Çin Seddi, Çin'in kuzeybatısı boyunca uzanan, dünyanın en uzun savunma duvarıdır. Kalıntıları Po Hay Körfezi'nde deniz kıyısında başlar. Pekin'in kuzeyinden geçerek batıya yönelir ve Huang-Ho Nehri'ni ikiye bölerek güneybatıya uzanır. Gobi Çölü'nün güneyinden batıya yönelerek devam eder.
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Konum | Çin |
(Kriter) | Kültürel: i, ii, iii, iv, vi |
Referans | 438 |
Tescil | 1987 (11. oturum) |
Bölge | Asya-Pasifik |
Seddin yıkılmış olan kısımlarıyla birlikte uzunluğu 8.851,8 kilometredir. Bugün ayakta duran kısım Ming Hanedanı devrinden kalan 2.500 kilometrelik settir. Ancak asıl inşaat, MÖ 221 ile MS 608 yılları arasında yapılmıştır. Bir diğer arkeolojik araştırmaya göre tüm kollarıyla birlikte toplam 21.196 km uzunluğa sahiptir.
Yapılış amacı
Çin'in Savaşan Beylikler Dönemi'nde (MÖ 403-MÖ 221), Çin Seddi'nin temeli yirmiden fazla ayrı ayrı krallık tarafından atılmıştı. Chu, Qi, Yan, Wei, Han, Zhao ve Qin krallıkları; birbirlerinden korunmak için sınırlarında ilk setleri inşa ettiler. Qin, Zhao, Yan krallıkları ise XiongNu, DongHu, LinHu ve Hiung-nuların saldırılarını durdurmak ve ülkenin kuzey sınırlarını koruma amacıyla da inşa ettiler. Çin'in ilk imparatoru Qin Shi Huang, burayı boydan boya aşılmaz bir savunma duvarıyla kapatmaya karar verdi.
Bu devasa inşaata girişmekteki amacı konusunda tarihçiler farklı görüşler öne sürmüşlerdir. Bunlardan bazıları:
- Ülkenin sınırlarını başta Hiung-nu (Büyük Hun İmparatorluğu) olmak üzere kuzeyden Çin'e karşı "Moğol" ve "Türk" boylarının saldırısına karşı savunmak.
- Uzun savaşlar sonunda yıktığı beyliklerin esir düşen yöneticilerini sürgün ve ağır işe sürerek cezalandırmak.
- Ülkeden kaçışları önlemek.
- Ülkenin tek yönetim altında birleştiğini içeriye ve dışarıya göstermek.
Qin Shi Huang, MÖ 221 yılında daha önceki krallıkların yaptırdığı duvarları birleştirerek uzattı. MÖ 3. yüzyıldan MS 17. yüzyıla kadar Çinliler seddi uzatmaya devam etmişlerdir. Seddi onaran ve savunma amaçlı kullanan son hanedan Ming Hanedanı (1368-1644) olmuştur.
Seddin kalınlık ve yüksekliği yer yer değişir. Sanılanın aksine Çin Seddi'nin tamamı tuğlalardan oluşmaz. Bazı yerleri çok zayıf, kuvvetsiz maddelerden yapılmıştır ve bu duvarlar çok kısadır.[] Bu zayıf duvarların amacı devleti saldırılardan korumak değil, düşmanı yavaşlatmaktır.[] Genellikle duvarın yüksekliği 4-6 metre, taban kalınlığı 7 metre ve üst kalınlığı ise 6 metre civarındadır. Kalın olan yerlerin üzerinde atlar ve arabalar gidebilmektedir. Kalın duvarlar boyunca siperlik ve okçu delikleri vardır. 200 metrede bir gözetleme kulesi veya kale ve 9 kilometrede bir fener kulesi bulunur. Duvar üzerinde yer yer saray ve tapınaklara da rastlanır. Bazı yerlerde setler, kademeli savunmaya olanak verecek şekilde birkaç sıra halinde yapılmıştır.
Bu tarihî yapı, 7 Temmuz 2007 tarihinde Dünyanın Yeni Yedi Harikası'ndan biri olarak seçilmiştir.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Great Wall of China ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cin Seddi Cin in kuzeybatisi boyunca uzanan dunyanin en uzun savunma duvaridir Kalintilari Po Hay Korfezi nde deniz kiyisinda baslar Pekin in kuzeyinden gecerek batiya yonelir ve Huang Ho Nehri ni ikiye bolerek guneybatiya uzanir Gobi Colu nun guneyinden batiya yonelerek devam eder Cin SeddiUNESCO Dunya MirasiKonum CinKriterKulturel i ii iii iv viReferans438Tescil1987 11 oturum BolgeAsya Pasifik Seddin yikilmis olan kisimlariyla birlikte uzunlugu 8 851 8 kilometredir Bugun ayakta duran kisim Ming Hanedani devrinden kalan 2 500 kilometrelik settir Ancak asil insaat MO 221 ile MS 608 yillari arasinda yapilmistir Bir diger arkeolojik arastirmaya gore tum kollariyla birlikte toplam 21 196 km uzunluga sahiptir Yapilis amaciCin in Savasan Beylikler Donemi nde MO 403 MO 221 Cin Seddi nin temeli yirmiden fazla ayri ayri krallik tarafindan atilmisti Chu Qi Yan Wei Han Zhao ve Qin kralliklari birbirlerinden korunmak icin sinirlarinda ilk setleri insa ettiler Qin Zhao Yan kralliklari ise XiongNu DongHu LinHu ve Hiung nularin saldirilarini durdurmak ve ulkenin kuzey sinirlarini koruma amaciyla da insa ettiler Cin in ilk imparatoru Qin Shi Huang burayi boydan boya asilmaz bir savunma duvariyla kapatmaya karar verdi Bu devasa insaata girismekteki amaci konusunda tarihciler farkli gorusler one surmuslerdir Bunlardan bazilari Ulkenin sinirlarini basta Hiung nu Buyuk Hun Imparatorlugu olmak uzere kuzeyden Cin e karsi Mogol ve Turk boylarinin saldirisina karsi savunmak Uzun savaslar sonunda yiktigi beyliklerin esir dusen yoneticilerini surgun ve agir ise surerek cezalandirmak Ulkeden kacislari onlemek Ulkenin tek yonetim altinda birlestigini iceriye ve disariya gostermek Cin SeddiGunumuze kadar kalan duvarin buyuk bir kismi Ming Hanedani doneminde insa edildi 1986 yilinda UNESCO Dunya Mirasi listesi listesine eklenen Cin Seddi nin toplam uzunlugu Cin Devlet Kulturel Miraslar Idaresi ile Devlet Olcme ve Haritalama Dairesinin 18 Nisan 2009 tarihli aciklamasina gore 8 851 8 kilometredir 1907 Qin Shi Huang MO 221 yilinda daha onceki kralliklarin yaptirdigi duvarlari birlestirerek uzatti MO 3 yuzyildan MS 17 yuzyila kadar Cinliler seddi uzatmaya devam etmislerdir Seddi onaran ve savunma amacli kullanan son hanedan Ming Hanedani 1368 1644 olmustur Seddin kalinlik ve yuksekligi yer yer degisir Sanilanin aksine Cin Seddi nin tamami tuglalardan olusmaz Bazi yerleri cok zayif kuvvetsiz maddelerden yapilmistir ve bu duvarlar cok kisadir kaynak belirtilmeli Bu zayif duvarlarin amaci devleti saldirilardan korumak degil dusmani yavaslatmaktir kaynak belirtilmeli Genellikle duvarin yuksekligi 4 6 metre taban kalinligi 7 metre ve ust kalinligi ise 6 metre civarindadir Kalin olan yerlerin uzerinde atlar ve arabalar gidebilmektedir Kalin duvarlar boyunca siperlik ve okcu delikleri vardir 200 metrede bir gozetleme kulesi veya kale ve 9 kilometrede bir fener kulesi bulunur Duvar uzerinde yer yer saray ve tapinaklara da rastlanir Bazi yerlerde setler kademeli savunmaya olanak verecek sekilde birkac sira halinde yapilmistir Bu tarihi yapi 7 Temmuz 2007 tarihinde Dunyanin Yeni Yedi Harikasi ndan biri olarak secilmistir Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Great Wall of China ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurKaynakca a b 18 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2010 BBC 28 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2010