Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Özel çekme hakları (SDR) (İngilizce: Special Drawing Rights), Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından 1969 yılında meydana getirilmiş uluslararası bir rezerv para birimidir ve aynı adı taşıyan ayrı bir departman tarafından çıkartılır. Uluslararası likiditeyi arttırmak için IMF tarafından yaratılan özel bir uluslararası rezerv aracıdır. Bu kanaldan üye ülkelere IMF'deki Normal Çekme Hakları'ndan ayrı bir dış rezerv sağlamaktadır. IMF'ye bağlı olmakla birlikte, farklı bir statüye sahiptir.
SDR, genelde bir hükûmetin, diğerinin merkez bankasından onun ulusal parasını çekmesine olanak veren bir haktır. Örneğin Türkiye dolar rezervine ihtiyacı dolayısıyla SDR'lerini kullanmak isterse bunun için elindeki SDR'leri Amerikan merkez Bankasına devredecektir. devraldığı SDR'nin dolar karşılığını ödemekle yükümlüdür. İşlem nedeniyle Türkiye dolar elde ederken aynı zamanda karşı ülkeye yine IMF aracılığı ile bir faiz ödemesinde bulunur. Üyeler kendisine devredilen SDR'leri ilk tahsisin 3 katına ulaşıncaya kadar kabul etmek zorundadır.
SDR'lerin uluslararası likidite talebindeki artışı karşılamak üzere çıkartılması öngörülmüştür. IMF yönetim kurulu gelecek 5 yıllık dönemler için uluslararası ekonominin likidite talebi konusunda tahminlerde bulunur ve hangi tarihlerde ne miktar SDR çıkaracağına karar verir.
Değer tanımı
SDR başlangıçta 0.888671 gram saf altına eşitken yani 1 SDR = 1 ABD Doları iken, Bretton Woods Sistemi çöküp dünya üzerindeki para birimleri uygulamasına geçince Temmuz 1974'ten itibaren SDR'nin değeri farklı ülkelerin para birimlerine endekslenmiştir. 1981 yılında SDR değerinin belirlenmesine konu oluşturan ulusal para sayısı Amerikan doları, Alman Markı, Fransız Frangı, Japon Yeni ve İngiliz Sterlini olmak üzere beşe indirilerek dünya ticaretinde en büyük paya sahip olan ülkelerin ekonomik gücünü yansıtacak biçimde düzenlenmiştir. Ancak son yıllarda Avrupa Birliği ülkelerinin para birimi olarak Euro'ya geçmesi dolayısıyla Alman Markı ve Fransız Frangı yerini Euro'ya bırakmıştır. 2016 yılında ise sepete Çin para birimi olan Yuan'ın da eklenmesiyle SDR tekrar beş farklı para birimine endekslenmiştir. Bu tarihten itibaren para sepeti içerisinde Amerikan doları %41.73, Euro %30.93, Yuan %10.92, Japon yeni %8.33 ve İngiliz sterlini %8.09'luk paya sahiptir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- IMF'nin hesap kurları15 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ozel cekme haklari SDR Ingilizce Special Drawing Rights Uluslararasi Para Fonu IMF tarafindan 1969 yilinda meydana getirilmis uluslararasi bir rezerv para birimidir ve ayni adi tasiyan ayri bir departman tarafindan cikartilir Uluslararasi likiditeyi arttirmak icin IMF tarafindan yaratilan ozel bir uluslararasi rezerv aracidir Bu kanaldan uye ulkelere IMF deki Normal Cekme Haklari ndan ayri bir dis rezerv saglamaktadir IMF ye bagli olmakla birlikte farkli bir statuye sahiptir SDR genelde bir hukumetin digerinin merkez bankasindan onun ulusal parasini cekmesine olanak veren bir haktir Ornegin Turkiye dolar rezervine ihtiyaci dolayisiyla SDR lerini kullanmak isterse bunun icin elindeki SDR leri Amerikan merkez Bankasina devredecektir devraldigi SDR nin dolar karsiligini odemekle yukumludur Islem nedeniyle Turkiye dolar elde ederken ayni zamanda karsi ulkeye yine IMF araciligi ile bir faiz odemesinde bulunur Uyeler kendisine devredilen SDR leri ilk tahsisin 3 katina ulasincaya kadar kabul etmek zorundadir SDR lerin uluslararasi likidite talebindeki artisi karsilamak uzere cikartilmasi ongorulmustur IMF yonetim kurulu gelecek 5 yillik donemler icin uluslararasi ekonominin likidite talebi konusunda tahminlerde bulunur ve hangi tarihlerde ne miktar SDR cikaracagina karar verir Deger tanimiSDR baslangicta 0 888671 gram saf altina esitken yani 1 SDR 1 ABD Dolari iken Bretton Woods Sistemi cokup dunya uzerindeki para birimleri uygulamasina gecince Temmuz 1974 ten itibaren SDR nin degeri farkli ulkelerin para birimlerine endekslenmistir 1981 yilinda SDR degerinin belirlenmesine konu olusturan ulusal para sayisi Amerikan dolari Alman Marki Fransiz Frangi Japon Yeni ve Ingiliz Sterlini olmak uzere bese indirilerek dunya ticaretinde en buyuk paya sahip olan ulkelerin ekonomik gucunu yansitacak bicimde duzenlenmistir Ancak son yillarda Avrupa Birligi ulkelerinin para birimi olarak Euro ya gecmesi dolayisiyla Alman Marki ve Fransiz Frangi yerini Euro ya birakmistir 2016 yilinda ise sepete Cin para birimi olan Yuan in da eklenmesiyle SDR tekrar bes farkli para birimine endekslenmistir Bu tarihten itibaren para sepeti icerisinde Amerikan dolari 41 73 Euro 30 93 Yuan 10 92 Japon yeni 8 33 ve Ingiliz sterlini 8 09 luk paya sahiptir Kaynakca Devlet Borclari IMF Dunya Bankasi ve Turkiye Ibrahim Halil Sugozu Uluslararasi Finans Halil Seyidoglu IMF Executive Board Completes the 2015 Review of SDR Valuation IMF 1 Aralik 2015 3 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2015 Dis baglantilarIMF nin hesap kurlari15 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde