Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlhan Ayverdi, İlhan Tolun (d. 24 Ekim 1926, Akhisar - ö. 6 Kasım 2009, İstanbul). Türk dil bilimci, edebiyat öğretmeni.
Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfının kurucusu ve vefatından önce başkanı idi. Misâlli Büyük Türkçe Sözlüğü hazırlamıştır. Ekrem Hakkı Ayverdi’nin eşidir.
Yaşamı
Ailesi ve öğrenim yaşamı
24 Ekim 1926'da Akhisar’da doğdu. Baba tarafı Dağıstan, anne tarafı Rumeli asıllıdır. Ailesi, 93 Harbi sırasında topraklarını terkedip önce Bursa'ya sonra Ödemiş'e yerleşmişti. Babası Murat Tolun Bey, Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında Galip Hoca diye bilinen Celal Bayar'ın silah arkadaşıdır; Türk Kurtuluş Savaşı'nda Akhisar Cephesi Kuvâ-yi Milliye Kumandanı olarak görev yapmıştır, İstiklal madalyası sahibidir.
İlhan Hanım, posta müdürü olan babasının Akhisar'a tayininden sonra dünyaya geldi; ilk ve orta tahsilini aynı yerde tamamladı. Akhisar'da lise olmadığından lise tahsili için İzmir'e gitti ve 1943 yılında İzmir Karataş Lisesi'nden mezun oldu.
Hastalık sebebiyle iki sene ara verdiği öğrenim yaşamına İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde devam etti. Türk tarihinin ilk edebiyat profesörü olan Ali Nihad Tarlan, edebiyat tarihçisi İsmail Hikmet Ertaylan, Prof. Mehmet Kaplan'ın öğrencisi oldu. Gazeteci yazar Ahmet Kabaklı ile sınıf arkadaşı oldu ve dostlukları ömürboyu devam etti. Fakültede öğrenci iken bir yandan da İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü'nde memur olarak çalıştı; çalıştığı dairede tanıştığı Mehmet Örtenoğlu Dede ile tanışması bütün hayatını etkiledi. Mehmet Dede vasıtasıyla yazar Samiha Ayverdi ve Samiha Hanım'ın hocası Ken'an Rifâî (Kenan Büyükaksoy) ile tanıştı. Üniversite öğrenimini 1949 yılında tamamladı.
Öğretmenlik yaşamı
Edebiyat öğretmeni olan İlhan Hanım, sırası ile Anarat Higutyan Ermeni Orta Okulu, Galatasaray Lisesi, Zoğrafyon Rum Lisesi (1951-1955), Saint Joseph Lisesi ve Saint Michel Fransız Lisesi’nde görev yaptı. 1960 yılında ise Çapa Eğitim Enstitüsü'nde bir süre öğretmenliğe devam etti; aynı yıl öğretmenlikten ayrıldı. Öğretmenliği bıraktıktan sonraki yaşamını dernek çalışmaları, özel kültür falaliyetleri ile doldurdu.
Kültür-Sanat Çalışmaları
8 Ekim 1959 günü Samiha Ayverdi'nin erkek kardeşi mimar-mühendis-müteahhit Ekrem Hakkı Ayverdi ile evlendi. Eşinin Anadolu ve Rumeli'de gezerek 20 yıllık bir çalışma sonucu dört ciltlik Osmanlı Mimari Eserleri adlı yapıtı meydan getirmesinde katkıda bulundu.
1966-1982 yılları arasında Türk Kadınları Kültür Derneği'nin başkanlığını yaptı.1970'li yıllarda Kubbealtı Cemiyeti'nin kuruluşuna Samiha ve Ekrem Hakkı Ayverdi ile birlikte başkanlık etti, cemiyetin isim-annesi oldu. Bu cemiyet, Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı adıyla vakfa dönüşünce, vakfın başkanı oldu. Kubbealtı Mecmuası'nın yayımlanmasında, vakfın yayın, seminer, konferanslar, musiki çalışmaları ve çeşitli sosyal faaliyetlerinde eşi Ekrem Hakkı Ayverdi ve Samiha Ayverdi ile aktif rol oynadı.
Misâlli Büyük Türk Lugati
1976 yılında, Kubbealtı Vakfı'nın yayımlamaya karar verdiği Misâlli Büyük Türk Lugati'nin hazırlanması ve yazılması işini üstlendi. Bu eser üzerinde 28 yıl aralıksız çalıştı ve 2004 yılında tamamladı. 13. yüzyıldan günümüze kadar Türk dilinin envanterini çıkaran ve binlerce misalle donatılan bu eser, Kasım 2005’te yayımlandı. İlhan Ayverdi, bu eser ile Türkiye Yazarlar Birliği tarafından 2005’te dil alanında “Yılın Yazarı” seçilmiştir.
80. Yaşına Armağan
İlhan Ayverdi'nin 80. yaşını kutladığı 2006 yılında Kubbealtı Neşriyat tarafından hayatından kesitler sunan bir kitap hazırlanmıştır. "İlhan Ayverdi: Bir Hayat Bir Lûgat" adlı 99 sayfalık kitap, 80. Yaşına Armağan alt başlığını taşır; Zeynep Uluant ve Aysel Yüksel tarafından hazırlanmıştır.
Kaynakça
- ^ Aysel Yüksel. . İzmir Türk Kültür ve San’at Derneği'nin 17 Kasım 2007'de tertiplediği toplantıdaki konuşmanın metni. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2012.
- ^ Cemil Altınbilek. "Abide Şahsiyetler". Manisa Denge Gazetesi'nin 17.12.2007 tarihli nüshasında yayımlanmıştır. Erişim tarihi: 30 Nisan 2012.[]
Dış bağlantılar
- Kubbealtı Vakfı 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İlhan Ayverdi web sitesi 23 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ilhan Ayverdi Ilhan Tolun d 24 Ekim 1926 Akhisar o 6 Kasim 2009 Istanbul Turk dil bilimci edebiyat ogretmeni Kubbealti Akademisi Kultur ve Sanat Vakfinin kurucusu ve vefatindan once baskani idi Misalli Buyuk Turkce Sozlugu hazirlamistir Ekrem Hakki Ayverdi nin esidir YasamiAilesi ve ogrenim yasami 24 Ekim 1926 da Akhisar da dogdu Baba tarafi Dagistan anne tarafi Rumeli asillidir Ailesi 93 Harbi sirasinda topraklarini terkedip once Bursa ya sonra Odemis e yerlesmisti Babasi Murat Tolun Bey Turk Kurtulus Savasi yillarinda Galip Hoca diye bilinen Celal Bayar in silah arkadasidir Turk Kurtulus Savasi nda Akhisar Cephesi Kuva yi Milliye Kumandani olarak gorev yapmistir Istiklal madalyasi sahibidir Ilhan Hanim posta muduru olan babasinin Akhisar a tayininden sonra dunyaya geldi ilk ve orta tahsilini ayni yerde tamamladi Akhisar da lise olmadigindan lise tahsili icin Izmir e gitti ve 1943 yilinda Izmir Karatas Lisesi nden mezun oldu Hastalik sebebiyle iki sene ara verdigi ogrenim yasamina Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Turk Dili ve Edebiyati Bolumu nde devam etti Turk tarihinin ilk edebiyat profesoru olan Ali Nihad Tarlan edebiyat tarihcisi Ismail Hikmet Ertaylan Prof Mehmet Kaplan in ogrencisi oldu Gazeteci yazar Ahmet Kabakli ile sinif arkadasi oldu ve dostluklari omurboyu devam etti Fakultede ogrenci iken bir yandan da Istanbul Milli Egitim Mudurlugu nde memur olarak calisti calistigi dairede tanistigi Mehmet Ortenoglu Dede ile tanismasi butun hayatini etkiledi Mehmet Dede vasitasiyla yazar Samiha Ayverdi ve Samiha Hanim in hocasi Ken an Rifai Kenan Buyukaksoy ile tanisti Universite ogrenimini 1949 yilinda tamamladi Ogretmenlik yasami Edebiyat ogretmeni olan Ilhan Hanim sirasi ile Anarat Higutyan Ermeni Orta Okulu Galatasaray Lisesi Zografyon Rum Lisesi 1951 1955 Saint Joseph Lisesi ve Saint Michel Fransiz Lisesi nde gorev yapti 1960 yilinda ise Capa Egitim Enstitusu nde bir sure ogretmenlige devam etti ayni yil ogretmenlikten ayrildi Ogretmenligi biraktiktan sonraki yasamini dernek calismalari ozel kultur falaliyetleri ile doldurdu Kultur Sanat Calismalari 8 Ekim 1959 gunu Samiha Ayverdi nin erkek kardesi mimar muhendis muteahhit Ekrem Hakki Ayverdi ile evlendi Esinin Anadolu ve Rumeli de gezerek 20 yillik bir calisma sonucu dort ciltlik Osmanli Mimari Eserleri adli yapiti meydan getirmesinde katkida bulundu 1966 1982 yillari arasinda Turk Kadinlari Kultur Dernegi nin baskanligini yapti 1970 li yillarda Kubbealti Cemiyeti nin kurulusuna Samiha ve Ekrem Hakki Ayverdi ile birlikte baskanlik etti cemiyetin isim annesi oldu Bu cemiyet Kubbealti Akademisi Kultur ve Sanat Vakfi adiyla vakfa donusunce vakfin baskani oldu Kubbealti Mecmuasi nin yayimlanmasinda vakfin yayin seminer konferanslar musiki calismalari ve cesitli sosyal faaliyetlerinde esi Ekrem Hakki Ayverdi ve Samiha Ayverdi ile aktif rol oynadi Misalli Buyuk Turk Lugati 1976 yilinda Kubbealti Vakfi nin yayimlamaya karar verdigi Misalli Buyuk Turk Lugati nin hazirlanmasi ve yazilmasi isini ustlendi Bu eser uzerinde 28 yil araliksiz calisti ve 2004 yilinda tamamladi 13 yuzyildan gunumuze kadar Turk dilinin envanterini cikaran ve binlerce misalle donatilan bu eser Kasim 2005 te yayimlandi Ilhan Ayverdi bu eser ile Turkiye Yazarlar Birligi tarafindan 2005 te dil alaninda Yilin Yazari secilmistir 80 Yasina ArmaganIlhan Ayverdi nin 80 yasini kutladigi 2006 yilinda Kubbealti Nesriyat tarafindan hayatindan kesitler sunan bir kitap hazirlanmistir Ilhan Ayverdi Bir Hayat Bir Lugat adli 99 sayfalik kitap 80 Yasina Armagan alt basligini tasir Zeynep Uluant ve Aysel Yuksel tarafindan hazirlanmistir Kaynakca Aysel Yuksel Izmir Turk Kultur ve San at Dernegi nin 17 Kasim 2007 de tertipledigi toplantidaki konusmanin metni 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Nisan 2012 Cemil Altinbilek Abide Sahsiyetler Manisa Denge Gazetesi nin 17 12 2007 tarihli nushasinda yayimlanmistir Erisim tarihi 30 Nisan 2012 olu kirik baglanti Dis baglantilarKubbealti Vakfi 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ilhan Ayverdi web sitesi 23 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde