Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İoane Petritsi (Gürcüce: იოანე პეტრიწი; yaklaşık: 1050 - 1130), Çimçimeli İoane (იოანე ჭიმჭიმელი) olarak da bilinir, 11-12. yüzyılda yaşamış Yeni Platoncu Gürcü filozofudur. Bizans İmparatorluğu ve Gürcistan Krallığı'nda özellikle Proklos'tan yaptığı çevirilerle tanınır. Stanford Encyclopedia of Philosophy, Petritsi'yi "en önemli Gürcü ortaçağ filozofu" ve "en çok okunan Gürcü filozof" olarak tanımlamıştır.
| Ioane Petritsi | |
|---|---|
 Ioane Petrisi'nin Tiflis'teki heykeli. | |
| Tam adı | Ioane Petritsi |
| Doğumu | c. 11. yüzyıl Chimchimi, Mesheti, Gürcistan Krallığı |
| Ölümü | 12. yüzyıl |
| Çağı | Orta Çağ felsefesi |
| Bölgesi | Batı felsefesi |
| Okulu | Yeni Platonculuk |
| İlgi alanları | Felsefe, edebiyat, şiir, ilahi, ortodoksluk, çeviri, mistisizm, çilecilik, astroloji |
Etkilendikleri | |
İoane Petrisi'nin İoane Çimçimeli olarak da tanınması, onun tarihsel Tao bölgesindeki Çimçimi köyünden olduğunu göstermektedir.
Hayatı
Petritsi'nin yaşamı hakkında kendi eserlerindeki dolaylı ifadeler ve 18. yüzyıl Gürcü kaynaklarının sağladığı birkaç ayrıntı dışında güvenilir bir bilgi yoktur. Petritsi'nin Mesheti eyaletinden aristokrat bir ailede doğduğu ve Konstantinopolis'te Mihail Psellos ve Ioannes İtalus'un himayesinde eğitim gördüğü bu kaynaklardan anlaşılmaktadır. İoane Çimçimeli adını da taşıyor olması, o dönemde Mesheti'nin bir parçası olan ve bugün Yusufeli ilçesine bulunan Çimçimi (bugün Cevizlik) köyünde doğmuş olduğu göstermektedir. İtalus'un gözden düşmesinden sonra İoane, Bulgaristan'daki Gürcü manastırı Petritsoni'ye sığınmış ve Petritsi sıfatı da bu manastırdan gelir. İoane Petritsi, klasik fikirleri Hristiyanlığın ana mesajıyla uzlaştırmak amacıyla başta Yeni Platoncu olmak üzere birçok felsefi eseri çevirdi.
Geniş felsefi bakış açısı, sonunda onu Gürcistan kralı IV. Davit'in kurduğu Gelati Akademisi'ne kadar götürdü. Fakat burada Gürcü Ortodoks kilisesinin önde gelenleriyle anlaşmazlığa düştü. Aristoteles, Proklos, , Ammonius Herimae, Kitabı Mukaddes, hagiografi ve başka eserlerden bölümler çevirdi. Birkaç özgün eseri arasında Proklos ve Yeni Platonculuka kapsamlı bir yorum en önemlisidir. Petritsi aynı zamanda münzevi ve mistik şiir yazmış ve ilahiler bestelemiştir.
Hem felsefesi hem de edebi üslubuyla Petritsi, 18. yüzyılda reformist bilim insanı Patrik I. Anton döneminde daha belirgin hale gelen Gürcü felsefi düşüncesi ve edebiyatı üzerinde uzun süreli bir etkiye sahip olmuştur.
İlave okumalar
- Gigineishvili, Levan (2007), The Platonic Theology of Ioane Petritsi. Gorgias Press,
- Gigineishvili, Levan The harmonisation of neoplatonism and christianity in the Gelati monastic school, Annual of Medieval Studies at the Central European University for 1994–1995, 1996, p. 124–139.
- Iremadze, Tengiz, Joane Petrizi, Stanford Encyclopedia of Philosophy, 2006
- Iremadze, Tengiz, Konzeptionen des Denkens im Neuplatonismus. Zur Rezeption der Proklischen Philosophie im deutschen und georgischen Mittelalter: Dietrich von Freiberg – Berthold von Moosburg – Joane Petrizi (Bochumer Studien zur Philosophie, Bd. 40), Amsterdam – Philadelphia: B. R. Grüner Publishing Company, 2004.
- Hans-Christian Günther, Die Übersetzungen der Elementatio theologica des Proklos und ihre Bedeutung für den Proklostext, Einige vorläufige Bemerkungen zur Bedeutung von Petrizis Übersetzung der Elementatio für die Textkonstitution, Leyde, E. J. Brill, 2007
- Lela Alexidze, Ioane Petritsi und die antike Philosophie, Tbilissi, 2008
- Lela Alexidze & Lutz Bergemann, Ioane Petrizi. Kommentar zur Elementatio theologica des Proklos, Amsterdam, B. Grüner, 2009
- Lela Alexidze, Griechische Philosophie in den Kommentaren des Joane Petrizi zur Elementatio theologica des Proklos, Oriens Christianus 81, 1997, p. 148-168
- Chelidze, Edisher, Über das Leben und das Wirken von Ioane Petrizi, In: Religion. 3-4-5, 1994, S. 113–126.
- Khuroshvili, Giorgi, Jerusalem and Athens in Medieval Georgian Thought, in: Philosophie und Sozialtheorie, Band 1, Leben verstehen. Herausgegeben von T. Iremadze, U. R. Jeck, H. Schneider. Logos Verlag, Berlin, 2014. S. 97–101.
Dış bağlantılar
- Kütüphanelerdeki İoane Petritsi tarafından oluşturulan veya hakkındaki eserler (WorldCat katalogu)
Kaynakça
- ^ Iremadze, Tengiz (1 Ocak 2015). Zalta, Edward N. (Ed.). Joane Petrizi (Fall 2015 bas.). 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ Roland Topçişvili, Adların Etnolojisi ve Tarihi, Tiflis, 2010, s. 13
- ^ "İoane Petritsi (Çimçimeli, 12. Yüzyıl)" (Gürcüce), Ambioni
- ^ Iremadze, Tengiz (2006). Joane Petrizi 2 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Stanford Encyclopedia of Philosophy.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ioane Petritsi Gurcuce იოანე პეტრიწი yaklasik 1050 1130 Cimcimeli Ioane იოანე ჭიმჭიმელი olarak da bilinir 11 12 yuzyilda yasamis Yeni Platoncu Gurcu filozofudur Bizans Imparatorlugu ve Gurcistan Kralligi nda ozellikle Proklos tan yaptigi cevirilerle taninir Stanford Encyclopedia of Philosophy Petritsi yi en onemli Gurcu ortacag filozofu ve en cok okunan Gurcu filozof olarak tanimlamistir Ioane PetritsiIoane Petrisi nin Tiflis teki heykeli Tam adiIoane PetritsiDogumuc 11 yuzyil Chimchimi Mesheti Gurcistan KralligiOlumu12 yuzyilCagiOrta Cag felsefesiBolgesiBati felsefesiOkuluYeni PlatonculukIlgi alanlariFelsefe edebiyat siir ilahi ortodoksluk ceviri mistisizm cilecilik astrolojiEtkilendikleri Aristoteles Platon Ioane Petrisi nin Ioane Cimcimeli olarak da taninmasi onun tarihsel Tao bolgesindeki Cimcimi koyunden oldugunu gostermektedir HayatiPetritsi nin yasami hakkinda kendi eserlerindeki dolayli ifadeler ve 18 yuzyil Gurcu kaynaklarinin sagladigi birkac ayrinti disinda guvenilir bir bilgi yoktur Petritsi nin Mesheti eyaletinden aristokrat bir ailede dogdugu ve Konstantinopolis te Mihail Psellos ve Ioannes Italus un himayesinde egitim gordugu bu kaynaklardan anlasilmaktadir Ioane Cimcimeli adini da tasiyor olmasi o donemde Mesheti nin bir parcasi olan ve bugun Yusufeli ilcesine bulunan Cimcimi bugun Cevizlik koyunde dogmus oldugu gostermektedir Italus un gozden dusmesinden sonra Ioane Bulgaristan daki Gurcu manastiri Petritsoni ye siginmis ve Petritsi sifati da bu manastirdan gelir Ioane Petritsi klasik fikirleri Hristiyanligin ana mesajiyla uzlastirmak amaciyla basta Yeni Platoncu olmak uzere bircok felsefi eseri cevirdi Genis felsefi bakis acisi sonunda onu Gurcistan krali IV Davit in kurdugu Gelati Akademisi ne kadar goturdu Fakat burada Gurcu Ortodoks kilisesinin onde gelenleriyle anlasmazliga dustu Aristoteles Proklos Ammonius Herimae Kitabi Mukaddes hagiografi ve baska eserlerden bolumler cevirdi Birkac ozgun eseri arasinda Proklos ve Yeni Platonculuka kapsamli bir yorum en onemlisidir Petritsi ayni zamanda munzevi ve mistik siir yazmis ve ilahiler bestelemistir Hem felsefesi hem de edebi uslubuyla Petritsi 18 yuzyilda reformist bilim insani Patrik I Anton doneminde daha belirgin hale gelen Gurcu felsefi dusuncesi ve edebiyati uzerinde uzun sureli bir etkiye sahip olmustur Ilave okumalarGigineishvili Levan 2007 The Platonic Theology of Ioane Petritsi Gorgias Press 1 59333 395 1 Gigineishvili Levan The harmonisation of neoplatonism and christianity in the Gelati monastic school Annual of Medieval Studies at the Central European University for 1994 1995 1996 p 124 139 Iremadze Tengiz Joane Petrizi Stanford Encyclopedia of Philosophy 2006 Iremadze Tengiz Konzeptionen des Denkens im Neuplatonismus Zur Rezeption der Proklischen Philosophie im deutschen und georgischen Mittelalter Dietrich von Freiberg Berthold von Moosburg Joane Petrizi Bochumer Studien zur Philosophie Bd 40 Amsterdam Philadelphia B R Gruner Publishing Company 2004 Hans Christian Gunther Die Ubersetzungen der Elementatio theologica des Proklos und ihre Bedeutung fur den Proklostext Einige vorlaufige Bemerkungen zur Bedeutung von Petrizis Ubersetzung der Elementatio fur die Textkonstitution Leyde E J Brill 2007 Lela Alexidze Ioane Petritsi und die antike Philosophie Tbilissi 2008 Lela Alexidze amp Lutz Bergemann Ioane Petrizi Kommentar zur Elementatio theologica des Proklos Amsterdam B Gruner 2009 Lela Alexidze Griechische Philosophie in den Kommentaren des Joane Petrizi zur Elementatio theologica des Proklos Oriens Christianus 81 1997 p 148 168 Chelidze Edisher Uber das Leben und das Wirken von Ioane Petrizi In Religion 3 4 5 1994 S 113 126 Khuroshvili Giorgi Jerusalem and Athens in Medieval Georgian Thought in Philosophie und Sozialtheorie Band 1 Leben verstehen Herausgegeben von T Iremadze U R Jeck H Schneider Logos Verlag Berlin 2014 S 97 101 Dis baglantilarKutuphanelerdeki Ioane Petritsi tarafindan olusturulan veya hakkindaki eserler WorldCat katalogu Kaynakca Iremadze Tengiz 1 Ocak 2015 Zalta Edward N Ed Joane Petrizi Fall 2015 bas 22 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2021 Roland Topcisvili Adlarin Etnolojisi ve Tarihi Tiflis 2010 s 13 ISBN 978 9941 17 008 9 Ioane Petritsi Cimcimeli 12 Yuzyil Gurcuce Ambioni Iremadze Tengiz 2006 Joane Petrizi 2 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stanford Encyclopedia of Philosophy