Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
VI. Mehmed veya Mehmed Vahideddin (Osmanlı Türkçesi: وحيد الدين, Vahîdüddîn, Mehmed-i Sadis; 4 Ocak 1861, İstanbul - 16 Mayıs 1926, San Remo), Osmanlı İmparatorluğu'nun 36. ve son padişahı ve 115. İslam halifesidir. Saltanatı döneminde, Osmanlı Devleti Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak I. Dünya Savaşı'ndan yenik ayrıldı. İstanbul'un İşgali yaşandı ve İngilizlerin baskısı üzerine Meclis-i Mebûsan kapatıldı. Anadolu'da kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi ülke yönetiminde egemen olduktan sonra Vahideddin'in idaresi fiilen mümkün olmamıştır.
| VI. Mehmed | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| İslâm Halifesi Emîrü'l-mü'minîn İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Han | |||||
 1918 yılında VI. Mehmed | |||||
| 36. Osmanlı Padişahı | |||||
| Hüküm süresi | 4 Temmuz 1918 - 1 Kasım 1922 (4 yıl, 3 ay ve 28 gün) | ||||
| Taç giymesi | 4 Temmuz 1918 | ||||
| Önce gelen | V. Mehmed | ||||
| Sonra gelen | Saltanat kaldırıldı | ||||
| Sadrazamlar | |||||
| 115. İslâm Halifesi | |||||
| Hüküm süresi | 4 Temmuz 1918 - 19 Kasım 1922 | ||||
| Önce gelen | V. Mehmed | ||||
| Sonra gelen | Abdülmecid Efendi | ||||
| 36. Osmanlı Hanedan Reisi | |||||
| Hüküm süresi | 18 Kasım 1922 - 16 Mayıs 1926 | ||||
| Sonra gelen | Abdülmecid Efendi | ||||
| Doğum | 14 Ocak 1861 Dolmabahçe Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu | ||||
| Ölüm | 16 Mayıs 1926 (65 yaşında) Sanremo, İtalya Krallığı | ||||
| Defin | 3 Temmuz 1926 Süleymaniye Külliyesi, Şam, Suriye | ||||
| Eş(ler)i |
| ||||
| Çocuk(lar)ı |
| ||||
| |||||
| Hanedan | Osmanlı Hanedanı | ||||
| Babası | Abdülmecid | ||||
| Annesi | Gülüstü Hanım | ||||
| Dini | İslam | ||||
| İmza |  | ||||
1 Kasım 1922 tarihinde, saltanat TBMM tarafından kaldırılmış ve Vahideddin, 17 Kasım 1922'de ülkeden ayrılarak Malta'ya gitmiştir. 18 Kasım'da ise TBMM, Millî Mücadele'ye ve Ankara Hükûmeti'ne sıcak bakmış olan veliaht Abdülmecid Efendi'yi halife ilan etmiştir.
Şehzadeliği
Vahideddin, 4 Ocak 1861 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'da doğdu. Sultan Abdülmecid'in sekizinci oğlu ve kendisinden önce tahta geçen V. Murad, II. Abdülhamid ve V. Mehmed'in küçük kardeşidir. Çok küçük yaşta anne ve babasını kaybetti. Sultan Abdülmecid'in ikballerinden Şayeste Hanım tarafından büyütüldü. Tahta geçiş sıralamasında çok aşağılarda olduğu için gözden uzak bir yaşam sürdü. Gençlik yıllarında gizlice medrese derslerini takip etmiş, bu özelliği ile tahta çıktıktan sonra kendisine arz edilen şer'i konulara müdahale edebilecek derecede yetkinleşmiştir. Hat, musiki ve edebiyat sanatlarıyla ileri seviyede uğraşmıştır.
İlk evliliğini bu dönemde, ablası Cemile Sultan'ın sarayında görüp beğendiği Emine Nazikeda Hanım ile yapmıştır. Cemile Sultan, çok sevdiği Nazikeda üzerine başka bir eş almaması şartı ile Vahideddin'in talebini kabul edeceğini bildirdiğinde ablasının şartını kabul etmesine rağmen, bu evlilikten Sabiha Sultan ve Fatma Ulviye Sultan dünyaya geldikten sonra doktorların tıbben bir daha doğum yapamayacağı bildirilmesi üzerine eşinin de rızasını alarak başka evlilikler yaptı. 1912'de tek oğlu Mehmed Ertuğrul dünyaya geldi.
Ağabeyi II. Abdülhamid'in uzun padişahlığı sırasında, Çengelköy'de mimar Alexandre Vallaury'ye yaptırdığı köşkünde münzevi bir hayat yaşadı. Diğer şehzadeler hakkında padişaha jurnal yazmakla suçlandı.
V. Mehmed tahta geçtiğinde, Sultan Abdülaziz'in oğlu Yusuf İzzeddin Efendi veliaht oldu. Yusuf İzzeddin'in 1 Şubat 1916'da bir yurt dışı seyahatine çıkacağı gün henüz aydınlatılamayan bir şekilde ölümü üzerine, Vahideddin veliahtlık makamına yükseldi. 1917 Aralık ayında Mirliva (Tuğgeneral) Mustafa Kemal Paşa eşliğinde Almanya seyahatine çıktı. Bad Kreuznach, Strazburg, Colmar, Essen ve Berlin'de bulundu. 4 Ocak 1918 tarihinde Almanya seyahatinden geri döndü.
Saltanatı
3 Temmuz 1918'de abisi V. Mehmed'in ölümü üzerine VI. Mehmed unvanıyla 57 yaşında tahta çıktı. Cülûs töreni 4 Temmuz'da gerçekleşti.
Tahta çıkışından kısa bir süre sonra şöyle dediği anlatılır:
"Ben bu makam için hazırlanmadım. Çocukluğumdan beri vücutça rahatsız olduğumdan layikiyle tahsil edemedim. Yaşım kemale erdi, dünyada bir emelim kalmadı. Biraderle hangimizin evvel gideceğimiz malum olmadığından bu makamı bekleyişte değildim. Fakat takdiri ilahi böyle teveccüh etti, bu ağır vazifeyi deruhde eyledim. Şaşmış bir haldeyim, bana dua ediniz.".
Vahideddin, zamanında Giuseppe Donizetti'nin II. Mahmud için bestelediği marşı, “Madem, Avrupa'da hükümdarlar değişse de millî marşlar değişmiyor, Osmanlıların neden bir millî marşı olmasın?” diyerek, bir fermanla Osmanlı marşını kabul ettirdi. 1918 yazında Ordu ve Donanma'ya bir Hatt-ı Hümâyun göndererek Başkomutanlığı üzerine aldığını bildirdi. VI. Mehmed unvanıyla tahta çıkarıldığı halde halk tarafından Sultan Vahideddin olarak adlandırıldı. Devlet yönetiminde aktif bir rol alacağının işaretlerini vermişti ancak iki büyük sorunla karşı karşıya idi: bir yandan, bir felakete dönüşen I. Dünya Savaşı'nı en az hasarla sona erdirmek; öbür yandan, 1913'ten beri imparatorluğa egemen olan İttihat ve Terakkî rejimine karşı bir siyasi alternatif oluşturmak. Tahta geçer geçmez, İttihat ve Terakkî önderliğine muhalefetiyle tanınan Mustafa Kemal Paşa'yı Suriye Cephesi Komutanlığı'na atadı.
8 Ekim 1918'de savaşın kaybedileceğinin anlaşılması üzerine Talat Paşa başkanlığındaki İttihat ve Terakkî Kabinesi istifa etti. Yerine Ahmed İzzet Paşa başkanlığında bir kabine kuruldu ve bu kabine savaşı bitiren Mondros Mütarekesi'ni 30 Ekim 1918'de imzalandı. Ahmed İzzet Paşa'nın "artçı" kabinesinin de sadece 25 gün süren iktidardan sonra istifası üzerine Padişah, diplomat Ahmed Tevfik Paşa'yı 13 Kasım'da Sadrazamlığa getirdi.
Kurtuluş Savaşı 9 Eylül 1922'de İzmir'in Kurtuluşu ve 13 Ekim 1922'de Mudanya Mütarekesi ile sona erdi. Bu sırada İstanbul henüz İtilaf Devletleri'nin askeri işgali altındaydı. 6 Ekim'de TBMM ordusunu temsilen Refet Bele komutasındaki bir askeri birlik İstanbul'a girdi. Bu günlerde basın organları Vahideddin'in aleyhinde geniş çaplı ve kamuoyunda etki yapan yayınlarda bulundular. Padişah Vahideddin'in Mustafa Kemal Paşa ve dostları hakkında ölüm fermanı imzalamasının ve Millî Mücadele karşıtı davranışlarının, son padişahın vatan haini olduğunu açıkça göstermekte olduğunu düşünen halk arasında bazı gruplarca hakaret ve tehdit içeren gösteriler yapıldı.
Vahideddin'in 11 Nisan 1920 tarihli kararname ile başlayan girişimleri, "isyan" kavramının da ötesinde iç savaş girişimi olarak kabul edilmiştir.
Türkiye'den ayrılışı, sürgün yılları ve ölümü
Kurtuluş Savaşı zafer ile sonuçlandıktan sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi hükûmeti 1 Kasım 1922'de hilâfet ile saltanatın ayrıldığını ve saltanatın kaldırıldığını iki maddelik bir yasa ile ilan etti. Vahideddin'in adı hutbelerden kaldırıldı. 4 Kasım'da son Sadrazam Ahmed Tevfik Paşa istifa etti. 5 Kasım'da Refet Paşa, Bâbıâlî'deki bakanlıklara gönderdiği bir genelgeyle işlerine son verildiğini tebliğ etti. 17 Kasım sabahı Vahideddin, küçük oğlu Mehmed Ertuğrul ve hareminin mensuplarıyla birlikte Dolmabahçe Sarayı'ndan bir kayığa binerek Boğaziçi'nde demirlemiş olan HMS Malaya adlı İngiliz zırhlısı ile Malta'ya gitti.
İngilizler Vahideddin'in İngiltere'ye gelmesini kabul etmediği için bir süre Malta'da kaldı. Bu süre zarfında, TBMM tarafından seçilen Abdülmecid Efendi'yi halife olarak kabul etmemiş, "Saltanatsız hilâfet, hilâfetsiz de saltanat olmaz." demiştir. ve çeşitli siyasi arayışlar içerisinde bulunmuştur. Hicaz Kralı Melik Hüseyin'in daveti üzerine Mekke'ye ve oradan da İtalya'daki San Remo şehrine giderek bu şehirde ikamet etti. 20 Nisan 1923'e dek Hicaz'da kaldı. İngiltere'nin baskısı üzerine buradan ayrıldı. Bir süre İtalya'nın Cenova kentinde yaşamasının ardından 11 Haziran 1923'te San Remo kasabasında kiralanan bir villaya taşındı. Bu dönemde başlangıç bölümünü kendi el yazısıyla yazdığı, kalan bölümlerini yakınlarına dikte ettirdiği anılarını kayda geçirdi.
Vahideddin, hilâfetin kaldırılması ve hanedan üyelerinin sürgünü üzerine 13 Mart 1924'te ABD Başkanına şu mektubu yazdı:
"Amerika Cemahir-i Müttefikiye Reisi Mösyo Coolidge Cenablarına
Siyasi olayların ve gelişmelerin tüm iç yüzünü, hangi nedenlerden dolayı Saltanat merkezimi geçici bir süre için terk etmek zorunda kaldığımı biliyorsunuz. Bu konuda ayrıntılı bilgi sunmayı gereksiz görüyorum. Bu süresiz uzaklaşmamın, babadan kalma sahip olduğum Saltanat ve Hilâfet makamından vazgeçtiğim anlamına gelmeyeceği açıktır. Ankara meclisi gibi bir isyancı fitnenin bu konuda alacağı tüm kararların geçersiz olacağını bildiririm. Şöyle ki; İslam hilafetinin Osmanlı saltanatından soyutlanması ve ayrılması ve hilafetin tümüyle kaldırılması dini, kavmiyeti, vatanı belirsiz ve karışık askerlerden ve öteki sınıflardan oluşan küçük bir şer zümresinin kısmen zorla ve kısmen bilgisizlik ve gafletle yönlendirdiği beş-altı milyonluk Türk kavminin yetki alanı içinde değildir. Bu ancak tüm İslam dünyasınca atanan uzman kişilerden oluşan bir meclisin toplanması ve tüm din bilginlerinin ortak kararı ile çözümlenecek büyük bir evrensel sorundur.
İslam bilginlerinin bildiği üzere şeriata aykırı kararlar herhangi makamdan olursa olsun sonuçsuz kalmaya mahkumdur. Bundan başka bu durumun, içinde bulunulan koşullarda İslam dünyasında sonuçları pek vahim olabilecek büyük bir heyecana yol açacaktır. Ayrıca gelişmiş ülkelerin iç güvenliklerine de büyük bir etki yapacaktır.
Hanedanın ileri gelenleri aleyhinde Ankara meclisi tarafından kabul edilen sürgün ve kovma, emlakine ve bireysel mallarına el koyma gibi haksız kararları hanedanın bireylerini, insan ve kişilik haklarından soyutlar mahiyettedir. Bu konuda yüce kişiliğiniz ve cumhuriyet hükûmetiniz tarafından olanaklar ölçüsünde yapılabilecek yardımları pek değerli sayacağımı açıklamaya gerek yoktur. Bu vesile ile sağlıklı olmanızı yüce haktan niyaz eylerim."
13 Mart 1924
Mehmed Vahideddin
Vahideddin, 16 Mayıs 1926'da San Remo'da öldü. Cenazesi Türkiye hükûmeti tarafından kabul edilmedi ve Şam'a getirilerek Süleymaniye Külliyesi kabristanına defnedildi. Yapılan otopside, Vahideddin'in bir kalp damarının tıkanması sonucu öldüğü ortaya çıktı.
Ailesi
Eşleri
- Emine Nazikedâ Baş Kadınefendi
- İnşirah Kadınefendi
- Şadiye Müveddet Kadınefendi
- Nevvare Hanım
- Nimet Nevzad Hanım
Erkek çocukları
- Mehmed Ertuğrul Efendi (5 Ekim 1912, İstanbul - 2 Temmuz 1944, Kahire), VI. Mehmed'in tek oğludur. Kahire'deki Hidiv Tevfik Türbesi'ne 1944 yılında defnedilmiştir.
Kız çocukları
- Fenire Sultan
- Fatma Ulviye Sultan
- Rukiye Sabiha Sultan
Konuyla ilgili yayınlar
- Zekeriya Yıldız, "Sürgün Sultan" Nesil Yayınları - Mart 2012
- Turgut Özakman, Vahideddin, M. Kemal ve Milli Mücadele, Bilgi Yayınevi, Ankara 1997
- Ali Fuat Türkgeldi, Görüp İşittiklerim, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
- Prenses Leyla Açba-Ançabadze, Harem Hatıraları, İstanbul, 2004.
- Necip Fazıl Kısakürek, Vatan Haini Değil-Büyük Vatan Dostu Vahidüddin, Toker Yayınları, 1968. (yasaklandı)
- Tarık Mümtaz Göztepe, Osmanoğullarının Son Padişahı Vahideddin Mütareke Gayyasında ve Osmanoğulları'nın Son Padişahı Vahideddin Gurbet Cehenneminde, Sebil Yayınları, 1978.
- Murat Bardakçı, Şahbaba: Osmanoğulları'nın Son Hükümdarı 6. Mehmed Vahideddin'in Hayatı, Hatıraları ve Özel Mektupları, Pan Yayıncılık, İstanbul 1998.
- Yılmaz Çetiner, Son Padişah Vahdettin, Milliyet Yayınları, İstanbul.
- Yıldız'dan San Remo'ya: Vahdettin'in Dördüncü Kadınefendisi Nevzat Vahdettin'in Hatıraları ve 150'liklerin Gurbet Maceraları, Arma Yayınları, İstanbul.
- Kadir Mısıroğlu, Bir Mazlum Padişah: Sultan Vahideddin Han, Sebil Yayınevi, 2008.
- Metin Hülagü, Yurtsuz İmparator Vahdettin İngiliz Gizli Belgelerinde Vahdettin ve Osmanlı Hanedanı, Timaş Yayınları, 2008.
- Osman Öndeş, Vahdeddin'in Sırdaşı Avni Paşa Anlatıyor, Timaş Yayınları, 2011.
- Ahmet Anapalı, Sultan Vahideddin Han: Kurtuluşun Faturasını Ödeyen Adam, Profil Kitap, 2015.
Kaynakça
- ^ TDV, İslam Ansiklopedisi, cilt: 28, sayfa: 429
- ^ Lütfi Simavi, Sultan Reşad'ın ve Halefinin Sarayında Gördüklerim'de "Sultan Abdülhamid devrindeki sui şöhretine rağmen Vahidüddin Efendiden millet ve vatan için hizmetler ümid ediyorduk." der (s. 129). İbnülemin, Yıldız Sarayında tedkik ettiği evrak arasında Vahideddin'e ait jurnal mahiyetinde belgeye rastlamadığını belirtir. (Son Sadrazamlar, IV. 2100)
- ^ Kalelioğlu, Uğur Berk (2022). Mustafa Kemal Atatürkün Almanya Seyahati. Gece Kitaplığı. s. s.40. ISBN .
- ^ . Tele1. 7 Mayıs 2021. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021.
- ^ Musa Kâzım Efendi'den nakleden İbnülemin Mahmut Kemal İnal, Son Sadrazamlar, IV.2095)
- ^ a b c Son Padişah Vahideddin Yılmaz Çetiner.
- ^ Vahideddin-Mustafa Kemal Ekseninde Millî Mücadele, Teoman Ergül, Akılçelen Kitaplar.
- ^ Mustafa Armağan. . Zaman. 1 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . milliyet.com.tr. 3 Nisan 2016. 22 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Necip Fazıl'ın yasaklı Vahdettin kitabı yeniden yayınlanacak". Zaman. Erişim tarihi: 25 Aralık 2011.[]
- ^ "Vatanını seven biriydi". Yeni Şafak. 18 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2011.
Dış bağlantılar
hakkında daha fazla bilgi edinin | |
 | Commons'ta dosyalar |
 | Vikisöz'de alıntılar |
- Torunu Neslişah Sultan'la yapılan bir röportaj (video) 23 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
VI. Mehmed Doğumu: 4 Ocak 1861 Ölümü: 16 Mayıs 1926 | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen V. Mehmed |  Osmanlı Sultanı 3 Temmuz 1918 - 1 Kasım 1922 | Sonra gelen Yok (makam kaldırıldı) |
| Sünni İslam unvanları | ||
| Önce gelen V. Mehmed | İslam Halifesi 3 Temmuz 1918 - 19 Kasım 1922 | Sonra gelen Abdülmecid Efendi |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
VI Mehmed veya Mehmed Vahideddin Osmanli Turkcesi وحيد الدين Vahiduddin Mehmed i Sadis 4 Ocak 1861 Istanbul 16 Mayis 1926 San Remo Osmanli Imparatorlugu nun 36 ve son padisahi ve 115 Islam halifesidir Saltanati doneminde Osmanli Devleti Mondros Mutarekesi ni imzalayarak I Dunya Savasi ndan yenik ayrildi Istanbul un Isgali yasandi ve Ingilizlerin baskisi uzerine Meclis i Mebusan kapatildi Anadolu da kurulan Turkiye Buyuk Millet Meclisi ulke yonetiminde egemen olduktan sonra Vahideddin in idaresi fiilen mumkun olmamistir VI MehmedIslam Halifesi Emiru l mu minin Iki Kutsal Caminin Hizmetkari Han1918 yilinda VI Mehmed36 Osmanli PadisahiHukum suresi4 Temmuz 1918 1 Kasim 1922 4 yil 3 ay ve 28 gun Tac giymesi4 Temmuz 1918Once gelenV MehmedSonra gelenSaltanat kaldirildiSadrazamlarListe Talat Pasa Ahmed Izzet Pasa Ahmed Tevfik Pasa Damad Ferid Pasa Ali Riza Pasa Salih Hulusi Pasa115 Islam HalifesiHukum suresi4 Temmuz 1918 19 Kasim 1922Once gelenV MehmedSonra gelenAbdulmecid Efendi36 Osmanli Hanedan ReisiHukum suresi18 Kasim 1922 16 Mayis 1926Sonra gelenAbdulmecid EfendiDogum14 Ocak 1861 Dolmabahce Sarayi Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum16 Mayis 1926 65 yasinda Sanremo Italya KralligiDefin3 Temmuz 1926 Suleymaniye Kulliyesi Sam SuriyeEs ler iEmine Nazikeda Kadinefendi e 1885 o 1926 Insirah Hanim e 1905 b 1909 Muveddet Kadin e 1911 o 1926 Nevvare Hanim e 1918 b 1924 Nimet Nevzad Hanim e 1921 o 1926 Cocuk lar iMunire Fenire SultanFatma Ulviye SultanSabiha SultanSehzade Mehmed ErtugrulTam adiMehmed Vahideddin Han bin AbdulmecidHanedanOsmanli HanedaniBabasiAbdulmecidAnnesiGulustu HanimDiniIslamImzaEkim 1909 tarihli Resimli Kitab dergisinde Sehzade Vahideddin 1 Kasim 1922 tarihinde saltanat TBMM tarafindan kaldirilmis ve Vahideddin 17 Kasim 1922 de ulkeden ayrilarak Malta ya gitmistir 18 Kasim da ise TBMM Milli Mucadele ye ve Ankara Hukumeti ne sicak bakmis olan veliaht Abdulmecid Efendi yi halife ilan etmistir SehzadeligiVahideddin 1916 VI Mehmed ve hemen arkasinda Mustafa Kemal Vahideddin 4 Ocak 1861 tarihinde Osmanli Imparatorlugu nun baskenti Istanbul da dogdu Sultan Abdulmecid in sekizinci oglu ve kendisinden once tahta gecen V Murad II Abdulhamid ve V Mehmed in kucuk kardesidir Cok kucuk yasta anne ve babasini kaybetti Sultan Abdulmecid in ikballerinden Sayeste Hanim tarafindan buyutuldu Tahta gecis siralamasinda cok asagilarda oldugu icin gozden uzak bir yasam surdu Genclik yillarinda gizlice medrese derslerini takip etmis bu ozelligi ile tahta ciktiktan sonra kendisine arz edilen ser i konulara mudahale edebilecek derecede yetkinlesmistir Hat musiki ve edebiyat sanatlariyla ileri seviyede ugrasmistir Ilk evliligini bu donemde ablasi Cemile Sultan in sarayinda gorup begendigi Emine Nazikeda Hanim ile yapmistir Cemile Sultan cok sevdigi Nazikeda uzerine baska bir es almamasi sarti ile Vahideddin in talebini kabul edecegini bildirdiginde ablasinin sartini kabul etmesine ragmen bu evlilikten Sabiha Sultan ve Fatma Ulviye Sultan dunyaya geldikten sonra doktorlarin tibben bir daha dogum yapamayacagi bildirilmesi uzerine esinin de rizasini alarak baska evlilikler yapti 1912 de tek oglu Mehmed Ertugrul dunyaya geldi Agabeyi II Abdulhamid in uzun padisahligi sirasinda Cengelkoy de mimar Alexandre Vallaury ye yaptirdigi koskunde munzevi bir hayat yasadi Diger sehzadeler hakkinda padisaha jurnal yazmakla suclandi V Mehmed tahta gectiginde Sultan Abdulaziz in oglu Yusuf Izzeddin Efendi veliaht oldu Yusuf Izzeddin in 1 Subat 1916 da bir yurt disi seyahatine cikacagi gun henuz aydinlatilamayan bir sekilde olumu uzerine Vahideddin veliahtlik makamina yukseldi 1917 Aralik ayinda Mirliva Tuggeneral Mustafa Kemal Pasa esliginde Almanya seyahatine cikti Bad Kreuznach Strazburg Colmar Essen ve Berlin de bulundu 4 Ocak 1918 tarihinde Almanya seyahatinden geri dondu Vahideddin 1915 Saltanati3 Temmuz 1918 de abisi V Mehmed in olumu uzerine VI Mehmed unvaniyla 57 yasinda tahta cikti Culus toreni 4 Temmuz da gerceklesti Tahta cikisindan kisa bir sure sonra soyle dedigi anlatilir Ben bu makam icin hazirlanmadim Cocuklugumdan beri vucutca rahatsiz oldugumdan layikiyle tahsil edemedim Yasim kemale erdi dunyada bir emelim kalmadi Biraderle hangimizin evvel gidecegimiz malum olmadigindan bu makami bekleyiste degildim Fakat takdiri ilahi boyle teveccuh etti bu agir vazifeyi deruhde eyledim Sasmis bir haldeyim bana dua ediniz VI Mehmed cuma selamligindaVI Mehmed Yildiz Camii nden cikarken Vahideddin zamaninda Giuseppe Donizetti nin II Mahmud icin besteledigi marsi Madem Avrupa da hukumdarlar degisse de milli marslar degismiyor Osmanlilarin neden bir milli marsi olmasin diyerek bir fermanla Osmanli marsini kabul ettirdi 1918 yazinda Ordu ve Donanma ya bir Hatt i Humayun gondererek Baskomutanligi uzerine aldigini bildirdi VI Mehmed unvaniyla tahta cikarildigi halde halk tarafindan Sultan Vahideddin olarak adlandirildi Devlet yonetiminde aktif bir rol alacaginin isaretlerini vermisti ancak iki buyuk sorunla karsi karsiya idi bir yandan bir felakete donusen I Dunya Savasi ni en az hasarla sona erdirmek obur yandan 1913 ten beri imparatorluga egemen olan Ittihat ve Terakki rejimine karsi bir siyasi alternatif olusturmak Tahta gecer gecmez Ittihat ve Terakki onderligine muhalefetiyle taninan Mustafa Kemal Pasa yi Suriye Cephesi Komutanligi na atadi 8 Ekim 1918 de savasin kaybedileceginin anlasilmasi uzerine Talat Pasa baskanligindaki Ittihat ve Terakki Kabinesi istifa etti Yerine Ahmed Izzet Pasa baskanliginda bir kabine kuruldu ve bu kabine savasi bitiren Mondros Mutarekesi ni 30 Ekim 1918 de imzalandi Ahmed Izzet Pasa nin artci kabinesinin de sadece 25 gun suren iktidardan sonra istifasi uzerine Padisah diplomat Ahmed Tevfik Pasa yi 13 Kasim da Sadrazamliga getirdi Kurtulus Savasi 9 Eylul 1922 de Izmir in Kurtulusu ve 13 Ekim 1922 de Mudanya Mutarekesi ile sona erdi Bu sirada Istanbul henuz Itilaf Devletleri nin askeri isgali altindaydi 6 Ekim de TBMM ordusunu temsilen Refet Bele komutasindaki bir askeri birlik Istanbul a girdi Bu gunlerde basin organlari Vahideddin in aleyhinde genis capli ve kamuoyunda etki yapan yayinlarda bulundular Padisah Vahideddin in Mustafa Kemal Pasa ve dostlari hakkinda olum fermani imzalamasinin ve Milli Mucadele karsiti davranislarinin son padisahin vatan haini oldugunu acikca gostermekte oldugunu dusunen halk arasinda bazi gruplarca hakaret ve tehdit iceren gosteriler yapildi Vahideddin in 11 Nisan 1920 tarihli kararname ile baslayan girisimleri isyan kavraminin da otesinde ic savas girisimi olarak kabul edilmistir Turkiye den ayrilisi surgun yillari ve olumuVI Mehmed Istanbul dan ayrilmadan once Seyhulislam Nuri Efendi nin onculugunde son sadrazam Ahmed Tevfik Pasa ile dua ederken 17 Kasim 1922 VI Mehmed Ingiliz savas gemisi HMS Malaya ile Malta ya variyor Soldaki 10 yasindaki Sehzade Mehmed Ertugrul Efendi Kurtulus Savasi zafer ile sonuclandiktan sonra Turkiye Buyuk Millet Meclisi hukumeti 1 Kasim 1922 de hilafet ile saltanatin ayrildigini ve saltanatin kaldirildigini iki maddelik bir yasa ile ilan etti Vahideddin in adi hutbelerden kaldirildi 4 Kasim da son Sadrazam Ahmed Tevfik Pasa istifa etti 5 Kasim da Refet Pasa Babiali deki bakanliklara gonderdigi bir genelgeyle islerine son verildigini teblig etti 17 Kasim sabahi Vahideddin kucuk oglu Mehmed Ertugrul ve hareminin mensuplariyla birlikte Dolmabahce Sarayi ndan bir kayiga binerek Bogazici nde demirlemis olan HMS Malaya adli Ingiliz zirhlisi ile Malta ya gitti Ingilizler Vahideddin in Ingiltere ye gelmesini kabul etmedigi icin bir sure Malta da kaldi Bu sure zarfinda TBMM tarafindan secilen Abdulmecid Efendi yi halife olarak kabul etmemis Saltanatsiz hilafet hilafetsiz de saltanat olmaz demistir ve cesitli siyasi arayislar icerisinde bulunmustur Hicaz Krali Melik Huseyin in daveti uzerine Mekke ye ve oradan da Italya daki San Remo sehrine giderek bu sehirde ikamet etti 20 Nisan 1923 e dek Hicaz da kaldi Ingiltere nin baskisi uzerine buradan ayrildi Bir sure Italya nin Cenova kentinde yasamasinin ardindan 11 Haziran 1923 te San Remo kasabasinda kiralanan bir villaya tasindi Bu donemde baslangic bolumunu kendi el yazisiyla yazdigi kalan bolumlerini yakinlarina dikte ettirdigi anilarini kayda gecirdi Vahideddin hilafetin kaldirilmasi ve hanedan uyelerinin surgunu uzerine 13 Mart 1924 te ABD Baskanina su mektubu yazdi Amerika Cemahir i Muttefikiye Reisi Mosyo Coolidge Cenablarina Siyasi olaylarin ve gelismelerin tum ic yuzunu hangi nedenlerden dolayi Saltanat merkezimi gecici bir sure icin terk etmek zorunda kaldigimi biliyorsunuz Bu konuda ayrintili bilgi sunmayi gereksiz goruyorum Bu suresiz uzaklasmamin babadan kalma sahip oldugum Saltanat ve Hilafet makamindan vazgectigim anlamina gelmeyecegi aciktir Ankara meclisi gibi bir isyanci fitnenin bu konuda alacagi tum kararlarin gecersiz olacagini bildiririm Soyle ki Islam hilafetinin Osmanli saltanatindan soyutlanmasi ve ayrilmasi ve hilafetin tumuyle kaldirilmasi dini kavmiyeti vatani belirsiz ve karisik askerlerden ve oteki siniflardan olusan kucuk bir ser zumresinin kismen zorla ve kismen bilgisizlik ve gafletle yonlendirdigi bes alti milyonluk Turk kavminin yetki alani icinde degildir Bu ancak tum Islam dunyasinca atanan uzman kisilerden olusan bir meclisin toplanmasi ve tum din bilginlerinin ortak karari ile cozumlenecek buyuk bir evrensel sorundur Islam bilginlerinin bildigi uzere seriata aykiri kararlar herhangi makamdan olursa olsun sonucsuz kalmaya mahkumdur Bundan baska bu durumun icinde bulunulan kosullarda Islam dunyasinda sonuclari pek vahim olabilecek buyuk bir heyecana yol acacaktir Ayrica gelismis ulkelerin ic guvenliklerine de buyuk bir etki yapacaktir Hanedanin ileri gelenleri aleyhinde Ankara meclisi tarafindan kabul edilen surgun ve kovma emlakine ve bireysel mallarina el koyma gibi haksiz kararlari hanedanin bireylerini insan ve kisilik haklarindan soyutlar mahiyettedir Bu konuda yuce kisiliginiz ve cumhuriyet hukumetiniz tarafindan olanaklar olcusunde yapilabilecek yardimlari pek degerli sayacagimi aciklamaya gerek yoktur Bu vesile ile saglikli olmanizi yuce haktan niyaz eylerim 13 Mart 1924 Mehmed Vahideddin VI Mehmed in mezari Vahideddin 16 Mayis 1926 da San Remo da oldu Cenazesi Turkiye hukumeti tarafindan kabul edilmedi ve Sam a getirilerek Suleymaniye Kulliyesi kabristanina defnedildi Yapilan otopside Vahideddin in bir kalp damarinin tikanmasi sonucu oldugu ortaya cikti AilesiEsleri Emine Nazikeda Bas Kadinefendi Insirah Kadinefendi Sadiye Muveddet Kadinefendi Nevvare Hanim Nimet Nevzad HanimErkek cocuklari Mehmed Ertugrul Efendi 5 Ekim 1912 Istanbul 2 Temmuz 1944 Kahire VI Mehmed in tek ogludur Kahire deki Hidiv Tevfik Turbesi ne 1944 yilinda defnedilmistir Kiz cocuklari Fenire Sultan Fatma Ulviye Sultan Rukiye Sabiha SultanKonuyla ilgili yayinlarZekeriya Yildiz Surgun Sultan Nesil Yayinlari Mart 2012 Turgut Ozakman Vahideddin M Kemal ve Milli Mucadele Bilgi Yayinevi Ankara 1997 Ali Fuat Turkgeldi Gorup Isittiklerim Turk Tarih Kurumu Yayinlari Ankara Prenses Leyla Acba Ancabadze Harem Hatiralari Istanbul 2004 Necip Fazil Kisakurek Vatan Haini Degil Buyuk Vatan Dostu Vahiduddin Toker Yayinlari 1968 yasaklandi Tarik Mumtaz Goztepe Osmanogullarinin Son Padisahi Vahideddin Mutareke Gayyasinda ve Osmanogullari nin Son Padisahi Vahideddin Gurbet Cehenneminde Sebil Yayinlari 1978 Murat Bardakci Sahbaba Osmanogullari nin Son Hukumdari 6 Mehmed Vahideddin in Hayati Hatiralari ve Ozel Mektuplari Pan Yayincilik Istanbul 1998 Yilmaz Cetiner Son Padisah Vahdettin Milliyet Yayinlari Istanbul Yildiz dan San Remo ya Vahdettin in Dorduncu Kadinefendisi Nevzat Vahdettin in Hatiralari ve 150 liklerin Gurbet Maceralari Arma Yayinlari Istanbul Kadir Misiroglu Bir Mazlum Padisah Sultan Vahideddin Han Sebil Yayinevi 2008 Metin Hulagu Yurtsuz Imparator Vahdettin Ingiliz Gizli Belgelerinde Vahdettin ve Osmanli Hanedani Timas Yayinlari 2008 Osman Ondes Vahdeddin in Sirdasi Avni Pasa Anlatiyor Timas Yayinlari 2011 Ahmet Anapali Sultan Vahideddin Han Kurtulusun Faturasini Odeyen Adam Profil Kitap 2015 Kaynakca TDV Islam Ansiklopedisi cilt 28 sayfa 429 Lutfi Simavi Sultan Resad in ve Halefinin Sarayinda Gorduklerim de Sultan Abdulhamid devrindeki sui sohretine ragmen Vahiduddin Efendiden millet ve vatan icin hizmetler umid ediyorduk der s 129 Ibnulemin Yildiz Sarayinda tedkik ettigi evrak arasinda Vahideddin e ait jurnal mahiyetinde belgeye rastlamadigini belirtir Son Sadrazamlar IV 2100 Kalelioglu Ugur Berk 2022 Mustafa Kemal Ataturkun Almanya Seyahati Gece Kitapligi s s 40 ISBN 978 625 430 451 4 Tele1 7 Mayis 2021 7 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2021 Musa Kazim Efendi den nakleden Ibnulemin Mahmut Kemal Inal Son Sadrazamlar IV 2095 a b c Son Padisah Vahideddin Yilmaz Cetiner Vahideddin Mustafa Kemal Ekseninde Milli Mucadele Teoman Ergul Akilcelen Kitaplar Mustafa Armagan Zaman 1 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2011 Arsivlenmis kopya PDF 2 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Arsivlenmis kopya 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2021 milliyet com tr 3 Nisan 2016 22 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Necip Fazil in yasakli Vahdettin kitabi yeniden yayinlanacak Zaman Erisim tarihi 25 Aralik 2011 olu kirik baglanti Vatanini seven biriydi Yeni Safak 18 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2011 Dis baglantilarVikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikisoz de alintilarTorunu Neslisah Sultan la yapilan bir roportaj video 23 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca VI MehmedOsmanli HanedaniDogumu 4 Ocak 1861 Olumu 16 Mayis 1926Resmi unvanlarOnce gelen V Mehmed Osmanli Sultani 3 Temmuz 1918 1 Kasim 1922 Sonra gelen Yok makam kaldirildi Sunni Islam unvanlariOnce gelen V Mehmed Islam Halifesi 3 Temmuz 1918 19 Kasim 1922 Sonra gelen Abdulmecid Efendi