Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Üçlü Sarmal ya da Triskele (Yunanca: Triskelion) Avrupa'nın batısından, Orta Asya'daki bazı Türki milletlere kadar birçok yerde kullanılan, ilk örnekleri MÖ 3000'li yıllara dayanan semboldür. Merkezden yayılan sarmal şekilde devam eden üç kol şeklindeki sembolün yunanca adının kökeni "üç bacaklı" (tri-üç, skelos-bacak) demektir.. Tarihsel açıdan Kelt Uygarlığı ve Sicilya adası ile özdeşleşmiştir.
Triskelion (üçlü sarmal) Man adası, Breton ve Almanya’daki Füssen kasabasında olduğu kadar Sicilya Adası’nın da sembolüdür ve trinacria olarak adlandırılır.
Kökeni
Üçlü sarmal sembolüne ilişkin ilk örnek, İrlanda'da yer alan Newgrange arkeolojik sitinde bulunmuştur. Aynı zamanda Dünya Miras Listesinde yer alan bölgenin MÖ 3200 yılında yapıldığı sanılmaktadır. Üçlü sarmal sembolüde Entrence Stone (giriş taşı) adı verilen bir kaya bloğunun üzerine işlenmiştir.Sembol keltlerle ilişkilendirilsede buradaki sembolün adaya Keltlerin gelişinden 2500 yıl önce yapıldığı bilinmektedir. Bu açıdan sembolün Kelt uygarlığından daha eski olduğu söylenebilir.
Bazı yaklaşımlara göre ise sembol Yakın Doğu kökenlidir. MacKenzie bu alanda bazı teoriler öne atar. Üçlü sarmalın kollarının Antik Mısırdaki, başlıca üç mevsimi (kurak, serin ve kabarma) ve sırasıyla Aslan, İnek ve Hippopotam başlı tanrıçaları temsil ettiğini ya da bu kolları yer, hava ve gökyüzü tanrıları olan Gebt, Şu ve Anu'yu sembolize etmiş olabileceğini söyler.
Avrupa'da Neolitik, Bronz ve Demir Çağ'da kullanımı
Triskelion (üçlü sarmal) sembolü geçmiş çağlarda birçok kültürde kullanılmıştır. İlk olarak Malta’da ve MÖ 3200'lerde İrlanda'daki ünlü megalitik Newgrange mezarında bulunmuştur. Yunan çömlekçiliğinde ise hanedan ailesi savaşçılarının kalkanlarında amblem olarak görülmektedir.
Sicilya’da da yine aynı şekilde antik bir sembol olarak karşımıza çıkar. Sembol, Sicilya Ege’nin ötesinde bulunan Yunan kolonilerine bağlı Magna Graecia’nın bir parçası olduğu zamana kadar uzanır.
Üçlü birleşik spiralin Kelt sembolü üçlü sarmalın arkasında yatan benzer nedenlerle üç kat fazla öneme sahip olabilir. Üçlü sarmal motifi Batı Avrupa’da Neolitik bir semboldür. Bir Kelt sembolü olarak fazlasıyla dikkate alınır fakat aslında Kelt öncesi bir semboldür. İrlanda’daki Meath Yerleşkesi’nde tarihöncesi Newgrange anıt mezarları üzerinde oymalı bir şekilde kazınmış halde bulunmuştur.
Asya'da kullanımı
Üçlü sarmalın geleneksel Asya versiyonu Japon , Tibet Budisti ve Koreli 'u içerisine alır.
Hıristiyanlıkta Kullanımı
Hıristiyanlık İrlanda'da MS 5. yüzyıldan önce ön plana gelmiştir ve üçlü sarmal Trinity (üçlü birlik) sembolü olarak yeni bir anlam kazanmıştır ; Baba, Oğul ve Kutsal Ruh. Ayrıca sonsuzluğun sembolü olarak da anlam kazanmıştır. Sembolün popülerliği bugün dünya çapında Kelt Hristiyanlığında kaderin sembolü anlamıyla dekoratif olarak kullanılmaktadır.
Modern kullanımı
Üçlü sarmal Amerika Birleşik Devletleri Ulaştırma Bakanlığı'nın mühürlerinde ve ambleminde kullanılmaktadır.
Üçlü sarmal şekli İrlanda Hava Kolordu madalyonu için esastır.
Üçlü sarmal Kanada,British Columbia,Viktorya’da Kanadalı futbol takımı Victoria Highlanders’ın rozeti olarak kullanılmaktadır.
Dizayn 1988 Yaz Olimpiyatları logosu için de yapılmıştır ve Koreli Sam Taegeuk’a dayalı bir tasarımdır.
Bilgisayar oyunları oynayanlar için bilgisayar bileşenleri üreten firma Razer Inc. ‘de bir takım yılan formlarında triskelion (üçlü sarmal)’ı kullanır.
Üçlü sarmal bir MTV dizisi olan Teen Wolf’taki Hale ailesinin de sembolü olarak kullanılır.
Triskelion BBC televizyon dizisi olan Merlin’de de sıklıkla kullanılmaktaydı.
Filipinler’de bulunan Tau Gamma Phi (TΓΦ) kardeşliği de triskelionı amblemleri olarak kullanmaktadırlar ve kardeşliğin üyeleri kendilerine Triskelions demektedir.
Neopaganizm
Triskele genellikle spiralleri içerir fakat ayrıca “boynuzlu triskelion” da yeniden yapılandırılmış çok tanrılı ve neopagan gruplarca kullanılır. Kelt bir sembol olarak, geleneksel Kelt kültüründe esas olarak kullanılır, daha az sıklıkta ise bazı Alman neopagan gruplarca da kullanılabilir. Spiral Triskele Kelt Paganizmi’nin en temel sembollerinden birisidir. Kelt’ler sembolü genellikle kozmolojilerinde ve teolojilerindeki çeşitliliği ifade etmek için kullanırlar, ayrıca sembol Tanrı 'i tanımlamak için kullanılan yegâne semboldür.
Türleri
-
![image]()
Kelt Tipi -
![image]()
Akdeniz Tipi, Üç bacaklı -
![image]()
Üç Tavşan Tipi (Three Hares)
Günümüzde kullanımı
Sicilya'nın bayrağı, Man Adasının bayrağı Alman şehri Süderbrarup amblemi,Turki bir halk olan Kumukların bayrağı.
Teen Wolf dizisinde Derek Hale karakterinin dövmesi.
Kaynakça
- ^ etymonline.com 13 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . sitesi "triskelion" sorgusu (İngilizce)
- ^ The archaeology coursebook, Jim Grant (2008), sf:159
- ^ a b knowth.com 26 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Newgrange
- ^ Migration of Symbols 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Donald A. MacKenzie (2003), sf:155
| Wikimedia Commons'ta Üçlü Sarmal ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uclu Sarmal ya da Triskele Yunanca Triskelion Avrupa nin batisindan Orta Asya daki bazi Turki milletlere kadar bircok yerde kullanilan ilk ornekleri MO 3000 li yillara dayanan semboldur Merkezden yayilan sarmal sekilde devam eden uc kol seklindeki sembolun yunanca adinin kokeni uc bacakli tri uc skelos bacak demektir Tarihsel acidan Kelt Uygarligi ve Sicilya adasi ile ozdeslesmistir Uclu sarmal sembolunun bilinen ilk orneklerinden Entrence Stone Irlanda Triskelion uclu sarmal Man adasi Breton ve Almanya daki Fussen kasabasinda oldugu kadar Sicilya Adasi nin da semboludur ve trinacria olarak adlandirilir KokeniAspendos sehrine ait bir sikke ve sagda Uclu Sarmal figuru Uclu sarmal sembolune iliskin ilk ornek Irlanda da yer alan Newgrange arkeolojik sitinde bulunmustur Ayni zamanda Dunya Miras Listesinde yer alan bolgenin MO 3200 yilinda yapildigi sanilmaktadir Uclu sarmal sembolude Entrence Stone giris tasi adi verilen bir kaya blogunun uzerine islenmistir Sembol keltlerle iliskilendirilsede buradaki sembolun adaya Keltlerin gelisinden 2500 yil once yapildigi bilinmektedir Bu acidan sembolun Kelt uygarligindan daha eski oldugu soylenebilir Bazi yaklasimlara gore ise sembol Yakin Dogu kokenlidir MacKenzie bu alanda bazi teoriler one atar Uclu sarmalin kollarinin Antik Misirdaki baslica uc mevsimi kurak serin ve kabarma ve sirasiyla Aslan Inek ve Hippopotam basli tanricalari temsil ettigini ya da bu kollari yer hava ve gokyuzu tanrilari olan Gebt Su ve Anu yu sembolize etmis olabilecegini soyler Avrupa da Neolitik Bronz ve Demir Cag da kullanimiTriskelion uclu sarmal sembolu gecmis caglarda bircok kulturde kullanilmistir Ilk olarak Malta da ve MO 3200 lerde Irlanda daki unlu megalitik Newgrange mezarinda bulunmustur Yunan comlekciliginde ise hanedan ailesi savascilarinin kalkanlarinda amblem olarak gorulmektedir Sicilya da da yine ayni sekilde antik bir sembol olarak karsimiza cikar Sembol Sicilya Ege nin otesinde bulunan Yunan kolonilerine bagli Magna Graecia nin bir parcasi oldugu zamana kadar uzanir Uclu birlesik spiralin Kelt sembolu uclu sarmalin arkasinda yatan benzer nedenlerle uc kat fazla oneme sahip olabilir Uclu sarmal motifi Bati Avrupa da Neolitik bir semboldur Bir Kelt sembolu olarak fazlasiyla dikkate alinir fakat aslinda Kelt oncesi bir semboldur Irlanda daki Meath Yerleskesi nde tarihoncesi Newgrange anit mezarlari uzerinde oymali bir sekilde kazinmis halde bulunmustur Asya da kullanimiUclu sarmalin geleneksel Asya versiyonu Japon Tibet Budisti ve Koreli u icerisine alir Hiristiyanlikta KullanimiHiristiyanlik Irlanda da MS 5 yuzyildan once on plana gelmistir ve uclu sarmal Trinity uclu birlik sembolu olarak yeni bir anlam kazanmistir Baba Ogul ve Kutsal Ruh Ayrica sonsuzlugun sembolu olarak da anlam kazanmistir Sembolun populerligi bugun dunya capinda Kelt Hristiyanliginda kaderin sembolu anlamiyla dekoratif olarak kullanilmaktadir Modern kullanimiUclu sarmal Amerika Birlesik Devletleri Ulastirma Bakanligi nin muhurlerinde ve ambleminde kullanilmaktadir Uclu sarmal sekli Irlanda Hava Kolordu madalyonu icin esastir Uclu sarmal Kanada British Columbia Viktorya da Kanadali futbol takimi Victoria Highlanders in rozeti olarak kullanilmaktadir Dizayn 1988 Yaz Olimpiyatlari logosu icin de yapilmistir ve Koreli Sam Taegeuk a dayali bir tasarimdir Bilgisayar oyunlari oynayanlar icin bilgisayar bilesenleri ureten firma Razer Inc de bir takim yilan formlarinda triskelion uclu sarmal i kullanir Uclu sarmal bir MTV dizisi olan Teen Wolf taki Hale ailesinin de sembolu olarak kullanilir Triskelion BBC televizyon dizisi olan Merlin de de siklikla kullanilmaktaydi Filipinler de bulunan Tau Gamma Phi TGF kardesligi de triskelioni amblemleri olarak kullanmaktadirlar ve kardesligin uyeleri kendilerine Triskelions demektedir NeopaganizmTriskele genellikle spiralleri icerir fakat ayrica boynuzlu triskelion da yeniden yapilandirilmis cok tanrili ve neopagan gruplarca kullanilir Kelt bir sembol olarak geleneksel Kelt kulturunde esas olarak kullanilir daha az siklikta ise bazi Alman neopagan gruplarca da kullanilabilir Spiral Triskele Kelt Paganizmi nin en temel sembollerinden birisidir Kelt ler sembolu genellikle kozmolojilerinde ve teolojilerindeki cesitliligi ifade etmek icin kullanirlar ayrica sembol Tanri i tanimlamak icin kullanilan yegane semboldur TurleriKelt Tipi Akdeniz Tipi Uc bacakli Uc Tavsan Tipi Three Hares Gunumuzde kullanimiSicilya nin bayragi Man Adasinin bayragi Alman sehri Suderbrarup amblemi Turki bir halk olan Kumuklarin bayragi Teen Wolf dizisinde Derek Hale karakterinin dovmesi Kaynakca etymonline com 13 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde sitesi triskelion sorgusu Ingilizce The archaeology coursebook Jim Grant 2008 sf 159 a b knowth com 26 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Newgrange Migration of Symbols 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Donald A MacKenzie 2003 sf 155 Wikimedia Commons ta Uclu Sarmal ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir