Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Mayıs 2020) () |
Normalizasyon (Ayrıştırma), veritabanlarında çok fazla sütun ve satırdan oluşan bir tabloyu tekrarlardan arındırmak için daha az satır ve sütun içeren alt kümelerine ayrıştırma işlemidir.
Fransız bilim insanı tarafından ortaya atılan 3 esnek kuralına uygun protonlar tarafından entegre edilen bir sisteme sahiptir. Satır başlarında yapılan tekrar veritabanında ayrıştırma işlemine tabii tutularak depolanır.
Eğer bir ilişki belirli bir normal formda (3NF, BCNF, vs.) ise, problemlerin bazıları oluşmaz, bu yüzden şemanın daha fazla ayrıştırılmasına gerek yoktur.
Farzedelim ki R ilişkisi A1,..,An niteliklerini içersin. R’nin ayrıştırılması R’yi bir ya da daha fazla ilişkiyle yer değiştirmektir. Öyle ki;
- Her bir yeni ilişki şeması, R’nin niteliklerinin bir alt kümesini içerir.R’de olmayan hiçbir nitelik bu yeni ayrıştırılmış şemalarda yer alamaz.
- Her R niteliği bu ilişkilerden birinin bir niteliği olarak gözükür.
R’nin ayrıştırılması ile ayrıştırmanın ürettiği ilişki şemalarının örnekleri depolanır.
Normal formlar
- 1NF (Birinci Normal Form): Bütün niteliklerin öz alanından (domain) aldığı değerler atomik olmak zorundadır. İlişkisel veri tabanı modelinin temel kuralıdır ve her nitelik ancak atomik veriler alabilir. Örneğin kitap tablosunda, birden fazla yazarı olan kitap için yazar1, yazar2, yazar3 diye alanlar açsaydık, bu kurala uymamış olurduk. Böyle bir durumda, ayrıca yazarlar tablosu da oluşturarak kuralı çiğnememiş oluruz.
- 2NF (İkinci Normal Form): Eğer R’deki herhangi bir birincil olmayan nitelik A, R’nin hiçbir anahtar niteliğine kısmi değilse bu ilişki şeması 2NF’dir denir. Burada kısmi fonksiyonel bağımlılıktan şunu anlamalıyız: Eğer X --> Y geçerli ise ve bir nitelik A X’in elemanı ise ve A, X’ten çıkarıldığı halde söz konusu bağımlılık hala geçerli ise burada bir kısmi fonksiyonel bağımlılık vardır.
- 3NF (Üçüncü Normal Form): Eğer R’deki herhangi bir birincil olmayan (non-prime) nitelik A, R’nin hiçbir anahtar niteliğine geçişli (transitively) fonksiyonel bağımlı değil ve halihazırda 2NF’da ise, bu ilişki şeması R 3NF’dadır denir. Burada geçişli fonksiyonel bağımlılıktan şunu anlamalıyız: Eğer X --> Y ve R’nin herhangi bir anahtarının altkümesi olmayan nitelikler kümesi Z söz konusu ve de X --> Y ve Y --> Z birlikte geçerli olmamalıdır.
Eğer bir ilişki şeması R 3NF’da ise ve R’de bir X --> A söz konusu ise; ya X, R’nin bir (superkey) ya da A, R'nin birincil niteliğidir (prime attribute). Birincil nitelik demekle anahtarı oluşturan niteliklerin her birini kastediyoruz.
Bir R ilişkisinin 3NF ilişkilerine (lossless-join) ve bağımlılıkların-korunması (dependency-preserving) ayrıştırması her zaman mümkündür.
BCNF (Boyce Codd Normal Form): Eğer bir ilişki şeması R’de bir fonksiyonel bağımlılık X --> A söz konusu olduğunda, X nitelikler kümesi R’nin süperanahtarı ya da A, R'nin birincil niteliği ise, bu ilişki şeması R BCNF’dadır.
Sorunlar
- Bazı sorgular daha fazla gerçekleştirim süresi gerektirir, yani daha pahalı olurlar. Bu problemi ortadan kaldırmak ancak söz konusu sorgulara özgü bazı önlemler alarak mümkündür.
- Ayrıştırılmış ilişkilerin elde edilmiş örneklerinden orijinal ilişkinin örneğine karşılık geleni tekrar elde edemeyebiliriz. Bu problem ancak kayıpsız-birleştirme garanti altına alınırsa ortadan kalkar.
- Bazı bağımlılıkların sağlanıp sağlanmadığını kontrol edebilmek için ayrıştırılmış ilişkilerin örneklerinin birleştirilmesi gerekebilir. Bu problem bağımlılıkları-koruma garanti altına alınırsa ortadan kalkar.
Dış bağlantılar
Normalizasyon için seviyelerin açıklandığı kaynaklar:
- Bilgisayar Kavramları: Birinci Normal Şekil 20 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bilgisayar Kavramları: İkinci Normal Şekil 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bilgisayar Kavramları: Üçüncü Normal Şekil 21 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bilgisayar Kavramları: Dördüncü Normal Şekil 15 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Veritabanı Normalizasyonu 22 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Mayis 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Normalizasyon Ayristirma veritabanlarinda cok fazla sutun ve satirdan olusan bir tabloyu tekrarlardan arindirmak icin daha az satir ve sutun iceren alt kumelerine ayristirma islemidir Fransiz bilim insani tarafindan ortaya atilan 3 esnek kuralina uygun protonlar tarafindan entegre edilen bir sisteme sahiptir Satir baslarinda yapilan tekrar veritabaninda ayristirma islemine tabii tutularak depolanir Eger bir iliski belirli bir normal formda 3NF BCNF vs ise problemlerin bazilari olusmaz bu yuzden semanin daha fazla ayristirilmasina gerek yoktur Farzedelim ki R iliskisi A1 An niteliklerini icersin R nin ayristirilmasi R yi bir ya da daha fazla iliskiyle yer degistirmektir Oyle ki Her bir yeni iliski semasi R nin niteliklerinin bir alt kumesini icerir R de olmayan hicbir nitelik bu yeni ayristirilmis semalarda yer alamaz Her R niteligi bu iliskilerden birinin bir niteligi olarak gozukur R nin ayristirilmasi ile ayristirmanin urettigi iliski semalarinin ornekleri depolanir Normal formlar1NF Birinci Normal Form Butun niteliklerin oz alanindan domain aldigi degerler atomik olmak zorundadir Iliskisel veri tabani modelinin temel kuralidir ve her nitelik ancak atomik veriler alabilir Ornegin kitap tablosunda birden fazla yazari olan kitap icin yazar1 yazar2 yazar3 diye alanlar acsaydik bu kurala uymamis olurduk Boyle bir durumda ayrica yazarlar tablosu da olusturarak kurali cigne memis oluruz 2NF Ikinci Normal Form Eger R deki herhangi bir birincil olmayan nitelik A R nin hicbir anahtar niteligine kismi degilse bu iliski semasi 2NF dir denir Burada kismi fonksiyonel bagimliliktan sunu anlamaliyiz Eger X gt Y gecerli ise ve bir nitelik A X in elemani ise ve A X ten cikarildigi halde soz konusu bagimlilik hala gecerli ise burada bir kismi fonksiyonel bagimlilik vardir 3NF Ucuncu Normal Form Eger R deki herhangi bir birincil olmayan non prime nitelik A R nin hicbir anahtar niteligine gecisli transitively fonksiyonel bagimli degil ve halihazirda 2NF da ise bu iliski semasi R 3NF dadir denir Burada gecisli fonksiyonel bagimliliktan sunu anlamaliyiz Eger X gt Y ve R nin herhangi bir anahtarinin altkumesi olmayan nitelikler kumesi Z soz konusu ve de X gt Y ve Y gt Z birlikte gecerli olmamalidir Eger bir iliski semasi R 3NF da ise ve R de bir X gt A soz konusu ise ya X R nin bir superkey ya da A R nin birincil niteligidir prime attribute Birincil nitelik demekle anahtari olusturan niteliklerin her birini kastediyoruz Bir R iliskisinin 3NF iliskilerine lossless join ve bagimliliklarin korunmasi dependency preserving ayristirmasi her zaman mumkundur BCNF Boyce Codd Normal Form Eger bir iliski semasi R de bir fonksiyonel bagimlilik X gt A soz konusu oldugunda X nitelikler kumesi R nin superanahtari ya da A R nin birincil niteligi ise bu iliski semasi R BCNF dadir SorunlarBazi sorgular daha fazla gerceklestirim suresi gerektirir yani daha pahali olurlar Bu problemi ortadan kaldirmak ancak soz konusu sorgulara ozgu bazi onlemler alarak mumkundur Ayristirilmis iliskilerin elde edilmis orneklerinden orijinal iliskinin ornegine karsilik geleni tekrar elde edemeyebiliriz Bu problem ancak kayipsiz birlestirme garanti altina alinirsa ortadan kalkar Bazi bagimliliklarin saglanip saglanmadigini kontrol edebilmek icin ayristirilmis iliskilerin orneklerinin birlestirilmesi gerekebilir Bu problem bagimliliklari koruma garanti altina alinirsa ortadan kalkar Dis baglantilarNormalizasyon icin seviyelerin aciklandigi kaynaklar Bilgisayar Kavramlari Birinci Normal Sekil 20 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bilgisayar Kavramlari Ikinci Normal Sekil 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bilgisayar Kavramlari Ucuncu Normal Sekil 21 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bilgisayar Kavramlari Dorduncu Normal Sekil 15 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Veritabani Normalizasyonu 22 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde