomatik fren sistemleri çoğu yeni otomobilde ortak bir özellik haline gelmekte ve insan hatasından kaynaklanan kazaların önlenmesine yardımcı olmaktadır. Poka-yoke'un iyi çalıştığı ortak alanlar şunları içerir:
- bir süreçteki bir adımın insan hatasına yer bıraktığı, hatalara ve kusurların oluşmasına neden olduğu belirlendiğinde (bu, özellikle operatörün dikkatine, becerisine veya deneyimine dayanan adımlar için geçerlidir);
- müşterinin çıktıyı etkileyen bir hata yapabileceği hizmetle ilgili bir süreçte;
- çıktının başka bir çalışana (veya bir hizmet sürecindeki müşteriye) aktarıldığı, teslimi içeren bir süreçteki bir adımla;
- bir sürecin başındaki küçük bir hata daha sonra büyük bir soruna neden olabilmekte; ve
- bir hatanın sonuçları pahalı ve/veya tehlikeli olduğunda çalışmaktadır.
Toyota Üretim Sisteminden (TÜS) Shigeo Shingo, bir şeylerin yanlış gidebileceği veya bir hata yapılabileceği bir üretim sürecinin herhangi bir adımında uygulanacak poka-yoke metodolojilerini benimsemektedir. Örneğin bu, bir üründeki nokta kaynak sayısını izlemek için dijital bir sayaç kullanmayı ve kaynakçının hatta göndermeden önce doğru sayıda kaynak yapmasını sağlamayı içermektedir. Sonuç olarak, hatalı parçaların üretilmesi genellikle çok maliyetli olmaktadır. Birçok müşteri bir kusur bulmakta ve tüm parça grubunu önlem dışında iade etmektedir. Bu, poka-yoke tekniklerinin insan hatası ve kusurların nedenleri arasında kritik bir rol oynadığı yerdir.
Tarihçe
Shigeo Shingo 1960'larda Endüstriyel süreçlerde insan hatalarını engellemek için ilk defa poka yoke uygulamıştır. Shindo bir anahtar üretimi sırasında bazen gerekli iki parça yayın ikisinin de yerine konmayabildiği bir süreci yeniden tasarlayarak bu yöntemi uygulamıştır. Süreç iki parçaya bölünmüş, ilk aşamada iki yay birden bir yer tutucuya yerleştirilip daha sonra bunlar düğmenin içine yerleştirilecek şekilde tasarlanmıştır. Böylece yer tutucu içinde eğer bir tane yay kalmış olursa bu durumda yayınlardan birinin anahtarın içine konmadığını işçi fark edebilecektir.
Shindo engellenemez hata ile ürün kusurunu birbirinden ayırmaktadır. Ürün kusurları müşteriye kadar ulaşmasına izin verilen hatalardır. Poka-yoke'nin amacı hataların fark edilerek zamanında düzeltilmesi ve bunların ürün kusuru olarak müşterinin önüne çıkmasının engellenmesidir.
Poka-Yoke ve kalite kontrol
Shingo, hatalar ve kusurlar arasında önemli bir ayrım yapmıştır. Çoğu durumda hataların kaçınılmaz olduğunu ancak hemen tespit edilip düzeltilebileceğini söylemiştir. Kusurlar, bir sistem üzerinden sonuna kadar gitmeyi ve müşteriye ulaşmayı başaran hatalardır. Poka-yoke, hataların kusur haline gelmesini önlemeye çalışmaktadır. Shingo, kalite kontrolünü, poka-yoke'u içeren üç seviyeli bir etkinlik hiyerarşisi olarak görmektedir:
- Yargı denetimi: müfettişler ürünleri denetler.
- Bilgi denetimi: süreç içindeki koşulları izlemek için istatistiksel süreç kontrolünü (SPC) kullanmaktadır.
- Olaylardan önce: poka-yoke kullanmaktır.
Bu hiyerarşide kalite kontrolün en az etkili şekli denetim kullanımı iken en etkili olanı otonom prosedürler ve poka-yoke cihazları kullanmaktır. Bu, herhangi bir yargı denetimine gerek kalmadan veya bir operatörün bir şey yapmasına güvenmeden kusurları önlemekte veya vurgulamaktadır.
Poka-Yoke türleri
İdeal olarak, poka-yoke cihazları, bir sürecin tasarlanmasını sağlar, böylece hatalar oluşmadan önlenmektedir. Bu mümkün olmadığında, poka-yoke daha çok dedektif rolü üstlenir ve süreçteki kusurları olabildiğince erken ortadan kaldırır. Önleme tabanlı bir poka-yoke sistemi, kusur oluşmadan önce harekete geçer. Cihazlar bir anormalliğin meydana gelmek üzere olduğunu algılamaktadır ve bir uyarı vermektedir. Algılama tabanlı bir poka-yoke sistemi, bir hata yapıldığında hemen operatöre sinyal vermektedir. Ardından işlemin devam etmesine izin vermez ve operatörün hatayı hızla düzeltmesini sağlar. Poka-yoke cihazları iki yaklaşımdan birini benimsemektedir.
- Kontrol yaklaşımı: Kontrol yaklaşımını kullanan cihazlar bir sorunu algılar ve süreci durdurur, böylece sorunu hemen düzeltmek için önlemler alınabilmektedir.
- Uyarı yaklaşımı: Uyarı yaklaşımını kullanan cihazlar, artan bir dizi uyarı cihazı (sesli uyarı cihazları, ışıklar, vb.) aracılığıyla bir sapmanın (veya sapma eğiliminin) oluşumunu algılamakta ve uyarmaktadır. Bu yaklaşım ile kontrol yaklaşımı arasındaki fark, uyarı yaklaşımının her hata tespit edildiğinde süreci kapatmamasıdır.
Uygulandığında, belirli bir süreçte hata yapmayı etkili bir şekilde imkansız hale getirerek insan hatalarını büyük ölçüde azaltabilen, bilinen üç poka-yoke türü vardır.
Temas yönetimi
Poka-yoke'nin temas yöntemi, bir parçanın şeklindeki, boyutundaki, rengindeki veya diğer fiziksel özelliğindeki kusurları belirlemek için bir tür algılama cihazı kullanılmaktadır. İş başlamadan önce bir parçanın doğru şekilde konumlandırıldığından emin olmak için eşleşen yer belirleme pimleri, girişim pimleri, limit anahtarları ve yakınlık anahtarları gibi çentikler kullanılmaktadır. Temas yöntemleri, hataları teşvik eden her durumda iyidir. Bunlar, hızlı tekrarlama, seyrek üretim veya yetersiz aydınlatma, aşırı sıcaklık, aşırı nem, gürültü, toz veya operatörün dikkatini dağıtabilecek diğer faktörler gibi çevredeki ortamla ilgili sorunlar içeren durumlardır. Paul Dvorak, "Poka-Yoke Tasarımları Montajları Hataya Dayanıklı Hale Getiriyor" başlıklı Makine Tasarımı makalesinde, temas yöntemini kullanarak çözüm gerektiren olası sorunlar için dört alanı özetlemektedir.
- Parçalar yanlış monte edilirse bir ürünün arızalanacağı tüm alanlara bakın.
- Doğru montaj için kritik olan küçük özellikleri arayın.
- Özellikle parçalar koyu renklere boyanmışsa, üst kısmı alttan veya ön tarafı arkadan belirlemek için ince farklılıklara güvenmekten kaçının.
- Deneyimsiz operatörlerin kafasını karıştıran aşırı karmaşık tasarımlardan sakının.
Sabit değer yöntemi
Poka-yoke'un sabit sayı (sabit değerli) yöntemi, aynı eylemin birkaç kez tekrarlandığı işlemlerde kullanılmaktadır. Başka bir deyişle, sabit değer yöntemi, belirli sayıda hareket yapıldığında operatörleri uyarmaktadır. Bu yöntemin harika bir örneği, operatöre bir görevi tamamlamak için gereken tam sayıda parçayı içeren bir kutu vermektir. Kalan parça varsa, ürün kusurlu kabul edilecek ve bir sonraki aşamaya geçmesine izin verilmeyecektir. Bu nedenle, operatörün altı cıvata takması gerekirse, kutuda yalnızca altı cıvata bulunur. Dvorak, altı cıvatayı sıkmak ve bir anahtarı seyreltilmiş boyaya batırmak için bir poka-yoke tekniği kullanmakla görevli bir operatöre bir örnek vermektedir. Operatör daha sonra sıkılmamış cıvataların nerede olduğunu kolayca görebilmektedir (sıkılmamış cıvatalarda boya eksik olacaktır).
Sıra yöntemi
Poka-yoke'nin sıra (hareket-adım) yöntemi, bir işlem aynı operatör tarafından sırayla birkaç farklı aktivitenin tamamlanmasını gerektirdiğinde kullanılmaktadır. Bu yöntem için poka-yoke cihazı, her hareketin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini tespit etmek ve bir adım atlandığında operatörü uyarmak için oluşturulmuştur. Sıralı bir poka-yoke cihazının iyi bir örneği, yalnızca tüm bileşenler doğru sırada yüklendikten sonra açılan basit bir yakınlık anahtarının kullanılmasıdır. Aynı şekilde cihaz, her bir bileşenin ne zaman dağıtıcısından kullanıldığını (veya çıkarıldığını) algılayabilmektedir. Bir bileşen kaldırılmazsa, operatörün devam etmeyeceğini bildirmek için bir uyarı gönderilmektedir.
Poka-Yoke faydaları
İnsan ve mekanik hataları ortadan kaldırmak ve bir üretim ortamında kusurları kabul etmemek, izin vermemek veya kusurları iletmemek gibi bariz hedeflerin yanı sıra, poka-yoke, o kadar belirgin olmayan başka faydalar sağlayabilmektedir.
- Operatörler daha az eğitime ihtiyaç duyacaklardır. Çünkü poka-yoke cihazları içeren işlemler, gerekenden sapmaları otomatik olarak düzeltir.
- Güvenlikte artış, işçilerin tehlikeli maddelere veya yüksek ataletli makineler veya petrokimyasallarla çalışırken olduğu gibi tehlikeli makinelere maruz kaldığı durumlarda ek bir faydadır.
- Poka-yoke'un hataya dayanıklı yönleri sayesinde numune alma ve inceleme yoluyla daha az kalite kontrolü gerekmektedir. Poka-yoke ile teftişler hala yerini korusa da, hataların veya kusurların öngörülmesi veya tespiti yoluyla süreçlerde hataların ortadan kaldırılması sağlanmaktadır.
- İş, operatörler için daha az tekrarlı hale gelmektedir. Çünkü bu onların süreçlerde ilk seferde hatasız çalışmasına yardımcı olur, bu da geri dönüp tekrar doğru bir şekilde yapmalarını engellemektedir.
- Süreçlerin kalitesi iyileştirilmektedir. Bu da daha kaliteli ürünlerle sonuçlanmaktadır. İyileştirilmiş süreçler, aynı zamanda, ilk seferde hatasız ürünler sunmak için koordineli bir çaba içinde çalışan etkili ekipler üretmeye başlamaktadır.
Üretim uygulamaları
Poka-yoke üretimde yanlış yapılabilecek ya da yanlış gidebilecek tüm süreçlerde uygulanabilir. Örneğin: bir tutacak sadece doğru açıdan yerleştirildiği zaman ilgili parçayı tutacak şekilde yeniden tasarlanabilir. ya da bir kaynak makinesine dijital bir sayaç eklenerek doğru sayıda kaynak yapıp yapılmadığı ölçülebilir.
Shigeo Shingo seri üretimde üç çeşit hata önleyici ve engelleyici poka-yoke tanımlamıştır:
- Dokunma metodu ürünün şekil, renk veya başka fiziksel özelliğine göre hatayı ayrıştırır
- Sabit Sayı metodu belli sayıda hareket yapılmadığı zaman operatörü uyarır
- Sıralama metodu belli sıradaki işlemlerin adım adım yapılıp yapılmadığını değerlendirir.
Operatör bu durumlarda ya uyarı mekanizması tarafından uyarılır ya da yanlış yapması engellenir. Shingo'ya göre uyarılması bir uyarıcı poka-yoke olarak değerlendirilmektedir.
Shingo'ya göre üretim yapılması sırasında hatalar engellenemez, ancak doğru poka-yoke yöntemleri kullanılarak, çabuk tespit edilebilir ve engellenebilir. Bu durumda hatalı üretimden kaynaklanan maliyetler azalacaktır[].
Kaynakça
- ^ Robinson, Harry (1997). . 27 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009.
- ^ a b Chapman, Stephen N. (1 Ocak 2006). The fundamentals of production planning and control. Upper Saddle River, NJ: Pearson/Prentice Hall. ISBN . OCLC 57452771.
- ^ John R. Grout, Brian T. Downs. . MistakeProofing.com. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009.
- ^ H Robinson. . 27 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2012.
- ^ "The Sayings of Shigeo Shingo: Key Strategies for Plant Improvement". QualityCoach.Net. 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2012.
- ^ Pelley, J. W.; Little, G. H.; Linn, T. C.; Hall, F. F. (1 Şubat 1976). "Lipoamide dehydrogenase in serum: a preliminary report". Clinical Chemistry. 22 (2): 275-277. ISSN 0009-9147. (PMID) 2395. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ . www.reliableplant.com (İngilizce). 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ Industrial Engineering, Mercu Buana University Jakarta, Indonesia; Widjajanto, Sugiri; Purba, Humiras Hardi; Industrial Engineering, Mercu Buana University Jakarta, Indonesia; Jaqin, Choesnul; Industrial Engineering, Mercu Buana University Jakarta, Indonesia (15 Aralık 2020). "Novel poka-yoke approaching toward Industry-4.0". Operational Research in Engineering Sciences: Theory and Applications. 3 (3). doi:10.31181/oresta20303065w. 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ a b . The Quality Portal. 13 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009.
- ^ (1988). Poka-yoke: improving product quality by preventing defects. Productivity Press. s. 111. ISBN .
Okuma Listesi
- Shingo, Shigeo (1986). Zero quality control: source inspection and the poka-yoke system. Portland, Oregon: Productivity Press. ISBN . OCLC 13457086. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009.
- (1988). Poka-yoke: improving product quality by preventing defects. Portland, Oregon: Productivity Press. ISBN . OCLC 300302752.
- Hinckley, C. M. (1995). . Journal of Quality Technology. 27 (3). ss. 242-249. 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2013.
Dış bağlantılar
- Poka-Yoke Example16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Written by Shmula
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Poka yoke ポカヨケ hata engelleme anlamindaki Japonca terim Poka yoke operatorlerin manuel is yapma sirasinda hata poka yapmalarini engelleyen yokeru yontemidir Amaci insan hatalarini daha olusmadan once engelleme duzeltme veya bunlari ortaya cikarmaktir Terim olarak Shigeo Shingo tarafindan ortaya atilmistir bir parcasidir Ilk ortaya atildiginda aptal engelleme anlaminda yoke terimi kullanilmasina ragmen calisanlarin tepkilerinden sonra poka yoke adi tercih edilmistir Poka yoke kullanimi Ethernet kablosunun ucu ters takilamayacak sekilde tasarlanmistir Daha genel anlamda kullanici davranisini yanlis yapmaktan kisitlayan tum surecleri tanimlamaktadir Modern Poka yoke ornekleri basmadan motorun calismamasi USB gibi bilgisayar uc birimlerinin sadece tek yonlu olarak takilabilmeleri sayilabilmektedir Kendi kendini suren arabalar poka yoke un modern bir tuketici temelli ornegidir Cevrelerindeki her seyi gercek zamanli olarak gormek icin otomatik frenleme ve cesitli kameralar gibi birden fazla algilayici ve uyari kullanarak calisirlar Aslinda otomatik fren sistemleri cogu yeni otomobilde ortak bir ozellik haline gelmekte ve insan hatasindan kaynaklanan kazalarin onlenmesine yardimci olmaktadir Poka yoke un iyi calistigi ortak alanlar sunlari icerir bir surecteki bir adimin insan hatasina yer biraktigi hatalara ve kusurlarin olusmasina neden oldugu belirlendiginde bu ozellikle operatorun dikkatine becerisine veya deneyimine dayanan adimlar icin gecerlidir musterinin ciktiyi etkileyen bir hata yapabilecegi hizmetle ilgili bir surecte ciktinin baska bir calisana veya bir hizmet surecindeki musteriye aktarildigi teslimi iceren bir surecteki bir adimla bir surecin basindaki kucuk bir hata daha sonra buyuk bir soruna neden olabilmekte ve bir hatanin sonuclari pahali ve veya tehlikeli oldugunda calismaktadir Toyota Uretim Sisteminden TUS Shigeo Shingo bir seylerin yanlis gidebilecegi veya bir hata yapilabilecegi bir uretim surecinin herhangi bir adiminda uygulanacak poka yoke metodolojilerini benimsemektedir Ornegin bu bir urundeki nokta kaynak sayisini izlemek icin dijital bir sayac kullanmayi ve kaynakcinin hatta gondermeden once dogru sayida kaynak yapmasini saglamayi icermektedir Sonuc olarak hatali parcalarin uretilmesi genellikle cok maliyetli olmaktadir Bircok musteri bir kusur bulmakta ve tum parca grubunu onlem disinda iade etmektedir Bu poka yoke tekniklerinin insan hatasi ve kusurlarin nedenleri arasinda kritik bir rol oynadigi yerdir TarihceShigeo Shingo 1960 larda Endustriyel sureclerde insan hatalarini engellemek icin ilk defa poka yoke uygulamistir Shindo bir anahtar uretimi sirasinda bazen gerekli iki parca yayin ikisinin de yerine konmayabildigi bir sureci yeniden tasarlayarak bu yontemi uygulamistir Surec iki parcaya bolunmus ilk asamada iki yay birden bir yer tutucuya yerlestirilip daha sonra bunlar dugmenin icine yerlestirilecek sekilde tasarlanmistir Boylece yer tutucu icinde eger bir tane yay kalmis olursa bu durumda yayinlardan birinin anahtarin icine konmadigini isci fark edebilecektir Shindo engellenemez hata ile urun kusurunu birbirinden ayirmaktadir Urun kusurlari musteriye kadar ulasmasina izin verilen hatalardir Poka yoke nin amaci hatalarin fark edilerek zamaninda duzeltilmesi ve bunlarin urun kusuru olarak musterinin onune cikmasinin engellenmesidir Poka Yoke ve kalite kontrolShingo hatalar ve kusurlar arasinda onemli bir ayrim yapmistir Cogu durumda hatalarin kacinilmaz oldugunu ancak hemen tespit edilip duzeltilebilecegini soylemistir Kusurlar bir sistem uzerinden sonuna kadar gitmeyi ve musteriye ulasmayi basaran hatalardir Poka yoke hatalarin kusur haline gelmesini onlemeye calismaktadir Shingo kalite kontrolunu poka yoke u iceren uc seviyeli bir etkinlik hiyerarsisi olarak gormektedir Yargi denetimi mufettisler urunleri denetler Bilgi denetimi surec icindeki kosullari izlemek icin istatistiksel surec kontrolunu SPC kullanmaktadir Olaylardan once poka yoke kullanmaktir Bu hiyerarside kalite kontrolun en az etkili sekli denetim kullanimi iken en etkili olani otonom prosedurler ve poka yoke cihazlari kullanmaktir Bu herhangi bir yargi denetimine gerek kalmadan veya bir operatorun bir sey yapmasina guvenmeden kusurlari onlemekte veya vurgulamaktadir Poka Yoke turleriIdeal olarak poka yoke cihazlari bir surecin tasarlanmasini saglar boylece hatalar olusmadan onlenmektedir Bu mumkun olmadiginda poka yoke daha cok dedektif rolu ustlenir ve surecteki kusurlari olabildigince erken ortadan kaldirir Onleme tabanli bir poka yoke sistemi kusur olusmadan once harekete gecer Cihazlar bir anormalligin meydana gelmek uzere oldugunu algilamaktadir ve bir uyari vermektedir Algilama tabanli bir poka yoke sistemi bir hata yapildiginda hemen operatore sinyal vermektedir Ardindan islemin devam etmesine izin vermez ve operatorun hatayi hizla duzeltmesini saglar Poka yoke cihazlari iki yaklasimdan birini benimsemektedir Kontrol yaklasimi Kontrol yaklasimini kullanan cihazlar bir sorunu algilar ve sureci durdurur boylece sorunu hemen duzeltmek icin onlemler alinabilmektedir Uyari yaklasimi Uyari yaklasimini kullanan cihazlar artan bir dizi uyari cihazi sesli uyari cihazlari isiklar vb araciligiyla bir sapmanin veya sapma egiliminin olusumunu algilamakta ve uyarmaktadir Bu yaklasim ile kontrol yaklasimi arasindaki fark uyari yaklasiminin her hata tespit edildiginde sureci kapatmamasidir Uygulandiginda belirli bir surecte hata yapmayi etkili bir sekilde imkansiz hale getirerek insan hatalarini buyuk olcude azaltabilen bilinen uc poka yoke turu vardir Temas yonetimi Poka yoke nin temas yontemi bir parcanin seklindeki boyutundaki rengindeki veya diger fiziksel ozelligindeki kusurlari belirlemek icin bir tur algilama cihazi kullanilmaktadir Is baslamadan once bir parcanin dogru sekilde konumlandirildigindan emin olmak icin eslesen yer belirleme pimleri girisim pimleri limit anahtarlari ve yakinlik anahtarlari gibi centikler kullanilmaktadir Temas yontemleri hatalari tesvik eden her durumda iyidir Bunlar hizli tekrarlama seyrek uretim veya yetersiz aydinlatma asiri sicaklik asiri nem gurultu toz veya operatorun dikkatini dagitabilecek diger faktorler gibi cevredeki ortamla ilgili sorunlar iceren durumlardir Paul Dvorak Poka Yoke Tasarimlari Montajlari Hataya Dayanikli Hale Getiriyor baslikli Makine Tasarimi makalesinde temas yontemini kullanarak cozum gerektiren olasi sorunlar icin dort alani ozetlemektedir Parcalar yanlis monte edilirse bir urunun arizalanacagi tum alanlara bakin Dogru montaj icin kritik olan kucuk ozellikleri arayin Ozellikle parcalar koyu renklere boyanmissa ust kismi alttan veya on tarafi arkadan belirlemek icin ince farkliliklara guvenmekten kacinin Deneyimsiz operatorlerin kafasini karistiran asiri karmasik tasarimlardan sakinin Sabit deger yontemi Poka yoke un sabit sayi sabit degerli yontemi ayni eylemin birkac kez tekrarlandigi islemlerde kullanilmaktadir Baska bir deyisle sabit deger yontemi belirli sayida hareket yapildiginda operatorleri uyarmaktadir Bu yontemin harika bir ornegi operatore bir gorevi tamamlamak icin gereken tam sayida parcayi iceren bir kutu vermektir Kalan parca varsa urun kusurlu kabul edilecek ve bir sonraki asamaya gecmesine izin verilmeyecektir Bu nedenle operatorun alti civata takmasi gerekirse kutuda yalnizca alti civata bulunur Dvorak alti civatayi sikmak ve bir anahtari seyreltilmis boyaya batirmak icin bir poka yoke teknigi kullanmakla gorevli bir operatore bir ornek vermektedir Operator daha sonra sikilmamis civatalarin nerede oldugunu kolayca gorebilmektedir sikilmamis civatalarda boya eksik olacaktir Sira yontemi Poka yoke nin sira hareket adim yontemi bir islem ayni operator tarafindan sirayla birkac farkli aktivitenin tamamlanmasini gerektirdiginde kullanilmaktadir Bu yontem icin poka yoke cihazi her hareketin gerceklestirilip gerceklestirilmedigini tespit etmek ve bir adim atlandiginda operatoru uyarmak icin olusturulmustur Sirali bir poka yoke cihazinin iyi bir ornegi yalnizca tum bilesenler dogru sirada yuklendikten sonra acilan basit bir yakinlik anahtarinin kullanilmasidir Ayni sekilde cihaz her bir bilesenin ne zaman dagiticisindan kullanildigini veya cikarildigini algilayabilmektedir Bir bilesen kaldirilmazsa operatorun devam etmeyecegini bildirmek icin bir uyari gonderilmektedir Poka Yoke faydalariInsan ve mekanik hatalari ortadan kaldirmak ve bir uretim ortaminda kusurlari kabul etmemek izin vermemek veya kusurlari iletmemek gibi bariz hedeflerin yani sira poka yoke o kadar belirgin olmayan baska faydalar saglayabilmektedir Operatorler daha az egitime ihtiyac duyacaklardir Cunku poka yoke cihazlari iceren islemler gerekenden sapmalari otomatik olarak duzeltir Guvenlikte artis iscilerin tehlikeli maddelere veya yuksek ataletli makineler veya petrokimyasallarla calisirken oldugu gibi tehlikeli makinelere maruz kaldigi durumlarda ek bir faydadir Poka yoke un hataya dayanikli yonleri sayesinde numune alma ve inceleme yoluyla daha az kalite kontrolu gerekmektedir Poka yoke ile teftisler hala yerini korusa da hatalarin veya kusurlarin ongorulmesi veya tespiti yoluyla sureclerde hatalarin ortadan kaldirilmasi saglanmaktadir Is operatorler icin daha az tekrarli hale gelmektedir Cunku bu onlarin sureclerde ilk seferde hatasiz calismasina yardimci olur bu da geri donup tekrar dogru bir sekilde yapmalarini engellemektedir Sureclerin kalitesi iyilestirilmektedir Bu da daha kaliteli urunlerle sonuclanmaktadir Iyilestirilmis surecler ayni zamanda ilk seferde hatasiz urunler sunmak icin koordineli bir caba icinde calisan etkili ekipler uretmeye baslamaktadir Uretim uygulamalariPoka yoke uretimde yanlis yapilabilecek ya da yanlis gidebilecek tum sureclerde uygulanabilir Ornegin bir tutacak sadece dogru acidan yerlestirildigi zaman ilgili parcayi tutacak sekilde yeniden tasarlanabilir ya da bir kaynak makinesine dijital bir sayac eklenerek dogru sayida kaynak yapip yapilmadigi olculebilir Shigeo Shingo seri uretimde uc cesit hata onleyici ve engelleyici poka yoke tanimlamistir Dokunma metodu urunun sekil renk veya baska fiziksel ozelligine gore hatayi ayristirir Sabit Sayi metodu belli sayida hareket yapilmadigi zaman operatoru uyarir Siralama metodu belli siradaki islemlerin adim adim yapilip yapilmadigini degerlendirir Operator bu durumlarda ya uyari mekanizmasi tarafindan uyarilir ya da yanlis yapmasi engellenir Shingo ya gore uyarilmasi bir uyarici poka yoke olarak degerlendirilmektedir Shingo ya gore uretim yapilmasi sirasinda hatalar engellenemez ancak dogru poka yoke yontemleri kullanilarak cabuk tespit edilebilir ve engellenebilir Bu durumda hatali uretimden kaynaklanan maliyetler azalacaktir kaynak belirtilmeli Kaynakca Robinson Harry 1997 27 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2009 a b Chapman Stephen N 1 Ocak 2006 The fundamentals of production planning and control Upper Saddle River NJ Pearson Prentice Hall ISBN 0 13 017615 X OCLC 57452771 John R Grout Brian T Downs MistakeProofing com 19 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2009 H Robinson 27 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2012 The Sayings of Shigeo Shingo Key Strategies for Plant Improvement QualityCoach Net 29 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2012 Pelley J W Little G H Linn T C Hall F F 1 Subat 1976 Lipoamide dehydrogenase in serum a preliminary report Clinical Chemistry 22 2 275 277 ISSN 0009 9147 PMID 2395 22 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2021 www reliableplant com Ingilizce 4 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2021 Industrial Engineering Mercu Buana University Jakarta Indonesia Widjajanto Sugiri Purba Humiras Hardi Industrial Engineering Mercu Buana University Jakarta Indonesia Jaqin Choesnul Industrial Engineering Mercu Buana University Jakarta Indonesia 15 Aralik 2020 Novel poka yoke approaching toward Industry 4 0 Operational Research in Engineering Sciences Theory and Applications 3 3 doi 10 31181 oresta20303065w 16 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2021 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b The Quality Portal 13 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mayis 2009 1988 Poka yoke improving product quality by preventing defects Productivity Press s 111 ISBN 978 0 915299 31 7 Okuma ListesiShingo Shigeo 1986 Zero quality control source inspection and the poka yoke system Portland Oregon Productivity Press ISBN 0 915299 07 0 OCLC 13457086 Erisim tarihi 30 Nisan 2009 1988 Poka yoke improving product quality by preventing defects Portland Oregon Productivity Press ISBN 0 915299 31 3 OCLC 300302752 Hinckley C M 1995 Journal of Quality Technology 27 3 ss 242 249 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2013 Dis baglantilarPoka Yoke Example16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Written by Shmula