İki ön dişliler (Latince: Diprotodontia), içerdiği 140 civarında tür ile keseliler infra sınıfının en büyük takımıdır. En tanınmış üyeleri Kangurular, Koalalar ve Vombatlar'dır.
İki ön dişliler | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(Macropus giganteus) | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||
| |||||||||||
Alt takımlar | |||||||||||
Özellikleri
İki ön dişlilerin ortak özellikleri ayak kemiklerinde ve isimlerindende anlaşıldığı gibi dişlerinde bulunmaktadır. Alt çenelerinde iki ön dişleri diğerlerinden büyük olur. Üst çenelerinde altı adet kesme dişi olur (Vombatgiller hariç). Diğer ortak özellikleri, arka ayaklarının ikinci ve üçüncü parmakları birleşik olmasıdır.
Takımın üç familyasının türlerinde (Uçar kuskusgiller, Cüce uçar kuskusgiller ve Kıvrıkkuyruklu keseligiller) ön ve arka bacaklar arasında paraşüt gibi kullanılabilinen, deriden kanatlar vardır.
Yayılım
İki ön dişliler Avustralya'da ve yakın adalarında, Yeni Gine'de, Endonezya'nın doğusunda ve 'nda yaşarlar.
Beslenme
Çoğu türler bitkisel beslenir. Bazıları böcek yer. Balcıl keseligiller nektar ile beslenir.
Üreme
Tüm diğer keselilerde olduğu gibi iki ön dişlilerde de kısa bir gebelikten sonra doğan yavrular annenin kesesine tırmanıp içinde gelişmeye devam eder. İki ön dişlilerde kese gayet iyi gelişmiştir.
Bazı familyalarda görülen diğer bir özellik (örneğin kangurugiller'de) geciktirilen doğumdur: Henüz doğum yapmış bir dişi derhal tekrar çiftleşir. Ancak embryo sadece 100 hücreden oluşan bir büyüklüğe ulaşıp beklemeye başlar. Çoktan doğmuş yavru annenin kesesini terk ettiğinde büyümeye devam eder. Böylece doğumlar daha kısa arayla gerçekleşir ve anne, birisi ana rahminde, birisi kesenin içinde ve birisi kesenin dışında olarak üç yavruya birden bakabilir.
Sınıflandırma
İki ön dişliler | |-Vombatiformes | |-Koalas (Phascolarctidae) | |-Vombatoidea | |- † (Diprotodontidae) | |-Vombatgiller (Vombatidae) | |-N.N. |-Macropodiformes veya Macropodoidea (Kangurumsular) | |-Misk sıçankangurusu (Hypsiprymnodontidae) | |-N.N. | |-Sıçan kangurusugiller (Potoroidae) | |-Kangurugiller (Macropodidae) | |-Phalangeriformes |-Phalangeroidea | |-Kuskusgiller (Phalangeridae) | |-Keseli yediuyuklayangiller (Burramyidae) | |-Petauroidea |-Kıvrıkkuyruklu keseligiller (Pseudocheiridae) |--N.N. |-Uçar kuskusgiller (Petauridae) |--N.N. |-Balcıl keseligiller (Tarsipedidae) |-Cüce uçar kuskusgiller (Acrobatidae)
İki ön dişliler takımının bazı soyu tükenmiş ilginç türleri şunlardır:
- Diprotodon, Diprotodontidae familyasından gelmiş geçmiş en büyük keseli hayvan.
- (Thylacoleonidae), bitkisel beslenen iki ön dişlilerden tekrar etobur beslenen bir hayvan olarak gelişmiştir. Thylacoleo carnifex familyanın en tanınmış türüdür.
Kitaplar
- Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999.
- D. E. Wilson, D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 2005.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iki on disliler Latince Diprotodontia icerdigi 140 civarinda tur ile keseliler infra sinifinin en buyuk takimidir En taninmis uyeleri Kangurular Koalalar ve Vombatlar dir Iki on disliler Yasadigi donem araligi 28 1 0 myo Sattiyen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgN Macropus giganteus Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaInfra sinif MetatheriaTakim Diprotodontia Owen 1866Alt takimlarVombatiformes Phalangeriformes MacropodiformesOzellikleriIki on dislilerin ortak ozellikleri ayak kemiklerinde ve isimlerindende anlasildigi gibi dislerinde bulunmaktadir Alt cenelerinde iki on disleri digerlerinden buyuk olur Ust cenelerinde alti adet kesme disi olur Vombatgiller haric Diger ortak ozellikleri arka ayaklarinin ikinci ve ucuncu parmaklari birlesik olmasidir Takimin uc familyasinin turlerinde Ucar kuskusgiller Cuce ucar kuskusgiller ve Kivrikkuyruklu keseligiller on ve arka bacaklar arasinda parasut gibi kullanilabilinen deriden kanatlar vardir YayilimIki on disliler Avustralya da ve yakin adalarinda Yeni Gine de Endonezya nin dogusunda ve nda yasarlar BeslenmeCogu turler bitkisel beslenir Bazilari bocek yer Balcil keseligiller nektar ile beslenir UremeTum diger keselilerde oldugu gibi iki on dislilerde de kisa bir gebelikten sonra dogan yavrular annenin kesesine tirmanip icinde gelismeye devam eder Iki on dislilerde kese gayet iyi gelismistir Bazi familyalarda gorulen diger bir ozellik ornegin kangurugiller de geciktirilen dogumdur Henuz dogum yapmis bir disi derhal tekrar ciftlesir Ancak embryo sadece 100 hucreden olusan bir buyukluge ulasip beklemeye baslar Coktan dogmus yavru annenin kesesini terk ettiginde buyumeye devam eder Boylece dogumlar daha kisa arayla gerceklesir ve anne birisi ana rahminde birisi kesenin icinde ve birisi kesenin disinda olarak uc yavruya birden bakabilir SiniflandirmaIki on disliler Vombatiformes Koalas Phascolarctidae Vombatoidea Diprotodontidae Vombatgiller Vombatidae N N Macropodiformes veya Macropodoidea Kangurumsular Misk sicankangurusu Hypsiprymnodontidae N N Sican kangurusugiller Potoroidae Kangurugiller Macropodidae Phalangeriformes Phalangeroidea Kuskusgiller Phalangeridae Keseli yediuyuklayangiller Burramyidae Petauroidea Kivrikkuyruklu keseligiller Pseudocheiridae N N Ucar kuskusgiller Petauridae N N Balcil keseligiller Tarsipedidae Cuce ucar kuskusgiller Acrobatidae Iki on disliler takiminin bazi soyu tukenmis ilginc turleri sunlardir Diprotodon Diprotodontidae familyasindan gelmis gecmis en buyuk keseli hayvan Thylacoleonidae bitkisel beslenen iki on dislilerden tekrar etobur beslenen bir hayvan olarak gelismistir Thylacoleo carnifex familyanin en taninmis turudur KitaplarRonald M Nowak Walker s Mammals of the World Johns Hopkins University Press Baltimore 1999 ISBN 0 8018 5789 9 D E Wilson D M Reeder Mammal Species of the World Johns Hopkins University Press Baltimore 2005 ISBN 0 8018 8221 4Dis baglantilar