İnce Minareli Medrese, Konya ili, Selçuklu İlçesi'nde, Alaaddin Tepesi'nin batısındadır. Selçuklu Sultanı II. İzzeddin Keykavus devrinde Vezir Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından, hadis ilmi öğretilmek üzere 663 H.(1264 M.) yılında inşa ettirilmiştir.
Mimarı ve yapı tipi
Yapının mimarı Keluk bin Abdullah'tır (Kölük bin Abdullah). Darü-l Hadis Selçuklu Devrinin avlusu kapalı medreseleri grubundadır. Tek eyvanlıdır. Doğusunda yer alan taçkapı, Selçuklu Devri taş işçiliğinin en güzel örnekleri arasındadır. Giriş kemerinin iki tarafında yer alan üçer küçük sütun ve kemer kavsarası bitkisel ve geometrik motiflerle süslüdür. Taçkapıdan çapraz tonozlu mekâna geçilmektedir. Cepheden bakıldığında fark edilemeyen bu mekân, binanın esas eyvanı için simetri teşkil etmektedir. Bu mekânın yan duvarlarındaki iki adet niş mimariye estetik kazandırmıştır. Çapraz tonozlu giriş bölümünden divanhaneye girilir. Ortasında havuzu bulunan üzeri kubbeli, kare planlı avlunun güney ve kuzeyinde beşik tonozlu dikdörtgen planlı öğrenci hücreleri bulunmaktadır. Kubbeye geçiş pandantiflerle sağlanmıştır. Kubbe kasnağında kûfi yazı ile "El-Mülkü-Lillah" "Ayet'el Kürsi" yazılıdır. Yapı ışığını, mazgal ve dikdörtgen pencereler ile kubbede yer alan fenerden sağlamaktadır.
Girişin karşısında avludan üç basamakla çıkılan basık tonozlu eyvan yer almaktadır. Eyvanın iki yanında kare planlı, kubbeli birer dershane odası vardır. Anıtsal yapının ön cephesi kesme taştandır ve yan duvarlarının dış cepheleri moloz taştan yapılmıştır. İç mekânlarda tuğla hem statik, hem de dekoratif amaçlı kullanılmıştır. Kuzeyinde yer alan mescitten bugün yalnız tuğla örgülü mihrabı kalmıştır. Yapıya adını veren minarenin kaide kısmı kesme taş kaplamalıdır. Beden kısmı tamamen tuğla örgülüdür. Bugün mevcut gövdesi sekiz köşeli olup, çeşitli formda bombeler halindedir. Minare turkuvaz renginde, beyaz hamurlu tuğlalarla örülmüştür. Minarenin orijinali iki şerefeli iken, 1901 yılında düşen yıldırım, iki şerefeden birini tahrip etmiştir.
İnce Minareli Medrese 19. yüzyılın sonuna kadar faaliyetini sürdürmüştür. 1876-1899 yıllarında tamir edildiği bilinmektedir. Cumhuriyet Devrinde 1936 yılında başlayan çeşitli onarım çalışmalarından sonra, 1956 yılında Taş ve Ahşap Eserler Müzesi olarak hizmete açılmıştır.
Müzede Selçuklu ve Karamanoğlu devrine ait taş ve mermer üzerine oyma tekniği ile yazılmış inşa ve tamir kitabeleri, Konya Kalesi'ne ait yüksek kabartma rölyefler, çeşitli ahşap malzemeye oyma tekniği ile yapılmış geometrik ve bitkisel motiflerle bezenmiş kapı ve pencere kanatları, ahşap tavan göbeği örnekleri ve mermer üzerine işlenmiş mezar şahidesi ve sandukalar teşhir edilmektedir. Başkenti Konya olan Selçukluların sembolü çift başlı kartal ve kanatlı melek figürlerinin en güzel örnekleri de bu müzede sergilenmektedir.
Kaynakça
- Uysal, Mehmet, Aydın, Dicle, Çınar, Kerim and Arat, Yavuz. "Afyon Sultandağı Sahip Ata Kervansarayı." Turk-Islam Medeniyeti Akademik Araştirmalar Dergisi 2, March 2006, sayfa 77-112 30 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe)
- FERİT, M., MESUT, M., (1934), Selçuk Veziri Sahip Ata ile Oğullarının Hayat ve Eserleri, Türkiye Matbaası, İstanbul.
- BAYRAM, S. and KARABACAK, A. H. (1981), Sahib Ata Fahrü’d-din Ali’nin Konya, İmaret ve Sivas Gök Medrese Vakfiyeleri, Vakıflar Dergisi, (vol.13) sayfa 31-69.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta İnce Minareli Medrese ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Çağla Caner, Gökçe Şimşek Kuran - Searching Traces of a Donor: Sahipata in Seljuk Architecture (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ince Minareli Medrese Konya ili Selcuklu Ilcesi nde Alaaddin Tepesi nin batisindadir Selcuklu Sultani II Izzeddin Keykavus devrinde Vezir Sahip Ata Fahrettin Ali tarafindan hadis ilmi ogretilmek uzere 663 H 1264 M yilinda insa ettirilmistir Ince Minareli MedreseInce Minareli Medrese nin maketiInce minare arka cepheden gorunumMimari ve yapi tipiYapinin mimari Keluk bin Abdullah tir Koluk bin Abdullah Daru l Hadis Selcuklu Devrinin avlusu kapali medreseleri grubundadir Tek eyvanlidir Dogusunda yer alan tackapi Selcuklu Devri tas isciliginin en guzel ornekleri arasindadir Giris kemerinin iki tarafinda yer alan ucer kucuk sutun ve kemer kavsarasi bitkisel ve geometrik motiflerle susludur Tackapidan capraz tonozlu mekana gecilmektedir Cepheden bakildiginda fark edilemeyen bu mekan binanin esas eyvani icin simetri teskil etmektedir Bu mekanin yan duvarlarindaki iki adet nis mimariye estetik kazandirmistir Capraz tonozlu giris bolumunden divanhaneye girilir Ortasinda havuzu bulunan uzeri kubbeli kare planli avlunun guney ve kuzeyinde besik tonozlu dikdortgen planli ogrenci hucreleri bulunmaktadir Kubbeye gecis pandantiflerle saglanmistir Kubbe kasnaginda kufi yazi ile El Mulku Lillah Ayet el Kursi yazilidir Yapi isigini mazgal ve dikdortgen pencereler ile kubbede yer alan fenerden saglamaktadir Girisin karsisinda avludan uc basamakla cikilan basik tonozlu eyvan yer almaktadir Eyvanin iki yaninda kare planli kubbeli birer dershane odasi vardir Anitsal yapinin on cephesi kesme tastandir ve yan duvarlarinin dis cepheleri moloz tastan yapilmistir Ic mekanlarda tugla hem statik hem de dekoratif amacli kullanilmistir Kuzeyinde yer alan mescitten bugun yalniz tugla orgulu mihrabi kalmistir Yapiya adini veren minarenin kaide kismi kesme tas kaplamalidir Beden kismi tamamen tugla orguludur Bugun mevcut govdesi sekiz koseli olup cesitli formda bombeler halindedir Minare turkuvaz renginde beyaz hamurlu tuglalarla orulmustur Minarenin orijinali iki serefeli iken 1901 yilinda dusen yildirim iki serefeden birini tahrip etmistir Ince Minareli Medrese 19 yuzyilin sonuna kadar faaliyetini surdurmustur 1876 1899 yillarinda tamir edildigi bilinmektedir Cumhuriyet Devrinde 1936 yilinda baslayan cesitli onarim calismalarindan sonra 1956 yilinda Tas ve Ahsap Eserler Muzesi olarak hizmete acilmistir Muzede Selcuklu ve Karamanoglu devrine ait tas ve mermer uzerine oyma teknigi ile yazilmis insa ve tamir kitabeleri Konya Kalesi ne ait yuksek kabartma rolyefler cesitli ahsap malzemeye oyma teknigi ile yapilmis geometrik ve bitkisel motiflerle bezenmis kapi ve pencere kanatlari ahsap tavan gobegi ornekleri ve mermer uzerine islenmis mezar sahidesi ve sandukalar teshir edilmektedir Baskenti Konya olan Selcuklularin sembolu cift basli kartal ve kanatli melek figurlerinin en guzel ornekleri de bu muzede sergilenmektedir KaynakcaUysal Mehmet Aydin Dicle Cinar Kerim and Arat Yavuz Afyon Sultandagi Sahip Ata Kervansarayi Turk Islam Medeniyeti Akademik Arastirmalar Dergisi 2 March 2006 sayfa 77 112 30 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce FERIT M MESUT M 1934 Selcuk Veziri Sahip Ata ile Ogullarinin Hayat ve Eserleri Turkiye Matbaasi Istanbul BAYRAM S and KARABACAK A H 1981 Sahib Ata Fahru d din Ali nin Konya Imaret ve Sivas Gok Medrese Vakfiyeleri Vakiflar Dergisi vol 13 sayfa 31 69 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ince Minareli Medrese ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cagla Caner Gokce Simsek Kuran Searching Traces of a Donor Sahipata in Seljuk Architecture Ingilizce