Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cuci (d. 1182 - ö. 1227), Cengiz Han'ın en büyük oğlu. Bazı kaynaklarda Cuci Han olarak geçse de Cengiz Han'dan önce öldüğü için hanedan, kardeşleri ve oğullarıyla sürmüştür, kendisi han olmamıştır.
Yaşamı
Temuçin daha tüm Moğol boylarını bir bayrak altında toplamadan önce, babası Yesügey'den öç almak isteyen Merkitler eşi Börte'yi kaçırır. Daha sonra Temuçin Börte'yi kan kardeşi Camuka'nın yardımıyla kurtarmış olsa da Börte öyle bir zamanda doğum yapar ki, bu bebeğin Temuçin'e mi yoksa onu esir eden Merkitli'ye mi ait olduğunu kimse anlayamaz. Bu yüzden adı Moğolca "Misafir/Konuk" anlamına gelen "Cuci" koyulur.
Cuci, babasının yanında birçok sefere katıldı. Cengiz Han'ın Harzemşahlar seferini dönüşüne denk gelen 1225 yılında babası tarafından kendisine Harezm ve Doğu Kıpçak toraklarının idaresi verildi. Cengiz Han ölümünden birkaç yıl önce imparatorluğunu oğulları arasında paylaştırırken, Deşt-i Kıpçak olarak adlandırılan topraklar Cuci'nin payına düştü.
Cuci'nin idaresi altındaki topraklarda yaşayan kavimler, adına izafeten "Cuci Ulusu" olarak adlandırılmıştır. 1227 yılındaki bir av partisi esnasında kaza sonucu öldü. Ölümünden sonra toprakları Cengizhan tarafından, oğulları Batu (Gök Orda) ve Orda (Ak Orda) arasında paylaştırıldı.
Veraset tartışması
Bu başlık herhangi bir . (Haziran 2024) () |
Cengiz Han 1223 sonbaharında Harezm seferini tamamladıktan sonra Moğolistan'a doğru yola çıktı. Ögedey, Çağatay ve Tuluy onunla birlikte gittiler ama Cuci Aral ve Hazar Denizi'nin kuzeyindeki topraklarına çekildi. Ölümüne kadar orada kaldı ve babasını hayattayken bir daha göremedi.
Cengiz Han sağlığında imparatorluğunu hayatta kalan dört oğlu arasında hanlıklara bölmüştü. Cuci'ye, o zamanlar Ural ve İrtiş nehirleri arasında uzanan imparatorluğun en batı kısmı emanet edildi. Cengiz Han'ın ölümünü takip eden 1229 Kurultayı'nda bu paylaşım resmileştirildi ve Cuci'nin ailesine (Cuci, Cengiz Han'dan altı ay önce ölmüştü) batıdaki topraklar 'Moğol atlarının toynaklarının bastığı yere kadar' tahsis edildi. Moğol geleneklerine uygun olarak Cengiz Han, üç büyük oğlunun her birine yalnızca dört bin 'orijinal' Moğol askeri ve en küçük oğlu Tuluy'a 101.000 asker miras bıraktı. Sonuç olarak, Cuci'nin torunları imparatorluklarını çoğunlukla boyun eğdirilmiş halklardan gelen ve Türk olan yardımcı birliklerin yardımıyla genişlettiler. Bu, Altın Orda'nın Türki bir kimlik kazanmasının başlıca sebebiydi. Cuci'nin mirası oğulları arasında paylaştırıldı. Oğulları Orda ve Batu sırasıyla Ak Orda ve Mavi Orda'yı kurdular ve daha sonra topraklarını Kıpçak Hanlığı veya Altın Orda olarak birleştireceklerdi. Cuci'nin oğullarından bir diğeri olan Şiban, Batu ve Orda'nın Ülüs'ünün kuzeyinde kalan toprakları aldı.
Bazı olaylar Cuci'nin Cengiz Han'dan daha nazik bir mizaca sahip olduğuna işaret etmektedir, ancak “nazik” sıfatı kendi zamanının ve çevresinin standartlarına göre yorumlanmalıdır çünkü Cuci sivilleri de katletmiştir. Bir keresinde Cuci, esir alınan ve büyük bir okçu olan bir düşman şefinin oğlunun hayatını bağışlaması için babasına yalvarmıştır. Cuci, böyle büyük bir okçunun Moğol ordusu için bir değer olabileceğini savundu. Cengiz Han bu öneriyi bir kenara itti ve esiri idam ettirdi.
Popüler kültürdeki yeri
- 2021 yılında 'de (Özbekçe) ve ATV'de (Türkçe) yayınlanan Bozkır Arslanı Celalettin dizisinde tarafından canlandırılmıştır.
Kaynakça
- ^ Kafalı, M., "Deşt-i Kıpçak ve Cuci Ulusu". Tarih Dergisi. Sayı: 25, Yıl: 1971. URL:http://www.journals.istanbul.edu.tr/iutarih/article/viewFile/1023002342/1023001960 15 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2017-04-14
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cuci d 1182 o 1227 Cengiz Han in en buyuk oglu Bazi kaynaklarda Cuci Han olarak gecse de Cengiz Han dan once oldugu icin hanedan kardesleri ve ogullariyla surmustur kendisi han olmamistir Cuci HanYasamiTemucin daha tum Mogol boylarini bir bayrak altinda toplamadan once babasi Yesugey den oc almak isteyen Merkitler esi Borte yi kacirir Daha sonra Temucin Borte yi kan kardesi Camuka nin yardimiyla kurtarmis olsa da Borte oyle bir zamanda dogum yapar ki bu bebegin Temucin e mi yoksa onu esir eden Merkitli ye mi ait oldugunu kimse anlayamaz Bu yuzden adi Mogolca Misafir Konuk anlamina gelen Cuci koyulur Cuci babasinin yaninda bircok sefere katildi Cengiz Han in Harzemsahlar seferini donusune denk gelen 1225 yilinda babasi tarafindan kendisine Harezm ve Dogu Kipcak toraklarinin idaresi verildi Cengiz Han olumunden birkac yil once imparatorlugunu ogullari arasinda paylastirirken Dest i Kipcak olarak adlandirilan topraklar Cuci nin payina dustu Cuci nin idaresi altindaki topraklarda yasayan kavimler adina izafeten Cuci Ulusu olarak adlandirilmistir 1227 yilindaki bir av partisi esnasinda kaza sonucu oldu Olumunden sonra topraklari Cengizhan tarafindan ogullari Batu Gok Orda ve Orda Ak Orda arasinda paylastirildi Veraset tartismasiBu baslik herhangi bir kaynak icermemektedir Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek bu basligin gelistirilmesine yardimci olunuz Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Haziran 2024 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Cengiz Han 1223 sonbaharinda Harezm seferini tamamladiktan sonra Mogolistan a dogru yola cikti Ogedey Cagatay ve Tuluy onunla birlikte gittiler ama Cuci Aral ve Hazar Denizi nin kuzeyindeki topraklarina cekildi Olumune kadar orada kaldi ve babasini hayattayken bir daha goremedi Cengiz Han sagliginda imparatorlugunu hayatta kalan dort oglu arasinda hanliklara bolmustu Cuci ye o zamanlar Ural ve Irtis nehirleri arasinda uzanan imparatorlugun en bati kismi emanet edildi Cengiz Han in olumunu takip eden 1229 Kurultayi nda bu paylasim resmilestirildi ve Cuci nin ailesine Cuci Cengiz Han dan alti ay once olmustu batidaki topraklar Mogol atlarinin toynaklarinin bastigi yere kadar tahsis edildi Mogol geleneklerine uygun olarak Cengiz Han uc buyuk oglunun her birine yalnizca dort bin orijinal Mogol askeri ve en kucuk oglu Tuluy a 101 000 asker miras birakti Sonuc olarak Cuci nin torunlari imparatorluklarini cogunlukla boyun egdirilmis halklardan gelen ve Turk olan yardimci birliklerin yardimiyla genislettiler Bu Altin Orda nin Turki bir kimlik kazanmasinin baslica sebebiydi Cuci nin mirasi ogullari arasinda paylastirildi Ogullari Orda ve Batu sirasiyla Ak Orda ve Mavi Orda yi kurdular ve daha sonra topraklarini Kipcak Hanligi veya Altin Orda olarak birlestireceklerdi Cuci nin ogullarindan bir digeri olan Siban Batu ve Orda nin Ulus unun kuzeyinde kalan topraklari aldi Bazi olaylar Cuci nin Cengiz Han dan daha nazik bir mizaca sahip olduguna isaret etmektedir ancak nazik sifati kendi zamaninin ve cevresinin standartlarina gore yorumlanmalidir cunku Cuci sivilleri de katletmistir Bir keresinde Cuci esir alinan ve buyuk bir okcu olan bir dusman sefinin oglunun hayatini bagislamasi icin babasina yalvarmistir Cuci boyle buyuk bir okcunun Mogol ordusu icin bir deger olabilecegini savundu Cengiz Han bu oneriyi bir kenara itti ve esiri idam ettirdi Populer kulturdeki yeri2021 yilinda de Ozbekce ve ATV de Turkce yayinlanan Bozkir Arslani Celalettin dizisinde tarafindan canlandirilmistir Kaynakca Kafali M Dest i Kipcak ve Cuci Ulusu Tarih Dergisi Sayi 25 Yil 1971 URL http www journals istanbul edu tr iutarih article viewFile 1023002342 1023001960 15 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2017 04 14