Dikyar, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Dikyar | |
---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Dikyar Dikyar'ın Erzurum 'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Erzurum |
İlçe | Uzundere |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 89,42 km² |
Rakım | 1356 m |
Nüfus (2022) | 552 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25440 |
Tarihçe
Mahallenin eski adı Üngüzek'tir. 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Unguzek (اونكوزك) olarak geçer. Bu yer adı Unguzek olarak da yazılır.
Üngüzek köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinde yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirdi. 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre köy, Oltu sancağının Haho (Hahuli) nayihesine bağlıydı. Köyün nüfusu 142 haneden oluşuyordu. 139 hane Hristiyan, 3 hane Müslüman olarak kaydedilmişti. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinde köyde 56 hanede 185 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Unguzek köyünün nüfusunun yaklaşık 370 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Üngüzek, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Erzurum vilayetinin Tortum kazasına bağlı Azort nahiyesinde yer alıyordu. 1935 yılında "Öngöcek" adıyla kaydedilmiş olan köy, 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 1.096 kişiden oluşuyordu. Üngüzek, Engüzek, Öngöcek gibi değişik biçimlerde yazılan Unguzek Türkçe olmadığı için köyün adı 1950'lerin ilk yarısında "Dikkale" olarak değiştirildi. Nitekim köyü adı 1955 genel nüfus sayımında "Dikkale (Üngüzek)" biçimde yazılmıştır. 1960 genel nüfus sayımında adının "Dikyar (Üngüzek)" olarak kaydedilmesi, köyün adının 1959 yılında bir kez daha değiştirildiğini göstermektedir. 1965 genel nüfus sayımında Dikyar köyünün nüfusu 1.338 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 288 kişi okuma yazma biliyordu. Bu tarihte köy Tortum kazasının Uzundere bucağına bağlıydı. Uzundere 1987 yılında ilçe olunca, Dikyar da bu ilçenin merkez nahiyesinin köyü haline geldi.
Daha önceleri Erzurum ili Tortum ilçesine bağlı olan köy, 1987 yılında, yeni kurulan Erzurum ili Uzundere ilçesine bağlanmıştır. 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Uzundere Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Dikyar köyünde iki eski kale bulunmaktadır. Bunlardan biri olan Üngüzek Kalesi oldukça sağlam biçimde günümüze ulaşmıştır. Ağca Kale olarak da bilinen kale içinde kilise, sarnıç, depolar, su kaynağına ulaşan tünel ve başka yapı kalıntıları bulunmaktadır. Dikyar sınırları içinde kalıp terk edilmiş bir köy olan Karoti'deki Karoti Kalesi'nin günümüze ulaşan duvarlarının yüksekliği 2,5 metreyi bulur. Kale içinde yapı izleri tespit edilmiştir. Dikyar köyünde ayrıca kilise mevkiinde bir kilise bulunuyordu. Bu kilise yıkılmış, taşları Yukarı mahalledeki eski caminin inşasında kullanılmıştır.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 85 km, Uzundere ilçe merkezine 5 km uzaklıktadır Mahalle, Uzundere'nin batısında olup, numaralı Artvin-Erzurum (Uzundere-Tortum) devlet yoluna, Üngüzek Kapı'da, 3,1 km.lik bir köy yoluyla bağlıdır. .
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 552 |
2021 | 551 |
2020 | 563 |
2019 | 617 |
2018 | 747 |
2017 | 496 |
2016 | 523 |
2015 | 560 |
2014 | 622 |
2013 | 697 |
2012 | 523 |
2011 | 524 |
2010 | 535 |
2009 | 580 |
2008 | 592 |
2007 | 538 |
2000 | 715 |
1990 | 884 |
1985 | 1.064 |
1965 | 1.338 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Uzundere Dikyar Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Dikyar alan". Dikyar alan. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ "Dikyar, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 235.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 252.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 93, 96. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ 1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 303.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 252.
- ^ 1955 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1961, s. 213.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 775". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2022.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 264.
- ^ "3392 sayılı Kanun". Resmî Gazete. 19 Haziran 1987. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 124, 127 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Dikyar Mahallesi". YerelNet.org.tr. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ "Dikyar to Üngüzek Kapı". Dikyar to Üngüzek Kapı. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Dikyar, Uzundere için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dikyar Erzurum ilinin Tortum ilcesine bagli bir kirsal mahalledir DikyarMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuDikyarDikyar in Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceUzundereCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam89 42 km Rakim1356 mNufus 2022 552Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25440TarihceMahallenin eski adi Unguzek tir 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde de Unguzek اونكوزك olarak gecer Bu yer adi Unguzek olarak da yazilir Unguzek koyu Orta Cag da Gurcistan in bir parcasi olan Tao bolgesinde yer aliyordu Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ortalarina dogru Gurculerden ele gecirdi 1574 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterine gore koy Oltu sancaginin Haho Hahuli nayihesine bagliydi Koyun nufusu 142 haneden olusuyordu 139 hane Hristiyan 3 hane Musluman olarak kaydedilmisti Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla 1835 yilinda yaptigi nufus tespitinde koyde 56 hanede 185 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Unguzek koyunun nufusunun yaklasik 370 kisiden olustugu ortaya cikar Unguzek 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Erzurum vilayetinin Tortum kazasina bagli Azort nahiyesinde yer aliyordu 1935 yilinda Ongocek adiyla kaydedilmis olan koy 1940 genel nufus sayiminda ayni idari konuma sahipti ve nufusu 1 096 kisiden olusuyordu Unguzek Enguzek Ongocek gibi degisik bicimlerde yazilan Unguzek Turkce olmadigi icin koyun adi 1950 lerin ilk yarisinda Dikkale olarak degistirildi Nitekim koyu adi 1955 genel nufus sayiminda Dikkale Unguzek bicimde yazilmistir 1960 genel nufus sayiminda adinin Dikyar Unguzek olarak kaydedilmesi koyun adinin 1959 yilinda bir kez daha degistirildigini gostermektedir 1965 genel nufus sayiminda Dikyar koyunun nufusu 1 338 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 288 kisi okuma yazma biliyordu Bu tarihte koy Tortum kazasinin Uzundere bucagina bagliydi Uzundere 1987 yilinda ilce olunca Dikyar da bu ilcenin merkez nahiyesinin koyu haline geldi Daha onceleri Erzurum ili Tortum ilcesine bagli olan koy 1987 yilinda yeni kurulan Erzurum ili Uzundere ilcesine baglanmistir 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Uzundere Belediyesi nin bir mahallesi olmustur Dikyar koyunde iki eski kale bulunmaktadir Bunlardan biri olan Unguzek Kalesi oldukca saglam bicimde gunumuze ulasmistir Agca Kale olarak da bilinen kale icinde kilise sarnic depolar su kaynagina ulasan tunel ve baska yapi kalintilari bulunmaktadir Dikyar sinirlari icinde kalip terk edilmis bir koy olan Karoti deki Karoti Kalesi nin gunumuze ulasan duvarlarinin yuksekligi 2 5 metreyi bulur Kale icinde yapi izleri tespit edilmistir Dikyar koyunde ayrica kilise mevkiinde bir kilise bulunuyordu Bu kilise yikilmis taslari Yukari mahalledeki eski caminin insasinda kullanilmistir CografyaMahalle Erzurum il merkezine 85 km Uzundere ilce merkezine 5 km uzakliktadir Mahalle Uzundere nin batisinda olup numarali Artvin Erzurum Uzundere Tortum devlet yoluna Unguzek Kapi da 3 1 km lik bir koy yoluyla baglidir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 5522021 5512020 5632019 6172018 7472017 4962016 5232015 5602014 6222013 6972012 5232011 5242010 5352009 5802008 5922007 5382000 7151990 8841985 1 0641965 1 338Kaynakca a b c d e f g h i j k Erzurum Uzundere Dikyar Mahalle Nufusu Nufusune com 17 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dikyar alan Dikyar alan 1 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 Dikyar Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 24 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 235 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 252 Tao Gurcuce Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 93 96 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 303 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 252 1955 Genel Nufus Sayimi Ankara 1961 s 213 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi 1968 Ankara s 775 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2022 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 264 3392 sayili Kanun Resmi Gazete 19 Haziran 1987 2 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 124 127 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Dikyar Mahallesi YerelNet org tr 7 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 Dikyar to Unguzek Kapi Dikyar to Unguzek Kapi Erisim tarihi 1 Ocak 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarDikyar Uzundere icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo MicrosoftTurkiye deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz