CAM veya Crassulaceae asit metabolizması bitkileri ya da CAM fotosentezi, bazı fotosentetik bitkilerde görülen karbon fiksasyonu yoludur.
Bu bitkiler genellikle sukkulent yapıdadırlar. Tuzcul ortamlarda yaşayan halofit bitkiler ile epifit bitkilerin CAM tipi fotosentez yaptıkları bilinir. Böyle bitkiler karanlıkta ve özellikle geceleri açılan stomalardan içeri CO2'i alırlar. Karbondioksitin indirgenmesi sonucu oluşan ilk kararlı maddenin malik asit olduğu belirlenmiştir. Nitekim karanlıkta bu reaksiyonlu katalize eden enzimin PEP karboksilaz olduğu ve bu enzimin karanlıkta yüksek etkinlik gösterdiği saptanmıştır. Bu reaskiyon sonucu oluşan malik asit vakuolde birikim gösterir. Stomaların genellikle kapalı olduğu ışıkta ise malik asit dekarboksilasyona uğrayarak pürivik aside dönüştürülür. Malik asidin pürivik aside dönüşümü sırasında açığa çıkan CO2 ise karboksilaz enzimi etkinliği ile 2 mol fosfogliserik asidi (PGA) oluşturur. Daha sonra PGA'dan oluşur. Bu bitkilerin yaprak anatomilerine bakıldığında, yüzeylerinde çok kalın bir kutikula tabakası bulunur. iyi gelişmemiştir, fotosentez yaparlar. Az sitoplazmalı çok geniş vakuollüdür, çoğu ama her sukkulent yapılı bitki CAM değildir. İletim demetlerinin etrafında demet kını hücreleri vardır, stomalar gündüz kapalı, geceleri açıktır. CAM (Crassulacean Asit Metabolizması) Bitkileri
Bazı bitkilerde CO2 özümlemesi, Crassulacean asit metabolizması yoluyla gerçekleşmekte olup, bu nedenle bu bitkilere CAM (Crassulacean Asit Metabolizması) bitkileri adı verilmektedir. Bu şekilde CO2 özümlemesi ilk olarak Crassulaceae familyasına ait bitkilerde tespit edildiği için bu isim verilmiş olup, daha sonraları bazı diğer familyalardaki bitkilerde de aynı metabolik yolun izlendiği saptanmıştır. Bugün, Cactaceae, Orcihidaceae, Bromeliaceae, Liliaceae ve Euphorbiaceae gibi 26 farklı Angiosperm familyasında ve Eğreltilerde bu metabolizmanın var olduğu bilinmektedir. Bu bitkiler tipik olarak suyu kıt olan bölgelerde ya da su temini güç olan koşullarda (tuzlu bataklıklar) yetişir. Çölde hüküm süren aşırı sıcak günler, aşırı serin geceler, çok yüksek ışık şiddeti ve kuraklık gibi ekstrem iklim koşulları genellikle CAM bitkilerinin gelişmesine neden olur. CAM bitkilerinin yaprak yüzeyinde kütikula tabakası çok kalın, palizat parankiması (mesofil) genellikle iyi gelişmemiş olup, sünger parankima hücreleriyle fotosentez yapar. Bu hücreler az stoplazmalı, çok geniş vakuollüdür. CAM bitkilerinin pek çoğunda sukkulent (etli) yapı bulunur; fakat bu tip bitkilerin hepsi de CAM bitkisi değildir. CAM bitkilerinin iletim demetlerinin etrafında da demet kını hücreleri vardır, ancak C4 bitkilerindeki gibi iyi gelişmemiştir. Bunlar yapısal olarak daha çok mesofil hücrelerine benzerler. Bu bitkilerin en önemli özelliği stomaların gündüzleri kapalı, geceleri açık olmasıdır. Bu sayede, stomalar yoluyla gündüz buhar halinde su kaybı minimum düzeydedir. Stomalar gece açıldığında ise stomatal transpirasyonla su kaybı absorbe edilen CO2’ye oranla yine çok düşüktür. Yapılan çalışmalara göre bağlanan her 1 g CO2 için,CAM bitkilerinde ortalama 50-100 g,C4 bitkilerinde 500 g,C3 bitkilerinde ise 1000 g buhar halinde su kaybı olmaktadır. CAM bitkilerinin CO2 fiksasyonu gece ve gündüz olmak üzere iki kez yapılır. Gece yapılan karboksilasyonda PEP-karboksilaz enzimi görev aldığı halde, gündüz yapılan fiksasyonda RuBP-karboksilaz enzimi işlev yapar.
C3 ve C4 bitkileri arasındaki başlıca farklılıklar:
C4 bitkileri yaprak anatomilerindeki bu farklılıklar nedeniyle C3 bitkilerine göre 2 kat daha fazla fotosentez yaparlar. Düşük CO2 konsantrasyonu, yüksek sıcaklık, yüksek ışık şiddeti, kuraklık ve yüksek O2 konsantrasyonu gibi koşullarda C4 bitkileri fotosentetik aktivite bakımından C3 bitkilerine göre daha avantajlı durumdadır. C4 bitkilerinde çok yüksek bir aktiviteye sahip olan PEP-karboksilaz enzimi CO2’ye çok duyarlıdır. Bu nedenle bu enzim düşük CO2 konsantrasyonlarında bile yüksek reaksiyon yeteneklerini koruyabilirler. Buna bağlı olarak, C4 bitkileri çok düşük CO2 konsantrasyonlarında bile (<5 ppm) fotosentez yapabilmektedirler. C4 bitkilerinde 25 °C’nin altındaki sıcaklık derecelerinde fotosentez pek etkin biçimde yapılamaz. Çünkü PEP-karboksilaz enzimi sıcaklığa çok duyarlıdır. Nitekim düşük sıcaklığa sahip bölgelerde yetişen mısır bitkisinde görülen bazı gelişme bozuklukları ve yaprak sararmaları PEP-karboksilaz enziminin işlevini tam olarak yapamamasıyla açıklanabilir. C4 bitkileri yüksek ışık şiddeti alan yörelerde, C3 bitkilerine göre çok iyi bir gelişim göstermekte ve etkin fotofosforilasyon sonucundan daha fazla ATP sentezleyebilmektedirler. C4 bitkileri su kıtlığına karşı, C3 bitkilerine göre daha dayanıklıdır. Bu bitkiler düşük CO2 konsantrasyonlarında bile etkin fotosentez yapabildikleri için stomalarını çoğu zaman kapalı durumda tutarlar. Bu nedenle bu bitkilerde stomatal transpirasyon çoğu zaman minimum düzeydedir. Bu da C4 bitkilerin suyu daha etkin kullanmalarını sağlar. C4 bitkileri, ortamdaki yüksek O2 konsantrasyonlarında bile oldukça etkin bir fotosentez hızı gösterir. Örneğin mısır bitkisi, ortamdaki O2 konsantrasyonu %65’e çıkıncaya kadar oldukça yüksek bir fotosentez hızına sahip olduğu halde, C3 bitkisi olan fasulyede fotosentez hızı O2 konsantrasyonu %10’dan itibaren arttıkça giderek düşme eğilimindedir (atmosferdeki O2 oranı %21’dir). C4 bitkileri daha çok tropik veya yarı tropik bölgelerde yetişirler. Ancak Türkiye'de olduğu gibi ılıman iklim bölgelerinde yetişen türler de bulunmaktadır.
C4 ve C3 Bitkileri Hakkında Ansiklopedik -Özet- Bilgi
Su ihtiyacını karşılaması için adapte CAM bitkiler gibi, farklı bir karboksil grubuna dahildirler. Adaptasyon sürecinde B.A.T. (Big Asian Tits) adındaki kapalı stomaları, akşamları açılır ve güneş yokken stomalar harekete geçer ve O2 solunumu başlamış olur.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
CAM veya Crassulaceae asit metabolizmasi bitkileri ya da CAM fotosentezi bazi fotosentetik bitkilerde gorulen karbon fiksasyonu yoludur Ananas bir CAM bitkisidir Bu bitkiler genellikle sukkulent yapidadirlar Tuzcul ortamlarda yasayan halofit bitkiler ile epifit bitkilerin CAM tipi fotosentez yaptiklari bilinir Boyle bitkiler karanlikta ve ozellikle geceleri acilan stomalardan iceri CO2 i alirlar Karbondioksitin indirgenmesi sonucu olusan ilk kararli maddenin malik asit oldugu belirlenmistir Nitekim karanlikta bu reaksiyonlu katalize eden enzimin PEP karboksilaz oldugu ve bu enzimin karanlikta yuksek etkinlik gosterdigi saptanmistir Bu reaskiyon sonucu olusan malik asit vakuolde birikim gosterir Stomalarin genellikle kapali oldugu isikta ise malik asit dekarboksilasyona ugrayarak purivik aside donusturulur Malik asidin purivik aside donusumu sirasinda aciga cikan CO2 ise karboksilaz enzimi etkinligi ile 2 mol fosfogliserik asidi PGA olusturur Daha sonra PGA dan olusur Bu bitkilerin yaprak anatomilerine bakildiginda yuzeylerinde cok kalin bir kutikula tabakasi bulunur iyi gelismemistir fotosentez yaparlar Az sitoplazmali cok genis vakuolludur cogu ama her sukkulent yapili bitki CAM degildir Iletim demetlerinin etrafinda demet kini hucreleri vardir stomalar gunduz kapali geceleri aciktir CAM Crassulacean Asit Metabolizmasi Bitkileri Bazi bitkilerde CO2 ozumlemesi Crassulacean asit metabolizmasi yoluyla gerceklesmekte olup bu nedenle bu bitkilere CAM Crassulacean Asit Metabolizmasi bitkileri adi verilmektedir Bu sekilde CO2 ozumlemesi ilk olarak Crassulaceae familyasina ait bitkilerde tespit edildigi icin bu isim verilmis olup daha sonralari bazi diger familyalardaki bitkilerde de ayni metabolik yolun izlendigi saptanmistir Bugun Cactaceae Orcihidaceae Bromeliaceae Liliaceae ve Euphorbiaceae gibi 26 farkli Angiosperm familyasinda ve Egreltilerde bu metabolizmanin var oldugu bilinmektedir Bu bitkiler tipik olarak suyu kit olan bolgelerde ya da su temini guc olan kosullarda tuzlu batakliklar yetisir Colde hukum suren asiri sicak gunler asiri serin geceler cok yuksek isik siddeti ve kuraklik gibi ekstrem iklim kosullari genellikle CAM bitkilerinin gelismesine neden olur CAM bitkilerinin yaprak yuzeyinde kutikula tabakasi cok kalin palizat parankimasi mesofil genellikle iyi gelismemis olup sunger parankima hucreleriyle fotosentez yapar Bu hucreler az stoplazmali cok genis vakuolludur CAM bitkilerinin pek cogunda sukkulent etli yapi bulunur fakat bu tip bitkilerin hepsi de CAM bitkisi degildir CAM bitkilerinin iletim demetlerinin etrafinda da demet kini hucreleri vardir ancak C4 bitkilerindeki gibi iyi gelismemistir Bunlar yapisal olarak daha cok mesofil hucrelerine benzerler Bu bitkilerin en onemli ozelligi stomalarin gunduzleri kapali geceleri acik olmasidir Bu sayede stomalar yoluyla gunduz buhar halinde su kaybi minimum duzeydedir Stomalar gece acildiginda ise stomatal transpirasyonla su kaybi absorbe edilen CO2 ye oranla yine cok dusuktur Yapilan calismalara gore baglanan her 1 g CO2 icin CAM bitkilerinde ortalama 50 100 g C4 bitkilerinde 500 g C3 bitkilerinde ise 1000 g buhar halinde su kaybi olmaktadir CAM bitkilerinin CO2 fiksasyonu gece ve gunduz olmak uzere iki kez yapilir Gece yapilan karboksilasyonda PEP karboksilaz enzimi gorev aldigi halde gunduz yapilan fiksasyonda RuBP karboksilaz enzimi islev yapar C3 ve C4 bitkileri arasindaki baslica farkliliklar C4 bitkileri yaprak anatomilerindeki bu farkliliklar nedeniyle C3 bitkilerine gore 2 kat daha fazla fotosentez yaparlar Dusuk CO2 konsantrasyonu yuksek sicaklik yuksek isik siddeti kuraklik ve yuksek O2 konsantrasyonu gibi kosullarda C4 bitkileri fotosentetik aktivite bakimindan C3 bitkilerine gore daha avantajli durumdadir C4 bitkilerinde cok yuksek bir aktiviteye sahip olan PEP karboksilaz enzimi CO2 ye cok duyarlidir Bu nedenle bu enzim dusuk CO2 konsantrasyonlarinda bile yuksek reaksiyon yeteneklerini koruyabilirler Buna bagli olarak C4 bitkileri cok dusuk CO2 konsantrasyonlarinda bile lt 5 ppm fotosentez yapabilmektedirler C4 bitkilerinde 25 C nin altindaki sicaklik derecelerinde fotosentez pek etkin bicimde yapilamaz Cunku PEP karboksilaz enzimi sicakliga cok duyarlidir Nitekim dusuk sicakliga sahip bolgelerde yetisen misir bitkisinde gorulen bazi gelisme bozukluklari ve yaprak sararmalari PEP karboksilaz enziminin islevini tam olarak yapamamasiyla aciklanabilir C4 bitkileri yuksek isik siddeti alan yorelerde C3 bitkilerine gore cok iyi bir gelisim gostermekte ve etkin fotofosforilasyon sonucundan daha fazla ATP sentezleyebilmektedirler C4 bitkileri su kitligina karsi C3 bitkilerine gore daha dayaniklidir Bu bitkiler dusuk CO2 konsantrasyonlarinda bile etkin fotosentez yapabildikleri icin stomalarini cogu zaman kapali durumda tutarlar Bu nedenle bu bitkilerde stomatal transpirasyon cogu zaman minimum duzeydedir Bu da C4 bitkilerin suyu daha etkin kullanmalarini saglar C4 bitkileri ortamdaki yuksek O2 konsantrasyonlarinda bile oldukca etkin bir fotosentez hizi gosterir Ornegin misir bitkisi ortamdaki O2 konsantrasyonu 65 e cikincaya kadar oldukca yuksek bir fotosentez hizina sahip oldugu halde C3 bitkisi olan fasulyede fotosentez hizi O2 konsantrasyonu 10 dan itibaren arttikca giderek dusme egilimindedir atmosferdeki O2 orani 21 dir C4 bitkileri daha cok tropik veya yari tropik bolgelerde yetisirler Ancak Turkiye de oldugu gibi iliman iklim bolgelerinde yetisen turler de bulunmaktadir C4 ve C3 Bitkileri Hakkinda Ansiklopedik Ozet Bilgi Su ihtiyacini karsilamasi icin adapte CAM bitkiler gibi farkli bir karboksil grubuna dahildirler Adaptasyon surecinde B A T Big Asian Tits adindaki kapali stomalari aksamlari acilir ve gunes yokken stomalar harekete gecer ve O2 solunumu baslamis olur Kaynakca