Jin Hanedanı'nın üçüncü imparatoru olan Xizong, kişisel adı Hela ve Çinleştirilmiş adı Wanyan Dan olan bir Jin lideriydi. 1119 yılında doğmuş ve 1150 yılına kadar yaklaşık 15 yıl boyunca hüküm sürmüştür. İktidarı sırasında, Jin Hanedanı Güney Çin'deki Han liderliğindeki Song hanedanına karşı bir dizi askeri sefer başlatmıştır.
Jin İmparatoru Xizong 金熙宗 | |||||
---|---|---|---|---|---|
Hüküm süresi | 10 February 1135 – 9 January 1150 | ||||
Önce gelen | İmparator Taizong | ||||
Sonra gelen | |||||
Doğum | 28 Şubat 1119 | ||||
Ölüm | 9 Ocak 1150 (30 yaşında) | ||||
Defin | Siling Mausoleum (思陵, günümüzde , Pekin) | ||||
Eş(ler)i | diğerleri | ||||
Çocuk(lar)ı | Çocukları | ||||
| |||||
Babası | |||||
Annesi | Leydi Pucha |
İlk yılları
Hela, Jin hanedanının kurucusu ve ilk imparatoru olan Aguda'nın (İmparator Taizu olarak da bilinir) en büyük oğlu olan (Wanyan Zongjun olarak da bilinir) en büyük oğluydu. Annesi, ona "İmparatoriçe Huizhao" olarak ölümünden sonra onurlandırdığı Pucha Bayanı (蒲察氏) idi. İmparator Taizu 1123 yılında öldüğünde, taht kardeşi Wuqimai'ye (İmparator Taizong) devredildi. İmparator Taizu'nun baş danışmanları olan ve , İmparator Taizong'u 1132 yılında Hela'yı varisi olarak belirlemesi konusunda ikna ettiler, bu nedenle Hela, İmparator Taizong'un ölümüyle birlikte 1135 yılında yeni imparator oldu.
Güney Song hanedanına karşı yapılan savaşlar
1137 yılında İmparator Xizong, eski bir Song hanedanı yetkilisi olan (劉豫) tarafından yönetilen Jin hanedanının bir vasal devleti olan ortadan kaldırdı. Jin Hanedanı Güney Song hanedanıyla barış müzakerelerine başladı. 1139 yılında Jin ve Song hanedanları bir anlaşmaya vardı ve Song hanedanı, Jin hanedanının vasal bir devleti olarak kabul edilmeyi kabul etti. Karşılığında, Jin hanedanı Henan ve Shaanxi eyaletlerinin kontrolünü Song hanedanına geri verdi. Ancak, 1140 yılında İmparator Xizong, Song hanedanına karşı savaş açmaya karar verdi ve general Jin kuvvetlerini önderlik etmek ve Henan ile Shaanxi'yi geri alma emri verdi. 1141 yılında, Wanyan Zongbi ve ordusu, Yue Fei ve Han Shizhong tarafından yönetilen Song kuvvetleri tarafından yenildi; Jin hanedanı Song hanedanıyla tekrar barış müzakereleri yapmayı kabul etti.
İç siyaset
İmparator Xizong, evlat edinme babası (完顏宗幹) etkisiyle Han Çin kültürüne büyük bir ilgi duyuyordu, bu nedenle siyasi kurumları reform etti ve onları Han Çin örneklerine benzetti, aynı zamanda yetenekli Han Çinlilerini hükûmetinde görev almalarına teşvik etti. 1136 yılında İmparator Xizong, Wanyan Zonggan, Wanyan Zongpan (完顏宗磐) ve Wanyan Zonghan'ı hükûmeti reform etmek ve oluşturmakla görevlendirdi.
İmparator Xizong, önceki imparatorlardan devraldığı geleneksel bojilie (勃極烈) sistemi ortadan kaldırdı. Bojilie sistemi, Curçen hükümdarının genellikle kardeşleri gibi aynı kuşaktan erkek akrabalardan bir varis seçmesine izin veriyordu. Ancak, kardeşi İmparator Taizu'nun yerine geçen İmparator Taizong, varisini oğulları arasından seçmek yerine İmparator Xizong'u (İmparator Taizu'nun torunu) vâris olarak seçtiğinde istisna yaptı. İmparator Taizong'un en büyük oğlu , bojilie sistemi ortadan kalktığında çok mutsuz oldu çünkü bu, imparator olma şansının olmadığı anlamına geliyordu.
1138 ve 1139 yılları arasında Wanyan Zongpan, iktidarı ele geçirmek ve bir isyan başlatmak için girişimde bulundu, ancak yenildi ve idam edildi. Bu olaydan sonra, siyasi sahne Wanyan Zonghan, Wanyan Zonggan ve Wanyan Zongbi tarafından domine edildi; İmparator Xizong'un siyasette neredeyse hiç söz hakkı yoktu. Wanyan Zongbi'nin 1148 yılında ölümünden sonra, İmparator Xizong siyasete katılma fırsatı elde etti, ancak eşit , siyasete müdahale etmeye başladı ve önemli bir etkiye sahipti. İmparator Xizong'un iki oğlu, (完顏濟安) ve (完顏道濟), sırasıyla 1143 ve 1144 yıllarında öldü. İmparator Xizong, oğullarının kaybından dolayı derin bir depresyona girdi ve alkol bağımlılığı geliştirdi, devlet işlerini ihmal etmeye başladı. Ayrıca daha şiddetli ve acımasız bir hal aldı, insanları keyfi olarak öldürmeye başladı. Kurbanlarından biri, Moğol lideri ve Cengiz Han'ın büyük dede amcası olan idi.
İmparator Xizong, 9 Ocak 1150 tarihinde başbakan ve diğer saray görevlileri tarafından gerçekleştirilen bir darbeyle devrildi ve öldürüldü.
Ailesi
Ebeveynleri
- Babası: (金徽宗)
- Annesi: Pucha klanından imparatoriçe Huizhao
Eşleri
- , Peiman klanından olan (悼平皇后 裴滿氏, d. 1149)
- Wanyan Ji'an, Crown Prensi Yingdao (英悼太子 完顏濟安, 23 Mart 1142 – 13 Ocak 1143), birinci oğlu.
- Dai devleti prensesi (代國公主)
- Wogula ile evlendi. (d.1150) (斡骨剌)
- Samao (妃撒卯), İmparator Xizong'un küçük kardeşinin dul eşi.
- Worthy, klan üyesi. (賢妃)
- Wanyan Daoji, Wei Prensi (魏王 完顏道濟, d. 1144), 2. oğlu
- De, Wugulungan (德妃 烏古論氏)
- eş. (妃夾谷氏)
- eş. (妃張氏)
- eş. (妃裴滿氏)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Jingu (金姑)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Saiyue (賽月)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Feiyan (飛燕), Zhao Yu'nun kızı (趙俁)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Yuqiang (玉嬙), Zhao Shu'nun kızı (趙樞)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Yupan (玉盤)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Jinnu (金奴)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Chuanzhu (串珠)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Jinyin (金印)
- eş. (妃趙氏), kişisel adı Tanxiang (檀香), Zhao Cai'nin üçüncü kızı. (趙偲)
- Bilinmeyen:
- Zheng Prensesi (鄭國公主),
- Pucha Dingshou ile evlendi ve çocuğu oldu. (İmparatoriçe Qinhuai)
- Ji Prensesi (鄭國公主), Qinhuai İmparatoriçesinin evlatlık annesi (徒單公弼) annesi
- Adsız Prenses, Tushan Gongbi'nin (徒單公弼) annesi
- Liang Üstün Prensesi (梁國大長公主)
- Shen Prensesi (沈國公主)
- Tushan Yi (徒單繹) ile evlendi
- Zheng Prensesi (鄭國公主),
Kaynakça
- Tao (1976), p. 37.
- Ding Yu 丁瑜; Dong Lihui 董丽晖 (2020). "金熙宗悼平皇后研究" [Study of Xizong's Empress Daoping]. Shidai Baogao 时代报告 (in Chinese) (3): 121–3.
- (2000). John Stewart Bowman (ed.). Columbia Chronologies of Asian History and Culture. Columbia University Press. p. 34. ISBN 978-0-231-11004-4.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Emperor_Xizong_of_Jin 17 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jin Hanedani nin ucuncu imparatoru olan Xizong kisisel adi Hela ve Cinlestirilmis adi Wanyan Dan olan bir Jin lideriydi 1119 yilinda dogmus ve 1150 yilina kadar yaklasik 15 yil boyunca hukum surmustur Iktidari sirasinda Jin Hanedani Guney Cin deki Han liderligindeki Song hanedanina karsi bir dizi askeri sefer baslatmistir Jin Imparatoru Xizong 金熙宗Hukum suresi10 February 1135 9 January 1150Once gelenImparator TaizongSonra gelenDogum28 Subat 1119Olum9 Ocak 1150 30 yasinda DefinSiling Mausoleum 思陵 gunumuzde Pekin Es ler idigerleriCocuk lar iCocuklariTam adiWanyan Dan 完顏亶 Cinilestirilmis ismi Hela 合剌 Curcen ismi BabasiAnnesiLeydi PuchaIlk yillariHela Jin hanedaninin kurucusu ve ilk imparatoru olan Aguda nin Imparator Taizu olarak da bilinir en buyuk oglu olan Wanyan Zongjun olarak da bilinir en buyuk ogluydu Annesi ona Imparatorice Huizhao olarak olumunden sonra onurlandirdigi Pucha Bayani 蒲察氏 idi Imparator Taizu 1123 yilinda oldugunde taht kardesi Wuqimai ye Imparator Taizong devredildi Imparator Taizu nun bas danismanlari olan ve Imparator Taizong u 1132 yilinda Hela yi varisi olarak belirlemesi konusunda ikna ettiler bu nedenle Hela Imparator Taizong un olumuyle birlikte 1135 yilinda yeni imparator oldu Guney Song hanedanina karsi yapilan savaslar1137 yilinda Imparator Xizong eski bir Song hanedani yetkilisi olan 劉豫 tarafindan yonetilen Jin hanedaninin bir vasal devleti olan ortadan kaldirdi Jin Hanedani Guney Song hanedaniyla baris muzakerelerine basladi 1139 yilinda Jin ve Song hanedanlari bir anlasmaya vardi ve Song hanedani Jin hanedaninin vasal bir devleti olarak kabul edilmeyi kabul etti Karsiliginda Jin hanedani Henan ve Shaanxi eyaletlerinin kontrolunu Song hanedanina geri verdi Ancak 1140 yilinda Imparator Xizong Song hanedanina karsi savas acmaya karar verdi ve general Jin kuvvetlerini onderlik etmek ve Henan ile Shaanxi yi geri alma emri verdi 1141 yilinda Wanyan Zongbi ve ordusu Yue Fei ve Han Shizhong tarafindan yonetilen Song kuvvetleri tarafindan yenildi Jin hanedani Song hanedaniyla tekrar baris muzakereleri yapmayi kabul etti Ic siyasetImparator Xizong evlat edinme babasi 完顏宗幹 etkisiyle Han Cin kulturune buyuk bir ilgi duyuyordu bu nedenle siyasi kurumlari reform etti ve onlari Han Cin orneklerine benzetti ayni zamanda yetenekli Han Cinlilerini hukumetinde gorev almalarina tesvik etti 1136 yilinda Imparator Xizong Wanyan Zonggan Wanyan Zongpan 完顏宗磐 ve Wanyan Zonghan i hukumeti reform etmek ve olusturmakla gorevlendirdi Imparator Xizong onceki imparatorlardan devraldigi geleneksel bojilie 勃極烈 sistemi ortadan kaldirdi Bojilie sistemi Curcen hukumdarinin genellikle kardesleri gibi ayni kusaktan erkek akrabalardan bir varis secmesine izin veriyordu Ancak kardesi Imparator Taizu nun yerine gecen Imparator Taizong varisini ogullari arasindan secmek yerine Imparator Xizong u Imparator Taizu nun torunu varis olarak sectiginde istisna yapti Imparator Taizong un en buyuk oglu bojilie sistemi ortadan kalktiginda cok mutsuz oldu cunku bu imparator olma sansinin olmadigi anlamina geliyordu 1138 ve 1139 yillari arasinda Wanyan Zongpan iktidari ele gecirmek ve bir isyan baslatmak icin girisimde bulundu ancak yenildi ve idam edildi Bu olaydan sonra siyasi sahne Wanyan Zonghan Wanyan Zonggan ve Wanyan Zongbi tarafindan domine edildi Imparator Xizong un siyasette neredeyse hic soz hakki yoktu Wanyan Zongbi nin 1148 yilinda olumunden sonra Imparator Xizong siyasete katilma firsati elde etti ancak esit siyasete mudahale etmeye basladi ve onemli bir etkiye sahipti Imparator Xizong un iki oglu 完顏濟安 ve 完顏道濟 sirasiyla 1143 ve 1144 yillarinda oldu Imparator Xizong ogullarinin kaybindan dolayi derin bir depresyona girdi ve alkol bagimliligi gelistirdi devlet islerini ihmal etmeye basladi Ayrica daha siddetli ve acimasiz bir hal aldi insanlari keyfi olarak oldurmeye basladi Kurbanlarindan biri Mogol lideri ve Cengiz Han in buyuk dede amcasi olan idi Imparator Xizong 9 Ocak 1150 tarihinde basbakan ve diger saray gorevlileri tarafindan gerceklestirilen bir darbeyle devrildi ve olduruldu AilesiEbeveynleri Babasi 金徽宗 Annesi Pucha klanindan imparatorice HuizhaoEsleri Peiman klanindan olan 悼平皇后 裴滿氏 d 1149 Wanyan Ji an Crown Prensi Yingdao 英悼太子 完顏濟安 23 Mart 1142 13 Ocak 1143 birinci oglu Dai devleti prensesi 代國公主 Wogula ile evlendi d 1150 斡骨剌 Samao 妃撒卯 Imparator Xizong un kucuk kardesinin dul esi Worthy klan uyesi 賢妃 Wanyan Daoji Wei Prensi 魏王 完顏道濟 d 1144 2 oglu De Wugulungan 德妃 烏古論氏 es 妃夾谷氏 es 妃張氏 es 妃裴滿氏 es 妃趙氏 kisisel adi Jingu 金姑 es 妃趙氏 kisisel adi Saiyue 賽月 es 妃趙氏 kisisel adi Feiyan 飛燕 Zhao Yu nun kizi 趙俁 es 妃趙氏 kisisel adi Yuqiang 玉嬙 Zhao Shu nun kizi 趙樞 es 妃趙氏 kisisel adi Yupan 玉盤 es 妃趙氏 kisisel adi Jinnu 金奴 es 妃趙氏 kisisel adi Chuanzhu 串珠 es 妃趙氏 kisisel adi Jinyin 金印 es 妃趙氏 kisisel adi Tanxiang 檀香 Zhao Cai nin ucuncu kizi 趙偲 Bilinmeyen Zheng Prensesi 鄭國公主 Pucha Dingshou ile evlendi ve cocugu oldu Imparatorice Qinhuai Ji Prensesi 鄭國公主 Qinhuai Imparatoricesinin evlatlik annesi 徒單公弼 annesi Adsiz Prenses Tushan Gongbi nin 徒單公弼 annesi Liang Ustun Prensesi 梁國大長公主 Shen Prensesi 沈國公主 Tushan Yi 徒單繹 ile evlendiKaynakcaTao 1976 p 37 Ding Yu 丁瑜 Dong Lihui 董丽晖 2020 金熙宗悼平皇后研究 Study of Xizong s Empress Daoping Shidai Baogao 时代报告 in Chinese 3 121 3 2000 John Stewart Bowman ed Columbia Chronologies of Asian History and Culture Columbia University Press p 34 ISBN 978 0 231 11004 4 https en wikipedia org wiki Emperor Xizong of Jin 17 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi