Çakıllı, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Çakıllı | |
---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Çakıllı Çakıllı'nın Erzurum 'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Erzurum |
İlçe | Tortum |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 16,19 km² |
Rakım | 2300 m |
Nüfus (2022) | 70 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25430 |
Tarihçe
Çakıllı'nın eski adı Türkçe kaynaklarda Vartaşen, Varçin ve Varçen olarak geçer. Nitekim 1574 tarihli Osmanlı tahrir defterinde Vartaşen ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Varçin (وارچین) şeklinde yazılmıştır. Bu yer adının Gürcü ve Ermeni dillerinde gül anlamına gelen "vard-i" (ვარდი / վարդ) ile köy anlamına gelen "şen-i" (შენი / շեն) kelimelerinden türemiş olduğu ve "gül köy" anlamına geldiği tahmin edilmektedir.
Vartaşen köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde varlığı bilinen ve ortadan kalkmış olan kilise, burada eskiden Hristiyan nüfusun yaşadığına işaret etmektedir.
Vartaşen köyü, 1574 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Tortum sancağının Ahçirik nahiyesinin köylerinden biriydi. Köyün nüfusu, tamamı Hristiyan olan 36 haneden oluşuyordu. 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterine göre ise bu yerleşim Erzurum vilayetinin Tortum kazasına bağlıydı. Bu tarihte nüfusu iyice azalmış ve 12 haneye düşmüştü. Sadece erkek nüfusunun tespit edildiği köyde 60 erkek bulunuyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Vartaşen köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 120 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Vartaşen köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Varçin (وارچین) şeklinde geçer. Bu yerleşim bu tarihte Erzurum vilayetinin Tortum kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi. 1940 genel nüfus sayımında "Varçen" şeklinde kaydedilmiş olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 172 kişiden oluşuyordu. Vartaşen veya Varçin Türkçe olmadığı için köyün adı 1950'lerin ilk yarısında Çakıllı olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Çakıllı köyünde 275 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 54 kişi okuma yazma biliyordu.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Tortum Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Vartaşen veya Varçin köyünün eski kilisesi tamamen yıkılmıştır. Varlığı köylülerce de doğrulanan kilisenin yerinde bir ev inşa edilmiştir. Kiliseden geriye sadece kireç harçlı duvar parçaları kalmıştır.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 85 km, Tortum ilçe merkezine 25 km uzaklıktadır. Mahalle, Tortum'un kuzeybatısında olup, numaralı Artvin-Erzurum (Uzundere-Tortum) devlet yoluna Doruklu Mahallesi üzerinden 14 km.lik bir köy yoluyla ulaşmaktadır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 70 |
2021 | 76 |
2020 | 86 |
2019 | 63 |
2018 | 63 |
2017 | 56 |
2016 | 57 |
2015 | 54 |
2014 | 67 |
2013 | 67 |
2012 | 65 |
2011 | 61 |
2010 | 48 |
2009 | 52 |
2008 | 52 |
2007 | 52 |
2000 | 47 |
1990 | 86 |
1985 | 211 |
1965 | 275 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Tortum Çakıllı Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ "Cakilli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 93. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 234.
- ^ A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 28 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Leon Melikset-Beg, yayıma hazırlayan: Merab Robakidze, Ermenice-Gürcüce Sözlük (სომხურ–ქართული ლექსიკონი), Tiflis, 1996
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 177 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 93, 95. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 251.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 263.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Çakıllı Mahallesi". YerelNet.org.tr. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Çakıllı to D 950". Çakıllı to D 950. 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Çakıllı, Tortum için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cakilli Erzurum ilinin Tortum ilcesine bagli bir kirsal mahalledir CakilliMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuCakilliCakilli nin Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceTortumCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam16 19 km Rakim2300 mNufus 2022 70Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25430TarihceCakilli nin eski adi Turkce kaynaklarda Vartasen Varcin ve Varcen olarak gecer Nitekim 1574 tarihli Osmanli tahrir defterinde Vartasen ve 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Varcin وارچین seklinde yazilmistir Bu yer adinin Gurcu ve Ermeni dillerinde gul anlamina gelen vard i ვარდი վարդ ile koy anlamina gelen sen i შენი շեն kelimelerinden turemis oldugu ve gul koy anlamina geldigi tahmin edilmektedir Vartasen koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Tao da yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koyde varligi bilinen ve ortadan kalkmis olan kilise burada eskiden Hristiyan nufusun yasadigina isaret etmektedir Vartasen koyu 1574 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Tortum sancaginin Ahcirik nahiyesinin koylerinden biriydi Koyun nufusu tamami Hristiyan olan 36 haneden olusuyordu 1835 tarihli Osmanli nufus defterine gore ise bu yerlesim Erzurum vilayetinin Tortum kazasina bagliydi Bu tarihte nufusu iyice azalmis ve 12 haneye dusmustu Sadece erkek nufusunun tespit edildigi koyde 60 erkek bulunuyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Vartasen koyunun toplam nufusunun yaklasik 120 kisiden olustugu ortaya cikar Vartasen koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Varcin وارچین seklinde gecer Bu yerlesim bu tarihte Erzurum vilayetinin Tortum kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi 1940 genel nufus sayiminda Varcen seklinde kaydedilmis olan koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 172 kisiden olusuyordu Vartasen veya Varcin Turkce olmadigi icin koyun adi 1950 lerin ilk yarisinda Cakilli olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Cakilli koyunde 275 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 54 kisi okuma yazma biliyordu 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Tortum Belediyesi nin bir mahallesi olmustur Vartasen veya Varcin koyunun eski kilisesi tamamen yikilmistir Varligi koylulerce de dogrulanan kilisenin yerinde bir ev insa edilmistir Kiliseden geriye sadece kirec harcli duvar parcalari kalmistir CografyaMahalle Erzurum il merkezine 85 km Tortum ilce merkezine 25 km uzakliktadir Mahalle Tortum un kuzeybatisinda olup numarali Artvin Erzurum Uzundere Tortum devlet yoluna Doruklu Mahallesi uzerinden 14 km lik bir koy yoluyla ulasmaktadir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 702021 762020 862019 632018 632017 562016 572015 542014 672013 672012 652011 612010 482009 522008 522007 522000 471990 861985 2111965 275Kaynakca a b c d e f g h i j k Erzurum Tortum Cakilli Mahalle Nufusu Nufusune com 14 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Arsivlenmis kopya 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 Cakilli Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 24 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 93 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 234 A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 28 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Leon Melikset Beg yayima hazirlayan Merab Robakidze Ermenice Gurcuce Sozluk სომხურ ქართული ლექსიკონი Tiflis 1996 a b 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 177 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 93 95 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 251 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 263 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 Cakilli Mahallesi YerelNet org tr 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Cakilli to D 950 Cakilli to D 950 26 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarCakilli Tortum icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft