Bu madde, ; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur.Eylül 2022) ( |
Tumat – Yakutça: Туматтар)Tıva ulusta boy adı. Geçmişte yaşamış oymak.
Dili
Eski Türk dil.
Yurdu
- XIII.asırda - Doğu Sayan dağlarının doğu yönünde yurt tutmuştur.
- Tıvalar Ejen Han'ın idaresinde iken Beezi kojunu (Kemçik bölgesinin Beezi ili) Tumat bölgesi olarak bilinir.
Tarihi yazılar
Tumatlar hakkında «Moğolların Gizli Tarihi»nde, bunun gibi Reşidüddin'in «Camiüd Tevarih»te yazılmıştır. Geçmişte Tumatlar Moğolların mükemmel savaşçıları olmuşlardır.
Tumat oymağı hakkında
Bu oymağın yurdu Barguçin-Tokum yanındadır. Bargut aymağı ile onların kökü aynı olduğundan Tumatlar onlar ile akrabadır. Tumatlar Kırgızlar yanında yaşayan ulus, onlar çok iyi savaşçı oymaktır. Onları Tayntula-Sokar diye kişi başlarında bulunur. Taytula-Sokar Cengiz Han'a katılmak için söz vermiştir. Cengiz Han, Çin'i almak için gittiğinde ancak 6-7 yıl durmuştur. Moğollar büyük savaşlarda Tumat oymağını çağırmışlardır. Savaşta Boragul noyan ölmüştür.
Kırgız oymağı
12 yıl geçince, Bars yılında Bargutçin-Tokum ile Bayluk'ta yaşayan oymakların arazisini almak için Moğollar, Kırgızlardan asker desteği istemişlerdir. Kırgızlar ise asker vermezler. Kırgızlarda Kurlun diye kişi başkandır. Cengiz Han onlara Joci adlı oğlunu göndermiştir. Moğollardan Noka diye kişi asker toplayıp gider. Kırgız yurduna girer.
Moğolların Gizli Tarihi
Burada Tumat oymağı hakkında 4 paragraf bulunur. §8 ile §9 çok geçmese de orada Tumat oymağından bahsetmesi de önemlidir. Sadece Tumat oymağını anlatan; §240, §241 sayfalarında doluca anlatılır.
§ 8. Horilartay-Mergen Tumat aymağının noyanıdır. Alan-Goa Hori-Tumatların yurdunda Arih-Usun denilen yerde doğmuştur.
§ 9. Hori-Tumatlarının yurdunda Burhan-Haldun dağına kadar göçmüşlerdir. Burhan-Haldun dağının sahipleri ise Uranhay aymaktan - Burhan Bosgahsan ile Sençi Bayan diye ulus durmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- АН СССР Институт Востоковедения. Рашид-ад-Дин Сборник летописей. Т I. Книга первая. (перевод с персидского Л. А. Хетагурова). Издательство: АН СССР, Ленинград – Москва, 1952. Ол номда бижээн чүүл бо сайтыда: Племя тумат. 19 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Племя хушин. 28 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Б. И. Панкратов. Образцы переводов из «Юань-чао би-ши» (подготовка к печати и предисловие Ю. Л. Кроля). Стр. 111// РАН ИВ. Mongolica: К 750-летию «Сокровенного сказания». – М.: Наука. Издательская фирма «Восточная литература», 1993. – 343 с.
- Сокровенное сказание. (Монгольский обыденный изборник). Перевод С.А.Козина 19 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde oksuz maddedir zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmis bir baglanti yoktur Lutfen ilgili maddelerden bu sayfaya baglanti vermeye calisin Eylul 2022 Tumat Yakutca Tumattar Tiva ulusta boy adi Gecmiste yasamis oymak DiliEski Turk dil YurduXIII asirda Dogu Sayan daglarinin dogu yonunde yurt tutmustur Tivalar Ejen Han in idaresinde iken Beezi kojunu Kemcik bolgesinin Beezi ili Tumat bolgesi olarak bilinir Tarihi yazilarTumatlar hakkinda Mogollarin Gizli Tarihi nde bunun gibi Residuddin in Camiud Tevarih te yazilmistir Gecmiste Tumatlar Mogollarin mukemmel savascilari olmuslardir Tumat oymagi hakkinda Bu oymagin yurdu Bargucin Tokum yanindadir Bargut aymagi ile onlarin koku ayni oldugundan Tumatlar onlar ile akrabadir Tumatlar Kirgizlar yaninda yasayan ulus onlar cok iyi savasci oymaktir Onlari Tayntula Sokar diye kisi baslarinda bulunur Taytula Sokar Cengiz Han a katilmak icin soz vermistir Cengiz Han Cin i almak icin gittiginde ancak 6 7 yil durmustur Mogollar buyuk savaslarda Tumat oymagini cagirmislardir Savasta Boragul noyan olmustur Kirgiz oymagi 12 yil gecince Bars yilinda Bargutcin Tokum ile Bayluk ta yasayan oymaklarin arazisini almak icin Mogollar Kirgizlardan asker destegi istemislerdir Kirgizlar ise asker vermezler Kirgizlarda Kurlun diye kisi baskandir Cengiz Han onlara Joci adli oglunu gondermistir Mogollardan Noka diye kisi asker toplayip gider Kirgiz yurduna girer Mogollarin Gizli Tarihi Burada Tumat oymagi hakkinda 4 paragraf bulunur 8 ile 9 cok gecmese de orada Tumat oymagindan bahsetmesi de onemlidir Sadece Tumat oymagini anlatan 240 241 sayfalarinda doluca anlatilir 8 Horilartay Mergen Tumat aymaginin noyanidir Alan Goa Hori Tumatlarin yurdunda Arih Usun denilen yerde dogmustur 9 Hori Tumatlarinin yurdunda Burhan Haldun dagina kadar gocmuslerdir Burhan Haldun daginin sahipleri ise Uranhay aymaktan Burhan Bosgahsan ile Senci Bayan diye ulus durmaktadir Ayrica bakinizKaynakca 1218 yili Berezin onun adini Buka diye cevirmistir Dis baglantilarAN SSSR Institut Vostokovedeniya Rashid ad Din Sbornik letopisej T I Kniga pervaya perevod s persidskogo L A Hetagurova Izdatelstvo AN SSSR Leningrad Moskva 1952 Ol nomda bizheen chүүl bo sajtyda Plemya tumat 19 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Plemya hushin 28 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde B I Pankratov Obrazcy perevodov iz Yuan chao bi shi podgotovka k pechati i predislovie Yu L Krolya Str 111 RAN IV Mongolica K 750 letiyu Sokrovennogo skazaniya M Nauka Izdatelskaya firma Vostochnaya literatura 1993 343 s ISBN 5 02 017395 9 Sokrovennoe skazanie Mongolskij obydennyj izbornik Perevod S A Kozina 19 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde