Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çolpan - Türk, Altay, Moğol ve Buryat mitolojilerinde Gezegenler Tanrısı. Colman, Çolbun, Çolmun, Çulban, Çolman ve Moğolcada Solbon, Solbun, Sulban olarak da bilinir.
Özellikleri
Gezegenleri yönetir ve birbirleriyle çarpışmadan hareket etmelerini sağlar. Adı gökyüzündeki en parlak gezegenlerden birine verilmiştir (Venüs). Türklerde Dişil olarak algılanmıştır. Esege Han’ın oğludur. Bir kelime benzerliği nedeniyle yanlış olarak “Çoban Yıldızı” dendiği de olur. Bir başka görüşe göre de Çobanların bu yıldızı yön bulmakta kullandığı ve bu nedenle de Çolpan’ın aynı zamanda bir Çoban Tanrısı olduğudur. Çoban kılığında dağlarda gezdiği söylenir.
Damadının adı Dögedey (Dogeday)'dır. Bazı kaynaklarda Toklok olarak da ye alır. Bu ismin verildiği gök cismi henüz tespit edilememiştir.
Tançulpan
Tançulpan Hanım - Türk ve Altay mitolojisinde Orman Tanrıçası. Çolpan ile alakalı bir ruhtur. Orman Tanrısının kızı veya torunu olarak bilinir. Omzuna yeşil şal örter. Rüzgardan daha hafif bir elbisesi vardır ve tüm vücudu görünür. Başında çiçeklerden bir çelenk vardır. Neşeli bir genç kızdır. Şafak sökerken gezer ve Çolpan ile de akrabadır. Macarların şafak Tanrıçası Hajnal Anyácska’yı akla getirmektedir. Sözcük, Tan ve Çulpan kelimelerinin bileşik halidir. Türkçede Venüs gezegenine yaygın olarak "Tan Çulpanı (Tan Çolpanı)" denmektedir, dolayısıyla bu Tanrıça aslında Moğollarda erkek olan Çolpanın, Türk kültüründe dişil olarak algılanmasının bir sonucudur.
Etimoloji
(Çol/Çul/Sol/Sul) kökünden türemiştir. Eski Moğolca Solbun (gök cismi) sözcüğü ile bağlantılıdır.
Kaynakça
- ^ Sarangerel (Julie Ann Stewart) : Chosen by the Spirits : Following Your Shamanic Calling. Destiny Books, Rochester (VT), 2001. p. 221 -- 20th in the list of the 55 tenger of the western skies
- ^ James Hastings (ed.), ENCYCLOPAEDIA OF RELIGION AND ETHICS, s.v. "Buriats" (section 22)
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Moğol Tanrı Listesi22 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- (İngilizce)
Ayrıca bakınız
| Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Colpan Turk Altay Mogol ve Buryat mitolojilerinde Gezegenler Tanrisi Colman Colbun Colmun Culban Colman ve Mogolcada Solbon Solbun Sulban olarak da bilinir OzellikleriGezegenleri yonetir ve birbirleriyle carpismadan hareket etmelerini saglar Adi gokyuzundeki en parlak gezegenlerden birine verilmistir Venus Turklerde Disil olarak algilanmistir Esege Han in ogludur Bir kelime benzerligi nedeniyle yanlis olarak Coban Yildizi dendigi de olur Bir baska goruse gore de Cobanlarin bu yildizi yon bulmakta kullandigi ve bu nedenle de Colpan in ayni zamanda bir Coban Tanrisi oldugudur Coban kiliginda daglarda gezdigi soylenir Damadinin adi Dogedey Dogeday dir Bazi kaynaklarda Toklok olarak da ye alir Bu ismin verildigi gok cismi henuz tespit edilememistir TanculpanTanculpan Hanim Turk ve Altay mitolojisinde Orman Tanricasi Colpan ile alakali bir ruhtur Orman Tanrisinin kizi veya torunu olarak bilinir Omzuna yesil sal orter Ruzgardan daha hafif bir elbisesi vardir ve tum vucudu gorunur Basinda ciceklerden bir celenk vardir Neseli bir genc kizdir Safak sokerken gezer ve Colpan ile de akrabadir Macarlarin safak Tanricasi Hajnal Anyacska yi akla getirmektedir Sozcuk Tan ve Culpan kelimelerinin bilesik halidir Turkcede Venus gezegenine yaygin olarak Tan Culpani Tan Colpani denmektedir dolayisiyla bu Tanrica aslinda Mogollarda erkek olan Colpanin Turk kulturunde disil olarak algilanmasinin bir sonucudur Etimoloji Col Cul Sol Sul kokunden turemistir Eski Mogolca Solbun gok cismi sozcugu ile baglantilidir Kaynakca Sarangerel Julie Ann Stewart Chosen by the Spirits Following Your Shamanic Calling Destiny Books Rochester VT 2001 p 221 20th in the list of the 55 tenger of the western skies James Hastings ed ENCYCLOPAEDIA OF RELIGION AND ETHICS s v Buriats section 22 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilarMogol Tanri Listesi22 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce Ayrica bakinizTurk halk astronomisiTurk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz