Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İntihar yası, intihar ederek kaybettikleri birinin yasını tutanların deneyimidir. Her yıl 800.000'den fazla kişi intihar nedeniyle ölüyor. Her intihar için 6-10 kişi yas tutuyor.
İntihar yası yaşayan bireyler, diğer yas tutanlardan farklı zorluklar yaşarlar. Bu farklılıkları inceleyen 41 çalışmada, intihar yası tutanların daha yüksek düzeyde suçlama, damgalanma, utanç ve reddedilme yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Birini intihar nedeniyle kaybedenler iyileşme sürecinde gecikmeler yaşayabilir.
Karmaşık keder
Karmaşık keder, semptomları zamanla azalmayan kederdir. Hayatta kalan bireylerin %10-20'si karmaşık yas geliştirir. Karmaşık yas geliştiren bireyler eşlik eden ıstırapla birlikte günlük işleyişlerinde fiziksel bozulmalar yaşamaları muhtemeldir. Bu semptomlar uygun tedavi olmaksızın devam eder.
Keder aşamaları
İsviçreli-Amerikalı bir psikiyatr olan , bir kişinin bir kayıptan sonra muhtemelen deneyimleyeceği özetleyen bir model geliştirdi:
- Reddetme: Bireyin, kaybın ezici acısını en aza indirmesine yardımcı olabilir. Bu aşama, bireyin ağrılı görüntülerin işlenmesini yavaşlatmasına ve potansiyel olarak ağrıyı azaltmasına izin verir.
- Öfke: Kişi, muhtemelen aşırı duygusal rahatsızlık yaşarken yeni gerçekliğine uyum sağlar. Öfke, kişinin duygularının kaybıyla bağlantılı olduğunu anladığında yaşadığı ilk duygu olma eğilimindedir.
- Pazarlık: Bu aşamada, birey daha yüksek bir güçle pazarlık etmeye çalışır.
- Depresyon: Yas sürecinde pazarlık başarısız olur ve kişi kaybının gerçekleriyle yüzleşir. Duygularını içselleştirmeleri ve aşırı üzüntü yaşamaları daha olasıdır. Başkalarına ulaşmakta zorlanabilirler ve yalnızlık yaşayabilirler.
- Kabullenme: Bu son aşamada birey, içinde bulunduğu durumun gerçekliğine artık direnmez, geriye çoğunlukla üzüntü ve pişmanlık kalır.
İntihar riski
Diğer yaslılarla karşılaştırıldığında, intihar yası tutanların intihar düşüncesi yaşama riski daha yüksektir. 2002 yılında yapılan bir araştırmaya göre, sonuçlar, intihar yaslı bireylerin intihar düşünceleri yaşama olasılığının 1,6 kat, intihar planı yapma olasılığının 2,9 kat ve intihar girişiminde bulunma olasılığının 3,7 kat daha fazla olduğunu gösterdi. Bu kişiler, acılarına tek geçerli çözümün intihar olduğu sonucuna varabilirler. Yas tutan kişiler sevdikleri kişinin yaptığı gibi hayatlarını sonlandırarak kaybettikleri kişiye daha yakın hissetmek isteyebilirler.
Damgalama
İntiharı damgalamayı kaldırma çabalarına rağmen, diğer ölüm türlerinin aksine, intihar damgalanmaya devam ediyor. Sevdiklerini intihar nedeniyle kaybeden kişiler, konu hakkında konuşmaktan rahatsız oldukları için başkalarıyla kayıpları hakkında konuşmakta zorlandıklarını bildirmişlerdir. Ayrıca bazı dinler intihar edenleri reddeder. İntihar yası tutan bireyler utanç duyabilir ve bu nedenle kayıplarını dini gruplarla paylaşmaktan çekinebilirler. Sigorta poliçeleri, intiharlar için ölüm yardımlarını hariç tutabilir. İntihardan kurtulanlar genellikle bu damgalanma nedeniyle iyileşme güçlüğü yaşarlar.
Kaynakça
- ^ Andriessen, Karl, (Ed.) (2017). Postvention in Action: The International Handbook of Suicide Bereavement Support. Hogrefe Publishing. doi:10.1027/00493-000. ISBN .
- ^ Cerel (2008). "The Impact of Suicide on the Family". Crisis (İngilizce). 29 (1): 38-44. doi:10.1027/0227-5910.29.1.38. ISSN 0227-5910. (PMID) 18389644.
- ^ Andriessen (27 Aralık 2011). "Essential Questions on Suicide Bereavement and Postvention". International Journal of Environmental Research and Public Health (İngilizce). 9 (1): 24-32. doi:10.3390/ijerph9010024. ISSN 1660-4601. (PMC) 3315078 $2. (PMID) 22470275.
- ^ a b "Bereavement After Suicide". Psychiatric Annals (İngilizce). 38 (10): 679-685. 1 Ekim 2008. doi:10.3928/00485713-20081001-05. ISSN 0048-5713. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Lichtenthal (2004). "A case for establishing complicated grief as a distinct mental disorder in DSM-V". Clinical Psychology Review (İngilizce). 24 (6): 637-662. doi:10.1016/j.cpr.2004.07.002. (PMID) 15385092.
- ^ On death and dying. Londra: Routledge. 1969. ISBN . OCLC 325223194. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ "Loss by suicide. A risk factor for suicidal behavior". Journal of Psychosocial Nursing and Mental Health Services. 41 (7): 34-41. 2003. doi:10.3928/0279-3695-20030701-14. ISSN 0279-3695. (PMID) 12875181. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Crosby (2002). "Exposure to Suicide: Incidence and Association with Suicidal Ideation and Behavior: United States, 1994". Suicide and Life-Threatening Behavior. 32 (3): 321-328. doi:10.1521/suli.32.3.321.22170. (PMID) 12374477.
- ^ Kuramoto (2009). "The Impact of Parental Suicide on Child and Adolescent Offspring". Suicide and Life-Threatening Behavior. 39 (2): 137-151. doi:10.1521/suli.2009.39.2.137. (PMID) 19527154.
- ^ Feigelman (2009). "How They Died, Time since Loss, and Bereavement Outcomes". OMEGA - Journal of Death and Dying (İngilizce). 58 (4): 251-273. doi:10.2190/OM.58.4.a. ISSN 0030-2228. (PMID) 19435178.
- ^ "Do Suicide Survivors Suffer Social Stigma: A Review of the Literature". Perspectives in Psychiatric Care (İngilizce). 41 (1): 14-21. 2005. doi:10.1111/j.0031-5990.2005.00004.x. ISSN 0031-5990. (PMID) 15822848. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Intihar yasi intihar ederek kaybettikleri birinin yasini tutanlarin deneyimidir Her yil 800 000 den fazla kisi intihar nedeniyle oluyor Her intihar icin 6 10 kisi yas tutuyor Intihar yasi yasayan bireyler diger yas tutanlardan farkli zorluklar yasarlar Bu farkliliklari inceleyen 41 calismada intihar yasi tutanlarin daha yuksek duzeyde suclama damgalanma utanc ve reddedilme yasadiklari ortaya cikmistir Birini intihar nedeniyle kaybedenler iyilesme surecinde gecikmeler yasayabilir Karmasik kederKarmasik keder semptomlari zamanla azalmayan kederdir Hayatta kalan bireylerin 10 20 si karmasik yas gelistirir Karmasik yas gelistiren bireyler eslik eden istirapla birlikte gunluk isleyislerinde fiziksel bozulmalar yasamalari muhtemeldir Bu semptomlar uygun tedavi olmaksizin devam eder Keder asamalariIsvicreli Amerikali bir psikiyatr olan bir kisinin bir kayiptan sonra muhtemelen deneyimleyecegi ozetleyen bir model gelistirdi Reddetme Bireyin kaybin ezici acisini en aza indirmesine yardimci olabilir Bu asama bireyin agrili goruntulerin islenmesini yavaslatmasina ve potansiyel olarak agriyi azaltmasina izin verir Ofke Kisi muhtemelen asiri duygusal rahatsizlik yasarken yeni gercekligine uyum saglar Ofke kisinin duygularinin kaybiyla baglantili oldugunu anladiginda yasadigi ilk duygu olma egilimindedir Pazarlik Bu asamada birey daha yuksek bir gucle pazarlik etmeye calisir Depresyon Yas surecinde pazarlik basarisiz olur ve kisi kaybinin gercekleriyle yuzlesir Duygularini icsellestirmeleri ve asiri uzuntu yasamalari daha olasidir Baskalarina ulasmakta zorlanabilirler ve yalnizlik yasayabilirler Kabullenme Bu son asamada birey icinde bulundugu durumun gercekligine artik direnmez geriye cogunlukla uzuntu ve pismanlik kalir Intihar riskiDiger yaslilarla karsilastirildiginda intihar yasi tutanlarin intihar dusuncesi yasama riski daha yuksektir 2002 yilinda yapilan bir arastirmaya gore sonuclar intihar yasli bireylerin intihar dusunceleri yasama olasiliginin 1 6 kat intihar plani yapma olasiliginin 2 9 kat ve intihar girisiminde bulunma olasiliginin 3 7 kat daha fazla oldugunu gosterdi Bu kisiler acilarina tek gecerli cozumun intihar oldugu sonucuna varabilirler Yas tutan kisiler sevdikleri kisinin yaptigi gibi hayatlarini sonlandirarak kaybettikleri kisiye daha yakin hissetmek isteyebilirler DamgalamaIntihari damgalamayi kaldirma cabalarina ragmen diger olum turlerinin aksine intihar damgalanmaya devam ediyor Sevdiklerini intihar nedeniyle kaybeden kisiler konu hakkinda konusmaktan rahatsiz olduklari icin baskalariyla kayiplari hakkinda konusmakta zorlandiklarini bildirmislerdir Ayrica bazi dinler intihar edenleri reddeder Intihar yasi tutan bireyler utanc duyabilir ve bu nedenle kayiplarini dini gruplarla paylasmaktan cekinebilirler Sigorta policeleri intiharlar icin olum yardimlarini haric tutabilir Intihardan kurtulanlar genellikle bu damgalanma nedeniyle iyilesme guclugu yasarlar Kaynakca Andriessen Karl Ed 2017 Postvention in Action The International Handbook of Suicide Bereavement Support Hogrefe Publishing doi 10 1027 00493 000 ISBN 9780889374935 Cerel 2008 The Impact of Suicide on the Family Crisis Ingilizce 29 1 38 44 doi 10 1027 0227 5910 29 1 38 ISSN 0227 5910 PMID 18389644 Andriessen 27 Aralik 2011 Essential Questions on Suicide Bereavement and Postvention International Journal of Environmental Research and Public Health Ingilizce 9 1 24 32 doi 10 3390 ijerph9010024 ISSN 1660 4601 PMC 3315078 2 PMID 22470275 a b Bereavement After Suicide Psychiatric Annals Ingilizce 38 10 679 685 1 Ekim 2008 doi 10 3928 00485713 20081001 05 ISSN 0048 5713 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Lichtenthal 2004 A case for establishing complicated grief as a distinct mental disorder in DSM V Clinical Psychology Review Ingilizce 24 6 637 662 doi 10 1016 j cpr 2004 07 002 PMID 15385092 On death and dying Londra Routledge 1969 ISBN 9780203010495 OCLC 325223194 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Loss by suicide A risk factor for suicidal behavior Journal of Psychosocial Nursing and Mental Health Services 41 7 34 41 2003 doi 10 3928 0279 3695 20030701 14 ISSN 0279 3695 PMID 12875181 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Crosby 2002 Exposure to Suicide Incidence and Association with Suicidal Ideation and Behavior United States 1994 Suicide and Life Threatening Behavior 32 3 321 328 doi 10 1521 suli 32 3 321 22170 PMID 12374477 Kuramoto 2009 The Impact of Parental Suicide on Child and Adolescent Offspring Suicide and Life Threatening Behavior 39 2 137 151 doi 10 1521 suli 2009 39 2 137 PMID 19527154 Feigelman 2009 How They Died Time since Loss and Bereavement Outcomes OMEGA Journal of Death and Dying Ingilizce 58 4 251 273 doi 10 2190 OM 58 4 a ISSN 0030 2228 PMID 19435178 Do Suicide Survivors Suffer Social Stigma A Review of the Literature Perspectives in Psychiatric Care Ingilizce 41 1 14 21 2005 doi 10 1111 j 0031 5990 2005 00004 x ISSN 0031 5990 PMID 15822848 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim