Kiev Bolşevik Ayaklanması (8–13 Kasım (26–31 Ekim eski takvime göre), 1917) Rusya Geçici Hükümeti'nin Ekim Devrimi yüzünden yıkılmasının ardından Kiev'in kontrolü için yaşanan askeri olaylardır.Bolşevik Parti'nin Kiev Komitesi ve Ukrayna Merkez Konseyi'nin zaferi ile sonuçlandı.
Kiev Bolşevik Ayaklanması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rus Devrimi/Rus İç Savaşı | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Sovyetler Birliği Bolşevik Parti'nin Kiev Komitesi Ukrayna Merkez Komitesi | RusyaKiev Askeri Bölgesi | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Georgiy Pyatakov Jan Hamarnyk Volodymyr Zatonsky Diğerleri | Korgeneral Kvetsinsky | ||||||||
Güçler | |||||||||
6,000 (Bolşevik destekçisi) 8,000 (Merkez Komite destekçisi) | 10,000 |
Olayların Gelişimi
7 Kasım 1917'de Petrograd'dan gelen çara karşı, devrimci hareketlerle ilgili haberlerin ardından şehirde ve Ukrayna'nın genelinde politik otoritenin gücünün sorgulanmasına yol açtı. Ukrayna'nın kontrolü için üç temel güç birbirleriyle rekabete girdi. Bunlar: Ukrayna Merkez Konseyi, Kiev Askeri Bölgesi ve Bolşevik Parti'nin Kiev Komitesi ki 10 üyesi Ukrayna Merkez Konseyi'nin eski üyesiydi. İçlerinden Ukrayna Merkez Konseyi en avantajlı durumda olandı. Bolşevik Parti nüfusun sadece %10'nu temsil ediyordu. Karışıklıktan önce de Merkez Konseyi, Geçici Hükûmetle anlaşamıyordu. Çünkü Geçici Hükûmet, Rus Devleti'nin bir parçası olarak Ukrayna'da tam otorite kurmak istiyordu. Şehri kuşatan politik karmaşadan yararlanarak harekete geçildi.
8 Kasım'da Merkez Konseyi'ni inisiyatifiyle Devrim Koruyucuları Ukrayna Bölge Komitesi kuruldu. Amaç Kiev'de geçici bir hükûmet oluşturmaktı. Çeşitli siyasi partiler, konseyler ve şehir Duma'sından üyeler vardı. Komite pedagoji müzesinde toplanıyordu. Kiev Askeri Bölgesi karargahı Geçici Hükûmeti destekliyordu ve Bolşevikleri içerdiği için komiteye güvenmiyordu. 9 Kasım'da Merkez Konseyi Petrograd darbesine karşı olduğunu ilan etti, Bolşevik hareketini kınadı ve Ukrayna'da gerçekleşebilecek bu tarz olaylara karşı mücadele edeceğini açıkladı. Konsey, Rusya'da bütün sosyalist partilerin temsil edildiği bir sosyalist bir hükûmet kurulmasına destek verdiğini belirtti.
Kievli Bolşevik Georgiy Pyatakov (Merkez Konseyi'nin aktif bir üyesi) tarafından yönlendirilen Kievli Bolşevikler Lenin'in prensiplerine bağlı kaldı ve Merkez Konseyi'nin duruşunu onaylamadı. Aynı gün devrim koruyucusu Bölge Komitesi'ni terk ettiler ve bir toplantı (kongre) düzenlediler. Toplantıya işçi ve asker sendikalarından, ticaret birliklerinden, fabrika yönetimi komitesinden (fabzavkom) ve bütün askerî birliklerden katılım oldu. Toplantı Bergonie tiyatro salonunda yapıldı. Yönetimi ele geçirmelerinin diğer siyasi güçlerle anlaşmazlığa, toplumda bölünmeye ve iç savaşa yol açacağı belli olmasına rağmen Petrograd'daki Bolşevik Devrimi'ne destek vermeyi kabul ettiler ve Sovyet devletini tanıdılar. Bu kararla kongre Jan Hamarnyk, Oleksandr Horwits, Andriy Ivanov, Isaac Kreysberg, Volodymyr Zatonsky, Ivan Kulyk gibi Bolşevikleri gücü devretmeyi planladıkları seçti. Bu kişiler birkaç ay sonra Kiev'in Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı bolşevik güçler tarafından işgal edilip Ukrayna'da Sovyet hükûmetinin kurulduğu Ocak Ayaklanması'na destek verdi.
Bolşevik hareketlerine karşı Kiev Askeri Bölgesi'ne bağlı güçlere 10 Kasım 1917'de Bolşevik merkezini basmaları ve dağıtmaları emredildi. Yerel Devrim Komitesi'nin merkezi olan kuşattılar. Kiev Duma'sı Yürütme Komitesi'nin ve Bolşevik Komitesi'nin binalarına hasar verdiler. Bolşevik Parti'nin Kiev Komitesi'nin ve Devrim Komitesi'nin (14 kişi) neredeyse bütün üyelerini tutukladılar. Aynı gün Kiev Askeri Bölgesi'nin komutanı , varlığını yitirmiş Devrim Koruyucuları Ukrayna Bölge Komitesi'nin emirlerini yerine getirmeyi bıraktı. 10 Kasım'da Devrim Koruyucuları Ukrayna Bölge Komitesi'nin bütün yetkileri Ukrayna Genel Sekreterliği'ne devredildi.
Bolşevikler bu duruma ertesi gün Yerel Devrim Komitesi'ni yeniden kurarak (, , Ivan Kudrin ve diğerleri) cevap verdi. Kiev Askeri Bölgesi güçlerine karşı askerî operasyon başlattılar. Bu sırada Ukrayna Merkez Konseyi'nin VII. oturumu başladı. Görevliler Kiev'deki karışıklıkları bitirmek için bir komite kurudu. Oturumda Ukrayna'daki bütün yetkinin Ukrayna Merkez Konseyi'ne aktarılması onaylandı. Komite bütün yetkinin şehir Duma'sı ve Sovyet işçi - askeri sendikalarıyla ortak çalışacak Ukrayna Merkez Konseyi'ne aktarılmasına karar verdi. Sonraki birkaç gün şehrin bazı bölümlerinde (Pechersk, Demiivka) sokak savaşları sürdü. 13 Kasım günü merkezi Bankova Sokağı'nda bulunan Kiev Askeri Bölgesi karargahı, Kiev Devrim Komitesi ile ateşkes imzalamayı kabul etti ve kısa süre içinde şehirden çekildi. O zamandan itibaren Kiev Askeri Bölgesi'nin dağıldığı kabul edilir.
16 Kasım 1917'de Ukrayna Merkez Konseyi ve Kiev'deki Sovyet işçi ve asker sendikaları Yürütme Komitesi'nin katıldığı ortak toplantıda Merkez Konseyi, Ukrayna'nın bölgesel konseyi olarak kabul edildi. 20 Kasım'da, Ukrayna'yı Rus devletinin otonom bir parçası olarak kabul eden III Küresel Ukrayna Halk Cumhuriyeti resmi olarak tanındı.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kiev Bolsevik Ayaklanmasi 8 13 Kasim 26 31 Ekim eski takvime gore 1917 Rusya Gecici Hukumeti nin Ekim Devrimi yuzunden yikilmasinin ardindan Kiev in kontrolu icin yasanan askeri olaylardir Bolsevik Parti nin Kiev Komitesi ve Ukrayna Merkez Konseyi nin zaferi ile sonuclandi Kiev Bolsevik AyaklanmasiRus Devrimi Rus Ic SavasiTarih8 13 Kasim 1917BolgeKiev UkraynaSebepRusya Gecici Hukumetinin Ekim Devrimi yuzunden yikilmasiSonucUkrayna nin otonom yapiya gecip Rus Devleti ne baglanmasiTaraflar Sovyetler Birligi Bolsevik Parti nin Kiev Komitesi Ukrayna Merkez Komitesi Rusya Kiev Askeri BolgesiKomutanlar ve liderlerGeorgiy Pyatakov Jan Hamarnyk Volodymyr Zatonsky DigerleriKorgeneral KvetsinskyGucler6 000 Bolsevik destekcisi 8 000 Merkez Komite destekcisi 10 000Olaylarin Gelisimi7 Kasim 1917 de Petrograd dan gelen cara karsi devrimci hareketlerle ilgili haberlerin ardindan sehirde ve Ukrayna nin genelinde politik otoritenin gucunun sorgulanmasina yol acti Ukrayna nin kontrolu icin uc temel guc birbirleriyle rekabete girdi Bunlar Ukrayna Merkez Konseyi Kiev Askeri Bolgesi ve Bolsevik Parti nin Kiev Komitesi ki 10 uyesi Ukrayna Merkez Konseyi nin eski uyesiydi Iclerinden Ukrayna Merkez Konseyi en avantajli durumda olandi Bolsevik Parti nufusun sadece 10 nu temsil ediyordu Karisikliktan once de Merkez Konseyi Gecici Hukumetle anlasamiyordu Cunku Gecici Hukumet Rus Devleti nin bir parcasi olarak Ukrayna da tam otorite kurmak istiyordu Sehri kusatan politik karmasadan yararlanarak harekete gecildi 8 Kasim da Merkez Konseyi ni inisiyatifiyle Devrim Koruyuculari Ukrayna Bolge Komitesi kuruldu Amac Kiev de gecici bir hukumet olusturmakti Cesitli siyasi partiler konseyler ve sehir Duma sindan uyeler vardi Komite pedagoji muzesinde toplaniyordu Kiev Askeri Bolgesi karargahi Gecici Hukumeti destekliyordu ve Bolsevikleri icerdigi icin komiteye guvenmiyordu 9 Kasim da Merkez Konseyi Petrograd darbesine karsi oldugunu ilan etti Bolsevik hareketini kinadi ve Ukrayna da gerceklesebilecek bu tarz olaylara karsi mucadele edecegini acikladi Konsey Rusya da butun sosyalist partilerin temsil edildigi bir sosyalist bir hukumet kurulmasina destek verdigini belirtti Kievli Bolsevik Georgiy Pyatakov Merkez Konseyi nin aktif bir uyesi tarafindan yonlendirilen Kievli Bolsevikler Lenin in prensiplerine bagli kaldi ve Merkez Konseyi nin durusunu onaylamadi Ayni gun devrim koruyucusu Bolge Komitesi ni terk ettiler ve bir toplanti kongre duzenlediler Toplantiya isci ve asker sendikalarindan ticaret birliklerinden fabrika yonetimi komitesinden fabzavkom ve butun askeri birliklerden katilim oldu Toplanti Bergonie tiyatro salonunda yapildi Yonetimi ele gecirmelerinin diger siyasi guclerle anlasmazliga toplumda bolunmeye ve ic savasa yol acacagi belli olmasina ragmen Petrograd daki Bolsevik Devrimi ne destek vermeyi kabul ettiler ve Sovyet devletini tanidilar Bu kararla kongre Jan Hamarnyk Oleksandr Horwits Andriy Ivanov Isaac Kreysberg Volodymyr Zatonsky Ivan Kulyk gibi Bolsevikleri gucu devretmeyi planladiklari secti Bu kisiler birkac ay sonra Kiev in Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ne bagli bolsevik gucler tarafindan isgal edilip Ukrayna da Sovyet hukumetinin kuruldugu Ocak Ayaklanmasi na destek verdi Bolsevik hareketlerine karsi Kiev Askeri Bolgesi ne bagli guclere 10 Kasim 1917 de Bolsevik merkezini basmalari ve dagitmalari emredildi Yerel Devrim Komitesi nin merkezi olan kusattilar Kiev Duma si Yurutme Komitesi nin ve Bolsevik Komitesi nin binalarina hasar verdiler Bolsevik Parti nin Kiev Komitesi nin ve Devrim Komitesi nin 14 kisi neredeyse butun uyelerini tutukladilar Ayni gun Kiev Askeri Bolgesi nin komutani varligini yitirmis Devrim Koruyuculari Ukrayna Bolge Komitesi nin emirlerini yerine getirmeyi birakti 10 Kasim da Devrim Koruyuculari Ukrayna Bolge Komitesi nin butun yetkileri Ukrayna Genel Sekreterligi ne devredildi Bolsevikler bu duruma ertesi gun Yerel Devrim Komitesi ni yeniden kurarak Ivan Kudrin ve digerleri cevap verdi Kiev Askeri Bolgesi guclerine karsi askeri operasyon baslattilar Bu sirada Ukrayna Merkez Konseyi nin VII oturumu basladi Gorevliler Kiev deki karisikliklari bitirmek icin bir komite kurudu Oturumda Ukrayna daki butun yetkinin Ukrayna Merkez Konseyi ne aktarilmasi onaylandi Komite butun yetkinin sehir Duma si ve Sovyet isci askeri sendikalariyla ortak calisacak Ukrayna Merkez Konseyi ne aktarilmasina karar verdi Sonraki birkac gun sehrin bazi bolumlerinde Pechersk Demiivka sokak savaslari surdu 13 Kasim gunu merkezi Bankova Sokagi nda bulunan Kiev Askeri Bolgesi karargahi Kiev Devrim Komitesi ile ateskes imzalamayi kabul etti ve kisa sure icinde sehirden cekildi O zamandan itibaren Kiev Askeri Bolgesi nin dagildigi kabul edilir 16 Kasim 1917 de Ukrayna Merkez Konseyi ve Kiev deki Sovyet isci ve asker sendikalari Yurutme Komitesi nin katildigi ortak toplantida Merkez Konseyi Ukrayna nin bolgesel konseyi olarak kabul edildi 20 Kasim da Ukrayna yi Rus devletinin otonom bir parcasi olarak kabul eden III Kuresel Ukrayna Halk Cumhuriyeti resmi olarak tanindi Kaynakca Smele Jon 2015 Historical dictionary of the Russian civil wars 1916 1926 Lanham Maryland Rowman amp Littlefield Publishers ISBN 978 1442252806 Pons Silvio 2020 The Cambridge history of communism Cambridge Birlesik Krallik Cambridge University Press ISBN 978 1316634578