Çekiç Harekâtı, 1997 yılının Mayıs ayında başlayan ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya yönelik gerçekleştirdiği askerî operasyondur. TSK'nın Kuzey Irak'a yaptığı 200.000 asker ve korucunun katıldığı en kapsamlı operasyonlardan biridir.
Çekiç Harekâtı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Taraflar | |||||||
Türkiye | PKK | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Altay Tokat | Abdullah Öcalan | ||||||
Güçler | |||||||
- 30,000 asker 10,000 köy korucusu | Bilinmiyor | ||||||
Kayıplar | |||||||
Türkiye: | PKK: |
Türk Hükûmeti Birleşmiş Milletler sözleşmesinin 51. maddesindeki meşru müdafaa hakkını kullanarak 1992-1997 yılları arasında Kuzey Irak'taki PKK örgütünün silahlı militanlarının barındığı ve eğitildiği kamplara hava destekli kara kuvvetleri birlikleri ile operasyonlar yaptı. 1997 yılının Mayıs ayında başlayıp 2,5 ay süren Çekiç Harekâtı Kuzey Irak'a düzenlenen harekâtlar içinde katılan personel sayısıyla en kalabalık ve kapsamlı olanıydı.
Operasyon, Malatya 2. Ordu Komutanlığı sorumluluğunda yapılmıştı. Harekâtta sıklet merkezi dağlık bölgede operasyon yapan Jandarma Asayiş Komutanı Korgeneral Altay Tokat tarafından sevk idare edilmiştir. 7. Kolordu Komutanlığı ise Habur'dan mekanize birliklerle kuşatıcı bir manevra şeklinde icra edilmiştir. Harekâta katılan Barzani kuvvetlerine ait Peşmerge unsurları Jandarma Asayiş Komutalığı'nın kontrolünde görev yapmıştır. Ayrıca Saddam Hüseyin'in sarayı karargâh olarak kullanılmıştır. Orgeneral Çevik Bir: "Yurt içinde sağlanan huzur yurt dışında da sağlanmıştır" diyerek operasyonun biteceğini açıklamıştır.
Bilanço
Kayıplar
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin verilerine göre Türk askerî birliklerinden 13 subay, 3 astsubay, 62 erbaş ve er, 21 geçici köy korucusu olmak üzere toplam 114 personel öldü. Ayrıca 24 subay, 17 astsubay, 248 erbaş ve er, 49 geçici köy korucusu olmak üzere toplam 338 personel yaralandı.[]
Harekâtta kesin olmayan bilgilere göre 2730[] PKK mensubu ölü, 415 PKK'lı[] ise yaralı olarak ele geçirildi ya da teslim oldu.
Ele geçen malzemeler
Ölü veya sağ olarak ele geçirilen PKK'lılarden elde edilen silahlar dışında bölgedeki PKK kamplarında yapılan aramalarda önemli ölçüde silah, mühimmat ve gıda maddeleri bulundu. Kamplarda 40 adet 120 mm, 30-40 adet 82 mm havan topu gibi ağır silahla ile yakın menzil savunma füzeleri, hafif silahlar ve bunlara ait yüzbinlerce mermi ele geçirildi.[]
160 bin ton gıda maddesi kamplarda TSK'nın eline geçti.[]
Diğer Kuzey Irak Harekatları
Kuzey Irak'taki silahlı PKK militanlarına karşı, Çekiç Harekâtı'ndan önce 1992 yılında Kazıma Harekâtı yapılmış ve 20,000 TSK personeli harekâta katılmıştı. Daha sonra 1995 yılında Çelik Harekâtı düzenlendi. Hasan Kundakçı'nın komuta ettiği harekâta 35,000 personel ve 10,000 köy korucusu katılmıştı.
Kaynakça
- ^ . Hürriyet. 23 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ "Altay Tokat'ın portresi: Üç madalyalı 'Çekiç' komutanı". Radikal. 28 Temmuz 2006. 7 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.
- ^ a b (PDF). 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2012.
- ^ . 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2012.
- ^ "Chronology for Kurds in Iraq". 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2012.
- ^ . TRT Haber. 28 Mayıs 2019. 28 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2023.
- ^ a b Mercan, Faruk (24 Temmuz 2006). "Sınır ötesinde ABD ile çatışır mıyız?". Aksiyon. Cilt 607. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2009.[]
- ^ Cumhuriyet Ansiklopedisi 1923 - 2000, c.4, YKY Yayınları, İstanbul 2002
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cekic Harekati 1997 yilinin Mayis ayinda baslayan ve Turk Silahli Kuvvetleri nin PKK ya yonelik gerceklestirdigi askeri operasyondur TSK nin Kuzey Irak a yaptigi 200 000 asker ve korucunun katildigi en kapsamli operasyonlardan biridir Cekic HarekatiTarih12 Mayis 7 Temmuz 1997BolgeKuzey IrakSonucKesin Turk zaferiTaraflarTurkiyePKKKomutanlar ve liderlerAltay TokatAbdullah OcalanGucler 30 000 asker 10 000 koy korucusuBilinmiyorKayiplarTurkiye 114 olu 338 yarali 2 helikopter dusuruldu Turk Verisi KDP 200 oluPKK 3 145 olu 415 teslim Turk Hukumeti Birlesmis Milletler sozlesmesinin 51 maddesindeki mesru mudafaa hakkini kullanarak 1992 1997 yillari arasinda Kuzey Irak taki PKK orgutunun silahli militanlarinin barindigi ve egitildigi kamplara hava destekli kara kuvvetleri birlikleri ile operasyonlar yapti 1997 yilinin Mayis ayinda baslayip 2 5 ay suren Cekic Harekati Kuzey Irak a duzenlenen harekatlar icinde katilan personel sayisiyla en kalabalik ve kapsamli olaniydi Operasyon Malatya 2 Ordu Komutanligi sorumlulugunda yapilmisti Harekatta siklet merkezi daglik bolgede operasyon yapan Jandarma Asayis Komutani Korgeneral Altay Tokat tarafindan sevk idare edilmistir 7 Kolordu Komutanligi ise Habur dan mekanize birliklerle kusatici bir manevra seklinde icra edilmistir Harekata katilan Barzani kuvvetlerine ait Pesmerge unsurlari Jandarma Asayis Komutaligi nin kontrolunde gorev yapmistir Ayrica Saddam Huseyin in sarayi karargah olarak kullanilmistir Orgeneral Cevik Bir Yurt icinde saglanan huzur yurt disinda da saglanmistir diyerek operasyonun bitecegini aciklamistir BilancoKayiplar Turk Silahli Kuvvetleri nin verilerine gore Turk askeri birliklerinden 13 subay 3 astsubay 62 erbas ve er 21 gecici koy korucusu olmak uzere toplam 114 personel oldu Ayrica 24 subay 17 astsubay 248 erbas ve er 49 gecici koy korucusu olmak uzere toplam 338 personel yaralandi kaynak belirtilmeli Harekatta kesin olmayan bilgilere gore 2730 kaynak belirtilmeli PKK mensubu olu 415 PKK li kaynak belirtilmeli ise yarali olarak ele gecirildi ya da teslim oldu Ele gecen malzemeler Olu veya sag olarak ele gecirilen PKK lilarden elde edilen silahlar disinda bolgedeki PKK kamplarinda yapilan aramalarda onemli olcude silah muhimmat ve gida maddeleri bulundu Kamplarda 40 adet 120 mm 30 40 adet 82 mm havan topu gibi agir silahla ile yakin menzil savunma fuzeleri hafif silahlar ve bunlara ait yuzbinlerce mermi ele gecirildi kaynak belirtilmeli 160 bin ton gida maddesi kamplarda TSK nin eline gecti kaynak belirtilmeli Diger Kuzey Irak HarekatlariKuzey Irak taki silahli PKK militanlarina karsi Cekic Harekati ndan once 1992 yilinda Kazima Harekati yapilmis ve 20 000 TSK personeli harekata katilmisti Daha sonra 1995 yilinda Celik Harekati duzenlendi Hasan Kundakci nin komuta ettigi harekata 35 000 personel ve 10 000 koy korucusu katilmisti Kaynakca Hurriyet 23 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2009 Altay Tokat in portresi Uc madalyali Cekic komutani Radikal 28 Temmuz 2006 7 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Agustos 2009 a b PDF 12 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2012 18 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2012 Chronology for Kurds in Iraq 17 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2012 TRT Haber 28 Mayis 2019 28 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2023 a b Mercan Faruk 24 Temmuz 2006 Sinir otesinde ABD ile catisir miyiz Aksiyon Cilt 607 Erisim tarihi 14 Agustos 2009 olu kirik baglanti Cumhuriyet Ansiklopedisi 1923 2000 c 4 YKY Yayinlari Istanbul 2002