Çayırbaşı, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.
Çayırbaşı | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Çayırbaşı Çayırbaşı'nın Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Göle |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 2044 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 290 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75700 |
Tarihçe
Çayırbaşı köyünün bilinen en eski adı Okami’dir. Okami (ოკამი), tarihsel Gürcü coğrafyasında rastlanan bir yer adıdır. Nitekim Osmanlıların Gürcülerden ele geçirdiği topraklarda 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde iki yerleşim daha Okami adını taşıyordu. Osmanlı idaresi bu yerleşimleri "Okam" (اوكام) şeklinde kaydetmiştir. Bugünkü Gürcistan coğrafyasında biri bu defterde geçen yerleşim olmak üzere Okami adını taşıyan iki köy bulunmaktadır.
Okami, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Kola'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde varlığı bilinen Okami Kilisesi bu dönemden kalmış olmalıdır.
Okami, 16. yüzyılın sonlarında Kars eyaletine bağlı ve Osmanlı idaresinin "Ardahan-i Küçük" (Göle) şeklinde adlandırdığı sancağın köylerinden biriydi. Uzun süre Osmanlı egemenliğinde kalan köy, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Ardahan sancağının Göle kazasının köylerinden biriydi. 1886 nüfus sayımında Okam (Окамъ) olarak kaydedilmiş olan köyün nüfusu, 115'i erkek ve 113'ü kadın olmak üzere, 32 hanede yaşayan 228 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte 206 kişi Türk, 22 kişi Ermeni olarak kaydedilmiştir. Okam köyü Göle kazası ile Okam nahiyesinin idari merkeziydi. Okam köyünün nüfusu 1896 yılında 273 kişi, 1906 yılında 306 kişi olarak tespit edilmiştir. 1907 yılında bölgeyi gezen Gürcü tarihçi Ekvtime Takaişvili’nin verdiği bilgilere göre Okami’nin nüfusu Kürtler ve Türklerden oluşuyordu.
Okami, I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinden sonra bağımsız Ermenistan sınırları içinde yer aldı. 16 Mart 1921’de Sovyet yönetimiyle imzalanan Moskova Antlaşması’yla da köy Türkiye’ye bırakıldı.
Okami, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Okam (اوقام) olarak geçer. Bu sırada köy Kars vilayetinin Göle kazasının Okam nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 495 kişiden oluşuyordu. Okam nahiyesi ise, 26 köyü kapsıyordu ve bu köylerde toplam 10.449 kişi yaşıyordu. Okami veya Okam "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Çayırbaşı olarak değiştirilmiştir. Çayırbaşı köyünün nüfusu 1965 yılında 964 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 405 kişi okuma yazma biliyordu. Bu tarihte Okam nahiyesinin adı Çayırbaşı bucağı olmuştu ve bu bucakta yaşayan toplam 17.405 kişide 4.617 kişi okuryazar olarak kaydedilmiştir.
Gürcü tarihçi Ekvtime Takaişvili’nin 1907'de verdiği bilgiye göre Okami Kilisesi, yıkık halde köyün merkezinde bulunuyordu. Kilisenin yıkıntıları üzerinde leylek yuvasına tanıklık etmiş olan Takaişvili, kilisenin etrafında irice mezar taşlarının bulunduğunu bir mezarlıktan da söz etmiştir.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 35 km, Göle ilçe merkezine 9 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 290 |
2021 | 302 |
2020 | 332 |
2019 | 327 |
2018 | 322 |
2017 | 341 |
2016 | 356 |
2015 | 368 |
2014 | 358 |
2013 | 397 |
2012 | 387 |
2011 | 396 |
2010 | 397 |
2009 | 409 |
2008 | 379 |
2007 | 367 |
2000 | 439 |
1990 | 732 |
1985 | 1.005 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Çayırbaşı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. Cilt (1958) s. 310, 553". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.
- ^ Kartlis Tshovreba Arkeolojik Yer Adları Sözlüğü (ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი), Tiflis, 2013, s. 396. 1 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა-ოლთისში და ჩანგლში 1907 წელს), Paris, 1938, s. 14". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2022.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, sıra no: 488". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 113, .
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 14". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 352.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 735". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 358.
- ^ . YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ "İl, ilçe ve bucaklara göre köy nüfusları - 2000". TÜİK. 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Çayırbaşı, Göle için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cayirbasi Ardahan ilinin Gole ilcesine bagli bir koydur CayirbasiKoyArdahan in konumuCayirbasiCayirbasi nin Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceGoleCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim2044 mNufus 2022 Toplam290Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75700TarihceCayirbasi koyunun bilinen en eski adi Okami dir Okami ოკამი tarihsel Gurcu cografyasinda rastlanan bir yer adidir Nitekim Osmanlilarin Gurculerden ele gecirdigi topraklarda 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde iki yerlesim daha Okami adini tasiyordu Osmanli idaresi bu yerlesimleri Okam اوكام seklinde kaydetmistir Bugunku Gurcistan cografyasinda biri bu defterde gecen yerlesim olmak uzere Okami adini tasiyan iki koy bulunmaktadir Okami Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Kola da yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ikinci yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Koyde varligi bilinen Okami Kilisesi bu donemden kalmis olmalidir Okami 16 yuzyilin sonlarinda Kars eyaletine bagli ve Osmanli idaresinin Ardahan i Kucuk Gole seklinde adlandirdigi sancagin koylerinden biriydi Uzun sure Osmanli egemenliginde kalan koy 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinde Ardahan sancaginin Gole kazasinin koylerinden biriydi 1886 nufus sayiminda Okam Okam olarak kaydedilmis olan koyun nufusu 115 i erkek ve 113 u kadin olmak uzere 32 hanede yasayan 228 kisiden olusuyordu Bu tarihte 206 kisi Turk 22 kisi Ermeni olarak kaydedilmistir Okam koyu Gole kazasi ile Okam nahiyesinin idari merkeziydi Okam koyunun nufusu 1896 yilinda 273 kisi 1906 yilinda 306 kisi olarak tespit edilmistir 1907 yilinda bolgeyi gezen Gurcu tarihci Ekvtime Takaisvili nin verdigi bilgilere gore Okami nin nufusu Kurtler ve Turklerden olusuyordu Okami I Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinden sonra bagimsiz Ermenistan sinirlari icinde yer aldi 16 Mart 1921 de Sovyet yonetimiyle imzalanan Moskova Antlasmasi yla da koy Turkiye ye birakildi Okami 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Okam اوقام olarak gecer Bu sirada koy Kars vilayetinin Gole kazasinin Okam nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 495 kisiden olusuyordu Okam nahiyesi ise 26 koyu kapsiyordu ve bu koylerde toplam 10 449 kisi yasiyordu Okami veya Okam yabanci kokten geldigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Cayirbasi olarak degistirilmistir Cayirbasi koyunun nufusu 1965 yilinda 964 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 405 kisi okuma yazma biliyordu Bu tarihte Okam nahiyesinin adi Cayirbasi bucagi olmustu ve bu bucakta yasayan toplam 17 405 kiside 4 617 kisi okuryazar olarak kaydedilmistir Gurcu tarihci Ekvtime Takaisvili nin 1907 de verdigi bilgiye gore Okami Kilisesi yikik halde koyun merkezinde bulunuyordu Kilisenin yikintilari uzerinde leylek yuvasina taniklik etmis olan Takaisvili kilisenin etrafinda irice mezar taslarinin bulundugunu bir mezarliktan da soz etmistir CografyaKoy Ardahan il merkezine 35 km Gole ilce merkezine 9 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 2902021 3022020 3322019 3272018 3222017 3412016 3562015 3682014 3582013 3972012 3872011 3962010 3972009 4092008 3792007 3672000 4391990 7321985 1 005Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 23 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Gole Cayirbasi Koy Nufusu Nufusune com 16 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III Cilt 1958 s 310 553 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2023 Kartlis Tshovreba Arkeolojik Yer Adlari Sozlugu ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი Tiflis 2013 s 396 1 Kasim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 15 896 4 a b Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა ოლთისში და ჩანგლში 1907 წელს Paris 1938 s 14 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2022 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 sira no 488 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 113 ISBN 9786052100271 Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi Gurcuce Paris 1938 s 14 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ekim 2021 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 2 cilt s 41 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 771 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1944 s 352 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 735 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 358 YerelNet org tr 3 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Il ilce ve bucaklara gore koy nufuslari 2000 TUIK 25 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarCayirbasi Gole icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft