Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bizans'ın Mısır eyaletinin başkenti ve en büyük Akdeniz liman olan İskenderiye'nin, MS 7. yüzyılın ortalarındaki Râşidîn Halifeliğinin kuvvetleri tarafından kalıcı olarak (Doğu Roma veya) Bizans İmparatorluğu'ndan ele geçirildi. Böylece, Doğu Akdeniz üzerindeki Doğu Roma deniz gücü sona erdi. Râşidîn kontrolündeki alanlar daha da büyüdü ve jeopolitik bir kayma meydana getirdi.
Tarihi bakış
MS 632'de Muhammed'in ölümü ile Müslüman dünyası hızlı bir genişleme dönemine girdi. İlk halifelerin kontrolündeki, Müslüman orduları, Sasani Pers ve Bizans İmparatorluğu'nun sınırlarına saldırmaya başladı. Bu iki eski, hem İslam'ı hem de İslam'a olan artan desteği küçümsediğinden, Arapların agresif genişlemesi için hazırlanmadı; bu en iyi Bizanslılar'ın görüş birliğine varamaması ve Sassanidlerin aşırı yavaş tepki vermesi şeklinde açıklanır. Müslümanların genişlemesi, Bizanslıları hem Yarmuk'taki (636) hem de Kadisiye'de (637) parçaladıktan sonra, güneyde Bizans Afrikası'nın zengin bölgelerine doğru gözlerini dikti.
Müslümanların fethinden sonra, yerel halk ve siyasi altyapı, Müslüman kontrolü altında da olsa, büyük ölçüde bozulmadan kaldı. Bazı gruplara zulmedildi, yani "pagan" ya da "putperest" olarak kabul edilen herkese. Müslüman halk, ele geçirilen bölgelerin Yahudilerine ve Hristiyanlarına karşı hoşgörülü idi. Birçok kişi Bağdat gibi yeni şehirlerde göreceli güç ve refah pozisyonlarına yükseldi. Bu istikrarlı ve akıcı bir imparatorluğa yol açtı. Müslümanlar ile gayrimüslimler arasındaki muameledeki tek büyük fark vergilendirme sistemiydi. İnanmayanlar yerel hükûmete cizye adı verilen vergileri öderken, Müslümanlar zekat vermek zorundaydı. İnanmayanların cizye ödemesi nedeniyle, bu insanların hayatları ve mallarının korunması Müslüman yöneticilerin sorumluluğu altındadır. Bu cizye, Müslüman hükûmeti tarafından yürütülen savaşa katılmayan inanmayanlar için de geçerlidir. Cizye yaşlı insanlar, kadınlar ve çocuklar için geçerli değildir, ancak isteyerek bunu yapmak istemeyen yetenekli kişiler için geçerli değildir.
Bizans İskenderiye'si
İslâm'ın gelişinden önce İskenderiye hükümdarları Bizanslılardı. Ticareti yoğun bir liman kenti olan İskenderiye, büyük Greko-Mısır nüfusu ve ekonomik önemine bağlı olarak bölge üzerindeki emperyal kontrolü sürdürmek için çok önemliydi. İskenderiye nüfusu Doğu Roma İmparatorluğu yöneticilerinin hem kültürel hem de dini görüşlerinden büyük ölçüde etkilendi; buna rağmen nüfusun çoğunluğu Latin veya Yunanca yerine Kıpti konuşuyordu. Böylece, İslam'ın gelişi sırasındaki kültürel yayılmanın ana temsilcileri İskenderiye'li Cyrus liderliğindeki Kıpti Hristiyanlardı.
Bizanslılar, buğday ve diğer gıda maddeleri için gıda üretiminin ana merkezi olarak Mısır'a güveniyorlardı. İskenderiye, şehirde normal olarak önemli bir emperyal garnizon olduğu için Bizans'ın birincil ordusu ve deniz üslerinden biri olarak da işlev gördü. 638 yılında Kudüs'ün kaybedilmesine rağmen, başta Anadolu ve Mısır olmak üzere, sınırda yer alan tutumlarını güçlendirmek için Bizans'ın dikkatinin çoğu buraya çekildi. Küçük Asya'yı başarılı bir şekilde tutabilmelerine ve imparatorluk üssü olarak tutabilmelerine rağmen, zaman geçtikçe Mısır'ı savunmak giderek zorlaştı.
Raşidinler'in Mısır'ı fethi
634'te Hazreti Ömer halife seçildi ve heterojen ve hızla genişleyen bir İslam imparatorluğunu miras aldı. 640'ların başlarında, ekonomik açıdan arzu edilen Mısır eyaletine ve başkent İskenderiye'ye gözlerini dikti. Mısır'ın Müslüman istilası, dört yıl önce Yarmuk'taki ezici yenilgilerinin bir sonucu olarak, Bizanslıların o sırada oluşturabileceği herhangi bir ordudan daha büyük bir kuvvete komutan olan Amr bin Âs tarafından yönetildi.
Arap güçlerinin asıl girişimleri sadece İskenderiye'ye değil, Nil Deltası'ndaki Bizans Babil Kalesi'nin (Babil Kalesi Kuşatması) kaldırılmasına yönelikti. 640 yazında Ain Shams olarak da bilinen Heliopolis savaşında Bizans askerî gücünün yıkılması ve Babil'deki Bizans savunucularına karşı alınan zafer Mısır'daki Bizans gücünü etkili bir şekilde kırdı.
İskenderiye'nin düşüşü ve sonrası
Heliopolis'teki Bizans kuvvetlerinin yok edilmesinin ardından, İskenderiye şehri neredeyse savunmasız kaldı ve muhtemelen garnizonda sadece yerel bölgelerdeki parça parça güçler kalmıştı. Bizanslılar etkili bir kuvvet oluşturamasalar da, İskenderiye'nin güçlü surları, özellikle duvara monte edilen toplar, önemli olduklarını kanıtladı ve Müslümanların büyük saldırılarına karşı korunmaları için yeterliydi. Ancak, Eylül 641'de, altı aylık bir kuşatmadan sonra, Medine'den yeni gelen takviye komutanı Ubade bin Samit tarafından başlatılan şiddetli bir saldırı, Bizans'ın son savunmasını ezdi.
Ubade'nin stratejisi
Ubade, aynı gün İskenderiye'ye saldırı başlatmak için bir müfrezeyi yönetti. Ubade son derece ustaca stratejiler uyguladı. İlk olarak derin siperler kazdı ve birliklerinin büyük bölümlerini içeride sakladı. İskenderiye'deki Bizans savunucuları tarafından fark edilmeden yapıldı bu eylem. Ubade'nin bunu savaş başlamadan yapması muhtemeldir. Siperler o kadar derin ve çok büyüklerdi ki, atlar bile tamamen saklanabildiler. Daha sonra kendisi ve ana gücü İskenderiye'nin eteklerine ulaşır ulaşmaz, Ubade genel saldırıyı başlatmak için siperlerde saklananlar da dahil olmak üzere tüm orduya sinyal verdi. Ubade, İskenderiye garnizon kuvvetlerini ilk denemede başarıyla delip geçtiği söylenen güçlü bir saldırı başlattı.
İskenderiye'nin teslim oluşu
Fetih tamamlandıktan sonra, Ubade Amr'a Fustat şehrini ve şehrin önemli bir anıtı olan Amr bin As Camii'ni yapmada yardım etmek için Mısır'da kaldı. 8 Kasım 641'de Bizans garnizonunu şehirden ve Babil Kalesi'nden tahliye etmek için bir anlaşma imzalandı.
Nikiu piskoposu John tarafından kaydedilen "İskenderiye Antlaşması" şunları içeriyordu:
- Antlaşma kapsamına giren herkesin sabit bir haraç ödemesi.
- Kıpti Paophi ayının ilk gününde yani 28 Eylül 642'de bitecek on bir aylık bir mütareke.
- Mütareke sırasında Arap kuvvetleri pozisyonlarını koruyacak, ancak İskenderiye'de herhangi bir askerî operasyon gerçekleştirmeyecek, Romalı güçler de tüm düşmanca eylemleri durduracak.
- İskenderiye garnizonu ve oradaki tüm askerler, malları ve hazineleriyle birlikte deniz yoluyla ayrılacak fakat Mısır'dan kara yoluyla ayrılacak Romalı askerler için yolculukları boyunca aylık maaş ödenecek.
- Hiçbir Roma ordusu Mısır'ı geri almaya veya kurtarmaya teşebbüs etmeyecek.
- Müslümanlar kiliselere dokunmayacak ve Hristiyanlara karışmayacak.
- Yahudiler İskenderiye'de kalmaya zorlanacak.
- 150 askeri ve 50 sivil esir Romalılar tarafından, antlaşmanın geçerli olması için verilecek.
İskenderiye'nin Müslümanlara kaybedilmesi gibi büyük bir olayın etkisi tüm Akdeniz dünyasında hissedildi. Mısır'dan yıllık tahıl sevkiyatındaki düşüş, Bizans ekonomisine kesin bir darbe vurdu; İmparatorluk, daha az kaynağın yanı sıra, şimdi güneyde Şam ve İskenderiye'ye giden tahıl tüccarlarından alacağı binlerce liralık vergiyi de kaybetti. Böylesine zayıf bir duruma düştükten sonra İmparatorluk ekonomik açıdan zar zor bir şekilde hayatta kaldı. Hatta bazen tüccar gemilerine saldırıp, mallarına el koyup Bizans ve müttefiklerinin limanlarına dağıtarak korsanlık da yaptı.
Tarihsel olarak, İskenderiye Bizans'a hem para hem de lüks eşyalardan istikrarlı bir gelir sağlamıştı, ancak bazı bilim adamları, Bizans yönetiminin son on yıllarında özellikle yüksek vergilerin uygulanmasının kent nüfusunun önemli bir miktarının Bizans yönetiminden Müslüman yönetimine kaçtığını söylüyor.
Kaynakça
- ^ James Lindsay. Daily Life in The Medieval Islamic World. (Westport, CT: Greenwood Press,1957) Pg 3
- ^ Khalil I. Semaan. Islam and the Medieval West. (Albany, NY: State University of New York Press, 1980) Pg 4
- ^ Bat Ye’or. The Dhimmi. (Cranberry NJ: Associated University Press, 1985) Pg 43
- ^ Khalil I. Semaan. Islam and the Medieval West.
- ^ Phillip K. Hitti. Capital Cities of Arab Islam. (Minneapolis: Jones Press, 1973) Pg 110
- ^ James Lindsay. Daily Life in The Medieval Islamic World.
- ^ "Seerah Sahaba". Youtube. Khalid Basalamah official. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
- ^ . Darussalam Publishers. 2001. s. 392. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ The War of the Three Gods: Romans, Persians and the Rise of Islam. Pen and Sword. 2013. ss. 179-180. ISBN . 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ a b (PDF). Oxford University Press. 1978. ss. 311-330. ISBN . 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ Khalil I. Semaan. Islam and the Medieval West.
- ^ “The Chronicle of John, Bishop of Nikiu.” (The Chronicle of John, Bishop of Nikiu. English Translation, 2002 accessed 8 February 2008) from http://www.tertullian.org/fathers/nikiu2_chronicle.htm 9 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- The Chronicle of John, Bishop of Nikiu: Translated from Zotenberg's Ethiopic Text. Merchantville, NJ: Evolution Publishing. 2007 [1916]. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- Imperial unity and Christian divisions: The Church 450-680 A.D. The Church in history. 2. Crestwood, NY: St. Vladimir's Seminary Press. 1989. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- History of the Byzantine State. Oxford: Basil Blackwell. 1956. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bizans in Misir eyaletinin baskenti ve en buyuk Akdeniz liman olan Iskenderiye nin MS 7 yuzyilin ortalarindaki Rasidin Halifeliginin kuvvetleri tarafindan kalici olarak Dogu Roma veya Bizans Imparatorlugu ndan ele gecirildi Boylece Dogu Akdeniz uzerindeki Dogu Roma deniz gucu sona erdi Rasidin kontrolundeki alanlar daha da buyudu ve jeopolitik bir kayma meydana getirdi Bizans donemi ve Islami donemden kalma duvarlara sahip olan nin Bati KulesiTarihi bakisMS 632 de Muhammed in olumu ile Musluman dunyasi hizli bir genisleme donemine girdi Ilk halifelerin kontrolundeki Musluman ordulari Sasani Pers ve Bizans Imparatorlugu nun sinirlarina saldirmaya basladi Bu iki eski hem Islam i hem de Islam a olan artan destegi kucumsediginden Araplarin agresif genislemesi icin hazirlanmadi bu en iyi Bizanslilar in gorus birligine varamamasi ve Sassanidlerin asiri yavas tepki vermesi seklinde aciklanir Muslumanlarin genislemesi Bizanslilari hem Yarmuk taki 636 hem de Kadisiye de 637 parcaladiktan sonra guneyde Bizans Afrikasi nin zengin bolgelerine dogru gozlerini dikti Muslumanlarin fethinden sonra yerel halk ve siyasi altyapi Musluman kontrolu altinda da olsa buyuk olcude bozulmadan kaldi Bazi gruplara zulmedildi yani pagan ya da putperest olarak kabul edilen herkese Musluman halk ele gecirilen bolgelerin Yahudilerine ve Hristiyanlarina karsi hosgorulu idi Bircok kisi Bagdat gibi yeni sehirlerde goreceli guc ve refah pozisyonlarina yukseldi Bu istikrarli ve akici bir imparatorluga yol acti Muslumanlar ile gayrimuslimler arasindaki muameledeki tek buyuk fark vergilendirme sistemiydi Inanmayanlar yerel hukumete cizye adi verilen vergileri oderken Muslumanlar zekat vermek zorundaydi Inanmayanlarin cizye odemesi nedeniyle bu insanlarin hayatlari ve mallarinin korunmasi Musluman yoneticilerin sorumlulugu altindadir Bu cizye Musluman hukumeti tarafindan yurutulen savasa katilmayan inanmayanlar icin de gecerlidir Cizye yasli insanlar kadinlar ve cocuklar icin gecerli degildir ancak isteyerek bunu yapmak istemeyen yetenekli kisiler icin gecerli degildir Bizans Iskenderiye siIslam in gelisinden once Iskenderiye hukumdarlari Bizanslilardi Ticareti yogun bir liman kenti olan Iskenderiye buyuk Greko Misir nufusu ve ekonomik onemine bagli olarak bolge uzerindeki emperyal kontrolu surdurmek icin cok onemliydi Iskenderiye nufusu Dogu Roma Imparatorlugu yoneticilerinin hem kulturel hem de dini goruslerinden buyuk olcude etkilendi buna ragmen nufusun cogunlugu Latin veya Yunanca yerine Kipti konusuyordu Boylece Islam in gelisi sirasindaki kulturel yayilmanin ana temsilcileri Iskenderiye li Cyrus liderligindeki Kipti Hristiyanlardi Bizanslilar bugday ve diger gida maddeleri icin gida uretiminin ana merkezi olarak Misir a guveniyorlardi Iskenderiye sehirde normal olarak onemli bir emperyal garnizon oldugu icin Bizans in birincil ordusu ve deniz uslerinden biri olarak da islev gordu 638 yilinda Kudus un kaybedilmesine ragmen basta Anadolu ve Misir olmak uzere sinirda yer alan tutumlarini guclendirmek icin Bizans in dikkatinin cogu buraya cekildi Kucuk Asya yi basarili bir sekilde tutabilmelerine ve imparatorluk ussu olarak tutabilmelerine ragmen zaman gectikce Misir i savunmak giderek zorlasti Rasidinler in Misir i fethi634 te Hazreti Omer halife secildi ve heterojen ve hizla genisleyen bir Islam imparatorlugunu miras aldi 640 larin baslarinda ekonomik acidan arzu edilen Misir eyaletine ve baskent Iskenderiye ye gozlerini dikti Misir in Musluman istilasi dort yil once Yarmuk taki ezici yenilgilerinin bir sonucu olarak Bizanslilarin o sirada olusturabilecegi herhangi bir ordudan daha buyuk bir kuvvete komutan olan Amr bin As tarafindan yonetildi Arap guclerinin asil girisimleri sadece Iskenderiye ye degil Nil Deltasi ndaki Bizans Babil Kalesi nin Babil Kalesi Kusatmasi kaldirilmasina yonelikti 640 yazinda Ain Shams olarak da bilinen Heliopolis savasinda Bizans askeri gucunun yikilmasi ve Babil deki Bizans savunucularina karsi alinan zafer Misir daki Bizans gucunu etkili bir sekilde kirdi Iskenderiye nin dususu ve sonrasi Heliopolis teki Bizans kuvvetlerinin yok edilmesinin ardindan Iskenderiye sehri neredeyse savunmasiz kaldi ve muhtemelen garnizonda sadece yerel bolgelerdeki parca parca gucler kalmisti Bizanslilar etkili bir kuvvet olusturamasalar da Iskenderiye nin guclu surlari ozellikle duvara monte edilen toplar onemli olduklarini kanitladi ve Muslumanlarin buyuk saldirilarina karsi korunmalari icin yeterliydi Ancak Eylul 641 de alti aylik bir kusatmadan sonra Medine den yeni gelen takviye komutani Ubade bin Samit tarafindan baslatilan siddetli bir saldiri Bizans in son savunmasini ezdi Ubade nin stratejisi Ubade ayni gun Iskenderiye ye saldiri baslatmak icin bir mufrezeyi yonetti Ubade son derece ustaca stratejiler uyguladi Ilk olarak derin siperler kazdi ve birliklerinin buyuk bolumlerini iceride sakladi Iskenderiye deki Bizans savunuculari tarafindan fark edilmeden yapildi bu eylem Ubade nin bunu savas baslamadan yapmasi muhtemeldir Siperler o kadar derin ve cok buyuklerdi ki atlar bile tamamen saklanabildiler Daha sonra kendisi ve ana gucu Iskenderiye nin eteklerine ulasir ulasmaz Ubade genel saldiriyi baslatmak icin siperlerde saklananlar da dahil olmak uzere tum orduya sinyal verdi Ubade Iskenderiye garnizon kuvvetlerini ilk denemede basariyla delip gectigi soylenen guclu bir saldiri baslatti Iskenderiye nin teslim olusu Fetih tamamlandiktan sonra Ubade Amr a Fustat sehrini ve sehrin onemli bir aniti olan Amr bin As Camii ni yapmada yardim etmek icin Misir da kaldi 8 Kasim 641 de Bizans garnizonunu sehirden ve Babil Kalesi nden tahliye etmek icin bir anlasma imzalandi Nikiu piskoposu John tarafindan kaydedilen Iskenderiye Antlasmasi sunlari iceriyordu Antlasma kapsamina giren herkesin sabit bir harac odemesi Kipti Paophi ayinin ilk gununde yani 28 Eylul 642 de bitecek on bir aylik bir mutareke Mutareke sirasinda Arap kuvvetleri pozisyonlarini koruyacak ancak Iskenderiye de herhangi bir askeri operasyon gerceklestirmeyecek Romali gucler de tum dusmanca eylemleri durduracak Iskenderiye garnizonu ve oradaki tum askerler mallari ve hazineleriyle birlikte deniz yoluyla ayrilacak fakat Misir dan kara yoluyla ayrilacak Romali askerler icin yolculuklari boyunca aylik maas odenecek Hicbir Roma ordusu Misir i geri almaya veya kurtarmaya tesebbus etmeyecek Muslumanlar kiliselere dokunmayacak ve Hristiyanlara karismayacak Yahudiler Iskenderiye de kalmaya zorlanacak 150 askeri ve 50 sivil esir Romalilar tarafindan antlasmanin gecerli olmasi icin verilecek Iskenderiye nin Muslumanlara kaybedilmesi gibi buyuk bir olayin etkisi tum Akdeniz dunyasinda hissedildi Misir dan yillik tahil sevkiyatindaki dusus Bizans ekonomisine kesin bir darbe vurdu Imparatorluk daha az kaynagin yani sira simdi guneyde Sam ve Iskenderiye ye giden tahil tuccarlarindan alacagi binlerce liralik vergiyi de kaybetti Boylesine zayif bir duruma dustukten sonra Imparatorluk ekonomik acidan zar zor bir sekilde hayatta kaldi Hatta bazen tuccar gemilerine saldirip mallarina el koyup Bizans ve muttefiklerinin limanlarina dagitarak korsanlik da yapti Tarihsel olarak Iskenderiye Bizans a hem para hem de luks esyalardan istikrarli bir gelir saglamisti ancak bazi bilim adamlari Bizans yonetiminin son on yillarinda ozellikle yuksek vergilerin uygulanmasinin kent nufusunun onemli bir miktarinin Bizans yonetiminden Musluman yonetimine kactigini soyluyor Kaynakca James Lindsay Daily Life in The Medieval Islamic World Westport CT Greenwood Press 1957 Pg 3 Khalil I Semaan Islam and the Medieval West Albany NY State University of New York Press 1980 Pg 4 Bat Ye or The Dhimmi Cranberry NJ Associated University Press 1985 Pg 43 Khalil I Semaan Islam and the Medieval West Phillip K Hitti Capital Cities of Arab Islam Minneapolis Jones Press 1973 Pg 110 James Lindsay Daily Life in The Medieval Islamic World Seerah Sahaba Youtube Khalid Basalamah official 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2020 Darussalam Publishers 2001 s 392 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2020 The War of the Three Gods Romans Persians and the Rise of Islam Pen and Sword 2013 ss 179 180 ISBN 9781848846128 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 a b PDF Oxford University Press 1978 ss 311 330 ISBN 0 19 821678 5 6 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 Khalil I Semaan Islam and the Medieval West The Chronicle of John Bishop of Nikiu The Chronicle of John Bishop of Nikiu English Translation 2002 accessed 8 February 2008 from http www tertullian org fathers nikiu2 chronicle htm 9 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarThe Chronicle of John Bishop of Nikiu Translated from Zotenberg s Ethiopic Text Merchantville NJ Evolution Publishing 2007 1916 25 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 Imperial unity and Christian divisions The Church 450 680 A D The Church in history 2 Crestwood NY St Vladimir s Seminary Press 1989 14 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 History of the Byzantine State Oxford Basil Blackwell 1956 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2020