Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paradoks, görünüşte doğru olan bir ifade veya ifadeler topluluğunun bir çelişki oluşturması veya sezgiye karşı bir sonuç oluşturmasıdır. Çoğunlukla, çelişkili görünen sonuç veya sonuçların aslında çelişkili tarafları vardır. Paradoks teriminin karşılığı olarak Türkçede açmaz, çatışkı, çelişki, yanıltmaç sözcükleri kullanılmaktadır.
Şekil A'da bir paradoks yoktur, bir illüzyon veya göz yanılmasıdır. Şekilde ilk durumda iki parçadan oluşan üst eğimli yüzey içe doğru bükük durmakta, ikinci durumda ise bu yüzey yine parçalı fakat dışa bükük olduğu için oradan alan kazancı olmuş, bu da içeriye bir boş kare olarak yansımıştır. Ancak bu pek çok kişi tarafından da uzun süre fark edilemeyebilmektedir.
Başka bir bakış açısı olarak; kırmızı üçgenin eğimi olan 3/8 ile mavi üçgenin eğimi olan 2/5, görüldüğü gibi eşit değildir. Dolayısıyla bu iki üçgen ile iki parçacığın oluşturduğu her iki şekil de üçgen değildir. Bu yüzden de iki şeklin alanlarının farklı çıkması gibi bir şey söz konusu olamaz.
Ayrıca kendi içinde çelişen veya tam tersi şekilde sonuç olarak doğru olan fakat absürt veya çelişkili gözüken bir ifadeye (ifadelere veya ifadeler bütününe) de paradoks denmektedir.[1] Kökleşmiş inanışlara aykırı olarak ileri sürülen düşünce olarak da tanımlanabilir. Yani bir nevi çelişkidir.
Genelde paradoksların cevapları yoktur. Yıkılamaz bir duvara durdurulamaz bir trenin çarptığı zaman oluşacak çelişki (paradoks) gibi, sonucun görülmesi engellenmiş olur.
Etimoloji
Türkçeye, Fransızca paradoxe sözcüğünden türeyerek giren paradoks sözcüğünün, etimolojik anlamda kökeni Yunanca paradoksos yani "karşıt-çelişen (düşünce)"dir. Paradokson, paradoks (karşıt düşünce) içeren iddia anlamındadır. (Yunanca para: Yan(ında), boyunca; üzerinden, dışa; karşı. Yunanca doksa: Düşünce; niyet. Ayrıca Yunanca dogma: Düşünce; karar; tez.) Bu Yunanca kökenli sözcüğün Latince'ye paradoxus olarak girmesi, sözcüğün daha sonra (17. yüzyılda) batı dillerinde yer almasını sağlamıştır. Kökende sözcük "kabul görmüş bir düşünceyle çelişen, karşıt bir ifade" anlamında kullanılırken[2], bugün bu anlamdan ziyade felsefi ve mantıksal anlamda kullanılmaktadır.
Kaynakça
- ^ Concise Oxford English Dictionary, paradox, Oxford University Press, 2004.
- ^ Concise Oxford İngilizce sözlük paradox - Origin, Oxford University Press, 2004.
- * Gerhard Wahrig, Deutsches Wörterbuch, Verlagsgruppe Bertelsmann GMBH, 1982.
- * Günther Drosdowski, Paul Grebe, Das Herkunftswörterbuch, DUDEN, Bibliographisches Institut & F.A. Brockhaus AG, 1963.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Paradoks gorunuste dogru olan bir ifade veya ifadeler toplulugunun bir celiski olusturmasi veya sezgiye karsi bir sonuc olusturmasidir Cogunlukla celiskili gorunen sonuc veya sonuclarin aslinda celiskili taraflari vardir Paradoks teriminin karsiligi olarak Turkcede acmaz catiski celiski yaniltmac sozcukleri kullanilmaktadir Sekil A Goz yanilmasi Sekil A da bir paradoks yoktur bir illuzyon veya goz yanilmasidir Sekilde ilk durumda iki parcadan olusan ust egimli yuzey ice dogru bukuk durmakta ikinci durumda ise bu yuzey yine parcali fakat disa bukuk oldugu icin oradan alan kazanci olmus bu da iceriye bir bos kare olarak yansimistir Ancak bu pek cok kisi tarafindan da uzun sure fark edilemeyebilmektedir Baska bir bakis acisi olarak kirmizi ucgenin egimi olan 3 8 ile mavi ucgenin egimi olan 2 5 goruldugu gibi esit degildir Dolayisiyla bu iki ucgen ile iki parcacigin olusturdugu her iki sekil de ucgen degildir Bu yuzden de iki seklin alanlarinin farkli cikmasi gibi bir sey soz konusu olamaz Ayrica kendi icinde celisen veya tam tersi sekilde sonuc olarak dogru olan fakat absurt veya celiskili gozuken bir ifadeye ifadelere veya ifadeler butunune de paradoks denmektedir 1 Koklesmis inanislara aykiri olarak ileri surulen dusunce olarak da tanimlanabilir Yani bir nevi celiskidir Genelde paradokslarin cevaplari yoktur Yikilamaz bir duvara durdurulamaz bir trenin carptigi zaman olusacak celiski paradoks gibi sonucun gorulmesi engellenmis olur EtimolojiTurkceye Fransizca paradoxe sozcugunden tureyerek giren paradoks sozcugunun etimolojik anlamda kokeni Yunanca paradoksos yani karsit celisen dusunce dir Paradokson paradoks karsit dusunce iceren iddia anlamindadir Yunanca para Yan inda boyunca uzerinden disa karsi Yunanca doksa Dusunce niyet Ayrica Yunanca dogma Dusunce karar tez Bu Yunanca kokenli sozcugun Latince ye paradoxus olarak girmesi sozcugun daha sonra 17 yuzyilda bati dillerinde yer almasini saglamistir Kokende sozcuk kabul gormus bir dusunceyle celisen karsit bir ifade anlaminda kullanilirken 2 bugun bu anlamdan ziyade felsefi ve mantiksal anlamda kullanilmaktadir Kaynakca Concise Oxford English Dictionary paradox Oxford University Press 2004 Concise Oxford Ingilizce sozluk paradox Origin Oxford University Press 2004 Gerhard Wahrig Deutsches Worterbuch Verlagsgruppe Bertelsmann GMBH 1982 Gunther Drosdowski Paul Grebe Das Herkunftsworterbuch DUDEN Bibliographisches Institut amp F A Brockhaus AG 1963 Ayrica bakinizParadokslar listesi