Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İrinaios (Grekçe: Εἰρηναῖος), Smyrna’da 126 yılında doğup, Lyon’da 202 yılında Tours’lu Gregorius’a göre din şehitliği mertebesine yükselmiştir. Hristiyan apolojistiydi. Yortusu 28 hazirandadır, Ortodoks Kilisesi'ne göre ise 23 auğustostadır. 21 Ocak 2022'de Papa Franciscus onu "Birliğin Doktoru" unvanıyla Kilise Doktoru ilan etti.
| İrinaios | |
|---|---|
 Aziz İrinaios garvürü, Kilise Babası ve şehit | |
| Önce gelen | Aziz Pothinus |
| Sonra gelen | Aziz Zechariah |
| Papazlığa atanma | Polikarp |
| Doğum | c. 130 AD Smirni, Küçük Asya |
| Ölüm | c. 202 AD Lugdunum, Galya |
| Oruç günü | 28 Haziran (Batı Kiliseler); 23 Ağustos (Doğu Kiliseler) |
| Onurlandırıldığı yer | Katolik Kilisesi Doğu Süryani Kilisesi Ortodoks Kilisesi Lütercilik Anglikanizm |
| Aziz ilanı | tarafından |
Hayatı
İrinaios, Polikarp'ın öğrencisidir. Polikarp da Yuhanna'nın öğrencisiydi. Aynı zamanda Roma’da da eğitim almıştır. Galya'nın Lugdunum şehrinin (şu anda Fransa'da Lyon) piskoposluğunu yaptı. Hristiyan teolojisinin gelişmesine önemli katkıları olmuş, hem Ortodoks Kilisesi hem de Katolik Kilisesi tarafından bir Aziz olarak tanınmıştır ve bir Kilise Babası olarak görülür.
Fikirleri
İrinaios Hristiyan cemaati gnostik etkilerden koruma konusunda hassasiyet göstermiştir. Bugüne kadar ulaşmış çoğu yazı ve öğretileri de gnostik öğretilerin reddi üzerinedir.
İrinaios sıklıkla kullanılan şu ünlü sözlerin de sahibidir; “İnsandaki hayat Tanrı’nın görkemidir, insanın hayatı Tanrı’nın tasavvurudur." Şöyle de çevrilebilir: “Tanrı’nın görkemi yaşayan insandır, insanın yaşamı Tanrı’yı tefekkür etmektir." (Adversus Haereses/Sapkınlıklara Karşı, Cilt 4, 20: 7).
Tanrı üzerine
İrinaios, her şeyi yaratmış olan tek bir Tanrı'nın var olduğu ve gökyüzü ile yeryüzünün tek bir Yaratıcısının bulunduğu iddia etmiştir. O, Tanrı'nın varoluşunu teolojik kanıtla, yani maddî dünyadaki düzenin tinsel bir düzen vericiyi gerektirdiğini ortaya koyan kanıtla ve ortak onay deliliyle kanıtlamaya çalışmıştır.
Yaratılış ve İnsan üzerine
Kilise Babaları arasında yaratma konusunu ele alan ilk azizlerden biridir. Buna göre, Tanrı dünyayı, gnostiklerin Anaksagoras, Empedokles, Platon ve Aristoteles gibi Yunan düşünürlerinden hareketle iddia ettikleri gibi, ezeli olan maddeye şekil vermek suretiyle değil de, hiçten yaratmıştır. Başka bir deyişle, kadiri mutlak olan Tanrı, her şeyi kendi kelamı ile yoktan var etmiştir. İnsan, bir şeyi meydana getirirken, önceden var olan maddeyi kullanır. Tanrı ise, önceden var olmayan maddeyi de yaratır. Görünen yaratılış kötü değil, iyidir.
İrinaios’a göre, insan da, tüm diğer varlıklar gibi, Tanrı tarafından, kendi suretinden ve bir bütün olarak yaratılmıştır. İnsan, Tanrı tarafından yaratılmış olduğu için, iyidir; yetkin olmaması ise, sadece onun yaratılmış bir varlık oluşunun bir delilidir. Bununla birlikte, bir ruh ve bir bedenden mürekkep olan insan gelişip belli bir yetkinlik derecesine erişebilir. Bunu mümkün kılan şey ise, insan ruhunu meydana getiren akıl ve irade güçleri ya da melekeleridir. Aklı insana, sırasıyla duyum, inceleme, akıl yürütme, anlama ve yorumlama aşamalarından geçerek hakikate ulaşma imkânı verir. Özgür olan irâdesi ise, insanın ilâhi emirleri temele alarak eylemesini ve son çözümlemede de, yaratıcısına olabildiğince benzer bir varlık haline gelmesini mümkün kılar.
İman ve akıl üzerine
Gnostikler, kişinin bilgi, felsefi arayış ve kişisel aydınlanmalar ile kurtuluşa erişebileceğini düşünüyorlardı. İrinaios bu fikrin aksine kurtuluşun sadece Tanrı’nın yaptıkları ve gösterdiklerine imanla olacağını bize hatırlatmıştır.
İrinaios için, insanın aklı ve vahiy aynı gerçekliğin iki farklı eksenidir. Ancak insanın aklı Tanrı’nın vahiyine denk değildir. İnsan aklı ile hakikate vahiy’in sağladığı şekilde ulaşılamayacağı gibi, hakikatin anlaşılması ve herkes tarafından kabul edilebilsin diye dile getirilebilmesi için insan aklına ihtiyaç vardır.
İrinaios ve Kilise (Sapkınlıklara Karşı eserine göre 4-5)
İrinaios için Kilise'yi tanımlayan şey eşsizliği ve birliğiydi. Farklı organizasyonları ve değişken doktrinleri olan sapkın kiliselerin aksine, "Gerçek Kilise" tek ve aynı organizasyona, tek ve aynı doktrine ve tek ve aynı inanca sahipti. Kilise'deki herkes tek ve aynı Baba Tanrı’ya inanıyordu, kurtuluş için Oğul’un enkarnesine giden tek ve aynı planı kabul ediyordu. Bu ‘tek ve aynı’ olma İrinaios için Gerçek Kilise'ni ayırt edici özelliğiydi. Kökenini Havariler’den alan ve Baba ve Oğul’a ilişkin tek ve aynı doktrini ile koruyan tek kilise, gerçek kiliseydi. (Sapkınlıklara Karşı 3.2.7)
Tek ve aynı İrinaios ayrıca evrensellik üzerine de konuşmuştur. Kilise dünyanın her yanındadır ve nerede olursa olsun tamamıyla kilisedir. Roma’da ya da Smyrne’deki kilise farklı değildir ve yerel olarak evrensel kilisenin tüm özelliklerine sahiptirler. Havariler tüm yerel kiliselerin kurucularıdır. Onlar temelleri atmışlardır. Onlar episkoposlara devretmişlerdir. Kiliseler tam anlamıyla episkoposların ellerindedir. (Sapkınlıklara Karşı 4.33.8)
İrinaios aynı zamanda Kilise'nin insan bedenine benzetilmesi gerektiğini düşünmüştür. Gerçek Kilise'nin dolayısıyla o ağız ile doğru doktrini öğrettiği tek bir ağzı olmalıdır. Onun aynı zamanda her Hristiyanın yeniden doğduğu eşsiz bir rahmi ve şefkatli tek bir kalbi olmalıdır. Kilisenin Tanrı’ya olan bir sevgisi vardır ve bu sevgisini dünyaya birçok şehitleri ile göstermektedir.
"Kilise'nin olduğu yerde Kutsal Ruh’da vardır" (Sapkınlıklara Karşı 3.24.1). Ruh’un mevcudiyeti Kilise'nin hayatının merkezidir. Kutsal Ruh’un mevcudiyeti Kilise'nin gerçeği öğretmesine ve peygamberlikte bulunmasına imkan tanır. Kutsal Ruh nihayetinde, bölgesel kiliselerin aralarındaki birlikten sorumludur. Kutsal Ruh’un bölgesel kiliselerdeki etkisi ısının her şeyin içinden geçmesi ve etkileşime girmesi gibidir. Kutal Ruh’un mevcudiyeti Hristiyanlara şehit olabilme gücü vermektedir.
Eserleri
İrinaios Gnostikler'e karşı kaleme aldığı, en önemli eseri Adversus Haereses'tir. Bu kitapta gnostiklerin görüşlerinin ne mantıkla, ne İncil'le ne de Havariler'in öğretilerine uyumlu olmadığını göstermiştir.
- İlk ciltte gnostizmin ne olduğunu açıklamıştır.
- İkinci ciltte Gnostiklerin argümanlarını mantıkla çürütmüştür.
- Üçüncü ve dördüncü cillte gnostikleri İncil ve Havarilerin öğretilerini kullanarak çürütmüştür.
- Beşinci cilt Millenarianizm'in, toplumda kökten bir dönüşümün olacağına dair inancın, bir incelemesidir. Bu inanç, Mesih’in geri dönüşünün hemen olacağını düşünen dönemin çoğu Hristiyanın tarafından paylaşılmaktaydı.
Ayrıca:
Kaynakça
- ^ Ferguson, Everett (1998). Encyclopedia of Early Christianity – Second Edition (İngilizce). Garland Publishing. ss. 587-588 .
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ a b Hristiyan İlahiyatının Hikayesi – Gelenek ve Reformun Yirmi Yüzyılı. Roger E. Olson. Haberci Basın Yayın Dağıtım Turizm San. Ve Tic. Ltd. Şti. 2020. ss. 37 ; 69-71 .
- ^ Ahmet Cevizci, Ortaçağ Felsefesi Tarihi, 2000, s. 41.
- ^ The Church of God in Jesus Christ – A Catholic Ecclesiology. Roch A. Kereszty (İngilizce). The catholic University of America Press. 2019. ss. 255-273 .
- ^ Patrology - Volume 1. Johannes Quasten (İngilizce). Christian Classics INC. 1986. ss. 288-313 .
 | Bir din adamının biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Irinaios Grekce Eἰrhnaῖos Smyrna da 126 yilinda dogup Lyon da 202 yilinda Tours lu Gregorius a gore din sehitligi mertebesine yukselmistir Hristiyan apolojistiydi Yortusu 28 hazirandadir Ortodoks Kilisesi ne gore ise 23 augustostadir 21 Ocak 2022 de Papa Franciscus onu Birligin Doktoru unvaniyla Kilise Doktoru ilan etti IrinaiosAziz Irinaios garvuru Kilise Babasi ve sehitOnce gelenAziz PothinusSonra gelenAziz ZechariahPapazliga atanmaPolikarpDogumc 130 AD Smirni Kucuk AsyaOlumc 202 AD Lugdunum GalyaOruc gunu28 Haziran Bati Kiliseler 23 Agustos Dogu Kiliseler Onurlandirildigi yerKatolik Kilisesi Dogu Suryani Kilisesi Ortodoks Kilisesi Lutercilik AnglikanizmAziz ilani tarafindanHayatiIrinaios Polikarp in ogrencisidir Polikarp da Yuhanna nin ogrencisiydi Ayni zamanda Roma da da egitim almistir Galya nin Lugdunum sehrinin su anda Fransa da Lyon piskoposlugunu yapti Hristiyan teolojisinin gelismesine onemli katkilari olmus hem Ortodoks Kilisesi hem de Katolik Kilisesi tarafindan bir Aziz olarak taninmistir ve bir Kilise Babasi olarak gorulur FikirleriIrinaios Hristiyan cemaati gnostik etkilerden koruma konusunda hassasiyet gostermistir Bugune kadar ulasmis cogu yazi ve ogretileri de gnostik ogretilerin reddi uzerinedir Irinaios siklikla kullanilan su unlu sozlerin de sahibidir Insandaki hayat Tanri nin gorkemidir insanin hayati Tanri nin tasavvurudur Soyle de cevrilebilir Tanri nin gorkemi yasayan insandir insanin yasami Tanri yi tefekkur etmektir Adversus Haereses Sapkinliklara Karsi Cilt 4 20 7 Tanri uzerine Irinaios her seyi yaratmis olan tek bir Tanri nin var oldugu ve gokyuzu ile yeryuzunun tek bir Yaraticisinin bulundugu iddia etmistir O Tanri nin varolusunu teolojik kanitla yani maddi dunyadaki duzenin tinsel bir duzen vericiyi gerektirdigini ortaya koyan kanitla ve ortak onay deliliyle kanitlamaya calismistir Yaratilis ve Insan uzerine Kilise Babalari arasinda yaratma konusunu ele alan ilk azizlerden biridir Buna gore Tanri dunyayi gnostiklerin Anaksagoras Empedokles Platon ve Aristoteles gibi Yunan dusunurlerinden hareketle iddia ettikleri gibi ezeli olan maddeye sekil vermek suretiyle degil de hicten yaratmistir Baska bir deyisle kadiri mutlak olan Tanri her seyi kendi kelami ile yoktan var etmistir Insan bir seyi meydana getirirken onceden var olan maddeyi kullanir Tanri ise onceden var olmayan maddeyi de yaratir Gorunen yaratilis kotu degil iyidir Irinaios a gore insan da tum diger varliklar gibi Tanri tarafindan kendi suretinden ve bir butun olarak yaratilmistir Insan Tanri tarafindan yaratilmis oldugu icin iyidir yetkin olmamasi ise sadece onun yaratilmis bir varlik olusunun bir delilidir Bununla birlikte bir ruh ve bir bedenden murekkep olan insan gelisip belli bir yetkinlik derecesine erisebilir Bunu mumkun kilan sey ise insan ruhunu meydana getiren akil ve irade gucleri ya da melekeleridir Akli insana sirasiyla duyum inceleme akil yurutme anlama ve yorumlama asamalarindan gecerek hakikate ulasma imkani verir Ozgur olan iradesi ise insanin ilahi emirleri temele alarak eylemesini ve son cozumlemede de yaraticisina olabildigince benzer bir varlik haline gelmesini mumkun kilar Iman ve akil uzerine Gnostikler kisinin bilgi felsefi arayis ve kisisel aydinlanmalar ile kurtulusa erisebilecegini dusunuyorlardi Irinaios bu fikrin aksine kurtulusun sadece Tanri nin yaptiklari ve gosterdiklerine imanla olacagini bize hatirlatmistir Irinaios icin insanin akli ve vahiy ayni gercekligin iki farkli eksenidir Ancak insanin akli Tanri nin vahiyine denk degildir Insan akli ile hakikate vahiy in sagladigi sekilde ulasilamayacagi gibi hakikatin anlasilmasi ve herkes tarafindan kabul edilebilsin diye dile getirilebilmesi icin insan aklina ihtiyac vardir Irinaios ve Kilise Sapkinliklara Karsi eserine gore 4 5 Irinaios icin Kilise yi tanimlayan sey essizligi ve birligiydi Farkli organizasyonlari ve degisken doktrinleri olan sapkin kiliselerin aksine Gercek Kilise tek ve ayni organizasyona tek ve ayni doktrine ve tek ve ayni inanca sahipti Kilise deki herkes tek ve ayni Baba Tanri ya inaniyordu kurtulus icin Ogul un enkarnesine giden tek ve ayni plani kabul ediyordu Bu tek ve ayni olma Irinaios icin Gercek Kilise ni ayirt edici ozelligiydi Kokenini Havariler den alan ve Baba ve Ogul a iliskin tek ve ayni doktrini ile koruyan tek kilise gercek kiliseydi Sapkinliklara Karsi 3 2 7 Tek ve ayni Irinaios ayrica evrensellik uzerine de konusmustur Kilise dunyanin her yanindadir ve nerede olursa olsun tamamiyla kilisedir Roma da ya da Smyrne deki kilise farkli degildir ve yerel olarak evrensel kilisenin tum ozelliklerine sahiptirler Havariler tum yerel kiliselerin kurucularidir Onlar temelleri atmislardir Onlar episkoposlara devretmislerdir Kiliseler tam anlamiyla episkoposlarin ellerindedir Sapkinliklara Karsi 4 33 8 Irinaios ayni zamanda Kilise nin insan bedenine benzetilmesi gerektigini dusunmustur Gercek Kilise nin dolayisiyla o agiz ile dogru doktrini ogrettigi tek bir agzi olmalidir Onun ayni zamanda her Hristiyanin yeniden dogdugu essiz bir rahmi ve sefkatli tek bir kalbi olmalidir Kilisenin Tanri ya olan bir sevgisi vardir ve bu sevgisini dunyaya bircok sehitleri ile gostermektedir Kilise nin oldugu yerde Kutsal Ruh da vardir Sapkinliklara Karsi 3 24 1 Ruh un mevcudiyeti Kilise nin hayatinin merkezidir Kutsal Ruh un mevcudiyeti Kilise nin gercegi ogretmesine ve peygamberlikte bulunmasina imkan tanir Kutsal Ruh nihayetinde bolgesel kiliselerin aralarindaki birlikten sorumludur Kutsal Ruh un bolgesel kiliselerdeki etkisi isinin her seyin icinden gecmesi ve etkilesime girmesi gibidir Kutal Ruh un mevcudiyeti Hristiyanlara sehit olabilme gucu vermektedir EserleriIrinaios Gnostikler e karsi kaleme aldigi en onemli eseri Adversus Haereses tir Bu kitapta gnostiklerin goruslerinin ne mantikla ne Incil le ne de Havariler in ogretilerine uyumlu olmadigini gostermistir Ilk ciltte gnostizmin ne oldugunu aciklamistir Ikinci ciltte Gnostiklerin argumanlarini mantikla curutmustur Ucuncu ve dorduncu cillte gnostikleri Incil ve Havarilerin ogretilerini kullanarak curutmustur Besinci cilt Millenarianizm in toplumda kokten bir donusumun olacagina dair inancin bir incelemesidir Bu inanc Mesih in geri donusunun hemen olacagini dusunen donemin cogu Hristiyanin tarafindan paylasilmaktaydi Ayrica Eski Ahit ile Yeni Ahit teki Tanri nin ayni oldugunu gostermis Kilise nin Havariler in devami oldugu ilkesinden hareketle aykiri dusuncelere karsi mucadele etmis Incil e ait olan kitaplarin listesini olusturmustur Kaynakca Ferguson Everett 1998 Encyclopedia of Early Christianity Second Edition Ingilizce Garland Publishing ss 587 588 ISBN 0 8153 3319 6 Arsivlenmis kopya 21 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2022 a b Hristiyan Ilahiyatinin Hikayesi Gelenek ve Reformun Yirmi Yuzyili Roger E Olson Haberci Basin Yayin Dagitim Turizm San Ve Tic Ltd Sti 2020 ss 37 69 71 ISBN 978 605 4707 62 1 Ahmet Cevizci Ortacag Felsefesi Tarihi 2000 s 41 The Church of God in Jesus Christ A Catholic Ecclesiology Roch A Kereszty Ingilizce The catholic University of America Press 2019 ss 255 273 ISBN 9780813231730 Patrology Volume 1 Johannes Quasten Ingilizce Christian Classics INC 1986 ss 288 313 ISBN 087061 084 8 Bir din adaminin biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz