Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Online terapi, çevrimiçi terapi veya internet terapisi, internet teknolojileri kullanılarak bireysel veya grup terapilerinin gerçekleştirildiği bir uzaktan psikolojik yardım uygulamasıdır. Online terapi uygulamaları, başta ABD ve Avrupa olmak üzere çeşitli ülkelerde uzun yıllardır uygulanmakta olan bilimsel bir yöntemdir. Telepsikiyatri, Telepsikoloji, Çevrimiçi Psikolojik Danışmanlık gibi isimlerle ifade edilen bu uygulamanın dünyadaki gelişim sürecine bakıldığında oldukça eskiye dayandığı görülmektedir.
Gelişim süreci
Tarihte telepsikiyatri olarak adlandırılan ilk online terapi uygulamaları 1959 yılında Nebraska Üniversitesi tarafından başlatılmıştır. Bu yıllarda Nebraska Psikiyatri Enstitüsü ve Norfolk Devlet Hastanesi arasında yapılan bir işbirliği protokolü ile kapalı devre televizyon sistemi kullanılarak online terapi uygulamaları başlatılmıştır. Daha sonra 1968’de Massachusetts Hastanesi’nde telefonla psikiyatri hizmetleri verilmeye başlanmış ve telepsikiyatri adıyla yapılan bu uygulamalar 1970’li yıllarda hastane çevresindeki okul, hapishane ve mahkemelere doğru genişletilmiştir. Başlatılan uygulamalar daha sonra ödenek yetersizliği nedeniyle bir süre durdurulmuştur.
1976 yılına gelindiğinde ise ilk kişisel bilgisayarların piyasaya sürülmesiyle birlikte kısa bir süre içinde online terapi uygulamaları hızla yaygınlaşmış ve süreç içinde e-posta ile danışma, görüntülü görüşme, online yazışma gibi çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Özellikle 1995 yılında online terapi konusundaki çalışmalar hız kazanmış ve bu tarihten itibaren Psikolog David Sommers'in e-posta ile danışma ve anlık yazışma programları ile başlattığı online terapi uygulamaları ve bilimsel çalışmaları dikkat çekmiştir.
Türleri
Online terapi uygulamaları teknolojideki hızlı gelişmelere paralel olarak her geçen gün çeşitlenmektedir. Geçmişte ağırlıklı olarak telefonla yapılan uygulamalar günümüzde; çeşitli web siteleri üzerinden online yazışma, e-posta ile danışmanlık ve video konferans programları ile görüntülü görüşme şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Kullanıldığı durumlar
Yapılan araştırma sonuçlarına göre birçok psikolojik sorun için internet üzerinden uygulanan online terapiler ile yüz yüze terapiler arasında fayda açısından herhangi bir farklılık olmadığı bulunmuştur. Online terapinin; anksiyete bozuklukları, baş ağrısı, kulak çınlaması, uyku bozuklukları, majör depresyon, panik bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, karmaşık yas ve tükenmişlik sendromu gibi çeşitli hastalıklarda etkili olduğu bulunmuştur. Psikotik hastalıklar, alkol ve madde kullanımı ile yüksek düzeyde depresyon ve 18 yaş altı çocuklarda uygunluğu konusunda fikir birliği yoktur.
Olumlu ve olumsuz yönleri
Olumlu
Online terapinin en önemli avantajlarından biri psikolojik yardıma ulaşılabilirliği kolaylaştırmasıdır. İhtiyaç duyan herkese fiziksel olarak seyahat etmeye gerek kalmadan dünyanın herhangi bir yerindeki psikologdan yardım alma imkânı sağlamaktadır. Bedensel bir engel nedeniyle seyahat etmekte zorlanan, evde çocuk veya hasta bakımı yapan, işi gereği sürekli olarak şehir değiştirmek zorunda olan, işten izin almakta zorlanan, dışarı çıkması sakıncalı olan veya yüz yüze psikolojik yardım almaktan çekinen kişiler için kolaylık sağlamaktadır. Online terapiler tamamen dijital olarak gerçekleştiği için psikolog lobisinde ofise girmek için beklemeyi de gerektirmez. Online terapilerin bir diğer avantajı ise kliniklerde verilen yüz yüze terapilere göre işletme maliyetlerinin düşük olması nedeniyle hem online psikologlar hem de psikolojik yardıma ihtiyaç duyan danışanlar için daha ekonomik bir yol oluşudur.
Olumsuz
Birçok ülkede online terapi hizmetlerinin yasal ve etik alt yapısı oluşturulmamıştır. Bu nedenle online terapist ile danışan arasında ortaya çıkabilecek anlaşmazlıklarda hukuki sürecin nasıl işleyeceği konusunda bazı tereddütler ortaya çıkmaktadır. İnternet üzerinden verilen ruh sağlığı hizmetlerinde gizliliğin yeterince sağlanamaması gibi bazı riskler taşımaktadır. Online terapilerin bir diğer dezavantajlı yönü ise tanı konusundadır. Psikolojik sorunlara internet üzerinden tanı koymak oldukça güç olduğu için yanlış konan tanılar nedeniyle yanlış online terapilerin uygulanması riskini taşımaktadır.
Ülkelere göre durumu
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Türkiye
İnternet erişiminin 1990'lı yıllara kadar Türkiye'ye gelmemesi nedeniyle online terapi uygulamaları ABD ve Avrupa ülkelerine göre Türkiye'de daha geç başlamıştır. Bu konudaki ilk çalışmaların 2010'lu yıllarda başladığı görülmektedir. Bu yıllarda bazı online terapi siteleri kurulmaya başlanmış olsa da bu sitelerin birçoğunun devamlılığı olamamıştır. İlerleyen yıllarda özel ve kamu kurumları tarafından Türkiye'de de uzaktan psikolojik yardımla ilgili çalışmalar ve araştırmalar artmaya başlamıştır. Bu çalışmalardan bazıları özellikle pandemi sonrası Türkiye genelinde kaygı düzeyinin artmış olabileceği düşüncesinden yola çıkarak anksiyete bozukluğu vb. konularda psikoterapi hizmeti veren bazı platformlar oluşturulmuştur.
Kaynakça
- ^ "Online terapinin avantajları". Anadolu Psikologlar Derneği. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Nisan 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Nisan 2020 Online terapi cevrimici terapi veya internet terapisi internet teknolojileri kullanilarak bireysel veya grup terapilerinin gerceklestirildigi bir uzaktan psikolojik yardim uygulamasidir Online terapi uygulamalari basta ABD ve Avrupa olmak uzere cesitli ulkelerde uzun yillardir uygulanmakta olan bilimsel bir yontemdir Telepsikiyatri Telepsikoloji Cevrimici Psikolojik Danismanlik gibi isimlerle ifade edilen bu uygulamanin dunyadaki gelisim surecine bakildiginda oldukca eskiye dayandigi gorulmektedir Gelisim sureciTarihte telepsikiyatri olarak adlandirilan ilk online terapi uygulamalari 1959 yilinda Nebraska Universitesi tarafindan baslatilmistir Bu yillarda Nebraska Psikiyatri Enstitusu ve Norfolk Devlet Hastanesi arasinda yapilan bir isbirligi protokolu ile kapali devre televizyon sistemi kullanilarak online terapi uygulamalari baslatilmistir Daha sonra 1968 de Massachusetts Hastanesi nde telefonla psikiyatri hizmetleri verilmeye baslanmis ve telepsikiyatri adiyla yapilan bu uygulamalar 1970 li yillarda hastane cevresindeki okul hapishane ve mahkemelere dogru genisletilmistir Baslatilan uygulamalar daha sonra odenek yetersizligi nedeniyle bir sure durdurulmustur 1976 yilina gelindiginde ise ilk kisisel bilgisayarlarin piyasaya surulmesiyle birlikte kisa bir sure icinde online terapi uygulamalari hizla yayginlasmis ve surec icinde e posta ile danisma goruntulu gorusme online yazisma gibi cesitli yontemler gelistirilmistir Ozellikle 1995 yilinda online terapi konusundaki calismalar hiz kazanmis ve bu tarihten itibaren Psikolog David Sommers in e posta ile danisma ve anlik yazisma programlari ile baslattigi online terapi uygulamalari ve bilimsel calismalari dikkat cekmistir TurleriOnline terapi uygulamalari teknolojideki hizli gelismelere paralel olarak her gecen gun cesitlenmektedir Gecmiste agirlikli olarak telefonla yapilan uygulamalar gunumuzde cesitli web siteleri uzerinden online yazisma e posta ile danismanlik ve video konferans programlari ile goruntulu gorusme seklinde gerceklestirilmektedir Kullanildigi durumlarYapilan arastirma sonuclarina gore bircok psikolojik sorun icin internet uzerinden uygulanan online terapiler ile yuz yuze terapiler arasinda fayda acisindan herhangi bir farklilik olmadigi bulunmustur Online terapinin anksiyete bozukluklari bas agrisi kulak cinlamasi uyku bozukluklari major depresyon panik bozukluk travma sonrasi stres bozuklugu karmasik yas ve tukenmislik sendromu gibi cesitli hastaliklarda etkili oldugu bulunmustur Psikotik hastaliklar alkol ve madde kullanimi ile yuksek duzeyde depresyon ve 18 yas alti cocuklarda uygunlugu konusunda fikir birligi yoktur Olumlu ve olumsuz yonleriOlumlu Online terapinin en onemli avantajlarindan biri psikolojik yardima ulasilabilirligi kolaylastirmasidir Ihtiyac duyan herkese fiziksel olarak seyahat etmeye gerek kalmadan dunyanin herhangi bir yerindeki psikologdan yardim alma imkani saglamaktadir Bedensel bir engel nedeniyle seyahat etmekte zorlanan evde cocuk veya hasta bakimi yapan isi geregi surekli olarak sehir degistirmek zorunda olan isten izin almakta zorlanan disari cikmasi sakincali olan veya yuz yuze psikolojik yardim almaktan cekinen kisiler icin kolaylik saglamaktadir Online terapiler tamamen dijital olarak gerceklestigi icin psikolog lobisinde ofise girmek icin beklemeyi de gerektirmez Online terapilerin bir diger avantaji ise kliniklerde verilen yuz yuze terapilere gore isletme maliyetlerinin dusuk olmasi nedeniyle hem online psikologlar hem de psikolojik yardima ihtiyac duyan danisanlar icin daha ekonomik bir yol olusudur Olumsuz Bircok ulkede online terapi hizmetlerinin yasal ve etik alt yapisi olusturulmamistir Bu nedenle online terapist ile danisan arasinda ortaya cikabilecek anlasmazliklarda hukuki surecin nasil isleyecegi konusunda bazi tereddutler ortaya cikmaktadir Internet uzerinden verilen ruh sagligi hizmetlerinde gizliligin yeterince saglanamamasi gibi bazi riskler tasimaktadir Online terapilerin bir diger dezavantajli yonu ise tani konusundadir Psikolojik sorunlara internet uzerinden tani koymak oldukca guc oldugu icin yanlis konan tanilar nedeniyle yanlis online terapilerin uygulanmasi riskini tasimaktadir Ulkelere gore durumuBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Turkiye Internet erisiminin 1990 li yillara kadar Turkiye ye gelmemesi nedeniyle online terapi uygulamalari ABD ve Avrupa ulkelerine gore Turkiye de daha gec baslamistir Bu konudaki ilk calismalarin 2010 lu yillarda basladigi gorulmektedir Bu yillarda bazi online terapi siteleri kurulmaya baslanmis olsa da bu sitelerin bircogunun devamliligi olamamistir Ilerleyen yillarda ozel ve kamu kurumlari tarafindan Turkiye de de uzaktan psikolojik yardimla ilgili calismalar ve arastirmalar artmaya baslamistir Bu calismalardan bazilari ozellikle pandemi sonrasi Turkiye genelinde kaygi duzeyinin artmis olabilecegi dusuncesinden yola cikarak anksiyete bozuklugu vb konularda psikoterapi hizmeti veren bazi platformlar olusturulmustur Kaynakca Online terapinin avantajlari Anadolu Psikologlar Dernegi 15 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2020