Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türk vatandaşlığı, Türkiye Cumhuriyeti'nin tabiyetinde bulunan kişi. Yürürlükteki 1982 tarihli Anayasa'nın 66. maddesine göre, "Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türk'tür." tanımı yapılmıştır. Temel olarak jus sanguinis ilkesine dayanan Türk vatandaşlığı kanununa göre, Türk vatandaşı olan erkek veya kadın herkesin çocukları Türkiye Cumhuriyeti sınırlarında veya dışında doğmasına bakılmaksızın doğumla Türk vatandaşı olur.
Vatandaşlığın tanımı
Son değişikliklerden sonra, 1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda vatandaşlığın tanımı 66. maddede aşağıdaki şekilde yapılmıştır:
Madde 66. – Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür. Türk babanın veya Türk ananın çocuğu Türktür. (Son cümle mülga: 3.10.2001-4709/23 md.) Vatandaşlık, kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir. Hiçbir Türk, vatana bağlılıkla bağdaşmayan bir eylemde bulunmadıkça vatandaşlıktan çıkarılamaz. Vatandaşlıktan çıkarma ile ilgili karar ve işlemlere karşı yargı yolu kapatılamaz.
Tarihi
Türkiye Cumhuriyeti'nde kullanılmış ve kullanılan anayasalara göre Türk vatandaşlığının önceki üç tanımı ise şöyledir:
1924 Anayasası
İlk hâliyle
Türk vatandaşlığının tanımı, 1924 Anayasası'nın ilk hâlinin 88. maddesinde iki fıkra hâlinde yapılmıştır:
Madde 88:- f1 Türkiye ahalisine din ve ırk farkı olmaksızın vatandaşlık itibarıyla (Türk) ıtlak olunur. f2. Türkiye' de veya hariçte bir Türk babanın sulbünden doğan veyahut Türkiyede mütemekkin bir ecnebi babanın sulbünden Türkiyede doğup da memleket dâhilinde ikamet ve sinni rüşte vusulünde resmen Türklüğü ihtiyar eden veyahut Vatandaşlık Kanunu mucibince Türklüğe kabul olunan herkes Türktür. Türklük sıfatı kanunen muayyen olan ahvalde izale edilir.
1937'deki hâliyle
Türk vatandaşlığının tanımı 1924 Anayasası'nın 5. değişiklikten sonraki hâlinde yine 88. maddede bütün olarak şu şekilde bulunur:
Madde 88. - Türkiye’de din ve ırk ayırdedilmeksizin vatandaşlık bakımından herkese “Türk” denir. Türkiye’de veya Türkiye dışında bir Türk babadan gelen yahut Türkiye’de yerleşmiş bir yabancı babadan Türkiye’de dünyaya gelipte memleket içinde oturan ve erginlik yaşına vardığında resmi olarak Türk vatandaşlığını isteyen yahut Vatandaşlık Kanunu gereğince Türklüğe kabul olunan herkes Türktür. Türklük sıfatının kaybı kanunda yazılı hallerde olur.
1961 Anayasası
27 Mayıs darbesinden sonra hazırlanan anayasada ise aşağıdaki şekilde geçmiştir:
Madde 54- Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür. Türk babanın veya Türk ananın çocuğu Türktür. Yabancı babadan ve Türk anadan olan çocuğun vatandaşlık durumu kanunla düzenlenir. Vatandaşlık, kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir. Hiçbir Türk, vatana bağlılıkla bağdaşmıyan bir eylemde bulunmadıkça, vatandaşlıktan çıkarılamaz. Vatandaşlıktan çıkarma ile ilgili karar ve işlemlere karşı yargı yolu kapatılamaz.
Vatandaşlığın kazanılması ve kaybı
Vatandaşlığın kazanılması ve kaybı ile ilgili işlemler İçişleri Bakanlığı'na bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenir ve belli kanunlara tabidir.
Ayrıca bazı ülkeler (Almanya, Avusturya, İsveç, Norveç ve Danimarka) Türk vatandaşlarının kendi vatandaşlıklarına geçmesi için Türk vatandaşlığından vazgeçmeleri ön koşulunu getirmektedirler.
Kazanılması
Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen bir çocuk, evlat edinme talebinde bulunulan tarihte 18 yaşından küçükse direkt olarak Türk vatandaşı olur.
Zorunluluk olmamasına rağmen, yabancı bir ada sahip bazı kişiler Türk vatandaşlığına başvurduklarında biraz geleneksel olarak adlarını Türkçe bir adla (Müslüman adı olmayabilir) değiştirirler. Örn. Colin Kazım-Richards, Mehmet Aurelio.
Kaybı
Kanunda vatandaşlığın kaybedilmesi hükmünü içeren cezalar neticesine Türk vatandaşlığı kaybedilebilir.
Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kaybı
Vatandaşlığa alınmanın iptali
İlgili kişi vatandaşlığa alınırken yalan beyanda bulunmuş veya bazı önemli hususları gizlemişse ve vatandaşlığa alımının üzerinden 5 yıl geçmemişse Bakanlar Kurulu kişinin vatandaşlığa alınma kararını iptal edebilir.
Vatandaşlığın bakanlık izniyle kaybı
403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 20 inci maddesi uyarınca Türk vatandaşlığından çıkma izni İçişleri Bakanlığı’nca verilebilir. Herhangi bir nedenle yabancı devlet vatandaşlığını kazanmış veya başka bir devlet vatandaşlığını kazanacağına ilişkin inandırıcı belirtileri bulunan reşit kişilerden, herhangi bir suç nedeniyle aranmakta olmamak ayrıca hakkındaki herhangi bir mali ve cezai tahdidi bulunmamak koşulu aranır. Erkeklerden Türkiye'de askerlik hizmetini yapmış ya da bu hizmetten muaf olmaları gibi bir koşul aranmaz.Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve böylelikle de artık yabancı durumunda olanlar, isterlerse bu kişilere özel çıkarılmış 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 25 inci maddesi uyarınca Mavi Kart edinebilirler. Mavi Kart sahibi yabancılar seçme-seçilme, kamu görevlerine girme gibi haklar hariç Türk vatandaşlarına tanınan tüm haklardan aynen yararlanmaya devam ederler.
Çifte vatandaşlık
Aynı anda iki vatandaşlığa sahip olmak ve iki devletin vatandaşlık kanunundan faydalanıp bunlara tabi olmak, uluslararası hukukta vatandaşlık edinimi ile ilgili bir kural birliği olmaması sebebiyle mümkündür. Türk kanunları, doğumda edinilmiş herhangi bir vatandaşlığa ve doğum yerine bakılmaksızın kökenin Türk vatandaşı bir ebeveyne dayanması neticesinde vatandaşlığın edinimine imkân tanır. Türkiye'de yabancı bir çiftin çocuğu olarak doğan bir birey, ancak ebeveynlerden herhangi birinin Türk vatandaşı olması hâlinde vatandaşlık hakkı edinebilir. Başka bir vatandaşlığın otomatik olarak edinimi veya kaybı Türk vatandaşlığı statüsünü etkilemez. Türk kanunlarının, çift vatandaşlıkla doğan bir bireyin yetişkin olduğunda vatandaşlıklardan birini seçmesi gerektiğine dair bir öngörüsü yoktur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Notlar
- ^ "1982 Anayasası" (HTML). Türkiye Büyük Millet Meclisi. 28 Şubat 2009. 3 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
- ^ . Türkiye Büyük Millet Meclisi. 28 Şubat 2009. 1 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
- ^ . Türkiye Büyük Millet Meclisi. 28 Şubat 2009. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
- ^ . Türkiye Büyük Millet Meclisi. 28 Şubat 2009. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
- ^ . Türkiye Büyük Millet Meclisi. 28 Şubat 2009. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
- ^ . T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü. 5 Ekim 2009. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
- ^ . T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü. 5 Ekim 2009. 8 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2012.
- ^ . T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü. 3 Ocak 2013. 15 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2012.
Kaynakça
- . Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. 2008. 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
- . Türkiye Büyük Millet Meclisi. 2009. 18 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk vatandasligi Turkiye Cumhuriyeti nin tabiyetinde bulunan kisi Yururlukteki 1982 tarihli Anayasa nin 66 maddesine gore Turk Devletine vatandaslik bagi ile bagli olan herkes Turk tur tanimi yapilmistir Temel olarak jus sanguinis ilkesine dayanan Turk vatandasligi kanununa gore Turk vatandasi olan erkek veya kadin herkesin cocuklari Turkiye Cumhuriyeti sinirlarinda veya disinda dogmasina bakilmaksizin dogumla Turk vatandasi olur Turk pasaportuVatandasligin tanimiSon degisikliklerden sonra 1982 tarihli Turkiye Cumhuriyeti Anayasasi nda vatandasligin tanimi 66 maddede asagidaki sekilde yapilmistir Madde 66 Turk Devletine vatandaslik bagi ile bagli olan herkes Turktur Turk babanin veya Turk ananin cocugu Turktur Son cumle mulga 3 10 2001 4709 23 md Vatandaslik kanunun gosterdigi sartlarla kazanilir ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir Hicbir Turk vatana baglilikla bagdasmayan bir eylemde bulunmadikca vatandasliktan cikarilamaz Vatandasliktan cikarma ile ilgili karar ve islemlere karsi yargi yolu kapatilamaz TarihiTurkiye Cumhuriyeti nde kullanilmis ve kullanilan anayasalara gore Turk vatandasliginin onceki uc tanimi ise soyledir 1924 Anayasasi Ilk haliyle Turk vatandasliginin tanimi 1924 Anayasasi nin ilk halinin 88 maddesinde iki fikra halinde yapilmistir Madde 88 f1 Turkiye ahalisine din ve irk farki olmaksizin vatandaslik itibariyla Turk itlak olunur f2 Turkiye de veya haricte bir Turk babanin sulbunden dogan veyahut Turkiyede mutemekkin bir ecnebi babanin sulbunden Turkiyede dogup da memleket dahilinde ikamet ve sinni ruste vusulunde resmen Turklugu ihtiyar eden veyahut Vatandaslik Kanunu mucibince Turkluge kabul olunan herkes Turktur Turkluk sifati kanunen muayyen olan ahvalde izale edilir 1937 deki haliyle Turk vatandasliginin tanimi 1924 Anayasasi nin 5 degisiklikten sonraki halinde yine 88 maddede butun olarak su sekilde bulunur Madde 88 Turkiye de din ve irk ayirdedilmeksizin vatandaslik bakimindan herkese Turk denir Turkiye de veya Turkiye disinda bir Turk babadan gelen yahut Turkiye de yerlesmis bir yabanci babadan Turkiye de dunyaya gelipte memleket icinde oturan ve erginlik yasina vardiginda resmi olarak Turk vatandasligini isteyen yahut Vatandaslik Kanunu geregince Turkluge kabul olunan herkes Turktur Turkluk sifatinin kaybi kanunda yazili hallerde olur 1961 Anayasasi 27 Mayis darbesinden sonra hazirlanan anayasada ise asagidaki sekilde gecmistir Madde 54 Turk Devletine vatandaslik bagi ile bagli olan herkes Turktur Turk babanin veya Turk ananin cocugu Turktur Yabanci babadan ve Turk anadan olan cocugun vatandaslik durumu kanunla duzenlenir Vatandaslik kanunun gosterdigi sartlarla kazanilir ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir Hicbir Turk vatana baglilikla bagdasmiyan bir eylemde bulunmadikca vatandasliktan cikarilamaz Vatandasliktan cikarma ile ilgili karar ve islemlere karsi yargi yolu kapatilamaz Vatandasligin kazanilmasi ve kaybiVatandasligin kazanilmasi ve kaybi ile ilgili islemler Icisleri Bakanligi na bagli Nufus ve Vatandaslik Isleri Genel Mudurlugu tarafindan duzenlenir ve belli kanunlara tabidir Ayrica bazi ulkeler Almanya Avusturya Isvec Norvec ve Danimarka Turk vatandaslarinin kendi vatandasliklarina gecmesi icin Turk vatandasligindan vazgecmeleri on kosulunu getirmektedirler Kazanilmasi Bir Turk vatandasi tarafindan evlat edinilen bir cocuk evlat edinme talebinde bulunulan tarihte 18 yasindan kucukse direkt olarak Turk vatandasi olur Zorunluluk olmamasina ragmen yabanci bir ada sahip bazi kisiler Turk vatandasligina basvurduklarinda biraz geleneksel olarak adlarini Turkce bir adla Musluman adi olmayabilir degistirirler Orn Colin Kazim Richards Mehmet Aurelio Kaybi Kanunda vatandasligin kaybedilmesi hukmunu iceren cezalar neticesine Turk vatandasligi kaybedilebilir Yetkili makam karari ile Turk vatandasliginin kaybi Vatandasliga alinmanin iptali Ilgili kisi vatandasliga alinirken yalan beyanda bulunmus veya bazi onemli hususlari gizlemisse ve vatandasliga aliminin uzerinden 5 yil gecmemisse Bakanlar Kurulu kisinin vatandasliga alinma kararini iptal edebilir Vatandasligin bakanlik izniyle kaybi 403 Sayili Turk Vatandasligi Kanununun 20 inci maddesi uyarinca Turk vatandasligindan cikma izni Icisleri Bakanligi nca verilebilir Herhangi bir nedenle yabanci devlet vatandasligini kazanmis veya baska bir devlet vatandasligini kazanacagina iliskin inandirici belirtileri bulunan resit kisilerden herhangi bir suc nedeniyle aranmakta olmamak ayrica hakkindaki herhangi bir mali ve cezai tahdidi bulunmamak kosulu aranir Erkeklerden Turkiye de askerlik hizmetini yapmis ya da bu hizmetten muaf olmalari gibi bir kosul aranmaz Dogumla Turk vatandasi olup da cikma izni almak suretiyle Turk vatandasligini kaybedenler ve boylelikle de artik yabanci durumunda olanlar isterlerse bu kisilere ozel cikarilmis 5901 Sayili Turk Vatandasligi Kanununun 25 inci maddesi uyarinca Mavi Kart edinebilirler Mavi Kart sahibi yabancilar secme secilme kamu gorevlerine girme gibi haklar haric Turk vatandaslarina taninan tum haklardan aynen yararlanmaya devam ederler Cifte vatandaslikAyni anda iki vatandasliga sahip olmak ve iki devletin vatandaslik kanunundan faydalanip bunlara tabi olmak uluslararasi hukukta vatandaslik edinimi ile ilgili bir kural birligi olmamasi sebebiyle mumkundur Turk kanunlari dogumda edinilmis herhangi bir vatandasliga ve dogum yerine bakilmaksizin kokenin Turk vatandasi bir ebeveyne dayanmasi neticesinde vatandasligin edinimine imkan tanir Turkiye de yabanci bir ciftin cocugu olarak dogan bir birey ancak ebeveynlerden herhangi birinin Turk vatandasi olmasi halinde vatandaslik hakki edinebilir Baska bir vatandasligin otomatik olarak edinimi veya kaybi Turk vatandasligi statusunu etkilemez Turk kanunlarinin cift vatandaslikla dogan bir bireyin yetiskin oldugunda vatandasliklardan birini secmesi gerektigine dair bir ongorusu yoktur Ayrica bakinizTurkiye Turkleri Turk vatandaslarinin tabi oldugu vize uygulamalariKaynakcaNotlar 1982 Anayasasi HTML Turkiye Buyuk Millet Meclisi 28 Subat 2009 3 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2011 Turkiye Buyuk Millet Meclisi 28 Subat 2009 1 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2011 Turkiye Buyuk Millet Meclisi 28 Subat 2009 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2011 Turkiye Buyuk Millet Meclisi 28 Subat 2009 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2011 Turkiye Buyuk Millet Meclisi 28 Subat 2009 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2011 T C Icisleri Bakanligi Nufus ve Vatandaslik Isleri Genel Mudurlugu 5 Ekim 2009 10 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2011 T C Icisleri Bakanligi Nufus ve Vatandaslik Isleri Genel Mudurlugu 5 Ekim 2009 8 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2012 T C Icisleri Bakanligi Nufus ve Vatandaslik Isleri Genel Mudurlugu 3 Ocak 2013 15 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2012 Kaynakca Turkiye Cumhuriyeti Icisleri Bakanligi 2008 22 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2011 Turkiye Buyuk Millet Meclisi 2009 18 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2011