Çhala Vadisi (Lazca ve Gürcüce: Çxala ve ჩხალა), Artvin ilinin Borçka ilçesinde Çhala Deresi ile kollarının oluşturduğu vadidir. Çahala adı, bugünkü Düzköy'ün eski adı olan Çhalazeni yerine de kullanılmaktadır.
Çhala Vadisi'ni oluşturan Çhala Deresi, Çoruh Nehri'nin sol kollarından biridir. Lazistan Dağları'nın eteklerinde çıkar ve güneydoğu yönünde akar. Sağdan ve soldan küçük dereleri aldıktan sonra, Borçka kasabasında Çoruh Nehri'ne katılır. 19. yüzyılın son çeyreğinde, vadinin Ruslara geçmesinden dört yıl önce, 1874 yılında bölgeyi gezen Gürcü asker ve coğrafyacı Giorgi Kazbegi, Çhala Deresi’nin (Çayırsu) Livana ile Lazistan arasında sınır oluşturduğunu yazmıştır. Kazbegi’nin verdiği bilgiye göre, Çhala Vadisin'deki köyler dere kenarında yer alıyordu. Köylerin etrafındaki dağın etekleri komar çalılıklarıyla doluydu. Ağaç türlerinden ise, kestanenin yanında kızılağaç ve meşe gibi ağaçlar bulunuyordu.
Çhala Vadisi, tarihsel olarak Laz köylerinin bulunduğu bir bölgedir. Bugünkü idari taksimata göre bu vadide Kale (Makreti), Demirciler (Mamanati), Fındıklı (Sahandro / Başköy), Düzköy (Çhalazeni) ve Çifteköprü (Tskarka). Günümüzde beş muhtarlıkta toplanmış olmakla birlikte Çhala vadisinde başka köyler de bulunmaktadır. Örneğin Demirciler köyü (აზურე), (ვანეთი), Kostaneti (კოსტანეთი), Mamanati (მამანათი), Yukarı Mamanati, (პანჭვეთი), (სუმარჯალი), (ფიჩხეთი) gibi yerleşim yerlerini kapsamaktadır. Bunlardan bazısıı hayli büyük yerleşimler olup zaten geçmişte ayrı köy statüsü taşıyordu. Kale köyü ise, Makreti (მაკრეთი), (თოშიდუზი), (მერვათი) ve (ჭარმაკეთი) yerleşimlerini kapsamaktadır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Chala Vadisi Lazca ve Gurcuce Cxala ve ჩხალა Artvin ilinin Borcka ilcesinde Chala Deresi ile kollarinin olusturdugu vadidir Cahala adi bugunku Duzkoy un eski adi olan Chalazeni yerine de kullanilmaktadir Chala Vadisi ni olusturan Chala Deresi Coruh Nehri nin sol kollarindan biridir Lazistan Daglari nin eteklerinde cikar ve guneydogu yonunde akar Sagdan ve soldan kucuk dereleri aldiktan sonra Borcka kasabasinda Coruh Nehri ne katilir 19 yuzyilin son ceyreginde vadinin Ruslara gecmesinden dort yil once 1874 yilinda bolgeyi gezen Gurcu asker ve cografyaci Giorgi Kazbegi Chala Deresi nin Cayirsu Livana ile Lazistan arasinda sinir olusturdugunu yazmistir Kazbegi nin verdigi bilgiye gore Chala Vadisin deki koyler dere kenarinda yer aliyordu Koylerin etrafindaki dagin etekleri komar caliliklariyla doluydu Agac turlerinden ise kestanenin yaninda kizilagac ve mese gibi agaclar bulunuyordu Chala Vadisi tarihsel olarak Laz koylerinin bulundugu bir bolgedir Bugunku idari taksimata gore bu vadide Kale Makreti Demirciler Mamanati Findikli Sahandro Baskoy Duzkoy Chalazeni ve Ciftekopru Tskarka Gunumuzde bes muhtarlikta toplanmis olmakla birlikte Chala vadisinde baska koyler de bulunmaktadir Ornegin Demirciler koyu აზურე ვანეთი Kostaneti კოსტანეთი Mamanati მამანათი Yukari Mamanati პანჭვეთი სუმარჯალი ფიჩხეთი gibi yerlesim yerlerini kapsamaktadir Bunlardan bazisii hayli buyuk yerlesimler olup zaten gecmiste ayri koy statusu tasiyordu Kale koyu ise Makreti მაკრეთი თოშიდუზი მერვათი ve ჭარმაკეთი yerlesimlerini kapsamaktadir Kaynakca 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2020 Giorgi Kazbegi Bir Rus Generalinin Gunlukleri Turkiye Gurcistani nda Uc Ay 2019 s 131 132 ISBN 978 975 553 720 7 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2020