Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Üretici dil bilgisi (generative grammar), kuramsal dil biliminde sözdizimle ilgili belirli bir yaklaşımı ifade etmektedir. Bir dilin üretici dil bilgisi, o dildeki dilbilgisel cümle oluşturacak kelimelerin kombinasyonlarını veren dizileri tahmin etmeye çalışır. Üretici dil bilgisi yaklaşımlarının çoğu, bir cümlenin biçim bilgisel yapısını tahmin etmeye odaklanır.
Noam Chomsky, 1950'lerin sonunda gerçekleştirdiği çalışmalarla üretici dilbilgisinin ilk temellerini atmıştır. Kuram, ilk dönemlerinde "dönüşümsel dilbilgisi" olarak da adlandırılır, bu terim de dilbilimciler arasında kullanılmaktadır. Üretici dilbilgisi, şuan bile işlerliğini korumaktadır. Chomsky, sonraki yıllarda bu kuramı olgunlaştırmıştır. 1995'te "Minimalist Program"ı yayınlamıştır. Bu bağlamda , , , , diğer önemli kuramlar olarak kabul edilebilir.
Noam Chomsky, üretici dilbilgisinin pek çok özelliğinin arkasında 'doğuştan' evrensel bir dil bilgisinin yattığını savunur. Üretici dil bilgiciler, dil bilgisinin iletişimsel işlevin sonucundan orta çıkmadığını, sadece çevrenin etkisiyle dil bilgisinin öğrenilemeyeceğini iddia ederler. Bu bakımdan, bilişsel dilbilgisi işlevsel ve davranışçı kuramlardan ayrılır.
Kaynakça
- CHOMSKY, Noam,, (2001), Dil ve Zihin, Ankara, Ayraç Yayınevi. (Language and Mind kitabının çevirisi)
- CHOMSKY, Noam,, (2002),Dil ve Sorumluluk, Ekin Yayınları. (Language and Responsibility kitabının çevirisi)
- CHOMSKY, Noam, (2009), Bilgi Sorunları ve Dil-Managua Dersleri, (Çeviren: Veysi Kılıç), BGST Yayınları, 234 s.
- CHUNG, Sandra (1994), "Günümüz Sözdiziminde Üretimsel Yaklaşımlar" (Çeviren: Ahmet Kocaman), Dilbilim Araştırmaları, s.145-150.
- KIRAN, Zeynel (1996), Dilbilim Akımları, Ankara, Onur Yayınları, 278 s.
- RİFAT, Mehmet (1998), XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları (1. Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 223 s.
- PESETSKY, David (1994), "Yönetme ve Bağlama Kuramı", (Çeviren: Ahmet Kocaman), Dilbilim Araştırmaları, s.141-144.
- RİFAT, Mehmet (1998), XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları (2. Temel Metinler), (Çeviriler: Mehmet ve Sema RIFAT), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 341 s.
- SEZER, Ayhan (2009), "Chomsky Sonrası Çağdaş Dilbilim: Yol Ayrımına Doğru", International Journal of Central Asian Studies.15 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uretici dil bilgisi generative grammar kuramsal dil biliminde sozdizimle ilgili belirli bir yaklasimi ifade etmektedir Bir dilin uretici dil bilgisi o dildeki dilbilgisel cumle olusturacak kelimelerin kombinasyonlarini veren dizileri tahmin etmeye calisir Uretici dil bilgisi yaklasimlarinin cogu bir cumlenin bicim bilgisel yapisini tahmin etmeye odaklanir Noam Chomsky 1950 lerin sonunda gerceklestirdigi calismalarla uretici dilbilgisinin ilk temellerini atmistir Kuram ilk donemlerinde donusumsel dilbilgisi olarak da adlandirilir bu terim de dilbilimciler arasinda kullanilmaktadir Uretici dilbilgisi suan bile islerligini korumaktadir Chomsky sonraki yillarda bu kurami olgunlastirmistir 1995 te Minimalist Program i yayinlamistir Bu baglamda diger onemli kuramlar olarak kabul edilebilir Noam Chomsky uretici dilbilgisinin pek cok ozelliginin arkasinda dogustan evrensel bir dil bilgisinin yattigini savunur Uretici dil bilgiciler dil bilgisinin iletisimsel islevin sonucundan orta cikmadigini sadece cevrenin etkisiyle dil bilgisinin ogrenilemeyecegini iddia ederler Bu bakimdan bilissel dilbilgisi islevsel ve davranisci kuramlardan ayrilir KaynakcaCHOMSKY Noam 2001 Dil ve Zihin Ankara Ayrac Yayinevi Language and Mind kitabinin cevirisi CHOMSKY Noam 2002 Dil ve Sorumluluk Ekin Yayinlari Language and Responsibility kitabinin cevirisi CHOMSKY Noam 2009 Bilgi Sorunlari ve Dil Managua Dersleri Ceviren Veysi Kilic BGST Yayinlari 234 s CHUNG Sandra 1994 Gunumuz Sozdiziminde Uretimsel Yaklasimlar Ceviren Ahmet Kocaman Dilbilim Arastirmalari s 145 150 KIRAN Zeynel 1996 Dilbilim Akimlari Ankara Onur Yayinlari 278 s RIFAT Mehmet 1998 XX Yuzyilda Dilbilim ve Gostergebilim Kuramlari 1 Tarihce ve Elestirel Dusunceler Yapi Kredi Yayinlari Istanbul 223 s PESETSKY David 1994 Yonetme ve Baglama Kurami Ceviren Ahmet Kocaman Dilbilim Arastirmalari s 141 144 RIFAT Mehmet 1998 XX Yuzyilda Dilbilim ve Gostergebilim Kuramlari 2 Temel Metinler Ceviriler Mehmet ve Sema RIFAT Yapi Kredi Yayinlari Istanbul 341 s SEZER Ayhan 2009 Chomsky Sonrasi Cagdas Dilbilim Yol Ayrimina Dogru International Journal of Central Asian Studies 15 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde