Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aşık Mevlüde Günbulut, (d. 1921, Şarkışla, Sivas - 19 Mart 2002), Türk şair.
Aşık Mevlüde Günbulut | |
|---|---|
| Doğum | 1921 Şarkışla, Sivas |
| Ölüm | 19 Mart 2002 |
| Meslek | Şair |
| Çocuk(lar) | Fatma, Şükrü, Enver ve İhsan |
Hayatı
Mevlüde Günbulut Sivas'ın Şarkışla ilçesinde doğmuştur. babasının adı Ali, annesinin adı Gülbahar 'dır. İlkokul eğitimini 1933 yılında tamamlayıp ardından Talas Kolejine gitmiştir. Fakat buradaki eğitimi çok kısa sürmüş yarım dönem okuyup sonra okuldan ayrılmıştır. 1939 yılında evlenmiş ve Fatma, Şükrü, Enver ve İhsan isimlerinde 4 çocuğu olmuştur. 19 Mart 2002 tarihinde vefat etmiştir.
Edebi Hayatı
Mevlüde Günbulut, türkülerini genellikle çevresindeki olaylar ve durumlardan etkilenerek yazmıştır. Bundan dolayı âşık tarzı şiirlerinin yanı sıra mani olarak söylediği ağıtlarda vardır. Âşık Mevlüde Günbulut'un oğlu Şükrü Günbulut, annesinin şiirlerini 1998 yılında N'olayıdım N'olayıdım adını verdiği bir şiir kitabında toplayıp yayımlamıştır. Âşık Mevlüde Günbulut ayrıca Deniz Gezmiş için Zülfü Livaneli tarafından bestelenen "Deniz Gezmiş Ağıdı" adlı şiirin de yazarıdır.
Deniz Gezmiş Ağıdı
Şiir 8'li hece ölçüsü ile yazılmıştır. "Deniz Gezmiş Ağıdı" veya "Şarkışla'ya Düşürmesin Allah Sevdiği Kulunu" adlarıyla da tanınan eserin sözlerinin Mevlüde Günbulut'a ait olduğu Erdoğan Alkan tarafından Papirüs dergisinde açıklanmış ve nasıl şarkı haline getirildiğini anlatmıştır. Şarkışla'lı Antropolog Dr. Şükrü Günbulut bu ağıdı yazan kişinin annesi olduğunu açık olarak ifade etmiştir ve Erdoğan Alkan'ın verdiği bilgiyi doğrulamıştır. Hem bu makalede hem de annesinin kitabında yer alan aynı şiirde bestelenmiş olan ve toplum tarafından bilinen ağıdın içinde bulunmayan fazladan dörtlükler mevcuttur. Örneğin:
| “ |
| „ |
Mevlüde Günbulut'un şiiri ile birebir örtüşen ve daktilo ile yazıya geçirilmiş bir kağıt üzerinde bulunan bir örnekte şiir çok küçük bir farkla "Hükümete düşürmesin..." diye başlamaktadır. Bu değişikliğe başka hiçbir yerde rastlanmamıştır. Deniz Gezmiş için 11'li hece ölçüsü ile yazdığı başka bir şiiri daha bulunmaktadır.
Varyantlar
Halk edebiyatı içerisinde zaman zaman rastlanmakta olan bir durum bu şiir için de geçerli olup şiire (türküye) farklı kişiler tarafından yapılan eklemelerle versiyonlar oluştuğu anlaşılmaktadır. Çoğu zaman bu eklemeleri veya değişiklikleri kimin yaptığının tespit edilmesi de mümkün olamamaktadır. Ancak yine de kime ait olduğu bilinen örnekler de bulunmaktadır. Bunlar da farklı yerlerde tekrar tekrar okunduğu için eksik veya fazla dörtlüklerle, hatta aynı dörtlüklerin bazıları da önemsiz ya da ciddi değişikliklerle farklı kişilerin elinde bulunabilmektedir. Çünkü okuyan (ağıdı yakan) kişi -hele de kendisi yazıya geçirmiş değilse- her defasında tamamını anımsayamayabilir, başka yerlerde üzerine yeni kısımlar ekleyebilir; ayrıca yazıya geçiren kişiler de o esnada çeşitli nedenlerle (unutma, anlayamama, beğenmeme, siyasi kaygı gibi) bazı kısımları kaydetmemiş veya çıkarmış olabilir.
Kaynakça
- ^ N'olayıdım N'olayıdım. ÜRÜN YAYINLARI/ANKARA. 2006. s. 192. ISBN . Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
- ^ "Halk Kültürümüzde Sivas'ın Yeri - Sempozyum Bildirileri", 2003, Sayfa: 132, Aşık Veysel Kültür Derneği Yayınları, Kitap No: 3, Ankara, )
- ^ Deniz Gezmiş Ağıtı'nı kim yazdı? 21 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Oda Tv, Yayın Tarihi: 14 Mayıs Salı 2013
- ^ N'olayıdım N'olayıdım. ÜRÜN YAYINLARI/ANKARA. 2006. s. 192. . (Sayfa: 32)
- ^ Abim Deniz, Can Dündar, Can Yayınları, 2016 (ilk baskı: 2014), , Sayfa:323
- ^ N'olayıdım N'olayıdım. ÜRÜN YAYINLARI/ANKARA. 2006. s. 192. . (Sayfa: 31)
Notlar
- ^ Deniz Gezmiş Ağıdı'nın tespit edilebilmiş en önemli farklılıklara sahip olan varyantı Kiraz Gültekin tarafından yakılmıştır (okunmuştur, oluşturulmuştur) ve kayıt altına alınmıştır. Şiirde kendine özgü dörtlükler mevcuttur. (Şarkışla: “Yusuf, Deniz İdam Olmuş / Her Tarafta Ağlanıyor” 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Efe Kerem Sözeri, Erişim Tarihi: 10 Mart 2022, Şiirin tamamı yazının sonundadır.) Örneğin:
Yağlı zimel yağlanıyor
Dar ağacına bağlanıyor
Yusuf Deniz idam olmuş
Her tarafta ağlanıyor
Dış bağlantılar
- Deniz Gezmiş Ağıdı'nı Kim Yazdı? 27 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Metehan Akbulut, Yayın Tarihi: 26 Şubat 2022)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asik Mevlude Gunbulut d 1921 Sarkisla Sivas 19 Mart 2002 Turk sair Asik Mevlude GunbulutDogum1921 Sarkisla SivasOlum19 Mart 2002MeslekSairCocuk lar Fatma Sukru Enver ve IhsanHayatiMevlude Gunbulut Sivas in Sarkisla ilcesinde dogmustur babasinin adi Ali annesinin adi Gulbahar dir Ilkokul egitimini 1933 yilinda tamamlayip ardindan Talas Kolejine gitmistir Fakat buradaki egitimi cok kisa surmus yarim donem okuyup sonra okuldan ayrilmistir 1939 yilinda evlenmis ve Fatma Sukru Enver ve Ihsan isimlerinde 4 cocugu olmustur 19 Mart 2002 tarihinde vefat etmistir Edebi HayatiMevlude Gunbulut turkulerini genellikle cevresindeki olaylar ve durumlardan etkilenerek yazmistir Bundan dolayi asik tarzi siirlerinin yani sira mani olarak soyledigi agitlarda vardir Asik Mevlude Gunbulut un oglu Sukru Gunbulut annesinin siirlerini 1998 yilinda N olayidim N olayidim adini verdigi bir siir kitabinda toplayip yayimlamistir Asik Mevlude Gunbulut ayrica Deniz Gezmis icin Zulfu Livaneli tarafindan bestelenen Deniz Gezmis Agidi adli siirin de yazaridir Deniz Gezmis Agidi Siir 8 li hece olcusu ile yazilmistir Deniz Gezmis Agidi veya Sarkisla ya Dusurmesin Allah Sevdigi Kulunu adlariyla da taninan eserin sozlerinin Mevlude Gunbulut a ait oldugu Erdogan Alkan tarafindan Papirus dergisinde aciklanmis ve nasil sarki haline getirildigini anlatmistir Sarkisla li Antropolog Dr Sukru Gunbulut bu agidi yazan kisinin annesi oldugunu acik olarak ifade etmistir ve Erdogan Alkan in verdigi bilgiyi dogrulamistir Hem bu makalede hem de annesinin kitabinda yer alan ayni siirde bestelenmis olan ve toplum tarafindan bilinen agidin icinde bulunmayan fazladan dortlukler mevcuttur Ornegin Tutsun artik Turk milleti Bu yigitlerin yasini Boguldu genc yasta hepsi Alamadan hevesini Mevlude Gunbulut un siiri ile birebir ortusen ve daktilo ile yaziya gecirilmis bir kagit uzerinde bulunan bir ornekte siir cok kucuk bir farkla Hukumete dusurmesin diye baslamaktadir Bu degisiklige baska hicbir yerde rastlanmamistir Deniz Gezmis icin 11 li hece olcusu ile yazdigi baska bir siiri daha bulunmaktadir Varyantlar Halk edebiyati icerisinde zaman zaman rastlanmakta olan bir durum bu siir icin de gecerli olup siire turkuye farkli kisiler tarafindan yapilan eklemelerle versiyonlar olustugu anlasilmaktadir Cogu zaman bu eklemeleri veya degisiklikleri kimin yaptiginin tespit edilmesi de mumkun olamamaktadir Ancak yine de kime ait oldugu bilinen ornekler de bulunmaktadir Bunlar da farkli yerlerde tekrar tekrar okundugu icin eksik veya fazla dortluklerle hatta ayni dortluklerin bazilari da onemsiz ya da ciddi degisikliklerle farkli kisilerin elinde bulunabilmektedir Cunku okuyan agidi yakan kisi hele de kendisi yaziya gecirmis degilse her defasinda tamamini animsayamayabilir baska yerlerde uzerine yeni kisimlar ekleyebilir ayrica yaziya geciren kisiler de o esnada cesitli nedenlerle unutma anlayamama begenmeme siyasi kaygi gibi bazi kisimlari kaydetmemis veya cikarmis olabilir Kaynakca N olayidim N olayidim URUN YAYINLARI ANKARA 2006 s 192 ISBN 9789757145363 Erisim tarihi 13 Mart 2021 Halk Kulturumuzde Sivas in Yeri Sempozyum Bildirileri 2003 Sayfa 132 Asik Veysel Kultur Dernegi Yayinlari Kitap No 3 Ankara ISBN 975 6765 02 X Deniz Gezmis Agiti ni kim yazdi 21 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oda Tv Yayin Tarihi 14 Mayis Sali 2013 N olayidim N olayidim URUN YAYINLARI ANKARA 2006 s 192 ISBN 9789757145363 Sayfa 32 Abim Deniz Can Dundar Can Yayinlari 2016 ilk baski 2014 ISBN 9789750724275 Sayfa 323 N olayidim N olayidim URUN YAYINLARI ANKARA 2006 s 192 ISBN 9789757145363 Sayfa 31 Notlar Deniz Gezmis Agidi nin tespit edilebilmis en onemli farkliliklara sahip olan varyanti Kiraz Gultekin tarafindan yakilmistir okunmustur olusturulmustur ve kayit altina alinmistir Siirde kendine ozgu dortlukler mevcuttur Sarkisla Yusuf Deniz Idam Olmus Her Tarafta Aglaniyor 6 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Efe Kerem Sozeri Erisim Tarihi 10 Mart 2022 Siirin tamami yazinin sonundadir Ornegin Yagli zimel yaglaniyor Dar agacina baglaniyor Yusuf Deniz idam olmus Her tarafta aglaniyorDis baglantilarDeniz Gezmis Agidi ni Kim Yazdi 27 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Metehan Akbulut Yayin Tarihi 26 Subat 2022