İskender, bir Elif Şafak romanı. Temmuz 2011'de Doğan Kitap tarafından yayımlandı. İngilizce olarak yazılan roman, Türkçeye tarafından çevrildi. Diğer romanlarında olduğu gibi bunda da Şafak, tasavvufa bir alt damar olarak yer verdi ve İskender'i, önceki çalışmalarına göre edebi olarak çok daha "olgun bir ses" olarak yorumladı.
Şafak, romanın kapağında kitaba adını veren İskender karakteri olarak yer aldı. | |
Yazar | Elif Şafak |
---|---|
Çevirmen | Omca Korugan |
Ülke | Türkiye |
Dil | İngilizce |
Tür | Roman |
Yayım | 22 Temmuz 2011 |
Yayımcı | Doğan Kitap |
Sayfa | 448 |
ISBN |
Roman, adını da aldığı bir anti-kahraman olan İskender etrafında dönmektedir ve Türk-Kürt kökenli, Londra'ya göç etmiş bir aile üzerinden göçmenlerin durumunu anlatmaktadır. Piyasaya sürülmesiyle kapak tasarımı hakkında çeşitli görüşler dile getirilirken romanın intihal olduğu da ortaya atıldı.
Yazım ve yayımlanma süreci
Yazar, kitabı yazmaya İstanbul'da başladı, Londra'da devam etti ve bir buçuk yılda bitirdi.İskender, İngilizce yazıldı ve Omca Korugan tarafından Türkçeye çevrildi fakat Şafak, Türkçe çeviriyi alıp yeniden yazdı. Romanın kapağında İskender olarak yer aldı ve bunu, "Daha önce bir kadın yazar, erkek kahramanın kılığında kitabının kapağında yer aldı mı bilmiyorum ama 1,5 yıldır hep İskender olmanın nasıl bir şey olduğunu düşündüm, ister istemez İskenderleştim." sözleriyle açıkladı. Şafak, yazdıkça kendini karakterlerinin yerine koyduğunu, kitapta on karakter bulunduğunu ama en çok İskender'i anlamakta zorlandığını vurguladı. Ayrıca Şafak'a göre, kendisi İskender'i yani bir aile hikâyesini ancak anne olduktan ve 40 yaşına yaklaşınca yazabilirdi. Kitap, Uğurcan Ataoğlu tarafından tasarlandı ve Şafak, ilk kez bir erkek ağzından kitap yazdığını kendisine söyledi. Böylece "Elif’ten nasıl bir erkek olurdu?" sorusu oluştu. Nihayetinde İskender'in kapağında Şafak, romana adını veren karakter olarak yer aldı.
İskender, Doğan Kitap tarafından 1 Ağustos’ta çıkacağı duyuruldu fakat ilk baskısı 200 bin yapıldı ve matbaadayken internet kitapçıları ve kitabevleri tarafından toplamda 165 bin tane sipariş aldı. Bu nedenle Doğan Kitap, kitabı belirlediği tarihten önce piyasaya çıkarmak durumunda kaldı. Kitap, Penguin ve tarafından 2012 senesinde İngiltere’de ve ABD'’de peş peşe basılacağı açıklandı.
Temalar
Şafak'ın İskender'de işlediği temalardan biri (kadına şiddettir). Konunun çok karmaşık olduğunu ve bu yüzden konuya daha derinden bakabilmek istediğini açıkladı ve şunları belirtti: "Biz İskender'i anlamadıkça, İskender gibileri çözemedikçe bu sorunları ortadan kaldıramayız. İskender nasıl yetişiyor? O'nu da yetiştiren bir anne. O ana-oğul ilişkisi nasıl şekilleniyor? Biz kadınlar bunda nasıl rol oynuyoruz?" Diğer bir tema ise "ikiz" temasıdır. İkiz teması, yazarın tamamen kendi hayatından esinlenerek gurbet duygusuyla ortaya çıktı. İşlenen bir diğer tema Şafak'ın "pasif bir öğreti değil, insanı dönüştüren bir yaşam felsefesi" olarak gördüğü "tasavvuf"tur ve romanda, Yunus ve Zişan aracılığıyla anlatılmaktadır.
Karşılama
Kapak tasarımı
Şafak'ın, "Niye böyle bir kapak seçtiniz?" sorusuna verdiği cevap.
Kitabın kapağında Elif Şafak'ın İskender karakteri olarak yer almasıyla yazarın kahramanın kılığına girmesinin, okurun hayal dünyasına müdahale olduğunu savunanlar çıktı ve bu tip bir çalışmanın abartılmış bir promosyon şekli olduğu söylendi. Taraf'ın Telesiyej yazarı, Şafak'ın İskender karakteri olarak kitabın kapağında yer almasını "proje kazası" olarak yorumladı ve "Bir yazarın kendi yarattığı bir kahramanla özdeşleşmesi, bu yönde herhangi bir biçim sunması (görüntü vermesi), okurun o kahramanla özdeşleşmesinin yolunu keser." dedi. Edebiyat eleştirmeni Semih Gümüş, bir edebiyat yapıtının, özellikle romanın, artık aynı zamanda bir ticaret ürünü olduğunu ve dileyen yazarın kitabının satış kampanyasının parçası olmak isteyebileceğini belirtti., sürekli görüntü veren, mizansen pozlar vermiş yazarların okurların çok hoşuna gitmediğini ama önemli olan kitabın içindekiler olduğunu dile getirdi. Ayrıca asıl tehlikeyi şöyle ifade etti: " Reklam kampanyaları, kitabın popülerleşmesi motiflerinin düşünülmeye başlaması yazarın, kitabın önüne, edebiyatın önüne geçmesine neden oluyor."
Elif Şafak, kapakların estetiğinin ve sunumun önemli olduğunu belirttiği bir röportajında kapağın, iç içe resmettiğini belirtti.Taraf'a verdiği röportajda Şafak, yeni olan her şeyin ilk başta biraz yadırgandığını dile getirdi. Ayrıca kadın yazar olarak bir erkek karakteri anlayabilmek, onun dönüşümünü yaşarken okurunun da buna yoldaş edebilmek için kapakta erkek olarak yer aldığını dile getirdi. Kapağın tasarımcısı Uğurcan Ataoğlu ise böyle bir fotoğrafın oldukça çekici bir takdim şekli olduğunu söyledi.
İntihal iddiası
Şafak'ın intihal yaptığını iddia eden İnci Gibi Dişler'in çevirmeni Mefruke Bayatlı
İskender'in İngiliz yazar Zadie Smith'in İnci Gibi Dişler romanından esinlenildiği romanın çevirmeni Mefkure Bayatlı tarafından iddia edildi. Bayatlı, "Zadie’nin kitabını şablon olarak almış, ama buna intihal denir." dedi. Ayrıca Fikir Mahsulleri Ofisi adlı blog, iki romanın karakterleri ve olayların bire bir örtüştüğünü ve Şafak'ın Smith'ten "intihal tartışmalarına yol açacak kadar esinlenmiş" olduğunu iddia etti. Bu iddialara ise Elif Şafak, Doğan Kitap'ın Genel Yayın Yönetmeni Deniz Yüce Başarır ve kitabın editörlerinden Işıl Özgüner yanıt verdi: Şafak, kitabında kendi alın teri ve hayal gücünün olduğunu açıklarken Özgüner, Zadie Smith'in romanının bu alanda yazılmış tek ve ilk kitap olmadığını, onlarca kitabın birçok ortak noktasının olduğunu ifade etti; Başarır ise "Batı edebiyatının önemli bir geleneği olan göçmen edebiyatı söz konusu olduğunda elbette bazı ortak temalar olacaktır. Ama bunlara intihal demek ya hayal gücünü lüzumsuzca zorlamaktır ya da kötü niyettir." açıklamalarında bulundu. Hanif Kureishi aracılığıyla intihal iddialarından haberdar olan Zadie Smith, Şafak'a yazdığı bir mektupta iddiaları "gülünç bulduğunu" şu sözlerle belirtti: "Sana sadece sunu söylemek istedim, ben bu iddiaları tamamen gülünç buldum. Umarım her şey güzel olur, lütfen bu zehirli insanların seni etkilemesine, aşağı çekmesine izin verme."
İstanbul Modern-Sabit Fikir işbirliğiyle düzenlenen Ağustos 2011'deki "Sözünü Sakınmadan" söyleşisine katılan Şafak, burada da intihal iddialarına, "Yazdıklarım benim alınterim. Kendi hayal gücümden ve emeğimden yola çıktım. Bu, benim sekizinci romanım, on birinci kitabım. Yazmaya daha dün başlamadım. Emeğin boşa çıkarılması beni üzüyor. İnternet üzerinden imzasız, çok kolay dedikodu çıkabiliyor. Kimse de bunu ispatlayamazsa özür dilemiyor." sözleriyle yanıt verdi.
Kaynakça
- ^ a b c . 21 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
- ^ a b c d e f . 28 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
- ^ Akdemir, Gamze (18 Ağustos 2011). "Biz kadınlar da çok masum değiliz". Cumhuriyet Kitap. 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012.
Birkaç şeyden ötürü; İskender bir kere anti-kahraman,
- ^ a b c d "KİTAPTA TANITIMIN DOZU KAÇTI MI?". Erişim tarihi: 23 Temmuz 2011.[]
- ^ . 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
- ^ "Elif Şafak'ın 'İskender'i çıkmadan 165 bin sattı". Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
- ^ a b "İskender 11. kitabım okurum beni bilir". Milliyet. 6 Ağustos 2011. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2011.[]
- ^ Akyol, Arzu (20 Ağustos 2011). "El insaf!". Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012.[]
- ^ Yanık, Figen (21 Ağustos 2011). "Elif Şafak: Yazarları didiklemeyi seviyoruz". Sabah. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012.[]
- ^ . 3 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
- ^ "Kapağa sürahi de koysam eleştirilirdim". Erişim tarihi: 1 Ağustos 2011.[]
- ^ Oral, Sibel (31 Temmuz 2011). "Bu sistem erkekleri de hırpalıyor". Taraf.
- ^ a b c Kara, Hasan. . Vatan. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2011.
- ^ . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2011.
- ^ "Elif Şafak'a destek mektubu". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011.
- ^ "Türkiye'de örtük bir elitizm var". Radikal. 20 Ağustos 2011. 4 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iskender bir Elif Safak romani Temmuz 2011 de Dogan Kitap tarafindan yayimlandi Ingilizce olarak yazilan roman Turkceye tarafindan cevrildi Diger romanlarinda oldugu gibi bunda da Safak tasavvufa bir alt damar olarak yer verdi ve Iskender i onceki calismalarina gore edebi olarak cok daha olgun bir ses olarak yorumladi IskenderSafak romanin kapaginda kitaba adini veren Iskender karakteri olarak yer aldi YazarElif SafakCevirmenOmca KoruganUlke TurkiyeDilIngilizceTurRomanYayim22 Temmuz 2011YayimciDogan KitapSayfa448ISBN6050902518 Roman adini da aldigi bir anti kahraman olan Iskender etrafinda donmektedir ve Turk Kurt kokenli Londra ya goc etmis bir aile uzerinden gocmenlerin durumunu anlatmaktadir Piyasaya surulmesiyle kapak tasarimi hakkinda cesitli gorusler dile getirilirken romanin intihal oldugu da ortaya atildi Yazim ve yayimlanma sureciYazar kitabi yazmaya Istanbul da basladi Londra da devam etti ve bir bucuk yilda bitirdi Iskender Ingilizce yazildi ve Omca Korugan tarafindan Turkceye cevrildi fakat Safak Turkce ceviriyi alip yeniden yazdi Romanin kapaginda Iskender olarak yer aldi ve bunu Daha once bir kadin yazar erkek kahramanin kiliginda kitabinin kapaginda yer aldi mi bilmiyorum ama 1 5 yildir hep Iskender olmanin nasil bir sey oldugunu dusundum ister istemez Iskenderlestim sozleriyle acikladi Safak yazdikca kendini karakterlerinin yerine koydugunu kitapta on karakter bulundugunu ama en cok Iskender i anlamakta zorlandigini vurguladi Ayrica Safak a gore kendisi Iskender i yani bir aile hikayesini ancak anne olduktan ve 40 yasina yaklasinca yazabilirdi Kitap Ugurcan Ataoglu tarafindan tasarlandi ve Safak ilk kez bir erkek agzindan kitap yazdigini kendisine soyledi Boylece Elif ten nasil bir erkek olurdu sorusu olustu Nihayetinde Iskender in kapaginda Safak romana adini veren karakter olarak yer aldi Iskender Dogan Kitap tarafindan 1 Agustos ta cikacagi duyuruldu fakat ilk baskisi 200 bin yapildi ve matbaadayken internet kitapcilari ve kitabevleri tarafindan toplamda 165 bin tane siparis aldi Bu nedenle Dogan Kitap kitabi belirledigi tarihten once piyasaya cikarmak durumunda kaldi Kitap Penguin ve tarafindan 2012 senesinde Ingiltere de ve ABD de pes pese basilacagi aciklandi TemalarSafak in Iskender de isledigi temalardan biri kadina siddettir Konunun cok karmasik oldugunu ve bu yuzden konuya daha derinden bakabilmek istedigini acikladi ve sunlari belirtti Biz Iskender i anlamadikca Iskender gibileri cozemedikce bu sorunlari ortadan kaldiramayiz Iskender nasil yetisiyor O nu da yetistiren bir anne O ana ogul iliskisi nasil sekilleniyor Biz kadinlar bunda nasil rol oynuyoruz Diger bir tema ise ikiz temasidir Ikiz temasi yazarin tamamen kendi hayatindan esinlenerek gurbet duygusuyla ortaya cikti Islenen bir diger tema Safak in pasif bir ogreti degil insani donusturen bir yasam felsefesi olarak gordugu tasavvuf tur ve romanda Yunus ve Zisan araciligiyla anlatilmaktadir KarsilamaKapak tasarimi Fikrin ham hali benden cikti Bir bucuk yil boyunca her Allah in gunu Iskender olmak nasil bir sey diye kafamdan gecirerek yazdim Yazarken de Iskenderlestim Sevgili Ugurcan Ataoglu Pemra Atac ve yayinevinden arkadaslarima da bunu soyledim Kapak tamamen romanin icinden cikti Romana sonradan monte edilmis degil Kapagi daha iyi anlayabilmek icin hikayeyi bilmek lazim Safak in Niye boyle bir kapak sectiniz sorusuna verdigi cevap Kitabin kapaginda Elif Safak in Iskender karakteri olarak yer almasiyla yazarin kahramanin kiligina girmesinin okurun hayal dunyasina mudahale oldugunu savunanlar cikti ve bu tip bir calismanin abartilmis bir promosyon sekli oldugu soylendi Taraf in Telesiyej yazari Safak in Iskender karakteri olarak kitabin kapaginda yer almasini proje kazasi olarak yorumladi ve Bir yazarin kendi yarattigi bir kahramanla ozdeslesmesi bu yonde herhangi bir bicim sunmasi goruntu vermesi okurun o kahramanla ozdeslesmesinin yolunu keser dedi Edebiyat elestirmeni Semih Gumus bir edebiyat yapitinin ozellikle romanin artik ayni zamanda bir ticaret urunu oldugunu ve dileyen yazarin kitabinin satis kampanyasinin parcasi olmak isteyebilecegini belirtti surekli goruntu veren mizansen pozlar vermis yazarlarin okurlarin cok hosuna gitmedigini ama onemli olan kitabin icindekiler oldugunu dile getirdi Ayrica asil tehlikeyi soyle ifade etti Reklam kampanyalari kitabin populerlesmesi motiflerinin dusunulmeye baslamasi yazarin kitabin onune edebiyatin onune gecmesine neden oluyor Elif Safak kapaklarin estetiginin ve sunumun onemli oldugunu belirttigi bir roportajinda kapagin ic ice resmettigini belirtti Taraf a verdigi roportajda Safak yeni olan her seyin ilk basta biraz yadirgandigini dile getirdi Ayrica kadin yazar olarak bir erkek karakteri anlayabilmek onun donusumunu yasarken okurunun da buna yoldas edebilmek icin kapakta erkek olarak yer aldigini dile getirdi Kapagin tasarimcisi Ugurcan Ataoglu ise boyle bir fotografin oldukca cekici bir takdim sekli oldugunu soyledi Intihal iddiasi Bu kadari tesaduf olamaz Safak Zadie nin kitabini sablon olarak ornek almis aileyi Turk yaparak bir kitap yazmis Konuyu basitlestirmis Ozellikle pencere hikayesindeki benzerligi aklim almiyor On tane oyle paralel hikaye yazilabilirdi ama pencere hikayesi paralel bile olmamis Buna intihal denir Uyarlarlama gibi bir sey olmus Esinlenmeyi asmis Safak in intihal yaptigini iddia eden Inci Gibi Disler in cevirmeni Mefruke Bayatli Iskender in Ingiliz yazar Zadie Smith in Inci Gibi Disler romanindan esinlenildigi romanin cevirmeni Mefkure Bayatli tarafindan iddia edildi Bayatli Zadie nin kitabini sablon olarak almis ama buna intihal denir dedi Ayrica Fikir Mahsulleri Ofisi adli blog iki romanin karakterleri ve olaylarin bire bir ortustugunu ve Safak in Smith ten intihal tartismalarina yol acacak kadar esinlenmis oldugunu iddia etti Bu iddialara ise Elif Safak Dogan Kitap in Genel Yayin Yonetmeni Deniz Yuce Basarir ve kitabin editorlerinden Isil Ozguner yanit verdi Safak kitabinda kendi alin teri ve hayal gucunun oldugunu aciklarken Ozguner Zadie Smith in romaninin bu alanda yazilmis tek ve ilk kitap olmadigini onlarca kitabin bircok ortak noktasinin oldugunu ifade etti Basarir ise Bati edebiyatinin onemli bir gelenegi olan gocmen edebiyati soz konusu oldugunda elbette bazi ortak temalar olacaktir Ama bunlara intihal demek ya hayal gucunu luzumsuzca zorlamaktir ya da kotu niyettir aciklamalarinda bulundu Hanif Kureishi araciligiyla intihal iddialarindan haberdar olan Zadie Smith Safak a yazdigi bir mektupta iddialari gulunc buldugunu su sozlerle belirtti Sana sadece sunu soylemek istedim ben bu iddialari tamamen gulunc buldum Umarim her sey guzel olur lutfen bu zehirli insanlarin seni etkilemesine asagi cekmesine izin verme Istanbul Modern Sabit Fikir isbirligiyle duzenlenen Agustos 2011 deki Sozunu Sakinmadan soylesisine katilan Safak burada da intihal iddialarina Yazdiklarim benim alinterim Kendi hayal gucumden ve emegimden yola ciktim Bu benim sekizinci romanim on birinci kitabim Yazmaya daha dun baslamadim Emegin bosa cikarilmasi beni uzuyor Internet uzerinden imzasiz cok kolay dedikodu cikabiliyor Kimse de bunu ispatlayamazsa ozur dilemiyor sozleriyle yanit verdi Kaynakca a b c 21 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2011 a b c d e f 28 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2011 Akdemir Gamze 18 Agustos 2011 Biz kadinlar da cok masum degiliz Cumhuriyet Kitap 8 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2012 Birkac seyden oturu Iskender bir kere anti kahraman a b c d KITAPTA TANITIMIN DOZU KACTI MI Erisim tarihi 23 Temmuz 2011 olu kirik baglanti 5 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2011 Elif Safak in Iskender i cikmadan 165 bin satti Erisim tarihi 22 Temmuz 2011 a b Iskender 11 kitabim okurum beni bilir Milliyet 6 Agustos 2011 Erisim tarihi 7 Agustos 2011 olu kirik baglanti Akyol Arzu 20 Agustos 2011 El insaf Erisim tarihi 3 Agustos 2012 olu kirik baglanti Yanik Figen 21 Agustos 2011 Elif Safak Yazarlari didiklemeyi seviyoruz Sabah Erisim tarihi 3 Agustos 2012 olu kirik baglanti 3 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2011 Kapaga surahi de koysam elestirilirdim Erisim tarihi 1 Agustos 2011 olu kirik baglanti Oral Sibel 31 Temmuz 2011 Bu sistem erkekleri de hirpaliyor Taraf erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b c Kara Hasan Vatan 16 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2011 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2011 Elif Safak a destek mektubu 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2011 Turkiye de ortuk bir elitizm var Radikal 20 Agustos 2011 4 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2012